Morgunblaðið - 14.10.1962, Blaðsíða 3

tíunnudagur 14. október 1962
MORGT’NTtLAÐtÐ
3
r ~ -
Þær verða ekki tolleraðar
Verða Menntskælingar
ótrolleraöir?
MIKILL kurr ríkir nú í liði
nemenda í Menntaskólanum
sökum þess að samiþykkt var
á kennarafundi fyrir skömmu
að banna tolleringar, sem tíð-
kast hafa a.m.k. síðaistliðin
117 ár. Orsak bannsins er sú,
að tolleringarnar verða erfið
ari í framikvæmd með bverju
árinu sem líður, vegna ört
vaxandi nemendafjölda. Á
fjórða hundrað manns eru nú
í 3. bekk. Spjöll á húsakynn-
um skólans og fötum nemenda
hafa veríð talsverð á undan-
förnum árum og auk þess
hafa fáeinir orðið fyrir nokkr-
um meiðslum.
Þegar tolleringasiðurinn var
tekinn upp, voru busarnir
mitolu yngri en nú eftir að 2
fyrstu bekkirnir hafa verið
lagðir niður. Var það því leik
ur einn fyrir efri bekkinga
að ráða niðurlögum busanna,
og voru þeir leiddir til toll-
eringar eins og fé til slátrun-
ar. Nú hins vegar er svo kom
ið að 3. bekkingar eru marg-
ir hinir mestu beljakar og auk
þess miklu fleiri en 6. bekk-
ingar. Gerist leikurinn þess-
vegna æ tvísýnni og harðari
og berst víða um bæinn. Um-
ferðatruflanir hafa og hlot-
izt af þeim eltingarleik, sem
þessu fylgir.
Nemendur Menntaskólans
vilja hins vegar ekki failast
á sjónarmið kennaranna og
hafa afhent skrifleg mótmæli,
sem undirskrifuð eru af
nefnd, er skipuð hefur til þess
að fjalla um málið. Að sögn
inspektors, Sigurgeirs Stein-
grímssonar, er almenn and-
staða gegn samþykkt kennar-
anna og þykjast nemendur af
arkostum beittir.
Morgunblaðið ræddi við
tvo 6. bekkinga auk inspekt-
ors, Friðrik Sófusson og Þór-
arin Sveinsson. Þeir voru
sammála um, að missir væri
að þessari gömlu „tradition“,
en ekki um úrlausn málsins.
Þórarinn vildi halda tolilering
unum áfram, en koma betra
skipulagi á framkvæmd
þeirra, þannig að komizt yrði
hjá áflogum. Friðrik lagði
hinsvegar til að tekin verði
upp einhvers konar inntöku-
athöfn með dramatisku sniði,
er kæmi í stað tolleringa.
Óhætt mun að fullyrða, að
margir rnunu sakna tollering-
anna sem verið hafa fastur
liður í bæjarlífinu svo lengi
sem rn^nn muna.

Sr. Jónas Gíslason, Vík
Hvíldardagurinn
„OG svo bar við, er hann kom á
hvíldardegi í hús eins af höfð-
ingjum faríseanna til máltíðar, að
þeir höfðu gætur á honum. Og
sjá, frammi fyrir honum stóð mað-
ur nokkur vatnssjúkur. Og Jesús
tók til máls og talaði til lögvitr-
ingahna og faríseanna og sagði:
Er leyfilegt að lækna á hvíldar-
degi eða ekki? En þeir þögðu. Og
hann tók á honum og læknaði hann
og lét hann burt fara. Og hann
mælti til þeirra: Nú fellur asni
eða naut einhvers yðar í brunn,
mun hann ekki jafnskjótt draga
það upp úr á hvíldardegi? Og þeir
gátu engu svarað til þess. — Og
hann sagði þeim, er boðnir voru,
líking, er hann tók eftir, hvernig
þeir völdu sér hefðarsætin, og
mælti til þeirra: Þegar þér er boð
ið af einhverjum til brúðkaups,
þá set þig ekki í hefðarsæti, tii
þess að ekki fari svo, að sá komi,
sem bauð þér og honum, og segi
við þig: Gef þú þessum manni
rúm! og verðir þú þá með kinn-
roða að taka hið yzta sæti. Heldur
far þú, er þér er boðið, og set þig
í hið yzta sæti, til þess að sá
sem bauð þér, segi við þig, þegar
hann kemur: Vinur, flyt þig
hærra upp! Mun þér þá virðing
veitast frammi fyrir öllum þeim,
er sitja til borðs með þér. t>ví að
sérhver, sem upphefur sjálfan sig,
mun niðurlægjast, og sá, sem nið
urlægir sjálfan sig, mun upphaf-
inn verða.“
Lúk. 14, 1—11.
öll guðspjöll dagsins fjalla um
hvíldardagshaldið.
Hvíldardagurinn er dásamleg
gjöf frá Guði. Það hefur verið
sagt, að fátt sýndi betúr raun-
verulega afstöðu manna til krist-
indómsins en það, hvernig þeir
nota sunnudaginn.
Gyðingar voru ákaflega strang
ir með ytra helgihald hvíldar-
dagsins. Farísearnir höfðu sett
um það strangar reglur. Þá mátti
engin verk vinna.
Jesús hélt ekki þessar reglur
þeirra, því að þær voru aðeins
mannaboð. Hann reyndi að sýna
þeim, fram á, hve afstaða þeirra
til boða Guðs var röng. Það er
ekki nóg, aðeins að halda hin
ytri boð kristindámsins. Við
þurfum að veita orði Guðs við-
töku og tileinka okkur það. Að
alatriðið er ætíð afstaða hjart-
ans til Guðs. Þess vegna segir
Jesús í öðru guðsspjalli dagsins:
„Hvíldardagurinn varð til manns
ins vegna, og eigi maðurinn
vegna hvíldardagsinS, svo að
manns sonurinn er jafnvel herra
hvíldardagsins.“
Þetta Skildu farísearnir ekki.
Þeir rangsneru boðum Guðs.
Þess vegna hneyksluðust þeir á
því, er Jesús vann góðverk á
hvíldardiegi.
—
Tilgangur hvíldardagsins er
tvíþættur.
Hann er gefinn okbur til hvíld
ar. Hvemig mundi umihorfs _
mannheimi, ef hvíldardagurinn
hyrfi? Þá miundi margt breyt-
ast. Hvíldin er hverjum manni
nauðsynleg, ella- ofgerir hann
sér og bíður tjón á heilsu sinni
En hvíldardagurinn er ekki
4'
eiiiis og stöllur þeirra fyrr á árum.

^ ^WlhQNNNÍNÍhQhQNl
Bridge
FRÖNSKU spilararnir Chestem
og Bacherich voru af flestum tald
ir beztu spilararnir á nýafstöðnu 1 Hjarta 1 Spaði
Evrópumót ií Líbanon. Spilið, 1 Grand 2 Lauf'
sem hér fer á eftir sýnir hið 2 2 Grönd 3 Lauf
flókna ságnkerfi þeirra, en aftur 3 Spaðar 4 Lauf
á móti var árangurinn ekki góður 4 Tíglar 4 Grönd
* G 3 A A 6 5 Lauf 5 Tíglar
V K D 10 V 2 5 Hjörtu 5 Grönd
8 3 ♦ K D G 10 6 Hjörtu 6 Grönd
♦ Á 5 3 7 6
* Á G 9 ' * K D 10 5 Byrjunarsögnin lofar að
Sagnir gengu þannig minnsta kosti , 5 hjörtum og
Vestur Austur 10—17 punktum eftir þeirra taln
(Bacherich) (Chestem) ingu. Tvær fyrstu sagnir austurs
eru biðsagnir með beiðni um
frekari upplýsingar. Grand%agnir
Vesturs sýna skiptinguna 5-3-3-i
og nákvæmlega 13—15 punkta.
Þrjár næstu sagnir Austurs þ. e.
3 og 4 lauf og 4 grönd, eru spurn
arsagnir og er þá verið að biðja
um upplýsingar um Ása- kónga
og drottningar. 3 Spaðar hjá Vest
ur sýna 2 Ása. 4 Tíglar sýna einn
eða fjóra kónga og 5 Lauf sýna
eina að fjórar drottningar. 5 Tígl
ar hjá Austur þýða, að hann vill
aðeins spila þá sögn og ekkert
annað. Eru því næstu sagnir lítt
skiljanlegar enda fór svo að
spilið var 4 niður.
Á hinu borðinu varð lokasögn
in 6 Tíglar, en þar sem sú sögn
tapaðist var spilið ekki eins
slæmt fyrir Frakkland og allt
benti til.
aðeins gefinn til hvíldar. Hann
er einnig gefinn okkur tál þess,
að við notum hann til guðsþjón-
ustuhaldsins. í skýringum sín-
um á þriðja boðorðinu segir
Marteinn Lúther: „Vér eigum
að óttast og elska Guð, svo að
Vér eigi fyrirlítum prédikunina
né hans orð, heldur höldum það
heilagt, heyrum það gjarna og
lœrum.“
Við eigum auðvitað að lesa í
Guðs orði á hverjum degi. En
hvildardagurinn er gefinn okk-
ur sérstaklega til þess, að við
getum í næði íhugað orð hans
Og tekið þátt í sameiginlegri
guðsþjónustu safnaðarins. Við
eigum að sækja samfélag þeirra,
sem trúa á Jesúm Krist sem
frelisara sinn. Það er skylda
hvers kristins manns.
Liífandi söfnuður sækir Guðs
hús tál helgra tíða. Þar sem
kirkjan stendur hálftóm, hlýtur
eitthvað að vera að. Kristinn
maður má ekki afrækja Guðs
hús. Hann þarfnast samfund-
anna við Drottinn sinn og frels-
ara. Hann á erindi í Guðs hús
til að sækja sér huggun og styrk
í hinu daglega lífi. Hann tileink-
ar sér orð Guðs og leyfir því að
móta daglegt líf og breytni.
Við verðum því miður að játa,
að alltof mikið ber á því í okk-
ar samtíð, að sunnudagurinn sé
óvirtur og guðsþjónustan afrækt.
Það ber vitni vöntunar lifandi
trúarlifs með þjóðinni. Það er
orðið ailtof algengt, að helgidag-
urinn sé tekinn til annarra og
veraldlegri nota. Það er hlaðið
á hann alls kyns fundum og
samkomum, þannig að mlönnum
gefst enginn timi til að rækja
helgihald hans.
Víst eru viss störf, sem vinna
verður alla daga jafnt. Og góð
verk má og skal ætíð vinna.
Það segir Jesús greinilega við
faríseana. En gætum þess að var-
ast gagnstæðar öfgar við faríse-
ana. Þótt hið ytra helgihald eitt
sé aldrei nægjanlegt, þarf það
þó að fylgja með, til þess að
tiigangi hvíldardagsins sé náð.
Við höldum sunnudag sem
hvíldardag. Gyðingarnir héldu
laugardag. Sumdr segja, að helgi
hald sunnudagsins sé rangt og
brjóti í bág við Guðs orð. Okk-
ur beri að halda fast við laugar-
daginn.
Það er mikill misskOningur.
Hvers vegna höldum við sunnu-
daginn helgan? Það er engin til
viljun. Guð hefur sjálfur helgað
sunnudaginn. Jesús Kristur reis
upp á sunnudegi og birtist læri-
sveinum sínum. Upp frá því
komu þeir ætíð saman fyrsta
dag vikunnar til að minnast upp
risu hans, sem er grundvöllur
trúarinnar á hinn krossfesta og
upprisna frelsara.
Á sama hátt sendi Guð heil-
agan anda sinn yfir postulana
á sunnudegi. Hvítasunnudagur
er stofndagur kristinnar kirkju
á þessari jörð.
Þess vegna er helgihald sunnu-
dagsins ekki mannaboð. Við kom
um saman á helgum degi til að
minnast upprisu Jesú Krists.
— Gætum þess vel að van-
helga ekki hvíldardaginn. Aðal-
tilgangur hans er að gefa kristn-
um mönnum næði til íhugunar
Guðs orðs.
Þetta gerá andstæðingar krist-
indómsins sér vel ljóst. Þess-
vegna ráðast þeir einmitt gegn
sunnudagshelginni.
Notum rétt þessa góðu gjöf
Guðs. Lesum Guðs orð. Sækjum
Guðs hús til að heyra þann boð
skap, sem Guð vill flytja okkur.
Festum orð hans í huga, og
breytum eftir því lífi okkar.
Þá eigum við hlutdeild í fyrir-
heiti Jesú: „Sælir eru þeir, sem
heyra Guðs orð og varðveita
það.“
Jónas Gíslason.