Morgunblaðið - 26.10.1962, Blaðsíða 8
8
MORGVNBLAÐIÐ
Föstudagur 26. október 1962
;
í
I
I
i
I
.
Eskifjörö byggir myndarfólk
sem vill veg staöarins sem mestan og
heldur tryggð við hann
Hólmatindur, Eskifjarðar-
heiði, Andri, Harðskafi, Ó-
feigsfjall og Svartafjall —
svo heita fjöllin, sem um-
lykja Eskifjörð. í Eski-
f jarðaheiði er Askja, sem
sumir sögðu, að væri gam
all eldgígur, en reyndari
menn telja fremur jökul-
hvilftir. Um nafnið á firð
inum eru einnig skiptar
skoðanir. Telja ýmsir það
dregið af Öskjunni, aðrir
af gróðrinum, sem þar hafi
fundizt á landnámsöld.
Nafnið Eskif jörður er þeg-
ar í Landnámsbók.
Þar segir: —
E'ORGEIR Vestansson hét
maður göfugur. Hann átti þrjá
sonu. Var einn Brynjólfur inn
gamli, annarr Ævarr inn
gamli, þriðji Herjólfur. Þeir
fóru allir til íslands, á sínu
skipi hverr þeirra.
Brynjólfur kóm skipi sínu
í Eskifjörð og nam land fyr-
ir ofan fjall, Fljótsdal allan
fyrir ofan Hengiforsá fyrir
vestan, en fyrir ofan Gilsá
fyrir austan, Skriðudal allan
og svo Völiuna út til Eyvind-
arár, og tók mikið af land-
námi Una Garðarssonar og
byggði þar frændum sínum
Og mágum. —
í dalnum, sem gengur inn
af firðinum er stórbýlið Eski-
fjörður, sem sagt er að sé
fyrsta jörðin, en hvort þar
var landnámsjörð Brynjólfe
Þorgeirssonar, skal hér látið
ósagt. Býlinu Eskifirði til-
heyrði á sínum tíma alluir dal-
urinn og landið út með firð-
inum. Til þess benda m.a.
örnefnin í kauptúninu, Lamb-
eyri, Svínaskáli o.fl. og nöfn
bæjanna í dalnum segja einn-
ig sína sögu. Eskifjarðarsel,
Byggðarholt — og Veturhús,
sem nú er í eyði. Allar þess-
ar jarðir tilheyra nú Reyðar-
fjarðarhreppi, sem furðulegt
má telja, en lengi hafa verið
uppi óskir um að sameina
þær Eskifjarðarhreppi, og
verður þess víst ekki langt
að bíða.
Á sama afmælisdag
og Reykjavík
Við sitjum í stofu hjá Þor-
leifi Jónssyni, sveitarstjóra á
Eskifirði og spjöllum um kaup
túnið, sem er annar stærsti
staður á Austfjörðum og á
sama afmælisdag og höfuð-
borgin.
— Eskifjörður var einn af
sex stöðum á landinu, sem
hlutu verzlunarréttindi árið
1786, segir Þorleifur og á
sama afmælisdag og Reykja-
vik. I fyrrahaust var haldið
upp á 175 ára afmælið, en
ekki fyrr en 17. nóvember,
þegar allir voru komnir heim
úr sumarvinnunni. Þá var
hér mikil'l fagnaður og sam-
þykkt að láta skrifa söigu stað
arins.
— Hvað eru íbúar hér marg
ir?
— Þeir eru um það bil 820
og fer sífjöigandir Hér er mik-
il og góð atvinna og almenn
vellíðan fólksins. Framiundan
eru næg verkefni —ég tala
nú ekki um ef veiðin helzt.
Það e? óhætt að segja, að
Eskifjörðúr byggir myndar-
fólk, sem vill veg staðarins
sem mestan og heldur tryggð
við hann. Eskifjörður fór síst
varhluta af mögru árunum
1930-40. Margt af fólikinu flutt
ist þá burtu, einkum til
Reykjavikur og Suðurnesja.
Um 1940 stöðvaðist brottflutn
ingur fólksins og með komu
togaranna eða upp úr 1950 fór
aftur að fjölga. Síðustu árin
hefur fjölgað hér um allt að
fjörutíu manns á ári.
— Hvaða framkvæmdir eru
helztar á döfinni hjá ykkur
eða yfirstandandi?
— Ja, þar er margt upp að
telja. Við getum byrjað á vega
lögnunum. Nýlega hefur verið
lokið við að leggja vegi á
þrem stöðum;, framlengingu
á Steinholtsvegi, Hátúnsvegi,
þar sem verið er að reisa ný,
myndarleg íbúðarhús og byrj
un á Hlíðarvegi, þar sem
byggðin er að halda áfram
inn hlíðina. Skammt er síð-
an lokið var við nýjan veg
meðfram Hólmatindinum.
Annars eru vegamálin í held-
ur slæmu ásigkomulagi. Veg-
irnir eru erfiðir í viðhaldi og
dýrir, því að goður ofaníburð
ur er hvergi nærtækur. Við
höfum fullan hug á að reyna
að steypa aðalgöturnar í fram
tíðinni, en það er afar kostn-
aðarsamt og verður, að mínu
áliti, ekki gert nema með sam
eiginlegu átaki fleiri byggð-
arlaga, — þar sem líkt er
ástatt — um kaup á stórvirk-
u-m vélum, sérfræðimenn-tuð-
um mönn-um til leiðbeininga
og lánum til langs tíma.
Nú er einnig hafinn undir-
Landsð
okkar
búningur að því að leggja ful-1
komið holræsakerfi í kaup-
túninu. Er verið að gera teik-n
ingar og kostnaðaráætlun, og
er hugmyndin að hefjast
handa með næsta vori.
Ámar mesti meinvætturinn ^
— Þeir sögðuat vera að
grafa fyrir vatnslögn hér fyr-
ir neðan. Er því verki l-an-gt
komið?
— Fyrirh-ugað er, að vatns-
veitulögn verði lokið fyrir
k-auptúnið allt fyrir árslok
1964. Fyrsti áfangi var 1-agð-
ur árið 1960. Þá var va-tnið
tekið úr uppsprettu undir hlíð
arbrúninni milli Hlíðarend-a-
ár og Ljós-ár. Þá komust í
samband nokkur íbúðarhús,
síldarverkmamiðjan, hrað-
frystihúsið og höfnin, se-m eru
aðal-athafnasvæðin. Kostnað-
ur við þann áfanga varð um
400 þús. kr. í vor var hafizt
hSnda um annan áfangann.
Verður í ár lokið við vatns-
lögn um miðbik k-auptúnsdns
og auk þess stendur n-ú yfir
ný bygging vatnsþróar af
nýjustu gerð. Er vatni veitt
þangað úr Hlíðarend-aá ti-1
aukningar og eigum við von
á, að það verði úrvalsgott
vatn. Kostnaður við þennan
áfanga verður alls um 900
þús. krónur. Kostnaður við
þriðja áfangann, vatnslögn
fyrir báða enda byggðarinn-
ar, verður sennilega um 1200
*****
Vegagerö viö Patreksfjörð
SAMKVÆMT upplýsingum
Braga Ó. Thoroddsen, verkstjóra,
hefur nýbygging vega við Pat-
reksfjörð verið með mesta móti
á þessu ári.
í dag var lokið undirbyggingu
vegar í sunnan-verðum Mikla-
dal, er þar með lokið stórum á-
fanga á leiðinni til Tálknafj-arð-
ar og Bíldudals.
Vegur þessi er 6.5—7 km. —
Byrjað var á veginum 1961 og þá
lagður ca. 1.5 km. Ekki hefur
stöðugt verið unnið að vegi þess-
um, heldur hefur verið notaður
sá tími, er ekki var þörf fyrir
vinnuvélarnar (ýturnar) annars-
staðar, þar sem meiri þörf var
fyrir þær. Hefur því bæði tími
og fé notazt eins vel og kostur
var á. Örugg vissa er fyrir því,
að hinn nýi vegur verður snjó-
léttari en hinn gamli, ruddi veg-
ur, sem liggur í dalbotninum
norðan til, enda mun hann leggj-
ast niður, þegar þessi hefur ver-
ið tekinn í notkun. Kostnaður
við veg þenna mun vera orðinn
um 950 þúsund krónur. Þrjár
vegýtur hafa -aðallega verið not-
aðar við lagningu vegarins, þar
af ein 20 lesta.
Þá hefur verið tekin í notkun
ný brú á Hlaðseyrará, og tveggja
km breiður og góður vegur í
sambandi við hana. Er þar með
lokið við að brúa -allar ár í norð-
anverðum Patreksfirði. Einnig
hefur verið lagfærður mikið veg-
urinn á ósum í Patreksfjarðar-
botni.
Á næstunni verður tekið til
við stórviðgerð á veginum í
Skápadal. Verður það til mikilla
þæginda, ekki sízt þegar tekið
°-r tillit til hins nýja flugvailar í
Sandodda, sem er sunnan til í
firðinum, og fólksflutningar á
vetrum krefjast að sjálfsögðu
góðra vega. Er ekki hægt að
segja annað en vegurinn að flug-
vellinum sé góður að undan-
skilinni óbrúaðri á við Hvalsker.
í Vatnsfirði var lagður nýr
vegur frá Hellu (V-atnsfjarðar-
skál) og inn í fjarðarbotninn,
enda mun Vatnsfjarðarvegur
hafa verið með illfærustu veg-
um í Vestur-Barðastrandasýslu
um árabil.
Verkstjórinn, Bragi Ó. Thor-
oddsen, tók það sérstaklega
fram, að 1. þingm-aður Vest-
fjarðakjördæmis, Gísli Jónsson,
hefði átt sinn stóra þátt í þess-
um miklu vegabótum hér, enda
hefði hann ávallt verið reiðubú-
inn til hverskon-ar fyrirgreiðslu
og verið ómetanlegur styrkur
fyrir framgang vegamála hér.
Patreksfirðingar þakka öllum
-aðilum, sem hlut hafa átt í hin-
um bættu vegamálum, sem átt
hafa sér stað hér undanfarið.
Geta þeir því ekki tekið undir
með K. J. í „Frjálsri þjóð“, sem
vítir slæleg vinnubrögð og lé-
legt eftirlit hjá þeim hinum
sömu mönnum og unnið hafa að
áðurtöldum framkvæmdum. —
Myndin, sem hér fylgir er af
Patreksfjarðarvegi, og tók Árni
Traustason hana. — Trausti.
Ný rafstöð
á Raufarhöfn
RAUFARHÖFN 24. okt. — Hér
er nú að falla fyrsti snjórinn á
haustinu. Allstaðar er snjóföl og
hitinn um frostmark.
Alþjóðleg
Von er á Arnarfelli á morgun,
en það mun taka n-okkur þúsund
tunnur af síld til Finnlands. —
Seinna er svo von á mjölskipi og
lýsisskipi. Trúlega er farið að
síga á seinni he-lming síldarinnai'
síðan í sumar.
kvikmyndahátíð
• Lawrence Weingarten for-
maður sambands kvikmynd-afram
leiðenda í Hollywood skýrði frá
því í dag, að næsta ár yrði í
fyrsta sinn haldin þar í bong ai-
þjóðleg kvikmyndahá-tíð. Sagði
Weingarten, að hátíðin yrði
stærri í sniðum og stórkostl-egri
en nokikur önnur kvikmiynda-
hátíð hefði fyrr verið.
Hér er mikill áhugi fyrir
smíði nýrrar bryggju, og munu
menn héðan fa-ra suður næstu
daga til að leita samninga við
Vitamálastjórn og lánastofnanir.
Hugmyndin e-r að reka niður
stálþil og fylla síðan upp að baki
þess með sandi úr -höfninni.
Rafmagnsveitur ríkisins hafa
verið að byggja hér nýja raf-
stöð í sumar, og nú er verið að
setja niður vélarnar. Þær verða
síðan tengdar seinna í þessari
viku.