Morgunblaðið - 16.01.1963, Page 22
22
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 16. januar 1963
Á bæjarstjórnarfundinum í Hafnarfirði í gær, talið frá vinstri: Kristján Anðrésson (K), Vigfús
Sigurðsson (A), Þórður Þórðarson (A), Kristinn Gunnarsson (A), Hafsteinn Baldvinsson, bæjar-
stjóri, Eggert ísaksson (S), Elín Jósefsdóttir (S ), Stefán Jónsson (S) og Páil V. Daníelsson (S).
— Hafnarfjörður
Framhald af bls. 1.
leit við félagsmálaráðuneytið, að
það samþykki, að lokaafgreiðslu
á frumvarpi um fjárhagsáætlun
verði frestað til loka janúar-
mánaðar þ. á.
II. Jafnframt samþykkir bæj
arráð að leggja til við bæjar-
stjórn, að bæjarstjóra verði
heimilað að inna af hendi nauð-
synlegar greiðslur úr bæjarsjóði
og innheimta tekjur bæjarsjóðs
þar til áætlun 1963 liggur fyrir.
Fyrstur á mælendaskrá var
Jón Pálmason (F). Óskaði hann
eftir því að svohljóðandi yfirlýs-
ing yrði bókuð:
„Vegna alvarlegs ágreinings,
sem risið hefur milli Framsókn-
arflokksins og Sjálfstæðisflokks-
ins um samstöðu í bæjarmálum,
og þar sem fulltrúaráð Fram-
sóknarfélaganna hafnaði mála-
miðlun hinn 7. janúar og svo og
með tilvísun til bréfs er full-
trúaráð Framsóknarfélaganna rit
aði bæjarfulltrúum Sjálfstæðis-
flokksins 3. janúar sl., lít ég svo
á, að bæjarmálasamningur frá
því í júlí 1962 milli nefndra
flokka sé ekki lengur í gildi“.
Þá tók til máls forseti bæjar-
stjórnar, Stefán Jónsson (S). —
Kvað hann ætlunina hafa verið
að afgreiða fjárhagsáætlun bæj-
arins á fundinum, en vegna þeir
ar óvissu, sem ríkti um afgreiðslu
hennar, hefði verið talið rétt að
æskja' frestunar. Jón Pálmason
hefði nú tekið af öll tvímæli um
hvað feldist í bókun bæjarráðs;
það væri ekki iengur um óvissu
að ræða heldur hefði hann gert
það heyrinkunnugt, að málefna-
samningur meirihlutaflokkanna
væri ekki lengur í gildi. Kæmi
þetta raunar ekki á óvart, því
að í loftinu hefði legið, að ágrein
ingur hefði skapazt og það hefði
gengið manna á meðal að ákveð-
ið hefði verið að slíta samstarf
inu á fundi fulltrúaráðs Fram-
sóknarflokksins fyrir skömmu.
Ekkert væri við því að segja,
þótt slitnaði upp úr samstarfi
flokka, en hitt vekti furðu og
kæmi flestum á óvart, að þetta
samstarf skyldi klofna svo fljótt
og ekki vegna veigameiri ágrein-
ings, en hér væri um að ræða.
í málefnasamningi flokkanna
hefði rík áherzla verið lögð á að
kanna fjárhag bæjarsjóðs og bæj
arfyrirtækja, svo að öllum yrði
ljóst, hvar skórinn kreppti og
hvar úrbóta væri þörf. Væri
þeirri könnun að sumu leyti lok
ið og að öðru leyti á lokastigi.
Rakti ræðumaður síðan helztu at
riði málefnasamningsins um aukn
ar framkvæmdir í bænum, bætt
húsnæði skólanna o. s. frv.
MBL. ÁTTI í gær tal við Krist-
ján Jóh. Kristjánsson, forstjóra
Kassagerðar Reykjavíkur, og
tjáði hann blaðinu, að Kassa-
gerðin hefði rétt haft undan með
framleiðslu síldarumbúða, sem
stafaði af því, að Sölumiðstöð
hraðfrystihúsanna hefði engar
Stefán sagði að öllum hefði ver
ið ljóst, að stærsta viðfangsefnið
hefði verið að tryggja rekstur
Bæjarútgerðarinnar. Ekki yrði
annað sagt en það hefði tekizt
framar vonum.
Sá ágreiningur, sem risið hefði
út af Bæjarútgerðinni og nú hefði
orðið til þess, að samstarfið hefði
rofnað, væri sá, að frgmkvæmda-
stjóri útgerðarinnar hefði talið
sig hafa rétt til þess að skipta um
einn verkstjóra af þremur. Ekki
yrðu á það bornar brigður, að
framkvæmdastjórinn hefði rétt
til þess, enda allir á einu máli
um, að framkvæmdastjóri slíks
fyrirtækis hefði frjálsar hendur
um val nánustu samstarfsmanna
sinna. Þar sem ekki hefðu borizt
mótmæli í þessum efnum hefði
framkvæmdastjórinn talið sig
hafa rétt til þessa.
Síðar hefði risið upp ágreining
ur, nokkrir verkamenn hefðu
sagt upp, og í ljós hefði komið,
að fulltrúar framsóknarmanna í
útgerðarráði hefðu talið sig mót-
fallna uppsögn verkstjórans og
viljað láta hana ganga til baka.
Um þetta hefðu staðið nokkrar
bréfaskriftir .fyrir jól og málið
rætt á útgerðarráðsfundi milli
jóla og nýárs, án þess að niður-
staða fengist.
3. janúar hefði bæjarfulltrúum
Sjálfstæðisflokksins borizt bréf
frá fulltrúaráði framsóknar-
manna, þar sem etirfarandi kröf
ur voru gerðir:
1) Framkvæmdastjóra bæjarút
gerðarinnar yrði sagt upp starfi.
2) Verkstjórinn yrði ráðinn aft
ur.
3) Verkamenn þeir, sem upp
sögðu, fengju að koma aftur. Ef
ekki yrði gengið að þessu mætti
líta svo á, að samstarfinu væri
slitið.
Bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins og framsóknarmanna
hefðu komið sér saman um á-
birgðir átt af þeim til þess að
hlaupa upp á hrotunni. En þegar
möguleikar eru á að frysta 130
þús. öskjur á dag, væri ekki
hægt að hafa undan.
Umbúðaskorturinn hefði þó
ekki orðið tilfinnanlegur, þar
sem gripið var til þess að skipta
þeim milli frystihúsanna, eftir
kveðna lausn, og hefði verið á-
stæða til að ætla að þetta deilu-
efni væri þar með úr sögunni.
Þá hefðu þær fregnir borizt að
þetta samkomulag hefði ekki ver
ið samþykkt af fulltrúaráði fram
sóknarmanna, en ekki hefði bor
izt tilkynning um samstarfsslitin
fyrr en á þessum bæjarstjórnar-
fundi.
Stefán kvað ágreining þennan
að sínum dómi vera nauðalítinn,
og ekki renna stoðum undir slík
samstarfsslit, ef menn hefðu á
annað borð tekið að sér að ráða
úr málefnum eins bæjarfélags.
Væri miður, að slikt samstarf
hefði slitnað án nokkurs ágrein
ings um mál, sem talizt gætu til
eiginlegra bæjarmála.
Kristján Andrésson (K) kvaðst
telja eðlilegt og sjálfsagt í
vissum tilvikum að leita til ráðu
neytis um frest á afgreiðslu fjár
hagsáætlunar, en ástæðan væri
að þessu sinni sú, þótt Stefán
Jónsson þættist ekki um hana
vita, að framsóknarmenn hefðu
ætlað að slíta samstarfinu. Væri
hann sammála því að leita til fé-
lagsmálaráðuneytisins, en taldi
forsendur aðrar en þær, sem fram
kæmu í tillögu bæjarráðs. Flutti
Kristján síðan tillögu um orða-
lagsbreytingu, sem gerði ráð fyr
ir að forsendur tillögunnar yrðu
þær, að þar sem slitnað hefði
upp úr samstarfi Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknarflokks-
ins, samþykki bæjarráð o. s. frv.
Kristján sagði að sér hefði ver
ið það ljóst fyrir löngu, að meiri
hlutinn, sem nú hefði klofnað,
hefði ekki verið til frambúðar.
Kvaðst hann hafa skýrt frá því
fyrir löngu að næðu Sjálfstæðis
menn meirihluta í Hafnarfirði
mundu hefjast þar látlausar at-
vinnuofsóknir. Bætti . hann því
við, að úr hófi keyrði, þegar eig
ur Slysavarnafélagsins væru gefn
ar bæjarsjóði og bæjarstjóri þakk
aði fyrir með bréfi. Væri það
því sem nauðsynlegt var. Eftir
er nú að framleiða a. m. k. 1
millj. af öskjum, en jafnframt
verða framleiddar smærri um-
búðir fyrir ýsu og þorsk. Unnið
hefur verið allan sólarhringinn
og um helgar í Kassagerðinni og
eru ekki horfur á, að til vand-
ræða komi.
ekki undarlegt þótt hann hefði
brýnt bæjarfulltrúa framsóknar,
Jón Pálmason, á því undanfarna
mánuði, hvað hann hefði mikið
langlundargeð.
Kristinn Gunnarsson (A) kvað
endi samstarfs þess, sem nú hefði
slitnað, vera í samræmi við upp
hafið. Aldrei hefði verið vitað,
hvort samstarfinu hefði verið
komið á eða hvort því hefði ver
ið slitið og nú loks, er endanleg
slit hefðu farið fram, væri ekki
ljóst hver viðhorfin væru, né
hversu skyldi bregðast við. Taldi
hann að málefni bæjarins væru
komin í „pólitískt öngþveiti“.
Páll V. Daníelsson (S) kvaðst
ekki vita við hvað Kristinn Gunn
arsson ætti, er hann talaði um
„pólitískt öngþveiti", nema ef
vera kynni, að hann ætti við, að
ekki væri hægt að stjórna bæn-
um nema samstarf meirihlutans
héldi áfram. Áður hefði verið
samstarf tveggja flokka um stjórn
bæjarins og hefði þá oltið á
ýmsu. í upphafi síðasta kjör-
tímabils hefði orðið að fresta fjár
hagsáætlun vegna óeiningar í því
samstarfi. Að kosningum loknum
hefði verið endurnýjað samstarf
kommúnista og alþýðuflokks-
manna og fjárhagsáætlun hefði
loks komið á dagskrá 11. marz. Þá
hefði Kristinn Gunnarsson borið
fram tillögu um frestun á þeirri
forsendu, að óvissa ríkti um
starfshæfan meirihluta til stuðn-
ings frumvarpinu. Á þeim fundi
hefði Kristján Andrésson verið fá
málli en í dag.
Eins og öllum væri í fersku
minni hefði þessi meirihluti ekki
getað haldið áfram vegna fylgis
hruns sl. vor. Eðlilegt hefði verið,
að þeir flokkar, sem juku fylgi
sitt í kosningunum, tækju hönd-
um saman um stjórn bæjarins.
Hefði þá verið samið um margt
varðandi lausn bæjarmála, en
ekki væri það ágreiningur um
þau atriði, sem orðið hefðu til
samstarfsslita, heldur kæmi þar
annað til.
Langt væri síðan jafn vel hefði
verið unnið að undirbúningi fjár
hagsáætlunar og nú, og yrði hún
óneitanlega til þess að ýmsum
mikilvægum málum yrði hrund-
ið í framkvæmd á næstu árum.
Breytingartillaga Kristjáns And-
réssonar væri óþörf og á misskiln
ingi byggð. Óneitanlega ríkti ó-
vissa um afgreiðslu fjárhagsáætl
unarinnar, meðan ekki væri vissa
um meirihluta til að samþykkja
hana, en Sjálfstæðismenn mundu
bregðast við og taka á þeim vanda
eftir því sem hægt væri að vinna
að farsælli lausn á málefnum
Hafnarfjarðar.
Jón Pálmason (F) kvað það
rétt, að meginágreiningurinn
hefði orðið milli samstarfsflokk
anna vegna Bæjarútgerðarinnar,
sökum þess að þar væru ýmsir
hlutir framkvæmdir án þess að
útgerðarráð fengi að fylgjast
með. Síðan hefði komið uppsögn
Markúsar Jónssonar verkstjóra.
Framkvæmdastjóri muni hafa
minnzt á það fyrir nokkrum mán
uðum, að slíkt kæmi til greina,
en á fundi útgerðarráðs daginn
fyrír uppsögnina hafi ekki verið
á hana minnzt. Að auki virtist
sem ákveðinn maður hefði þeg
ar verið fundinn í stað Markúsar,
án þess að það væri borið undir
útgerðarráð. Auk þess hefðu upp
sagnir 13 verkamanna getað orðið
alvarlegt mál fyrir Bæjarútgerð-
ina. Á útgerðarráðsfundi 29. des.
sl. hefðu framsóknarmenn gert
þá kröfu að uppsögn Markúsar
kæmi ekki til framkvæmda og
síðast á þeim fundi hefði fram-
kvæmdastjórinn látið bóka það
eftir sér, að hann dæmdi sjálfur
eftir hvaða samþykktum útgerð
arráðs hann færi.
Kristján Andrésson (K) hélt
fast við breytingartiiiögu sína.
sagði hann að til greinn gæti kom
ið að afgreiða yrði fjárhagsáætl-
un, þótt meirihluti væri ekki fyr
ir hendi, og yrði þá að ræða hvert
mál fyrir sig. Teldi hann að bæjar
fulltrúar mundu taka ábyrga af-
stöðu til fjárhagsáætlunar, yrði
hún lögð fram.
Eggert fsaksson (S) vék að um
mælum Jón Pálmasonar um að
framkvæmdastjóri bæjarútgerðar
innar hefði minnzt á uppsögn
Markúsar nokkrum mánuðum áð
ur. Kvað hann framkvæmdastjór
ann að gefnu tilefni hafa gert út
gerðarráði grein fyrir þessari ráð
stöfun. Liti framkvæmdastjórinn
svo á, að samstarf væri með á-
gætum við starfsmenn hans
nema hvað hann vildi skipta um
einn mann. Þetta hefði fulltrúi
framsóknarmanna í útgerðarráði
vitað vel um, en hann. hefði enga
athugasemd gert fyrr en fram-
kvæmdastjórinn hefði látið verða
af þessari ætlun sinnL
Um áðurnefnda bókun fram-
kvæmdastjórans hefði hann látið
bóka, að hann teldi uppsögnina
eingöngu á verksviði fram-
kvæmdastjóra, og hann þyrfti
ekki að ráðfæra sig við útgerðar
ráð eða fara eftir fulltrúaráði
framsóknarfélaganna.
Eggert kvaðst mótmæla þeim
aðdróttunum, sem fram hefðu
komið um framkvæmdastjórann,
sem rækt hefði starf sitt af mik
illi prýði, enda hefði sjáldan eða
aldrei verið eins gott samstarf
milli framkvæmdastjóra og út-
gerðarráðs eins og frá því er
hann kom að fyrirtækinu og fram
til áramóta.
Kristinn Gunnarsson (A) kvað
sér ekki vera kunnugt um neina
þá hæfileika þess manns, sem
ráðinn hefði verið í stað Markús-
ar, að þeir renndu stoðum undir
uppsögn Markúsar, en annars
teldi hann, að framkvæmdastjór-
inn hefði staðið vel í stöðu sinnL
Elín Jósefsdóttir (S) vék nokkr
um orðum að bollaleggingum
Kristjáns Andréssonar um ábyrga
afstöðu bæjarfulltrúa, og kvað á-
byrgðartilfinningu hans sjálfs
bezt koma í ljós í þeirri yfirlýs-
ingu, að hann hefði legið í Jóni
Pálmasyni útaf langlundargeði
hans. Vítti hún Kristján fyrir að
draga málefni Slysavarnafélags-
ins inn í pólitískar umræður.
Þau samtök ættu að vera ópóli-
tísk, en því hefði Kristján nú
breytt.
Páll V. Daníelsson (S) sagði að
nú kvæði við annan tón hjá
Kristjáni Andréssyni en 1958. Nú
vildi hann halda því fram, að
ekkert væri því til fyrirstöðu að
afgreiða fjárhagsáætlunina, en
1958 hefði hann samþykkt frest
vegna óvissu um meirihluta.
Um breytingartillöguna væri
það að segja, að hún væri hár-
togun ein, og tillagan, eins og
hún lægi fyrir, skýrði fyllilega
það, sem um væri að ræða.
Þórður Þórðarson (A) taldi
ekki óeðlilegt að tillaga bæjar-
ráðs hefði komið fram og allir
skildu, að óvissa ríkti um af-
greiðslu á frumvarpinu. Þórður
taldi, að uppsögn Markúsar hefði
ekki verið skyndiráðstöfun, heid
ur' hefði verið gengið frá þessu
í upphafi samstarfsins. Taldi
hann vafasamt, að uppsögnin
væri lögleg.
Jón Pálmason (F) kvað um-
mæli Þórðar á algjörum misskiln
ingi byggð og rangtúlkun. Um
ekkert slíkt hefði verið samið
fyrirfram.
Þá var gengið til atkvæða um
tillögur þær, sem fyrir lágu. Var
fyrst borin upp breytingartillaga
Kristjáns Andréssonar og greiddi
hann einn atkvæði með henni, en
4 á móti.
Fyrri hluti tillögu bæjarráða
var samþykktur með 8 atkv. gegn
1 (Kristjáns Andréssonar) og síð-
ari liðurinn með 7 samhljóða at«
kvæðum.
IJnnið allan sólarhringinn