Morgunblaðið - 26.01.1963, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐ1Ð
Eaugardagtir 26. jan'uar 1963
HVAÐ HAFA ÞEIR í SMÍOUM?
reyna að notfæra mér og til
að vinna að sögunni.
— Ert þú búinn að gera
þér grein fyrir, hvernig heild
armynd sögunnar verður?
— Já, en það getur samt allt
breytzt. Ég er búinn að ákveða
atburðarásina og endinn, en
ég væri samt alveg sáttur við
framvindu mála, þótt eitthvað
færi öðrurvísi en jhorfur eru á
í augnablikinu. Ég er Kópa-
vogsmaður og það tekur 25
mínútur að komast í bæinn.
Þessar 25 mínútur eru aðal-
umhugsunartími minn. Þegar
ég er kominn í bæinn, hleyp
ég á harða spretti upp á blað,
hlamma mér niður við ritvél-
ina til þess að festa í hvelli
á pappírinn það, sem mér
datt í hug í strætó.
MORGUNBLAÐH) hefur átt
samtöl við nokkra rithöfunda
og skáld í þeim tilgangi að fá
að hnýsast í handraða þeirra
og fórvitnast um verk, sem
annað hvort eru enn í deigl-
unni eða er lokið frá höfund-
arins hendi, en bíða smiðs-
höggs prentvélarinnar.
DAVÍÐ sxefánsson
frá Fagraskógi.
— Munduð þér vilja segja
okkur, hvað þér eruð að yrkja
um þessar mundir?
— Það liggur nú ekki á
lausu. Eg hef þann sið að láta
það ekki uppi við nokkurn
mann, — ekki einu sinni mína
nánustu. Þetta er engin hlut-
drægni, ég geri öllum jafn-
hátt undir höfði. Mér þykir
leitt ef ég veld ykkur vonbrigð
um, en svona er ég sérvitur.
Eg fengi leiða á verkum mín-
um ef ég færi að ræða þau
áður en þau eru fullgerð.
INDRIÐI g. þorsxeins-
SON.
— Ert þú ekki að vinna að
nýrri skáldsögu, Indriði? •
— Jú, ég byrjaði reyndar á
henni 1958, en vegná anna hef
ég oft ekki snert á henni mán
uðum saman. Eg hef í hyggju
að taka mér frí um tíma í
sumar og ljúka við hana,1 svo
að hægt sé að gefa hana út
í haust.
— Er þetta nútímaskáld-
saga?
— Hún gerist á árunum
1938—39, fyrst í minni sam-
tíð, því að lengra treysti ég
mér ekki til að fara aftur í
tímann og skrifa af nokkurri
þekkingu. Eg er þeirrar skoð
unar, að það eigi ekki að
skrifa bók um samtíðina, held
ur um það, sem gerðist fyrir
nokkrum árum. Rithöfundur-
inn hefur þá skírari og sann-
ari mynd af kringumstæðun-
tun eða þjóðlífinu, og allar
bækur eru að einhverju leyti
þjóðlífsmyndir.
— En er ekki hætt við, að
menn gleymi eða geti ekki
endurskapað þá stemmningu
og það andrúmsloft, sem ríkti
fyrir mörgum árum?
— Nei, það held ég ekki.
til dæmis er það, sem mér er
minnisstæðast frá árunum
trétt fyrir stríðið, lagið Ó,
Jakob, Jakob, karlmenn í
X>okabuxum og kvenfólk með
danskar breiðbylgjur stand-
andi út undan spaníólum, sem
hallast út í vangann. Ég
gerði mér enga grein fyrir því
þá, að þessi væru einkenni
tímabilsins. Ég held, að bezt sé
að bíða þar til moldviðrið er
liðið hjá á hverjum tíma og
athuga hvort maður kemst
ekki að einhverjum sann-
leika. Við erum þó öll þannig
gerð að vilja komast sem
næst sannleikanum, — eða
það vona ég að minnsta kosti.
— Hvað eiga ungir rithöf-
undar þá að gera, t. d. menn
um tvítugt. Eiga þeir að
skrifa um veru sína í vögg-
unni?
— Nei, þeir skrifa bara um
himininn og stjörnurnar eða
reiðipistil á atómöld. Annars
verður að skrifa áróðurbækl-
inga samdægurs, það þýðir
ekkert að bíða með þá. Vilji
maður hins vegar reyna að
skrifa yfirvegaðan sannleika,
þá er bezt að bíða unz skoð-
anir manna eru sæmilega mót
aðar, svo að það, sem skrifað
er af sannfæringu í dag verði
ekki helber lýgi í augum höf-
undarins eftir nokkur ár.
Það er nefnilega ekki hægt að
taka bækur sínar aftur.
— Vilt þú, að menn skrifi
aldrei um samtíðina?
— Ég vil ekki að menn sói
kröftum sínum við að skrifa
bækur, sem þeim finnast síðar
vera lygisögur eða að svo
fari, að það mál, sem þær
fjalla um sé úr sögunni,
þannig að þær eigi ekki leng-
ur erindi til neins. Hvað ætla
imgu skáldin að yrkja um ef
Kennedy og Krúsjeff ákveða
á morgun að eyðileggja öll
kjarorkuvopn í heiminum?
— Geta þau þá ekki ort um
hinn róstusama tíma, þegar
þeir eru farnir að sjá
hann í réttu ljósi, — eftir 20
ár?
— Jú, ætli það ekki. Ein-
hver skrifar kannske skáldsög
una:
„Þegar ég var ungur og reið-
ur“.
Annars er ég á móti þessari
fjöldaframleiðslu á bókum,
sem hér tíðkast. Mér finnst
hæfilégt að menn gefi út 4
eða 5 bækur yfir ævina og láti
það nægja. Það nægir náttúr-
lega ekki, ef alltaf þarf að
vera að leiðrétta það, sem
rangt var eða vanhugsað í
síðustu bók. Ef við lítum á
jólabókafarganið og athugum
gæði flestra þeirra ritsmíða,
sjáum við, að aðeins örfáar
þeirra eru einhvers virði.
Það er eintómur misskilning-
ur, að íslendingar séu bók-
menntaþjóð, — við erum bóka
iðnaðarþjóð eða í hæsta lagi
bókaþjóð. Með þessari fjölda-
framleiðslu hættir fólk að
nenna að lesa bækur, sem
þarfnast einhverar umhugs-
unar og skilnings. Það vill
bara fá konfektkassann sinn
það er að segja léttmeti.
— Hefur þú ekki skrifað
eitthvað af smásögum á milli
áhlaupa í skáldsögunni?
— Jú, það koma svona tíma
bil, þegar ég vinn að ein-
hverri smásögu. Ég á efni í
smásagnasafn núna.
GUÐMUNDUR
DANÍELSSON.
— Hvað hafið þér í smíðum
um þessar mundir?
— Eg er að semja skáldsögu.
Eg hef verið að vinna að henni
í meira en eitt ár. Þetta er nú
tímasaga, — fjallar um mann
lifið á okkar dögum.
— Gerist hún í dreifbýlinu
eða í borg? '
— Sögusviðið er sjávarþorp.
Sagan snýst um kaupmanns-
fjölskyldu, — mikla menning
arfjölskyldu. Bókin. spannar
tvö ár úr lífi þeirrar fjöl-
skyldu og er niðurlag hennar
sögu.
— Hvenær verður bókin til
búin til prentunar?
— Hún er talsvert langt
komin. Eg lýk henni senni-
lega einhverntíma fyrri hluta
sumars. Ætli hún komi þá
ekki út í nóvember.
— Eruð þér að vinna að
nokkrum öðrum ritsmíðum á-
samt skáldsögunni?
—Nei, ég vinn aldrei þann-
ig. Eg er ekki svo tvískiptur,
heldur verð að einbeita mér
að því verki, sem ég hef í
smíðum. Að vísu skrifa ég
eina og eina blaðagrein, en
það er allt annað, maður tek-
ur svoleiðis lagað upp úr ann
arri skúffu.
— Er í bígerð endurútgáfa
af einhverri bóka yðar á þessu
ári?
—. Já, önnur útgáfa fyrstu
bókar minnar, Bræðurnir í
Grashaga, kemur sennilega út
á þessu ári. Það eru 30 ár
síðan hún var gefin út í fyrra
skiptið.
/
GÍSLI J. ÁSXÞÓRSSON
— Er von á nýrri bók frá
þér bráðlega, Gísli?
— Já, ég var einmitt að
ganga frá samningum við For
lag Odds Björnssonar á Akur
eyri um útgáfu barnabókar.
Handritið er tilbúið til prent-
unar, en mér til mikillar
ánægju samdist svo um, að
ég skyldi sjá um allan^ frá-
gang bókarinnar, teikriingar,
kápu o. s. frv. Bók þessi er
fyrir 7—10 ára börn og einnig
fullorðna, eai ekki fyrir ungl-
inga.
— Ertu ekki að skrifa eitt-
hvað þessa dagana samt.
— Jú, ég er nýbyrjaður á
skáldsögu úr Reykjavíkurlíf-
inu. Ég hóf verkið 1. janúar,
þótt ég væri hálf slappur þá.
— Varstu búinn að ganga
lengi með hana í maganum?
— í tvö eða þrjú ár.
— Hvenær hefur þú helzt
tíma til að vinna að sögunni?
— Á morgnana. Ég hef það
íyrir sið að svara ekki í sima
fyrir hádegi. Jafnvel þótt ein-
hverjar stórfréttir séu á
ferðinni, — morðin, sem fram
in eru á 10 ára fresti eða
eitthvað af því taginu. Ég er
nú búinn að vera blaðamaður
í 17 ár og er svo heppinn að
eiga einmitt 3 mánaða frí á
þessu ári, og það ætla ég að
GUDMUNDUR FRÍMANN.
— Hvað er að frétta af yðar
ritstörfum?
— Eg er að ganga frá smá
sögusafni, sem ég fór með suð
ur til Reykjavíkur í miklu
flaustri í haust, en þarf að
lagfæra dálítið. Þetta eru 13
eða 14 sögur um 200 blaðsíð-
ur alls. Enn hefur ekki verið
samið um útgáfu þeirra.
— Hvað um skáldskapinn?
— Hann hefur legið á hill-
unni lengi. Eg hef ekki ritað
ijóð frá eigin brjósti í tvö ár.
Hins vegar hef ég unnið að
ljóðaþýðingum, sem nægja
mundu í eina bók, en ég hef
ekki boðið neinum útgefanda
þau, enda bæri það víst lít-
inn árangur. Enginn vill lesa
þýdd ljóð nú orðið. Auk þess
hef ég miklu meira gaman af
að íkrifa smásögur en að
yrkja.
— Hvernig eru vinnuskil-
yrði fyrir rithöfunda á Akur-
— Þau eru mjög góð. Hér
er afbragðsgott næði og vinnu
friður, — engin kaffihús, þar
sem menn sitja og skera ná-
ungann niður í trog. Verst er
að ég er við kennslu allan
daginn, svo að ég verð að
setjast við skriftir á kvöldin
eftir vinnu.
■ Hagsmunamál
Fr .mihald af bls. 17.
hvað snarastir þættir í starf-
semi félagsins. Nýjasta tölu-
blaðið af málgangi félagsins,
„Vöku“, kom út -aust fyrir
áramótin og flutti það að
vanda margar greinar um
stúdentamálin. Af þeim má
t.d. nefna grein form. Stúd-
entaráðs, Jóns E. Ragnars-
sonar, um skipulagsmál ráðs-
ins, en hún bar heitið „Varð-
ar mest til allra orða, að und-
irstaðan sé réttlig fundin .
Ellert B. Schram skrifaði þar
greinina „Mætum sókn með
meiri sókn“ og Styrmir Gunn-
arssön, stud, jur., „Á alþjóð-
legu stúdentaþingi". Fjöl-
margt annað efni var í blað-
inu.
Mikill félagsáhugi hefur
verið ríkjandi meðal „Vöku-
manna“ í vetur sem endra-
nær. Er þess " skemmst að
minnast, að við kosningu til
hátíðarnefndar fyrir 1. des-
ember fékk „Vaka‘ hreinan
meirihluta kjörinn og höfðu
fulltrúar félagsins því alla
forystu úm hátíðarhöldin,
sem fóru hið bezta fram og
voru háskólastúdentum til
mikils sóma.
Ýmislegt er að sjálfsögðu
á döfinni í félaginu og mun
verða skýrt frá því jafnóð-
um.
— Ól. Eg.
— Aðalfundur
Framhald af bls., 17.
í hendur eftirkomendunum. ís-
lenzka þjóðin væri í örum vexti,
hún yrði að byggja, rækta og
fjárfesta á flestum sviðum, svo
að komandi kynslóðir fengju
notið enn meiri velsældar en
feður þeirra og mæður. Það væri
í samræmi við starf og 'stefnu
ungra Sjálfstæðismanna að hafa
um þetta forystu. — Við ungir
Sjálfstæðismenn, sagði Matthías
m.a., — eigum að vera verðir á
vegum úti, sem vísa öllum æsku
lýð landsins á rétta braut. Þá
mun þjóð okkar vel famast.
Fundinum lauk svo um kl. 18.
BRAGI BJÖNSSON
Málflutningur — Fasteignasala.
Simi 878.
Vestmannaeyjum.
VOG
ÓSKAST
20—40 kg (eða 40—80 Ibs)
með 50—100 gr. (eða 2—4 oz)
skerðingu óskast strax. Helzt
sjálfvirk en lóðavog kemur
einnig til greina. Sómi 33889.