Morgunblaðið - 03.12.1963, Qupperneq 16
16
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 3. des. 1963
JMOTgPttttMftfrifr
Otgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arnx Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðs-lstraeti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstrætj 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 80.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.00 eintakiö.
FISKISKIP OG
HAFNARSKIL YRÐI
I.ogandi flak flugvélarinnar.
Lögreglan varð að bægja lík-
ræningjum frá slysstaðnum
að er vissulega ánægjuleg
staðreynd, að íslenzki
fiskiskipaflotinn er í dag
stærri og búinn fullkomnari
tækjum til fiskveiða en
nokkru sinni fyrr. Meginhluti
gjaldeyrisöflunar þjóðarinnar
byggist á fiskiskipaflotanum
og fiskiðnaðinum. Öll afkoma
þjóðarinnar hlýtur því mjög
að velta á framleiðsluafköst-
um sjávarútvegsins.
Vel má vera, að uppbygg-
ing þessa nýja og fullkomna
fiskiskipaflota hafi á síðustu
árum verið örari en samræm-
ist getu þjóðarinnar. Þess er
þó að gæta, að stöðugar breyt-
ingar og aukin tækni hafa
krafizt hraðrar endurnýjunar
skipastólsins. Og víst er um
það, að þessi stóri og glæsi-
legi floti er mikil og góð eign,
ef þjóðin kann fótum sínum
forráð og tryggir heilbrigðan
rekstrargrundvöll framleiðslu
tækja sinna.
> Ef rétt er á haldið höfum
við íslendingar nú stórbrotið
tækifæri til þess að auka
framleiðslu okkar og treysta
grundvöll efnahagslífs okkar
í skjóli hinna stórvirku fram-
leiðslutækja. En þetta tæki-
færi getur runnið út í sand-
inn, ef kapphlaupinu milli
kaupgjalds og verðlags verð-
ur haldið áfram, og nýrri dýr-
tíðarholskeflu hellt yfir þjóð-
ina.
En eins og áður hefur oft
verið vakin athygli á, er það
ekki nóg að eiga glæsileg
framleiðslutæki, góð og full-
komin skip til þess að sækja
á hin gjöfulu íslenzku fiski-
mið. Þessi skip verða að hafa
góð landtökuskilyrði. Góðar
og öruggar hafnir í öllum
landshlutum eru frumskilyrði
þess að sjórinn verði sóttur
með góðum árangri, og að
fullt gagn verði að þeim glæsi
lega fiskiskipaflota, sem þjóð-
in hefur nú eignazt.
Viðreisnarstjórnin hefur
haft glöggan skilning á nauð-
syn bættra hafnarskilyrða.
Aldrei hefur meira fé verið
varið til hafnargerða en á
undanförnum árum. En þrátt
fyrir það stendur fjöldi hafna
hálfkaraður víðs vegar um
land. Á einstökum stöðum eru
hafnarframkvæmdirnar bein-
línis í hættu vegna þess að
þær standa hálfgerðar. Árlega
verða stórskemmdir á ein-
staka höfnum vegna þessa
ástands.
Það sem nú verður að gera
er óhjákvæmilega það að
Ijúka nokkrum þýðingar-
mestu hafnargerðunum í öll-
um landshlutum. Þetta er vel
hægt að gera án þess að leggja
of þungar byrðar á ríkissjóð.
Vegna hyggilegrar og fram-
sýnnar fjármálaforystu er
hagur ríkissjóðs nú góður,
greiðsluafgangur árlega og
lánstraust þjóðarinnar út á
við þar að auki öruggt.
Ekkert getur stuðlað að því
í eins ríkum mæli og full-
komin hafnarskilyrði að út-
flutningsframleiðsla þjóðar-
innar aukist. Það er greið-
færasta leiðin til þess að auka
arðinn af starfi hennar. Þess
vegna ber að fara þessa leið.
BREYTT
VIÐHORF
l/fðhorfið til næstu forseta-
' kosninga í Bandaríkjun-
um hefur gerbreytzt við frá-
fall Johr. F. Kennedys. Flest-
ir voru sammála um að hann
ætti endurkosningu vísa, ef
hann hefði boðið Sig fram til
forsetakjörs, sem fram á að
fara á næsta ári. Líklegustu
mótframbjóðendur hans af
hálfu Republikana voru þá
taldir þeir Barry Goldwater,
öldungardeildarþingmaður
frá Arizona eða Nelson Rocke-
feller, ríkisstjóri í New York
ríki.
Enda þótt líklegt sé að
Lyndon B. Johnson, hinn nýi
forseti Bandaríkjanna, verði í
kjöri af hálfu Demókrata-
flokksins, fer því fjarri að
hann eigi kosningu vísa. Al-
mennt er einnig talið að að-
staða Barry Goldwaters hafi
versnað verulega til þess að
komast í framboð við fráfall
Kennedys. Er nú talið líklegt
að frjálslyndari öflin innan
Repúblikanaflokksins hafi
styrkt aðstöðu sína gegn
hægri öflunum, sem fyrst og
fremst halda Goldwater fram.
Verða þær raddir nú stöðugt
háværari innan flokksins, sem
styðja Richard Nixon eða rík
isstjórana Scranton, Romney
eða Rockefeller til framboð
fyrir Repúblikanaflokkinn.
í stuttu máli má segja, að
eftir fráfall Kennedys ríki al-
ger óvissa um úrslit næstu
forsetakosninga í Bandaríkj
unum.
INNLENDAR
SKIPASJVÍIÐAR
Tnnlendar skipasmíðar þurfa
* að færast í aukana. —
EINS OG skýrt hefur verið
frá í fréttum, fórust 118
menn, er þota >frá flugfélagr-
inu Trans-Canada Airlnies
hrapaði skammt fyrir utan
Montreal á laugardaginn. —
Flugvélin hrapaði til jarðar
á fenjasvæði, sprakk og stór
gígur myndaðist. Gígurinn
fylltist af vatni á skammri
stundu, en flakið logaði.
Nóttina eftir að slysið
varð, hélt kanadíska lögregl-
an vörð um flakið, því að orð
ið hafði vart við menn, sem
grófu í leðjuna við slysstað-
inn. Sumir voru að leita að
gripum, sem þeir gætu átt til
minja um slysið, en sam-
kvæmt upplýsingum lögregl-
unnar voru aðrir að leita að
verðmætum, sem þeir slógu
eign sinni á.
iÁTÍÐAHÖLD stúdenta 1. des.
voru fjölmenn og vel heppnuð.
Þau hófust kl. 10,30 í kapellu há
kólans með prédikun Sigurðar
K. G. Sigurðssonar stud. theol.
Séra Þorsteinn Bjömsson þjón-
>ði fyrir altari. Kór guðfræði-
.fúdenta söng, en við orgelið var
?áll Kr. PálsSon.
7ið íslendingar getum hæg-
lega byggt vélbátaflota okk-
ar í innlendum skipasmíða-
stöðvum. Og að því marki ber
j hiklaust að stefna. Við eigum
fjölda ágætra skipasmiða, sem
fyrir löngu hafa sýnt og sann-
að að þeir geta byggt traust
og vönduð skip, sem í engu
standa að baki hinum erlendu
skipum. Að því verður þess
vegna að stefna hiklaust að
bæta aðstöðu hins innlenda
skipasmíðaiðnaðar. — Hann
verður að vera samkeppnis-
fær við skipasmíðastöðvar
þær í nágrannalöndunum,
sem undanfarin ár hafa verið
að byggja stóran hluta hins
íslenzka fiskiskipastóls.
Lögreglumaðurinn Noel Au
bertin, sem var meðal þeirra
fyrstu, sem komu á slysstgð-
inn, sagði að lögreglumenn-
irnir hefðu nokkrum sinnum
orðið að skjóta viðvörunar-
skotum að fólki, sem var að
grafa í leðjuna.
„Ég sá t.d. einn mann",
sagði Aubertin, „sem gróf
upp peningaveski, þurrkaði af
því og stakk því í vasann. Ég
reyndi að stöðva hann, en
hann hljóp til skógar og
hvarf. Þetta var hræðilegt og
ég vona að ég eigi aldrei eft-
ir að sjá neitt þvílíkt“.
Aubertin sagðist hafa ver-
ið á vakt í námunda við slys
staðinn, þegar flugvélin hrap-
aði. „Ég hafði stanzað til þess
að ræða við nokkur börn“,
sagði hann. „Allt í einu varð
Kl. 14.00 hófst svo samkoma
í hátíðasal háskólans. Setti Hrafn
Bragason formaður hátíðanefnd
ar samkomuna. Að því búnu var
flutt á vegum Musiea Nova verk
ið „Haustlitir", í minningu Steins
Steinars, skáld og stjórnaði
höfundur þess, Þorkell Sigur-
bjömsson, flutningnum.
Þessu næst flutti Dr. Broddi
Jóhannesson erindi, sem hann
nefndi „Staða einstaklingsins í
nútímaþjóðfélagi". Kom Dr.
Broddi þar víða við og ræddi
samleik og sundurþykkju ein-
staklingsins og félagsheildarinn
ar frá ýmsum sjónarmiðum.
Hann taldi að því stærra og ó-
persónulegra sem samfélagið
væri, því ljósari verði þörf ein-
staklinganna til að efla minni
persónuleg samélög innan þjóð-
félagsins, vegna þess að slíkt þjóð
félag fullnægði ekki ýmsum fé-
lagslegum og sálrænum þörfum
mannsins. Þó væri því ei.gi að
neita að ýmsar frumhneigðir ein
staklingsins hnigu í sömu átt og
frumhnegiðir samfélagsins.
Dr. Broddi sagði, að sú skoð-
un hefði komið fram, að eftir
milljónir ára kynni svo að fara.
himininn blóðrauður, ég kast-
aði börnunum til jarðar í
skjóli við lögreglubifreiðina
og reyndi að skýla þeim, ein
síðan hljóp ég af stað eftir
hjálp, því að talstöðin í bif-
reiðinni var biluð. Þegar ég
hafði og fljótt yarð ljóst, að
slysstaðinn og varð fyrstur á
vettvang. Ég sá flakið og eld-
hafið og fljótt varð ljóst, að
tilraunir til þess að bjarga
fólkinu myndu reynast árang
urslausar. Flugvélin var sund
urtætt og fulltrúar Trans-
Canada Airlines, sem komu á
vettvang voru ekki vissir um
að þetta væri flugvél félags-
ins, fyrr en þeir fundu björg-
unarvesti með einkenniisstöf-
um þ'ess“, sagði Aubertin að
lokum.
maðurinn og vélar hans hefðu
blandazt álíka náið og vöðvarnir
í mannslíkamanum og taugarn-
ar, er segja þeim fyrir verkum.
„Ég trúi því, að við lifum nú
upphaf nýs endurreisnarskeiðs,
þar sem saman fer þörfin á end-
urmati á manngildinu og nýr og
æðri skilningur á kostum mann-
eskjunnar“ sagði Dr. Broddú
Var gerður góður rómur að máli
hans.
Næst va,r flutt annað tónverk
á vegum Musica Nova: „Kadens
ar“. Höfundurinn, Leifur Þórar
insson, stjórnaði flutningi.
KL 19.00 hófst svo samexgin-
legt borðhald og kvöldfagnaður
að Hótel Borg, og var þar margt
til fróðleiks og skammtunar.
Ellert B. Schram, stud. jur. for-
maður Stúdentaráðs Háskóla ís-
lands, flutti ávarp, og Sigurður
Líndal, fulltrúi borgardómara
fliutti ræðu. Að loknum ræðum
og skemmtiatriðum, var dansað
til kl. 3 um nóttina.
Meðal gesta á hófi þessu voru
forsætisráðherra, menntamála-
ráðherra, forseti sameinaðs
þings, borgarstjóri og margir há-
skólaprófessorar.
Fjölmenn hátíðahöld stúdenta