Morgunblaðið - 03.12.1963, Side 28
28
MORGU N BLAÐIÐ
Þriðjudagur 3. dés. 1963
mm
GAVIN HOLT:
10
IZKUSYNING
— Nei, þegar þú segir það, þá
gerir hann það ekki. Áður en
stelpan fór að rekast hér inn,
var hann ailtaf einn. Aldrei hefði
mér dottið í hug, að hann fseri
að gefa sig að svona manneskju.
Eg á við, að hann er svo fínn
maður . . .
— Mjög svo, samþykkti ég, til
þess að fara ekki að rífast. —
Og hvað er svo langt síðan þau
fóru að vera saman?
— O, það er langt. Sjálfsagt
þrír eða fjórir mánuðir. En til
hvers ertu með aílar þesisar
spurningar? >ú talar eins og þú
værirspæjari?
— Eg spæjari! Nei, reyndu nú
að tala eins og þú hefðir eitt-
hvert vit í kollinum.
— Jæja, þú talar eins og þú
værir það, verð ég að segja. En
ég man það núna, að þú varst
alltaf eitthvað dularfullur, hérna
éður <yrr. Mildred var sílltaf að
segja, að hún botnaði ekkert í
þér, jafnvel þegar þú fórst með
henni á bíó, þegar hún átti frí.
— Æ, hjálpi mér. Sagði ég
þér kannski ekki, að ég væri í
kjólaverzlun?
— Það er ekki sama sem, að ég
trúi þér, svaraði Ada og leit á
mig grunsemdarauigum. Með all-
ar þessar spurningar værirðu
líklegri til að vera að snuðra
eftir vitneskju í samibandi við
' hjónaskilnað. Og ekki mundi
mig langa til að sjá Thelby maj-
ór í svoleiðis vandræðum.
— Hlustaðu nú á, sagði ég. —
Að því ég bezt veit, á hann alls
ekki neina konu, en ég hef heyrf
að hann sé sjálfur í kjólaverzlun,
og ég vil fá nánari upplýsingar
um það. Það kynni að henda, að
ég gæti gert einhver kaup við
hann, en ég vil vera viss, áður
en ég bryddi upp á því. >ú skilur
það ekki satt?
Hún sá sér þarna leiik á borði
og flýtti sér að nota hann. Hún
hallaði sér fram yfir borðið og
hvíslaði, enda þótt enginn væri
þarna innni nema ég:
— Enga skömmtunarseð'la?
hvislaði hún.
— Nei, enga, svaraði ég í sekt-
artón.
— Nælonsokka? sagði hún
vonglöð.
— Suss! sagði ég. — Ekki orð
um það við nokkurn mann. Og
nefndu það ekki við majórinn,
hvernig sem veltist. Ef eitthvað
kemvur fyrir mig, verðurðu að
gera við öll þín lykkjuföll sjáif!
— Og ég sem hélt, að þú værir
snuðrari. Það var svei mér
hlægilegt!
— Jæja, nú verð ég að fara,
en ég kem aftur. Og ekki orð
um þetta við nokkurn mann!
Hún deplaði augunum framan
i mig og ég veifaði til. hennar
tveim fingrum. Þegar ég var
kominn út að dyrunum, kallaði
hún til mín:
— Ef þú sérð hann Archie í
Hví'ta Hirtinum, þá berðu þonum
kveðju mína, og segðu honum að
rekast einihverntáma hérna inn.
— Eg veifaði aftur.
Þegar út kom stóð ég grafkyrr
stundarkorn og lofaði sólinni að
baka mig. Síðan gekk ég upp
eftir Oxfordstræti. í næsta síma-
skáp hringdi ég upp númerið,
sem frú Thelby hafði gefið mér.
Ég sagði: — Ég þarf að tala
við yður, en það má enginn ann-
ar vera við.
— Það 1 er betra að bíða tid
imorguns, svaraði hún. — Ég er
mjög önnum kafin.
— Það heyrðist mér nú ekki
á henni. Röddin var eins og
dauð. Hún var þreytt og niður-
dregin. Hún var orðin göm.uil
kona og henni var farið að vera
sama um allt. Ég hélt, að hún
hefði lent í einhverri kreppu, en
sú skýring nægði mér ekki. Mér
fór að detta í hug, að eitthvað
hefði komið fyrir og gert þessa
eftirtektarverðu breytingu á
hennL
— Ég verð að tala við yður,
áður en þér farið í skrifstofuna
í fyrramálið, nauðaði ég. — Það
er áriðandi. Ég vil ekki láta sjá
mig í búðinni fyrr en ég kem á
sjálfa tízkuisýninguna.
Hún var svo sein til svars, að
mér datt í hug, að hún hefði
liðið út af við símann. — Halló!
sagði ég. •— Eruð þér þarna, frú
Theiby?
— Já, ég er hér, sagði hún. —
Þér getið komið heim til mín,
klukkan níu í kvöld. Basecomb-
vegi 71.
Ég lagði hægt frá mér símann
og horfði á aurakassan, eins og
ég gæti ekki slitið mig frá bon-
um. En það voru ekki orð kon-
unnar sem höfðu fengið mig til
að hika, heldur var það eitthverí
óljóst hugboð, út frá orðum
hennar, og þó í engu sambandi
við þau. Þá fyrst datt mér í hug
þetta gæti orðið eitthvað annað
og meira en bara þessi þjófnað-
ur á teikningunum frá Clibaud,
og af einihverjum ástæðum, fór
ég að verða hræddur um Sally.
Það greip mig einhver hræðsla,
sem ég get ekki gert grein fyrir,
en ég vissi, að gömlu kionurnar
höfðu sérstakt orðatiltæki yfir
það. Einhver var að „ganga yfir
annars manns leiði.“
VI.
Þegar ég kom inn í skrifstof-
una aftur, fór ég inn til Joels
með ávísunina. — Fyrirfram-
greiðsla, sagði ég, — en ég veit
bara ekki, hvemig við getum
réttlætt að taka við þ©9su. Hing-
að til hafa min útgjöld verið
iþrjú ölglös, símahringing fyrir
tvö penny og tveir miðar með
neðanjarðarbrauitinni. Og mál-
inu verður lokið seinnipartinn
á morgun. Það er líklegaset, að
við verðum að borga till baka.
Hann snörlaði eitthvað en tók
ávísunina og athugaði hana.
— Ég hélt, að þetta mundi
taka meiri tíma en svona, sagði
ég. /
— Veiztu nokkuð nema svo
verði? sagði hann.
Ég sagði honum alla söguna.
Hvernig ég hefði rekizt beint á
kjarna málsins, en meðan ég var
að tala, gérði hann ekki annað
en horfa á þerripappírinnn fyrir
framan sig. Ég sagði honum
ekkert um hræðsluna, sem hafði
gripið mig inni í símaskápnum,
því að einhvernveginn hafði ég
losnað við hana í neðanjarðar-
lestinni. Hún var Mka alveg á-
stæðulaus, svo að ekki var vert
að gera nei'tt úr henni. Efckert
gat komið fyrir ef ég héldi rétt
á spilunum, oa ég hafði aldrei
haft betri spil á hendinni. Það
var ekki annað en að vera snar
í snúningum og láta höggið falia.
Á morgun mundi ég grípa Sally-
Claudine að verki og skömmu
síðar mundi Benny majór ganga
beint í gildruna.
Hvort frú Thelby léti sér þá
útkomu vel eða illa lífca, varðaði
mig ekkert um. Ég ætlaði að
ljúka minu verki á mettíma, en
svo mátti hún sjálf sjá um fram-
haldið, og úr því að bróðursonur
hennar átti í hlut, var hún efcki
líkleg til þyrla upp miklu mold-
viðri. Salily mundi þá sleppa með
skammir, og ég var því feginn,
því að ég vorkenndi stúlkugarm-
inum. Hún hafði hagað sér eins
og bjáni, en líklega var hún efck-
ert slæm inni við beinið. Eða
var það kannski vitleysa! Hún
— Nú er kominn tími til aff viff skiptum um hlutverk.
hafði veirið köilluð „chanteuse",
í þeim tón, að meiningin varð
varla misskilin, en ég vildi nú
sarot ekki trúa því, að hún feng-
ist við fjárkúgun eða þessháttar
athæfi. Að minnsta kosti mundi
þessi uppljósrun kenna henni, að
vera ekki framvegis í slatogi
með föntum. Og það gæti meira
að segja kennt henni að greina
raunveruleg verðmæti frá ó-
merkilegum eftirlíkingum, en
vitanlega var það til ofmikils
ætlazt, eftir meðferð hennar á
mér.
Joel hélt áfram að glápa á
ávísunina. Allt í einu spurði
hann:
— Hvað þýðir S.?
— Saiily.
— Mér skildist það vera nafn-
ið á stelpunni?
— Já, það er það, sem ég er
að segja þér.
Hann sendi mér það, sem kalla
mætti vantrúað augnatiilit, enda
'þótt mér væri efcki vel ljósit,
hvað hann þurfti að tortryggja,
— Hlustaðu nú á, sagði hann.
— Ég er að tala um þetta S. i
undirsfcriftinni. Heitir frú Thei-
by líka Sally?
— Nei. Hún heitir Selina.
— Selina? Selina Thelby?
— Já, hvað er við það að at-
huga?
Hann reisti þunglamalegan
skrokkinn upp úr stólnum og
stikaði fram að dyrum.
— MiMie! kallaði hann. —
Viltu slá upp Theliby í spjald-
skránni og koma með það, sem
þú kynnir að finna.
Skýrsla Dennings um Profumo-málið
(II) Samningar um kofa
Þetta franska blað sagði um
annan ráðherra: „Það er enginn
vafi á því, að hr. . . . (ráðherr-
ann) var í nánu sambandi við
dr. Ward og stúlknahópinn
hans). Þetta er algjörlega tilhæfu
laust. Eina sambandið, sem ráð-
herra hafði við Ward, var sem
hér segir:
í marzmáhuði 1962 voru ráð-
herrann og kona hans yfir helgi
í Cliveden hjá Astor lávarði. í
þetta skipti hittu þau Ward, sem
kom til hádegisverðar í höllina.
Hann átti eitthvert viðtal við ráð
herrann og konu hans um and-
litsmyndir og þessháttar, og fór
svo eitthvað hálfri klukkustund
eftir borðhaldið.
Á gönguför um landareignina,
um þessa helgi, benti lávarður-
inn ráðherranum á kofá, sem
kallaður var Ferjukofípn, og
bryddi upp á því hvort ráðherr-
ann vildi taka hann á leigu hjá
iandeiganda. Þegar hér var kom
ið, stóð kofinn auður, og þar var
engin snyrting né eldhús. Ráð-
henranum datt í hug, að hægt
væri að innrétta hann til sumar
íbúðar fyrir fjölskyldu hans, og
næsta ár fékkst hann við að taka
hann á leigu og láta laga hann
til. Þeir fengu byggingamenn til
að framkvæma verkið. Þetta
ár, 1962, fór hann og fjölskylda
hans þrisvar eða fjórum sinn-
um til kofans, til að athuga,
hvemig verkinu miðaði, og borð
uðu þarna úti við, en dvöldu þar
ekkert. í nokkur þessi skipti
vildi svo til, að ráðherrann fór
fram hjá Stephen Ward, ásamt
þremur stúlkum og heilsaði
þeim, en þó án þess að tala við
þau. í febrúar 1963 fluttu ráð-
herrahjónin einhverja innan-
stokksmuni 1 kofann til þess að
geta flutt þangað sjálf á eftir. 3.
marz 1963 fóru þau þangað með
börnin, sem léku sér þarna í
snjónum, en aldrei sváfu þau
þarna.
Kofi Wards var um það bil 400
metra frá Ferjukofanum, sem ráð
herrann var að semja um. í marz
1963 heyrði ráðherrann fréttir,
sem urðu til þess, að hann hætti
við samningana, og upp úr þeim
slitnaði í aprílbyrjun 1963.
Þetta var allt það samband,
sem Ward átti við ráðherrann,
og hvorugt þeirrá hjóna hafði
nokkurntíma komið til Wards
í Cliveden og þá ekki í London.
Upp úr þessum fullkomlega
saklausu atvikum spruttu sögu-
sagnirnar um þennan ráðherra.
Ekfci er neinn fótur fyrir sögun-
um.
(III) Lánsbíllinn.
' í marz 1963 kom upp sú saga,
að annar ráðherra hefði léð Pro
fumo bílinn sinn, vitandi vits í
þeim tilgangi, að Profumo not-
aði hann til að fara út að aka
í honum með Christine Keeler.
Svo óx þessi saga upp í hina, að
ráðherrann sjálfur hefði farið út
að aka með Christine í Rich-
mond Park. Og svo þegar sagan
var prentuð í franska blaðinu,
hafði hún náð fáránlegri stærð.
„Næsta fórnardýrið mundi áreið
anlega verða hr. . . . sem út-
vegaði ungfrú Keeler skrautbíla,
sem hún ók í ásamt hr. Profumo
í „helgiboð í sveitinni". Sam-
kvæmt heimildum kunnugra
stóð hr. . . . fyrir svallveiziun-
um, sem fóru fram í sumarbú-
stað dr. Wards. Þar var hann
ekki aðeins hlutlaus áhorfandi
þesis, sem fram fór og svo nektar
sýninga, sem áttu sér stað í sund
laug dr. Wards, sem Profumo
hafði sérstaka ánægju af“.
Þessar sögur eru algjörlega til
hæfulausar. Sannleikurinn í mál
inu er þessi: Um eina helgi í
júlí 1961 (líklega 16. júlí), fékk
Profumo lánaðan svartan Bent-
ley, sem ráðherrann átti og hafði
á sér merki, sem gerði hann auð-
þekktan. Ástæðan til þessa var
sú, að frú Profumo hafði farið
út í sveit í þeirra bíl. Ráðherr-
ann þurfti ekfci að nota bílinn
þessa helgi, þar sem hann var
að ferðast til kjördæmis sins
(eins og hann gerði oft) og með
járnbrautarlest, svo að Pro-
fumo bað um að fá hann léðan,
þar sem hann yrði að vera í
London. Ráðherrann fékk hon-
um lyklana að bílnum og hugs-
aði svo ekki um það meira. Pro
fumo sagði ekki ráðherranum til
hvers hann ætlaði að nota bílinn,
en. raunverulega notaði hann
hanh til að aka Christine Keeler
eina eða tvær ökuferðir um höf
uðborgina. Hann benti henni á
merkið á bílnum og sagði henni,
að ráðherrann ætti hann. Hann
skilaði bílnum aftur á sunnu-
dagskvöld. Þetta var eina skipt
ið, sem hann fór út með Christ
ine í ráðherrabílnum, og ráðherr
ann hafði enga hugmynd um, til
hvers Profumo hafði notað bíl-
inn. Hann vissi alls ekki, að Pro
fumo hefði farið í honum út með
Christine eða neinni annarri
stúlku.
Allt þetta atvik var svo ó-
merkilegt í augum ráðherrans,
að hann steingleymdi þvf. Næst
um tveim árum síðar, þegar
Chirstine fór með sögu sína í
blöðin, sagði hún þeim, að Pro
fumo hefði farið með sig út {
bíl, með sérstöku merki framan
á vélarhúsinu. Það sýndi, að
þetta var bíll ráðherrans. Blaðið
trúði sögu hennar. Þegar hún
var borin undir ráðherranin (og
það var hún 2. apríl 1963) sagði
hann, að engin tilhæfa værj i
henni. Þarna skjátlaðist honum
illilega. En ég er fyrir mitt leyti
alveg sannfærður um, að það
hefur verið óviljandi af hans
hendi — hann hafði blátt áfram
gleymt að hafa léð bílinm. Und-
ir eins og hann var minntur á
atvikið (en það gerði Profumo,
6. júní 1963), leiðrétti hann þetta
og játaði, að sér hefði skjátlazt.
Eg er sannfærður um, að þess
ar sögusiagnir um hamn hafa
verið algjörlega tilhæfulausar.
Allt og sumt, sem skeði var það,
að ráðherrann léði í mesta sak-
leysi Profumo bílinn sinn, yfir
eina helgi, án þess að vita til
hvers hann yrði notaður.
(IV) Tebollinn.
í sama franska blaðinu voru
nefnd nöfn tveggja anmarra ráð-
herra, rétt eins og þeiir væru úr
kunningjahópi Wards. „RáðheiT
ar úr ríkisstjórninni eins og hr.
. . . og hr. . . . hafa ánægju af
að koma þangað og fá sér bolla
af te . . . En það er sagt, að sam-
kvæmisviðræðumar . . . gangi
lengra heima hjá Ward. Aug-
sýnilega er þar allt annað mál
talað og mál, sem ekki er eina
leiðinlegt“. Þessar sögusagnir
komust aldrei í gang í Englandi
— til þess voru þær of fjar-
stæðukenndar, svo að ég þarf
ekki að orðlengja um þær.