Morgunblaðið - 28.05.1964, Blaðsíða 23

I
Fimmludagirr 28. maí 1964
MORGUNBLADIÐ
23
Jóhann Tryggvason
Minning
JÓHA.NN var fæddur að Ytra-
Lóni Langanesi 27. jútí 1885.
Faðir hans var Tryggvi Jónsson
fæddur að Heiði á Langanesi 12.
jan. 1850, dáinn 15. nóv. 1922.
Foreldrar hans voru Jón Benja-
mínsson og Guðrún Hallgríms-
dóttiir. Jón var ættaður úr Eyja-
firði og Guðrún var dóttir Hall-
gríma Helgasonar bónda í
Hvammi og á Grund Eyjafirði og
víðar og fyrri konu hans Guð-
rúnar Sigurðardóttur. Móðir Jó-
hanns María Gunnlaugsdóttir
Þorsteinsson bróðuir Dómhildar
konu Ólafs Briem trésmiðs á
Grund, þeiirra sonur var séra
Valdimar Briem. Faðir þeirra
systkina var Þorsteinn Gíslason
ekáld ag hreppstjóri, Stakkahlöð-
um Hrafngilshreppi.
Þau hjónin María og Tryggvi
eignuðust tvo aðra syni, báða
fædda að Ytra-Lóni, Gunnlaug
13. nó'v. 1880 og Jón 22. nóp 1882,
en hann lézt síðastliðið ár. María
móðir hans dó 1. júni 1889.
Tryggvi kvæntist aftur 1. okt.
1892 Rósu Ingibjörgu Jónsdóttur
Bergvinssonar f. 15. ágúst 1867
að Dalshúsum Skeggjastaða-
Ihrepp. Þau fluttust til Vestur-
heims 1893. ásamt sonum sínum
tveim, þeipi Gunnlaugi og Jóni
BRIDGE
Þ A Ð vakti mikla athygli á
Olympíumótinu í New York þeg-
ar ísrael sigraði Ítalíu með 5
stigum gegn 2.
Hér fer á eftir eitt af þeim
spilum sem orsakaði þetta tap.
A D G 10 7 3
V 87
♦ 10 7 2
♦ G 10 7
A 5 2 A 6
♦ Á 9 6 * ♦ D 10 4 3 2
♦ K G 8 5 3 ♦ D 9 6 4
♦ Á 5 * K 6 3
♦ ÁK984
V K G
♦ Á
♦ D9842
Á öðru borðinu spiluðu ítölsku
spilararnir 4 spaða í N.—S. og
töpuðu einum, þar sem A.—V.
tóku tvo slagi á lauf, trompuðu
þriðja laufið og fengu síðan slag
á hjartaás.
Á hinu borðinu þar sem spil-
ararnir frá ísrael sátu N.—S. var
lokasögnin sú sama eða 4 spað-
ar. Vestur lét í byrjun út lkufa
ás og síðan laufa 5, sem Austur
drap með kóngi og lét þriðja
laufið, sem Vestur trompaði. í
þessa 3 laufaslagi kastaði sagn-
hafi laufa 8, 9 og drottningu.
Vestur áleit því að félagi hans
hefði í byrjun átt 5 lauf og taldi
því ekki ástæðu til að taka
hjartaásinn strax, heldur lét næst
út tigul. Þetta nægði sagnhafa
því nú gat hann kastað tveimur
hjörtum úr borði í laufip tvö
heima. Vannst því spilið og
ísrael græddi 10 stig.
ag foreldrum Tryggva, Jóni
Benjamiínissyni og Guðrúmu Hall-
grímsdóttur. Tryggvi og Rósa
eignuðust fjögur börn, Krist-
björgu, Halldór, Edwald og ólaf
og eru öll á lífi. Síðastliðið sum-
ar kom Kristbjörg hingað til
lands og dvaldi þá á heimili hróð-
ur síns, og var það í fyrsta og
síðasta sinn sem þau sáust.
Jóhann ólst upp hjá móður-
bróður sínum Jóhanni Guinn-
laugssyni hreppstjóra og k. h.
Önnu Kristjönu Amadóttur ljós-
móður. Þau hjón eignuðust engin
börn, en ólu upp fjögur fóstur-
börn. Arin 1890—99 bjuggu þau
á Ytra-Álandi, en fluttust þá til
Þórshafnar.
Jóhann stundaði nám við Verzl
unarskóla íslands 1907-8 og sigldi
seinna til Kaupmamnalhafnar til
frekara náms í verzlunarfræðum.
Hann starfaði í verzlun „Örum
& Wulf“ á Þórshöfn og gerðist
síðar eigandi ásamt Jóni Björns-
syni.
Hann kvæntist 14. okt. 1917
Jónínu fæddri á Seyðisfirði 31.
maí 1896, dóttur Kristjáns Jóns-
sonar gireiðasölumarins þar og
síðar útgerðarmanns í Gunnólfs-
vík. Þau eignuðust tvær' dætur
Rósu og Jóhönnu báðar fæddar
á Þórshöfn.
Rósa fædd 13. marz 1920, nú
skrifstofustúlka hjá Útvegsbanka
íslands. Hún hafur ætíð dvalið
hjá foreldrum sínum.
Jóhanna fædd 29. mad 1921.
gift Ragnari Kristjánssyni toll-
þjóni í Reykjavík. Þá hefur Skúli
Jóhann dóttursonur þeirra alizt
upp hjá þeim. Hann var afa sín-
um til mikillar ánægju ag áttu
þeir margar gleðistundir saraan.
Árið 1945 fluttust <þau til
Reykjavíkur og starfaði harnn
fyrst af í Njarðvíkum, en síðar
hjá Skipaútgerð ríkisins alvetg
til síðustu áramóta.
Heimili þeirra hjóna á Þórs-
höfn var mjög rómað fyrir gest-
risni og hugsa margir til þess
rneð þakklæti.
Jóhann lézt á Borgarsjúfera-
húsinu 6. nóv. sl. eftir rúmlega
þriggja mánaða legu, og var
jarðsunginn frá Dómkirkjunni 14.
nóv. að viðstöddu fjölmemni.
Kou hans, börnum og systkinum
vofcta ég samúð mina.
H. J.G.
prestalite
„AUKIÐ
AFL“
með
prestolite
„THUNDERVOLT“
kertum
Karajan lœtur af tram-
kvœmdastjórn Vínar-
óperunnar
AUSTURRÍSKI hljómsveit
arstjórinn, Herbert von
Karajan, hefur sagt lausu
starfi sínu sem fram-
kvæmdastjóri Vínaróper-
unnar og orðrómur er á
kreiki um að hann muni
hefja störf við Metropoli-
tanóperuna í New York.
Menntamálaráðuneyti
Austurríkis skýrði frá> því
fyrir skömmu, að Karajan
hefði tilkynnt að hann
hygðist yfirgefa Vínaróper
una, þegar þessu starfsári
lyki í júní. Karajan hefur
starfað við óperuna í átta
ár. —
Sem kunnugt er, er Karaj-
an einn af frægustu hljórri-
sveitastjórum heims. Þegar
hann var spurður um ástæð-
una til þess að hann yfirgæfi
Vínaróperuna, kvaðst hann
vera orðinn það slæmur til
heilsunnar, að hann treysti
sér ekki lengur til þess að
gegna framkvæmdastjóra
starfinu. Karajan hefur ein-
göngu séð um þá hlið fram-
kvæmdastjórnar, sem að list-
um snýr. Hann hefur þjáðst
af blóðrásartruflunum að und
anförnu.
Karajan sagði, að þótt hann
léti af starfi framkvæmda-
stjóra, væri ekki þar með sagt
að hann hætti alveg að starfa
við óperuna. Hann væri fús
til að taka að sér hljómsveit-
arstjórn þar í framtíðinni.
Orðrómur er hins vegar á
kreiki, eins og fyrr getur, þess
eínis, að Karajan hafi fyrir
skömmu rætt við forráða-
menn Metropolitan óperunnar^
og í undirbúningi sé samning-
ur um að hann ráði siig til
hljómsveitarstjórnar þar.
Karajan er einn eftirsótÞ
asti hljómsveitarstjóri heims
og hefur ferðazt mjög mik-
ið til tónleikahalds. Ferða-
lög hans hafa valdið því, að
hann hefur verið gagnrýndur
fyrir að vanrækja Vínaróper-
una. Að undanförnu hefur
karajan haft forgöngu um að
Vínaróperan, La Scala í Míl-
anó, Parísaróperán og Metro-
polítanóperan skiptist á lista-
mönnum og skipulögðum
gestaleikjum. En hann
kvartar undan því áð austur-
Herbert von Karajan.
rísfea stjórnin hafi ekki sýnt
áætluninni um listamanna-
skiptin nægileigan áhuga og
stuðning.
Karajan hefur staðið í
stímabraki vfð stjórnina vegna
þessa og latíð er að deilan um
listamannaskiptin hafi ef til
ráðið úrsiitum um ákvörðun
hans. Deilan komst á hástig,
þegar Karajan neitaði að
vinna með stjórnskipuðum
framkvæmdastjóra, Egon Hil-
bert, sem sér um fjárhagshlið
rekstrar óperunnar í Vín.
I M álmey þarf
enginn aö svelta
Kristinn Guðnasnn hf.
Klapparstíg 25—27:
Símar 12314 og 21965.
I.ENGI hafði mig langað til að
heimsækja þau Jóhönnu Gunn-
arsdóttur frá Málmey og Gísla
Konráðsson frá Tjörnum, sem
réðst til Málmeyjarhjónanna Jó-
hönnu og Franz Jónatanssonar,
en ílengdist þar og sér nú um Jó-
hönnu háaldraða að Sólvangi í
Sléttúhtíð. GLsli er raunar ekkert
unglamb lengur, því 'að á síðasta
sumri varð hann 70 ára.
Og nú skrapp ég út að Sól-
vangi til að hifcta þau. Það hittist
svo á, þegar ég kom, að hvorugt
þeirra var heima, Gísli niðri á
Lónkotsmöl eitthvað að föndra
en Jóhanna úti í Glæsibæ. Þetta
lagaðist þó fljótlega, því að bæði
komu heim og tóku á móti gest-
um tveim höndum. Jóhanna
stór og fönguleg, teinrétt og
myndarleg þrátt fyrir sinn háa
aldur, heilsan er þó farin að bila
og minnið orðið stopult nema á
löngu liðna atburði, bún les enn-
þá en þreytist fljótt. Þessi stór-
brotna og aðsópsmikla kona á
raunar merkilega ævi að baki,
að mörgu leyti ólík því sem gerð
ist, og nú þefekist efeki, hún flutt
ist með foreldrum sínum 8 ára
gömul frá Mjóafirði þegar faðir
hennar keypti jörðina Vatn í
Hofshreppi en þar bjuggu þau
í nokkur ár þar til að þau brugðu
búi og fluttust með öll sín börn
nema Jóihönnu til Vesturheims.
Gjafvaxta giftist svo Jóhanna
Franz Jónatanssyni, sem nú er
dáinn . fyrir nokkrum árum,
Reistu þau fyrst býlið Garðhús
við Höfðavatn, voru þar frá
1897-1910 ,en þá fluttust þau að
Mákney á Skagafirði og voru
þar 1910-1914 en síðar á sama
stað frá 1918-1941/
Málmey hefur alltaf verið tal-
in frekar erfið til búskapar
vegna slæmrar lendingar og erf-
iðra aðdrátta, en að öðru leyti
var gott til bús og þeir sem
bæði höfðu dugnað og fyrir-
hyggju þurftu ekki að fevíða
sfeorti, enda segir Jóhanna stax
er óg hef samtal víð hana: f
Málmey þarf enginn að svelta
sem hefur fyrirhyggju og dug.
En það var oft erfitt þegar fáir
voru heima því að Franz var oft
í landi við ýmiskonar störf sem
hann hafði með höndum. Nofekr-
um sinnum réri ég með llnu og
kom fyrir að ég fór bara með
drengina sem þá voru ungir,
Grímur Sigurðsson (nú útvarps-
virki á Afeureyri) og bræður
hans sem ólust að nokkru upp
hjá okfeuir, ég þefekti mörg mið,
og þá vantaði mig hvorki krafta
né áhuga, a.m.k. tvisvar man ég
eftir að ég réri ein' til lands upp
á Lónkotsmöl. En hvað með bú-
skapinn? Gísli svarar nú og segir
að þegar bezt hafi látið hafi þau
haft 140 fjár, 13 nautgripi þar
af 5 kýr mjólkandi og 2 hross.
Og þú Jóhanna fluttir fyrst fram
hross í eynna, og gerðir þar með
að engu þjóðtrúnna að húsmóðir
in í Málmey yrði bergnumin ef
hross yrði flutt fram? Ég man
að Franz bónda þínum var illa
við þessa ákvörðun þína? Jó,
bið þú fyrir þér, hann vildi ekki
heyra það nefnt en seinast lét
hann þó undan. Mér þóttu erfið-
leikar svo miklir með alla flutn-
inga bæði burðurinn upp bafek-
ann frá sjó og svo ailt hey sem
bera þurfti heim, en svo trúði ég
þessu tæplega, en vist var ég
hrædd, já miikið hrædd, en hann
Jóhann minn í Glæsibæ stappaði
í mig stálinu blessaður. Pósfcbót-
urinn kom og flutti fyrir okkur
einn hest fram fyrst og þann
hest þótti mér regluilega vænt
um. Úr þessu var þetta leikur
roeð flutningana, hann tók af
ofekur margt erfiðið blessaður
og svo fengum við okkur annan
hest, aðallega honuim til skemnnt
unar og svo til hjálpar.
Nú tekur Gísli við og segir
mér margt sem gaman væri að
skjalfesta, en það yrði bara svo
langt. Hann segist vera búinn
að skjóta 200 seli á meðan hann
var í Málmey og um 100 síðan
hann fluttist í land. Eitt sinn
skaut hann fullorðinn sel niðri
í Jarðfailli og bar hann á bakinu
upp á bakka, en það var erfitt
verk. Margar sjóferðir voru farn
ar í tvísýnu en allt bjargaðist þó,
og aldrei kom fyrir slys. Eitt
sinn voru þaiu Gísli og Jóhanna
ásamt 2 drengjum á leið af Lón-
kotsmöl í Málmey, þá brimaði
snögglega svo að næstum var ó-
lendandi er að lendingu kom.
Gísli sagði Jóhönnu að vera aft-
urí og halda sér þar vel þar til
upp í fjöru kæmi. Bið þau nú
lags en tóku svo lífróður þegar
ólögin sýndust liggja niðri, en
þegar hálfnEið var í land, reis
upp kvika mikil aftan við bát-
inn. Tók hún hann eins og ör-
sfeot, reis báturinn næstum lóð-
rétt framaní bárunni Þetta skipti
I engum fcogum, Jóhanna steyptist
! í sjóinn, báturinn kastaðist upp
, í fjöruna og brotnaði efsta borð-
I ið að mestu af honum, annar
drengjanna kastaðist upp í fjöiru
og kom niður á bakið. Meiddi
hann sig fcöluvert, en af Jóhönnu
er það að segja að þeir sáu é
pils hennar í brimgarðinium og
gátu náð í þau áður en útsogið
tók hana aftur.
Fyrir kom að Málmeyingar
gátu efeki lent og þurftu þá að
hleypa inn á Bæjarkletta eða
Hofsós. Var þá Jóhanna oft fá-
liðuð heima, en allt bjargaðist
þetta og blessaðist. Þær eru býsna
I margar sjóferðarsögurnar sem
j Gísli hefir í pokahorninu. T.d.
I var Gisli einu sinni á trillu sinni
í suðvestan stórviðri. Var hann
að bjarga árabát sem hann hafði
mannlausan á eftir og munaði
þá litlu að þeir fengju bátinn
, a sig, og hefði þá allt farið í botn
inn. En þegar hann kom rétt að
trillunni hvolfdi honum, gekk
j þeim seint og illa að koma bátn-
um í öruggt lægi.
Nú er Málmey í eyði. Þar hafa
aðeins selir sitt aðsetur og nú
síðan fáferðugt varð við eynna,
liggja þeir þar oft uppi í röðum.
Viti er á Málmey, og hefir vita-
vöralu þar Pétur Jóhannsson
hreppstjóri í Glæsibæ.
I ISjörn i Bæ.