Morgunblaðið - 10.07.1964, Síða 3

Föstudagur 10. júlí 19BI
MORCU NBLADIÐ
3
fniiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiniiiu
c
I RIGNINGARSUDDI var og
E kaldi, er haldið vair af stað
S í ferð norður Sprengisandsleið
S frá Reykjavík til Akureyrar
g síðastliðinn sunnudagsmorg-
= un. Bílaleigan Bíllinn gekkst
S fyrir ferð þessari og bauð for-
S stjóri hennar, Guðbjartur Páls
= son, gestum með, þar á meðal
= þremur mönnum, sem fyrstir
E f-óru í bíl þessa leið, og blaða-
S mönnum. Alls fóru 19 menn
| í 4 bílum, tveimur Dodge
H Weapon fjallabifreiðum; —
j| gamla Ford model 1930, og
= nýjum Ford Cortina.
Sumarið 1933 fóru fjörir
S menn norður Sprengisand á
|| Ford bifreið (þremur árum
S eldri en þeirri, sem nú var
S með í förum. I>eir voru Einar
S Magnússon og Valdimar Svein
§§ björnsson, menntaskólakennar
£ ar; Jón Víðis og Sigurður frá
Þremenningarnir við Tungnaá á Haldi, þar sem þeir ferjuðu gamla Ford yfir hana forðum =_
daga. Allir voru furðu lostnir, er þeir sáu aðstöðuna, þar sem þeir höfðu koomið hílnum, £
sem var 750 kíló út í bátinn.
| Norður Sprengisand
I förinni voru þremenningar, sem
fyrstir fóru þá leið í bíl'áiið 1933
Gamli Fordinn, módel 1930.
5 Laug. Hinn síðastnefndi er lát
S inn„ en Guðbjartur bauð hin
= um þremur að taka þátt í ferð
= inni. Virtust þeir skemmta sér
£ hið bezta.
Farið var sem leið liggur
= upp Landssveit og snæddur
1 hádegisverður að Skarði og
= síðan haldið upp að Tungnaá.
= Áður en farið var yfir Tungna
£ á á Tangavaði, þótti tilhlýði-
= legt að skoða nýju kláfferj-
Í una á Haldi, skömmu ofar.
Í Mikið var í Tungnaá og varð
= að flytja smærri bílana tvo
= yfir á vörubílspalli. Þegar
Í fjórmenningarnir voru þarna
Í á ferð forðum daga, fluttu
Í þeir gamla Fordinn yfir á
£ Haldi í litlum báti. Hlýtur það
.= að hafa verið hin mesta
E dirfska, því að áin er þarna
Í bæði straumjþung og vatns-
£ mikil. Stóðu bílhjólin út fyrir
~ borðstokk kænunnar, sem var
= aðeins um 10 sentimetra ofan
S við vatnsborðið. Reru ferða-
i langarnir lífróður yfir með
Í bílinn. Bátinn bar á annað
S hundrað metra niður eftir
= ánni, áður en þeir tóku land
= handan árinnar.
Er komið var norður yfir
E Tungnaá, eina verulega vatns-
S fallið á leiðinni, var ekið um
S Búðarháls, Sóleyjarhöfða og
£ Biskupsþúfu. Þá var næst
£ numið staðar við Eyvindar-
£ kofaver og skoðaðar rústir af
|j vistarverum Eyvindar og
E Höllu. Kaldavermsl er við
Í kofatóftirnar, sVo að þau hafa
Í alltaf haft vatn. Ekki hefur
5 þau heldur skort sauði, en þá
£ geymdu þau bæði lifandi og
£ dauða til vetrarins. Talið er að
£ annað afhýsið í kofajrústunum
£ hafi verið fjárhús. Það er lítið
H minna en stofail, en hefur þó
E tæplega rúmað meira en 7—8
= kindur, þótt troðið hafi verið
í afkimann. öllum kemur í
hug, er þeir koma í Eyvindar-
kofaver, að ömurleg hafi vist-
in verið þar á veturna.
Frá þessari leið sér í góðu
skyggni austur um Vatnajökul
allt tiP Snæfellsnes, um ódáða
hraun, Kverkfjöll, Dyngj’u-
fjöll, Herðubreið og Tungna-
fellsjökul. í vestur; Langjök-
ul, Kerlingarfjöll og Hofs-
jökul. En ekkert af þessari
fjalladýrð bar fyrir augu leið
angursmanna, því að rigning
og súld varnaði alls útsýnis.
Ekki var þó neitt aftakaveður.
Úr Eyvindarkofaveri var
haldið dálítinn spöl lengsra, en
þá var komið að næturstað,
Innra Hreysi gegnt Arnarfelli
hinu mikla I Hofjökli (sem
ekki sést heldur). Var komið
um miðnætti, er þessum
áfangastað var náð. Sváfu
menn þarna í tjöldum um
nóttina eftir ágætan málsverð,
og vöknuðu hressir að morgni.
Þá var lagt af stað norður
með Bergvatnskvísl vestan við
Fjórðungavatn. Þá var stefnan
tekin heldur í vesturátt út af
Bárðardalsleið og stefnt á
Hólafjall. Síðustu kílómetrarn
ir áður en ekið var niður snar
bratt fjallið ofan í Sölvadal
hjá Þormóðsstöðum voru mjög
erfiðir yfirferðar. Land ligg-
ur þarna hátt, allt upp í þús-
und metra yfir sjávarmál.
Voru víða snjóskaflar og forar
leðjur á vegaslóðunum. Fóir £
svo, að skilja þurfti eftir Cor- £
tinuna, til að komast fyrr til g
byggða. Nokkru áður hafði s
brotnað vélarhluti í öðrum £
Weapon bílnum og varð hann £
einnig eftir. Báðir voru hins j|
vegar sóttir næsta dag. Til s
byggða komu 17 ferðamann- s
anna kl. 6 að morgni þriðju- £
dags á tveimur bifreiðum, £
Dodge Weapon og gamla Ford £
sem staðið hafði sig með £
mestu prýði alla ferðina.
Bragi Sigurðsson, lögfræð- £
ingur, sem kvaðst vera helzta S
málpípa Bílaleigunnar Bílsins, £
afhenti blaðamönnum eins =
konar ferðaáætlun, skömmu 1
eftir að lagt var af stað frá £
Reykjavík á sunnudag. Fer S
upphaf hennar hér á eftir:
„Jafn lengi og íslenzk tunga s
lifir, mun geymast kvæði Jóns £
prófessors Helgasonar, sem í £
er þetta erindi:
Séð hef ég skrautleg suðræn £
blóm £
sólvermd í hlýjum garði,
áburð og ljós og aðra virkt £
enginn til þeirra sparði;
mér var þó löngum meir í hug £
melgrasskúfurinn harði,
runninn upp þar sem Kalda- £
kvísl, s
kemur úr Vonarskarði.
Því vaknar þessi hugsun, að £
vitað er, að fjöldi Íslendinga £
ferðast til fjarlægra landa, s
þekkjandi grátlega lítið sitt £
föðurland. Það er hins vegar £
alkunna, að í vaxandi mæli er £
áhugi á ferðalögum hér á £
landi. Samt er það svo, að j|
allur þorri manna ekur allt jj§
hvað af tekur sömu leiðirnar, s
jafnvel sumar eftir sumar. — s
Þannig virðist lagning ak- £
færra vega á smábílum ráða £
miklu um ferðalög manna um S
landið. Að sjálfsögðu eru und =
antekningar frá þessu, orðnar s
til fyrir forgöngu áhuga- =
manna. Vegir eru að sjálf- =
sögðu lagðir milli byggðar- =
laga af hagkvæmisástæðum, £
en ekki með tilliti til náttúru s
fegurðar. Meðan því vegalagn s
ir ráða ferðalögum að miklu £
leyti, fara bæði innlendir og =
erlendir á mis við margt hið £
fegursta og sérkennilegasta í £
náttúru landsins. í því skyni E
að breyta hér nokkru um til £
batnaðar, hefur Bílaleigan s
bíllinn'ákveðið að gera tilraun s
til hópferða um aðallega mið- £
hálendi landsins. Ekki hvað £
sízt hefur Sprengisandsleið til =
Norðurlands komið til athug- S
unar. Sú leið er eldforn. Var ff
hún samgönguleið norðan og 1
sunnan, frá Rangárvöllum í =
Þingeyjarsýslu, sem og austan 1
Framhald á bls. 23
Bílalestin á Sprengisandi.
I
8TAKSTEII\IAR
Áttum við vinstri stjórn-
ina skilið?
ÞEGAR framkvæmdastjóri Sam-
einuðu þjóðanna, U Thant, var
að því spurður á miðvikudag,
livort það væri ekki móðgun viS
Sþ, að Tsjombe væri nú valinn
til að veita nýrri ríkisstjórn for-
stöðu í Kongó, svaraði hann þvi
til, að sérhver þjóð hlyti þá
stjórn, sem hún ætti skilið.
Áttum við ísiendingar þá skil-
ið að fá vinstri stjórnina al-
ræmdu á sínum tíma? Því verð-
ur að svara neitandi. Framsókn
hafði úrslitaáhrif um myndun
þeirrar stjórnar og réð þar mestu
vegna þingstyrks. En hvernig
var sá þingstyrkur fenginn? Me®
því að misnota úrelta kosninga-
löggjöf, svo að vilji þjóðarinnar
var að vettugi virtur. Þjóðin
kaus þessa stjórn ekki yfir sig.
Löngu úrelt löggjöf, sem mis-
munaði mönnum herfilega eftir
því, hvar þeir voru búsettir á
landinu, lyfti þeirri skaðsemdar-
stjórn upp í stjórnarstólana. Svo
ætlaði Framsókn að ærast, þegar
leiðréttingar voru gerðar á lög-
unum. Framsókn má vita, að
klukkan verður ekki látin ganga
aftur á bak í þessum efnum.
Þvert á móti ber að fylgjast vel
með því, að óréttlát kosninga-
löggjöf mismuni ekki borgurun-
um. Ilana verður að leiðrétta
í hvert skipti, sem hún er farin
að veita mönnum misjafnan
rétt. Þess skyldi Framsókn
minnug.
Framsókn og
landhelgin
„Alþýðublaðið“ segir í for-
ystugrein í gær:
„Framsóknarmenn hafa enn
ekki getað sætt sig við þá gleði-
legu staðreynd, að landhelgis-
deilan við Breta var Ieyst á frið-
samlegan hátt og með algjörum
sigri fyrir íslendinga.
Fyrir síðustu Alþingiskosn-
ingar ætluðu Framsóknarmenn
heldur en ekki að gera sér mat
úr landhelgismáilinu og nota það
sér og flokki sínum til framdrátt-
ar í kosningabaráttunni. Tíminn
hélt því þá fram dag eftir dag,
að fyrir dyrum stæði framleng-
ihg undanþáguákvæðanna, ©g
ætlaði stjórnin sér þar með að
svikja málstað íslendinga í þessu
niikla hagsmunamáli.
Frekar en fyrri daginn reynd-
ist ekki fótur fyrir tilhæfulaus-
um uppslá.ttarfréttum Tímans
um þetta mál. Þegar á daginn
kom, að Bretar höfðu ekki farið
fram á neinar framlengingar,
og um slíkt hafði alls ekki verið
rætt, enda ekki til umræðu af
hálfu íslendinga, stóðu Fram-
sóknarmenn uppi eins og þvörur,
berir að því að reyna að ala á
úlfúð og tcrtryggni".
Undirboð Framsóknar
Ennfremur segir:
„Það sakar ekki að minna
Framsóknarmenn enn einu sinni
á þá staðreynd, að vorið 1958 og
síolar um sumarið sendi Her-
mann Jónasson, þá.verandi for-
sætisráðherra, Bretum tvö til-
bog til lausnar deilunni, sem
bæði voru IBretum] mun hag-
stæðari, en þeir samningar sem
Bretar urðu að lokum að láta
sér lynda árið 1961.
Tvöfeldni Framsóknarflokksins
er löngu kunn staðreynd á sviði
islenzkra stjórnmála. í þessu
ináli var tvöfeldnin einnig til
staðar, því Framsóknarmenn
fordæma lausn landhelgismáis-
ins, en vildu þó ganga að samn-
ingum 1958, sem voru íslending-
um mun óhagstæðari heldur en
það sem sætzt var á að lokum“.
•r

*