Morgunblaðið - 17.12.1964, Page 2
MORGUNBLAÐIO
Fimmtu'dagur 17. des. 1964
r
r
2
Utanríkisráöherra Nígeríu átelur Afríkuríkin
fyrir framkomu þeirra og afskipii af Kongómálinu
New York, 16. des. — AP
JAJA Wachuku, utanríkis-
ráðherra Nígeríu, sem áður
hefur í yfirlýsingum sínum
varið mannúðarástæður
þær, sem lágu að baki björg
unaraðgerðum Belga, Breta
og Bandaríkjamanna í
Stanleyville, skýrði Örygg-
isráði SÞ svo frá í gær, að
ásakanir um að löndin þrjú
hafi blandað sér í innan-
ríkismál Kongó væru þess
eðlis, að þeim þyrfti lítinn
gaum að gefa. „Við erum
allir sammála um að Kongó
er sjálfstætt ríki. Bræðra-
og systurríki Kongó brugð-
ust því, og því sneri Kongó
sér til vina sinna. Nígería
telur það ekki rangt á nokk
urn hátt að Kongó biðji
önnur ríki um aðstoð í máli
sem Kongó taldi alvarlegt
vandamál, og í voru flæktir
menn af öðrum þjóðern-
um“, sagði Wachuku.
Hann sagði ennfremur:
„Ef Bandaríkjamenn hefðu
haldið inn í Kongó án óskar
Kongóstjórnar þar að lútandi,
þá hefði ég%orðið fyrstur
manna til þess að fordæma
Bandaríkjamenn, bæði hér og
hvar sem væri. Enginn hefur
leyfi til þess að skipa Kongó
fyrir verkum, og ekkeft eitt
Afríkuríki hefur fengið það
hlutverk að vera talsmaður
Kongó“.
Wachuku vitnaði í sáttmála
Samtaka Afríkuríkja og kvað
þáð vera sér ráðgáta að ákveð
in ríki brytu sáttmálann
„vegna þess að þeim fellur
ekki við Tshombe sem forsæt
isráðherra. Nígería getur ekki
skilið ósamræmið í því, að
bjóða þessum herramanni
(Tshombe) til Afríku frá Mad
rid til þess að gerast leiðtogi
Kongóstjórnar, og taka síðan
þessa stefnu upp gegn hon-
um“.
Wachuku minnti Öryggis-
ráðið síðan á, að hann hefði
verið meðlimur í hinni sér-
stöku nefnd SÞ, sem send var
til Kongó eftir atburðina 1960
til þess að aðstoða Kongó við
að skipuleggja mál sin. Wac
huku iýsti því yfir, að þáver
andi nýskipaður forsætisráð-
herra Kongó, Adoula, hefði
kvartað yfir því, að systur-
ríki Kongó hefðu þegar hafið
undirróðursstarfsemi. Tshom-
be hefði erft erfiðleika Ado-
ula.
Wachuku sagði, að meiri-
hluti Afríkuríkja styddi ekki
grimmdarverk á borð við þau,
sem skýrt hefði verið frá að
átt hefðu sér stað í Stanley-
ville. Ráðherranefnd væri
fyrir hendi af hálfu Samtaka
Afrikuríkja til þess að koma
fram fyrir hönd ríkjanna, en
ekkert eitt land hefði fengið
leyfi Samtakanna til þess að
koma fram sem opinber tals-
maður Afríkuríkja. „Það skap
ast vandræði þegar eitt ríki
heldur að það geti sagt öðru
fyrir verkum", sagði hann.
Wachuku lauk máli sínu
með því að segja að Afríku-
ríki studd nokkrum smærri
ríkjum innan SÞ myndu e.t.v.
fá það hlutverk að gera tillög
ur um lausn vandamál Kongó.
„Ef öll Afríkuríki virða sátt-
mála Samtaka ríkjanna og Sí>
er engin ástæða til þess að stór
veldin hafi afskipti af því“.
Tshombe
1
3
\
:
3
í
.
I
3
:
:
l
:
3
1
c
>essi mynd er tekin á Luciuhátíð Karlakórs Akur eyrar í fyrrakvöld. Söngstjórinn, Askell Jónsson er
í fremri röð lengst til hægri, en Lucian er Halldór a Árnadóttir með ljóskórónu sina fyrir miðju.
— Ljósm. Sv. P.
Jólasöngvar Amer-
íska bókasafnsins
SUNNUDAGINN 20 des. mun
Ameríska bókasafnið gangast
fyrir því nýmæli, að farið verður
í heimsókn til nokkurra sjúkra-
húsa og dvalarheimila hér í borg-
inni og sur.gnir enskir, banda-
rískir og íslenzkir jólasálmar.
Eru allir unnendur jólasálma
hvattir til að leggja málinu lið
Rangur orðrómur
uffl A.P. Möller?
Einkaskeyti til Mbl.
Kaupmannahöfn 16. des.
PRÓFESSOR Bröndum-Nielsen
vísaði í dag á bug þeim orðrómi,
sem borizt hefur frá íslandi, að
nefndinni gegn afhendingu hand-
ritanna hafi borizt 10.000 danskar
krónur frá A. P. Möller útgerðar-
manni. Bröndum-Nielsen segir,
að nefndin sé studd af Tiltölulega
litlum hópi ónafngreindra
manna.
„Við getum ekki upplýst um
hverja er að ræða, en orðrómur-
inn frá íslandi' hefur við ekkert
að s'tyðjast", segir Nielsen. Hann
telur að frá þessum litla hópi
manna muni nefndin fá nægilegan
styrk til að reka máli sitt fyrir
Hæstarétti Danmerkur, 0:g segir:
„Þegar málið var til umræðu síð-
ast stóð ótakmörkuð aðstoð til
boða. Ef málssókn verður nú
nauðsynleg, geri ég ráð fyrir því
að ástandið í þessum efnum sé
óbreytt.“
með því að slást í hópinn, því að
þetta er tilraun til þess að koma
á hefð, sem er mjög algeng með
mörgum þjóðum og vinsæl meðal
þeirra, sem verða að dveljast
langdvölum á sjúkrahúsum eða
dvalarheimilum sakir veikinda
eða af öðrum ástæðum. Þeir, sem
áhuga hafa á að taka þátt í
slíkri söngheimsókn í sjúkrahús
borgarinnar, eru beðnir að til-
kynna Ameríska bókasafninu
þátttöku. Þeim mun verða til-
kynnt síðar hvernig ferðinni
verður hagað .
Ekki málshöfðun
í nauðgunarmáli
SAKSÓKNARI hefur tilkynnt
salcadómi að ákveðið hafi verið
að fella niður málshöfðun vegna
nauðgunarmáls, sem skýrt var
frá í blaðinu í sumar, þar sem
18 ára gömul stúlka sakaði 35
ára gamlan mann um nauðgun í
húsi einu við Ægissíðu.
Vegfarendur, nokkrir komu að
stúlkunni hljóðandi í ytri gangi
hú^sins og var kalláð á lögregl-
una. Varð framburður hennar
til þess að maðurinn var hand-
tekinn morguninn eftir sakaður
um nauðgun. Eftir að rannsókn
málSins var lokið, var það sent
til saksóknara, sem nú hefur á-
kveðið að málshöfðun fari ekki
fram.
Norrænt sjónvarps-
félag á íslandi
CHRISTIAN Bónding, forstöðu-
maður Norrænu fréttastofunnar
á íslandi, skýrði blaðamönnum
svo frá fyrir skömmu, að ákveð-
ið væri að stofna fyrirtækið
Norræna sjónvarpsfélagið á ís-
landi, sem gangast mundi fyrir
töku sjónvarpskvikmynda hér.
Bönding hefur verið hér af og til
frá því árið 1960, er Norræna
fréttastofan var stofnuð. M.a. sá
hann um námskeið Norræna lýð-
háskólans I Reykjavík síðastliðið
sumar.
Verkefni sjónvarpsfélagsins
mun að sögn Böndings það að
taka hér á landi fréttakvikmynd-
ir, heimildarkvikmyndir og jafi
vel meiriháttar kvikmyndir t.<
af slóðum íslendingasagnanr
með aðstoð íslenzkra leikkraft
Bönding kvað ekki fullákveð:
um alla hluthafa í sjónvarp,
félaginu, en samning hafa ver:
gerðan við Edda film h.f. u:
þátttöku í fyrirtækinu og þa
að Edda film sjái Sjónvarp:
félaginu fyrir nauðsynlegu:
tækjum til kvikmyndatöku.
Þá kvað Bönding í ráði að fá
íslending til að starfa hjá Sjón-
varpsfélaginu oig hafa aðsetux í
Kaupmannahöfn.
IX. bindi „Kultur-
historisk Leksikon"
„MENNINGARSÖGULEG AL-
FRÆÐIBÓK um miðaldir á
Norðurlöndum frá víkingaöld til
siðaskipta", níunda bindi, er ný-
komið út á forlagi Bókaverzlunar
ísafoldar. Hinn opinberi titill rit-
verksins er „KULTURHISTOR-
ISK LEKSIKON for nordisk
middelalder fra vikingetid til
reformationstid“, en texti þess er
á sænsku, norsku og dönsku.
IX. bindi hefst á atriðisorðinu
KONGE og endar á KYRKO-
RUMMET. Eins og fyrri bindi
þessa merkilega ritverks, er þetta
merkilega ritverks, er þetta
bindi mjög vandað að öllum frá-
igangi. Færustu vísindamenn á
hverju sviði rita um sérgreinir
sínar, og er þar mikinn fróðleik
að finna um hin margvíslegustu
efni, sem snerta fortíð vora og
Norðurlandaþjóða,
Þetta mikla ritverk er gefið út
samtímis á íslandi, í Noregi,
Danmörku, Svíþjóð og Finnlandi.
Hinn íslenzki útgefandi er, eins
og fyrr segir, Bókaverzlun Isa-
foldar. Fyrstu tvö bindin hafa
verið uppseld, og nú mun nýtt
upplag þeirra komið á markað-
inn.
í útgáfustjórn sitja fimm
menn frá Danmörku, íslandi og
Svíþjóð, hverju landi um sig, en
þrir frá Finnlandi og Norögi. Frá
Islands hálfu eiga þar sæti: Jakob
Benediktsson, Kristján Eldjárn,
Magnús Már Bárússon, Ármarm
Snævarr og Einar Ól. Sveinssoru
Einn ritstjóri er frá hverju landi,
nema tveir frá íslandi, Jakob
Benediktsson og Magnús Már
Lárusson.
Þessu bindi fylgja átta mynda-
síður og ein litmyndarsiða. Auk
þess er fjöldi mynda I texta.
í GÆR var ennþá léttskýjað
og bjart veður um nónbilið á
sunnan og austanverðu land
inu með 5-—11 stiga frosti í
innsveitum. Fyrir austan S-
Grænland má sjá lægð á kort-
inu, á hreyfingu N-NA og önn
ur í kjölfar hennar nokkru
sunnar. Var því reiknað með
þíviðri sunnan og vestan
lands í dag.
Veðurhorfur í gærkvöldi:
Suðvesturmið- til Vestfjarða
miða: Allhvass SA, lítilshátt-
ar snjókoma eða slydda, en
dálítil rigning á morgun. Suð
vesturland til Vestfjarða:
Þykknar upp í nött með aust-
an kalda og síðan SA kalda,
sums staðar dálítil snjókoma
í fyrramálið, hiti fer upp fyr
ir frostmark á morgun og verð
ur síðan rigning með köflum.
Norðurland: Hægviðri og
bjartviðri í nótt og dregur úr
frosti á morgun. Norðurmið:
Vestan kaldi og smáél fram
eftir nóttu, SA-gola eða kaldi
og þykknar upp vestan til á
morgun. Norðausturland, mið-
in og Austurdjú,p: NV-kaldi,
bjart í innsveitum, en él á
miðum og annesjum, lægir og
léttir til smám saman á morg-
un. Austfirðir og miðin: Hæg-
viðri og bjart. Suðausturland
og miðin: Hægviðri og bjart
í nótt en þykknar upp með A-
kalda.
Horfur á föstudag: Austlæg
átt, dálítil rigning sunnan
lands og vestan, en þurrt að
kalla fyrir norðan.