Morgunblaðið - 17.12.1964, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudágur 17. des. 1964
UM BÆKUR
Móðir og harn
Tagrore:
MÓÐIR OG BARN.
Bók þessi er gefin út af
Bókaútg'áfu Æskunnar í
tilefni 65 ára afmælis
barnablaðsins Æskan,
í október 1964.
Fá ljóð eru jafn auðskilin og
eiga jatfn greiðan aðgang að
bjarta hvers manns og ljóð ind-
versika skáldsins Raibindranath
Tagore. Hann er þekktasta skáld
Austurlanda, og ljó'ð hans hafa
verið þýdd á fjölda tungumála.
Tagore fékk Nöbelsverðlaun
tfyrir skáldskap sinn, og mun
Ihann vera eina austurlenzka
slkáldið sem hlotnast hefur só
heiður.
Fyrir mörgum árum komu út
þýðingar eftir Magnús Á. Árna-
Tagore
son á ljóðum eftir Tagore. Ég
hef ekki séð þá bók eða bækur.
En árið 1961 gaf bókaútg'áfan
Fróði út mikla bók með verkum
skáidsins og æviminningum í þýð
ingu séra Sveins Víkings. Bók
þessi nefnist Skáld ástarinnar.
bók eftir Tagore: Móðir og
barn, útgefandi Æskan. Gunnar
Dal hefur áður kynnt okkur
annað austurlenzkt skáld: Kahlil
Gibran. Ljóð Gibrans voru gefin
út af Almenna bókafélaginu
skreytt myndum höfundar, og
hét sú bók Spámaðurinn.
Ljóðin í Móðir og barn, eða
hinir stuttu ljóðrænu þættir, ef
einhver vill heldur nota það
nafn, fjalla um veröld barnsins.
Lesendur þessarar bókar munu
finna ilm fyrstu jasmínanna,
horfa á konurnar koma til að
fylla ker sín í tjörninni, leita
svölunnar, sem stelur svefni
barnsins, í hvíslandi þögn bamb-
usskógarins, þar sem eldflugurn-
ar láta ljós sitt skína, og dvelja
í landi hins litla vaxandi mána.
Eftir ljóðunum áð dæma er
margt skylt með íslenzkum börn-
um og indverskum þótt ucmihverfi
þeirra séu ólík. Á Indlandi eins
og á Íslandi eru böm að leik á
ströndinni, byggja bús úr sandi
og leika sér að skeljum. Og þar
eigá börnin líka í stríði við
skilningsleysi fullorðna fóllksins,
sem hefur glatað upprunaleik
sínum í eltingarleik við fánýta
hluti.
Veröld barsins hefur alltaf ver
ið skáldum óþrjótandi yrkisefni.
Þessi bók talar máli bamsins.
Tagore leiðir okkur um heim
bernsku sinnar og við erum í
samfylgd gó'ðs manns og heill-
andi skálds.
Þýðing Gunnars Dal hljómar
vel. Ég treysi mér ekki til að
finna að henni. En mér er ekki
kunnugt um hvernig þessi ljóð
eru á frummálinu.
Að lokum birti ég eitt af
stytztu ljóðunum í bókinni sem
kallast Ljóð mitt. Skóldið talar
til barnsins:
Þetta ljóð mitt mun umvefja
þig, barn mitt, eins og ljúfir arm
ar ástarinnar.
Þetta Ijóð mitt mun snérta enni
þitt eins og náðarkross.
Þegar þú ert einn mun það
sitja vi’ð hlið þér og hvísla í
eyra þér; þegar þú ert meðal
fjöldans mun það verja þig og
gera þig frjálsan.
Ljóð mitt mun gefa draumum
þínum vængi, það mun bera
þig að hliðum leyndardómsins.
Það mun verða örugg stjarna
yfir höfði þínu, þegar nætur-
myrkrið grúfir yfir vegi þínum.
Ljóð mitt mun búa í sjáaldri
augna þinna og beina augliti
þínu að sál allra hluta.
Og þegar rödd mín er hljó'ðn-
uð í dauðanum, mun ljóð mitt
lifa í hjarta þínu.
Jóhann Hjálmarsson.
Vík, 12.12 ‘64
Héraðsfundur
Héraðsfundur Vestur-Skafta-
fellsprófastsdæmis var haldinn
15. nóv. sl. í Grafarkirkju í Skaft
ártungu. Hófst fundurinn með
messu í Grafarkirkju, þar sem
settur prófastur, séra Valgeir
Heligason, prédikaði, en hinir
prestar prófastsdæmisins þjón-
uðu fyrir altari, Að þessu sinni
var ekkert sérstakt mál lagt fyrir
fundinn, en ýmsir fundarmanna
ræddu þau mál, sem þeir töldu
miklu varða fyrir kirkjulífið í
prófastsdæminu.
Jafnframt þessum héraðsfundi
hélt Kirkjukórasamband Vestur-
Skaftafellsprófastsdæmis aðal-
fund sinn að Gröf í Skaftártungu.
Þegar þessum tveimur fundum
var lokið, var þátttakendum
þeirra boðið til kaffidrykkju að
Gröf og voru veitingar þar hinar
höfðinglegustu eins og vænta
mátti.
Laufskálar
Þetta er nafn á nýrri ljóðabók,
sem Eyjólfur J. Eyjólfsson hefur
gefið út. Áður hafði sami maður
séð um útgáfu ljóðabókarinnar
Vestur-Skaftfellsk ljóð, sem mun
nú að mestu uppseld. í bókinni
Laufskálar eru kvæði eftir 39
Vestur-Skaftfellinga, bæði lífs og
liðna, þjóðkunna og minna
þekkta.
Þegar safnað er saman kveð-
skap þessara 39 í Laufskálum og
hinna 49 í Vestur-Skaftfellskum
ijóðum, er að sjálfsögðu um
mjög misjafnan kveðskap að
ræða. Út úr þessum tveimur
kvæðabókum má þó segja, að
Stjórnarkreppa
r
í Israel
Jerúsalem, 15. desember, NTB.
STJÓRNMÁLADEILUR eru nú
upp komnar í ísrael og er tilefnið
gamalt þrætuepli, svonefnt
Lavon-mál, sem aldrei hefur
verið að fullu upplýst, en við
liggur að sé nú að kljúfa Mapai-
flokkinn, sem verið hefur við
völd í ísrael síðan ríkið varð til
árið 1948.
Levi Eshkol, forsætisráðherra
afhenti í gærkvöldi Zalman for-
seta lausnarbeiðni sína og segir
i henni að meirihluti stjórnarinn-
ar, sem á að baki eitt og hálft
ár í sessi, hafi ekki verið með-
mælt því að Lavon-málið yrði
tekið upp á ný. Það er David
Ben Gurion, fyrrum forsætisráð-
herra, sem mest hefur barizt fyrir
því að málið yrði aftur tekið
fyrir, en það var einmitt því um
að kenna að Ben Gurion sagði
af sér forsætisráðherraembætt-
inu árið 1961.
komi margt gott, og ekki sízt
ýmislegt sem fáir vissu áður að
til væri. Er hér um merkilega
kvæðasöfnun að ræða, sem hefur
orðið vinsæl á Suðurlandi og þá
ekki síztí Vestur-Skaftafellssýslu.
Og áhrifin af þessari þjóðlegu út-
gáfustarfsemi hafa orðið víðtæk-
ari, en flestir Sunnlendingar
reiknuðu með í upphafi, af þvi
að nú munu aðrir aðilar hafa í
hyggju að gefa út ljóðabók, þar
sem ýms skáld úr Rangárvalla-
sýslu láta að sér kveða, og er það
vel. Fara svo vonandi fleiri sýsl-
ur í kjölfarið.
Vonandi á Eyjólfur J. Eyjólfs-
son eftir að koma með þriðju
skaftfellsku ljóðabókina, enda fer
því fjarri, að öll Vestur-Skaft-
fellsk skáld séu í hinum tveimur
fyrrnefndu bókum hans. Og þeg-
ar þriðja bókin kemur frá Eyj-
ólfi, má vafalaust fullyrða, að
mörgu góðu kvæði hafi verið
bjargað frá gleymsku.
Þótt allt af geti eitthvert létt-
meti flotið með í svona kvæða-
söfnum, mega menn ekki gleyma
hirru, sem er aðalatriðið, að hér
er um að ræða geymd á merkileg
um verðmætum, sem síðar meir
eiga eftir að öðlast aukið gildi.
En það mun síðar sannast og við-
urkennt sögulega séð, að fámenn
þjóð gerir aldrei of mikið að því,
að varðveita hugsanir sinar og
hugsjónir .hvernig og hverjar
sem þær eru.
Mannaskipti
Þann 1. sept. í haust urðu
mannaskipti við Kaupfélag Skaft
fellinga í Vík, þar sem Oddur
Sigurbergsson lét af störfum sem
kaupfélagsstjóri, en við því starfi
tók Guðmundur Á. Böðvarsson
frá Selfossi. Guðmundur hefur
veitt verkstæðum Kaupfélags Ár-
nesinga forstöðu frá upphafi
þeirra eða frá árinu 1939 og við
hinn ágætasta orðstír. Var hann
þar kunnur að dugnaði og naut
mikilla vinsælda.
Oddur Sigurbergsson hefur
verið kaupfélagsstjóri í Vík í 16
ár. Á þeim tíma rak hann K.S.
með ágætum og munu fá kaup-
félög í landinu vera fjárhagslega
betur stödd, enda er það alkunn-
ugt, að Oddur lagði oft nótt við
dag í starfi sínu. Minnist ég þess
líka, að sá mæti maður, Magnús
heitinn Björnsson ríkisbókari
sagði fyrir nokkrum árum við
mig um Odd Sigurbergsson, en
hjá honum starfaði Oddur um
tíma við ríkisbókhaldið í Reykja-
vík áður en hann kom hingað
austur: „Fyrir utan hina skörpu
bókhaldsþekkingu Odds, er hann
einn sá samvizkusamasti, indæl-
asti og bezti maður, sem ég hefi
kynnzt."
Þegar samband íslenzkra Sam-
vinnufélaga stofnsetti hina nýju
hagdeild, kom það engum á óvart
sem til þekkti, að Oddur Sigur-
bergsson var kvaddur til þess að
I veita þessari nýju deild forstöðu.
Að minnsta kosti komu mér þá
í hug orðin, sem ég vitnaði til áð-
an og minn góði vinur Magnús
Björnsson, ríkisbókari, viðhafði
um Odd.
Nýr skóli
í haust var hafin bygging nýs
barnaskóla fyrir Dyrhólahverfi í
Mýrdal. Var honum valinn stað-
ur að Ketilsstöðúm og hafa þess-
ar framkvæmdir gengið svo vel,
að skólahúsið var orðið fokhelt
í nóvember. Skóli þessi er mikil
bygging og honum fyLgir góð
íbúð fyrir kennarann og skóla-
stjórann, sem er Björgvin Saló-
monsson frá Ketilsstöðum. Auk
Dyrhólahrepps á Hvammshrepp-
ur -hlut að þessari byggingu og
yfirsmiður er Jón Valmundsson
í Vík. En hann hefur undanfarið
annazt margháttaðar bygginga-
framkvæmdir í Mýrdal, svo sem
byggingu fimm raðhúsa í Vik
fyrir Póst- og Símamálastjórina
og ýmsar aðrar framkvæmdir
fyrir aðra aðila. í þessum fimm
raðhúsum hafa nokkrir starfs-
menn Lóranstöðvarinnar á Reyn-
isfjalli fengið íbúðir. Eru þeir
fluttir í þessar nýbyggingar á-
samt hinum nýja stöðvarstjóra
Lóranstöðvarinnar, sem hingað
er kominn.
Skipt um jarðskjálftamæli
Þann 1 .des. s.l. var skipt um
jarðskjálftamæli í Vík og er það
Veðurstofan, sem hefur með
þetta mál að gera. Mælirinn, sem
var tekinn burt, var um það bil
60 ára gamall. En mælirinn, sem
komið var með, er einnig um 60
ára gamall. Sá er þó munurinn á
þessum tveimur jarðskjálftamæl
um, að sá, sem nú var settur hér
upp, er í mun betra ásigkomu-
lagi, en sá fyrri var. „Nýi“ jarð-
skjálftamælirinn var áður á Ak-
ureyri.
Þegar upphaflega var settur
jarðs*kjálftamælir í Vík, var það
eitt af því, sem gert hefur verið
og gert er, til þess að auðvelda
mönnum að átta sig á því í tæka
tíð, ef Kötlugos er í aðsigi, en
þau hefjast venjulega með jarð-
hræringum. Þetta sem annað af
þessu tagi er góðra gjalda vert.
Hins vegar hafa margir, og það
ekki að ástæðulausu, furðað sig
stórlega á því, að ekki skuli yera
hafður sími í húsinu, þar sem
jarðskjálftamælirinn er. Minnir
þetta á hið alíslenzka einkenni,
að sjálfsagt sé að koma hinu og
þessu upp, en hitt skipti minna
eða jafnvel engu máli, hvernig
síðar sé að því búið eða bóksta-f-
lega ekkert um það hirt að
standa sómasamlega að viðkom-
andi máli, eftir að því hefur verið
komið af stað. Einmitt í þessu til-
liti hafa islenzk stjórnarvöld ver-
ið og eru enn allt of kærulaus. En
þar sem rnörg mannslíf geta ver
ið 1 veði dugir ekki að una slíku.
Þar verður að halda vel og mynd
arlega á málum. Það er ekki nóg
að byrja rétt og vel. Það verður
líka að halda út með skynsemd
og röggsemi.
Frá því að jarðskjálftamælir
var staðsettur í Vík, hefur Guðni
Bjarnason gætt hans og hefur
hann þetta starf enn með hönd-
um og rækir það^ af kostgæfni
og samvizkusemi. x
LEVER
SKYRTAN
E R Ú R PRJÓNANÆLONI
FALLEGUR FLIBBI
GO.TT SNIÐ — STRAUFRÍ
KARLM. HVÍTAR verð aðeins 233 kr.
KARLM. EINLITAR verð aðeins 233 kr.
KARLM. RÖNDÓTTAR verð aðeins 238 kr.
DRENGJA HVÍTAR verð aðeins-174 kr.
DRENGJA EINLITAR verð aðeins 174 kr.
HJá ÆÁ
MARIEI Ml ^22^1