Morgunblaðið - 20.12.1964, Page 3

Sunnudagur 20. des. 1964
MORGU N BLADIÐ
3
Fyrst sést hvar Sesselja Gunnarsdóttir fletur út laufabrauð og síðan hvar stúlkurnar skera L
það út. Þá eru fagnrlega skornar laufakökur og loks sést Elínborg Bessadóttir færa laufa-
brauðið upp úr pottinum. — Ljósm.: Björn Bergmann.
Laufabrauðið komið á borðið.
Blönduósi, 18. des.
LAUFABRAUÐSGBRÐ er
æfaifiorn jólasiður á Norður-
og Austur]*andi, en tízkast
ekiki nem.a á einstaka stað- í
öðrum landdhlutum. Enginn
iþekkir uppruna laufalbrauðs-
ins, en þess er hivergi getið
utan flslaruds ag mun hér vera
uim að reeða einlhvem elzta og
þjóðlegasta jólasið okikar.
La u fa'bra.u ðsger’ð er fyrst og
fremst rótgróin rammíslenzk
ertfðavenja. Hún sameinar
heimilisfólkið við jólaundir-'
búninginn. Þtá hjálpast allir
að, ungir og gaanlir, konur og
karlar og það er alltaf létt
yfir laufabrauðisde'ginum. Við
laufasikurðinn geta allir farið
sínar eigin götur og notið
haetfileika sinna og hugmynda-
flugs. Börnin hoppa og
hlægja, þetta geta þau gert
alveg eins og þeir fullor'ðnu
og hlakka til að sjá kökuna
sína á jólaborðinu. Minnstu
börnunum finnst hún alltaf
fallegust og mest um hana
vert.
Fyrir nokkrum dögum. var
laufabrauðsdagur í kvenna-
skólanum á Blönduósi. T>ar
hefur laufabrauðsgerð jafnan
verið í heiðri höfð og þó að
ekki starfi- nema helmingur
námsmeyjanna samtímis að
matargerð þá hjálpast þær all-
ar við laufabraúðið. Sumar
'hafa vanizt því frá barnæsku,
en aðrar aldrei séð laufaköku
fyrr. Það er heldur ekkert að-
alatriði, laufaskurðurinn er
svo einfaldur að allir geta
lært hann á svipstundu, en
fjölbreytnin svo mikil að
sj'aidan sjást tvær kökur eins.
— B.B.
í GÆRMORjGUN gerði norð- á landi og sunnanáttin, sem er
anátt með snjókomu og frosti á veðurkortinu vestan við
fyrir norðan, en sunnanlands veðurskipið Alfa vest-suðvest
var vestan-átt, viða hvöss. ur af Reykjanesi, færist óð-
Loftvog steig mjög ört hér fluga nær landinu.
80 tunnur síldar
í Isafjarðardjúpi
Isafirði, 19. des.
VÉILBÁTURINN Gunnvör frá
ísafirði, fékk í nótt 80 tunnur
af sild í Skötufirði í ísafjarðar-
djúpi. Síldin veiddist í nót og
er vel sæmileg millisíld og er
fryst til beitu.
Rýr afli hefur verið á línu
að undanförnu, en hefur þó kom-
izt upp í 11 lestir í róðri. Úrtök
hafa verið mikil, enda tíð mjög
umhleypingasöm.
Undanfarnar tvær vikur hafa
flugsamgöngur verið mjög stop-
ular og hefur það valdið ýmsum
erfiðleikum því að fólksflutning
ar og vöruflutningar eru mjög
miklir á þessum tíma árs.
H.T.
Sr. Eiríkur J. Eiríksson:
• •
SIGURFOR
IV. sunnudagur i aðventu.
Guðspia.liið. Jóh. 1,19—28.
Til hvers enum við að halda
jó? „Heilöig jól höldiun í nafni
Krists", yrkir Jón prófastur Stein
grímsson. Fylgjum við þeirri
hvatniragu hans?
Við lítum í búðanglugigana, í
jóláblÖðin og virðum fyrir okk-
ur bæikurnar ,sem keppst er við
að komia út fyrir jólin. Yfir þessu
öllu er taisverður jólaiblær, að
sjáLfsögðu, og óneitanlega er í
þessum hlutum fólgið nokkurt
svar við spurningu okikar ’um
tilgang jólánna.
Jólin koma blátt áfram sem
sólargeisli í myrkrum skamm-
degisins. Þau auka á gleðina í
lífinu og mynda þannig nokkurs
konar brú og gagnveg, þar sem
annars væri seinfarnara og tím-
inn yrði dapur og langur.
Þetta ber ekki að lasta, en
óneitanlega væri gaman a'ð sjá
búðarglugga, sem hlutunum vœri
raðað í út frá hugsun, er ná-
tengd væri jólum í kristnum
skilningi. Það væri gaman að
mega þessa dagana horfa á jóla-
undirbúnin'ginn eins og þegar
leið er rudd og prýdd fyrir
þeim er koma skal, að sigurför
verði atf.
Víða í kalþólsikum löndum er
gjörð jata með Jesúbarninu inn
við ölturu kirknanna, og þangað
streymir fólkíð, - ungir sem
gamlir, eins þótt guðsþjónustur
standi ekki yifir.
Göimlu jól agl a nskorti n voru
víst eikki smekkleg, en stjörnur
þeirra og glit fluttu ofurlítinn
boðskap um tilgang þess tíma,
sem er.
Við vorum tveir drengir á
skautum rétt fyrir að heilagt varð
aðfangadagskvöld eitt Okkur
fannst svo bjart, er himinn með
tungl og S'tJörnum speglaðist í
svellunum. Félaigi minn fór víst
síðar aifvega mjöig, en ég sé í
Iblaði fallegt kvæði eftir hann.
Vonandi sér hann mannheima á
þessum jólum í skini æðri feg-
uróar.
Allir vita, að jólin eru forn
eólhvartfafhátíð. Almanaik sem var
getfið út í Rómarborig árið »54,
getur um leika, sem fóru fram
í borginni til dýrðar fæðingu
hinnar ósigrandi sólax (natalis
solis invieti). Gátu menn þannig
þar í borg verið heiðnir og
-kristnir í senn um jólin.
Jólin fara ekiki í manngrein-
arálit en tilgangur þeirra,
Styrkur til há-
skólanáms í Noregi
NORSK stjórnarvöld hafa ákveð-
ið að veita íslenzktun stúdent
styrk til háskólanáms í Noregi
næsta skólaár, þ.e. tímabilið 1.
september 1966 til 1. júní 1966.
Styrkurinn nemur 700 norskum
krónum á mánuði, og er ætlazt
til, að sú fjárhæð nægi fyrir fæði
og húsnæði, en auk þess greiðast
400 norskar krónur vegna bóka-
kaupa o.fl.
Umsækjendur skulu vera á
aldrinum 20—30 ára og hafa
stundað nám a.m.k. tvö ár við
Háskóla íslands eða annan há-
skóla utan Noregs. Þá ganga þeir
fyrir um styrkyeitingu, sem ætla
að leggja stund á námsigreinar,
er einkum varða Noreg, svo sem
norska tungu, bókmenntir, réttar-
fár, sögu Noregs, norska þjóð-
mennimgar- og þjóðminjafræði,
úýra-. grasa- og jarðfræði Nor-
egs, kynna sér norskt atvinnulíf
o.s.frv.
Þeir, sem kynnu að hafa hug
á að hljóta styrk þennan, sendi
menntamálaráðuneytinu umsókn
fyrir 15. febrúar 1966 ásamt af-
ritum prófskírteina og meðmæl-
um. Umsóknareyðublöð fást i
ráðuneytinu og hjá sendiráðum
íslands erlendis.
Ikristilegur, er okkur varla ljós,
hvorki í orði né verki.
Menn prýða götur borga með
ekrautsveigum. Við komumst i
ihiátíðasikap og metum þessa hug-
ulsemi, sem svo víða kemur fram
þessa dagana.
En hverjum eru þessir sveigar
ætlaðir í raun og veru? Er þetta
gert vegna okkar eigin vegar eða
erum við að ryðja brautina og
tfegra fyrir hann, sem koma skal
og koma þarf, að sannur sigur
vinnist.
Jóhannes sfcírari segir í guð-
spjalli dagsins: „Ég er . rödd
manns, er hrópar í óbyggðinni:
Gjöri'ð beinan veg Drottins, eins
og Jesaja Spámaður 'hefir sag±.“
Jólhannes er hinn mikli brauit-
ryðjandi að til sigurfarar geti
komið Jesú Krists, að sama skapi
og við, hvert og eitt greiðum
Ihonum veg í eigin hjörtum okk-
ar.
Það getur vel verið, að þér
finnist þetta óraunhæft tal, en
viðfangsetfnið er ekiki flókíð. Þú
skal fylgja rödd hjarta þíns, lúta
niður að torfæru vegar þíns og
sjá, gatan, sem þú gengur þessa
dagana getur orðið sigurbraui
æðri máttar og. dýrðar að eilitfu.
Minnst var á jólaskreytingar
strætanna. Táikn gæti slík gata
verið eigin æfivegferðar.
Rómverjar til forna töldu sigur
bogann hið æðsta tákn og sigur
göngur hið mikla lokatakmark.
Hershöfðingjar og keisarar sótt-
ust eftir að halda sigurför. Til-
kostnaðurinn var mikill. Fjár-
munurn var sóað, hersveitum var
gereytt, heil þjóðlönd llö'gð i
rústir. Tilgangurinn var ávallt
dulbúinn. Takmarkið var ekki
látið uppi, að hrósa sigri, hvað
sem hann kostaði. Flaggað var
með góðum málstað, sama orust-
an háð aftur og aftur, öld af
öld.
Keisararnir skráðu „eilífur frið
ur“ (Pax Aetema) á myntir sín
ar, en þó var friðarríkið æ fjar-
lægara og hrun og eyðing steypt-
ust yfir, eins og brimskaflar upp
eftir sjávarströnd.
Sigurfarir, í fornum stil er nú
tæpast í tízku. Þó er sagt, að
Rússar hafi stofnað til sigur-
göng.u undir lok $íðari heims-
styrjaldar, hinn 17. júlí 1944. —
Safnað var saman 58.000 þýzkra
hermanna, víðs vegar að úr fanga
búðum Rússlands.
Endalausar fylkingar tötrum
klæddra og bugaðra manna
streymdu fram. Nær 20 fyrrum
hnarreistir hershöfðingjar fóru
fyrir. Nú voru þeir niðurlútir.
En frá mannfjöLdanum kvá'ðu
ekki við nein sigurhróp. Fólkið
(horfði þögult á. Með hryllingi
virti það fyrir sér vesælar leifar
hins óbugandi hers.
Fólkið fann, að þetta var eng-
inn sigur — neins yfir neinum.
Sigurvegárarair voru Moskvubú-
ar, en þeir höfðu þjáðst svo
mikið í þessu stríði, að sigurgleð
in var ekki ofan á. Menn hlökk-
uðu ekki yfir eymdinni. Var að
vita, hvar hún var næst7
Þeir, sem nú eru að undirbúa
jólin, eiga þakkir skildar. En við
skulum leitast við að láta undir-
búning okkar verða brautryðj-
andastarf komu. meiri kærleika
í veröld okkar( réttlætis og frið-
ar.
Gætum þess að jólahald okk-
ar mannanna dæmir heiminn.
Kveikjum ljós jólanna í hjört-
um okkar, áður en jörðin sjálf
verður að blysi í geimnum sigur
farar ofbeldis, hvers kyns áþján-
ar og tortímingar.
Tökum heilaga ákvörðun. Við
skulum vita, að annars vegar er
um að ræða sigurför eigingim-
innar og nægjanleikans, hins veg
ar viðhorf Jóhannesar skirara,
brautryðjandans. f vændum er
aðeins mín hátið eða einnig
Jesú Krists, heilög jól í hans
nafni. Megi okkur auðnast siíkt
jólahald.
Amea