Morgunblaðið - 14.03.1965, Síða 16

10
MORCUNBLAÐIB
Sunnudagur 14. marz 196!»
fNtfgtntlpIfiMfr
Útgefandi:
Framkvæmdast j ór i:
Ritstjórar:
Ritst j órnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 90.00
í lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
SENDIHERRASTAÐAN
Lngskáld í Hasselbyhöll
FYRIR skömmu var nokkr-
um uugum skáidum og rithöf-
undum frá Norðurlöndum
boðið að dveljast í vikutima
í menningarmiðstöð höfuð-
borga Norðurlandanna, Háss-
elby-höll, sem er í útjaðri
Stokkhólmsborgar. Var þar
um að ræða skáld, er fengið
höfðu gefnar út sinar fyrstu
bækur á árinu 1964. Frá ís-
landi var boðið Böðvari Guð-
mundssyni, en bók hans „Aust
an Elivoga“, kom, sem kunn-
ugt er, út í fyrra.
Ungskáldunum var boðið til
þessarar dvalar til þess að
stofna til gagnkvæmra kynna,
svo og til þess, að þeir fengju
tækifæri tii að kynnast því
nýjasta í skáldskap Norður-
lahdaþjóðanna og koma skoð-
unum sínum og sjónarmiðum
á framt'æri. Haldnir voru fyrir
lestrar og ýmislegt annað gert
til fróðleiks og skemmtunar.
I útvarpi og sjónvarpi var
kynnt, það sem fram fór í
Hasselby höll.
Myndin hér að ofan er af
nokkrum þátttakendum, talið
frá vinstri: „Erik Beckman
frá Svíþjóð, Kjell Arne Strai
frá Noregi, Robert Alftan frá
Finnlandi, Britt Elers frá Sví-
þjóð, Böðvar Guðmundsson
frá íslandi og kona hans
Hjördís.
að sætir vissulega engri
furðu þótt það þyki tíð-
indum sæta að Gunnar Thor
oddsen, fjármálaráðherra,
hyggst innan skamms láta af
ráðherraembætti og þing-
mennsku til þess að gerast
sendiherra íslands í Kaup-
mannahöfn. Hann hefur allt
frá æskuárum verið einn af
dugmestu og farsælustu leið-
togum Sjálfstæðisflokksins
og notið trausts og vinsælda
langt út fyrir raðir flokks-
manna sinna. Gunnar Thor-
oddsen var í 13 ár borgar-
stjóri í Reykjavík. En það er
eitt erfiðasta og annasamasta
embætti landsins. Hann hef-
ur verið f jármálaráðherra í 6
ár og gegnt fjölmörgum öðr-
um trúnaðarstörfum í þágu
lands og þjóðar. Varaformað-
ur Sjálfstæðisflokksins hef-
ur hánn verið síðan Bjarni
Benediktsson tók við for-
ménnsku flokksins af Ólafi
Thors haustið 1961.
í ölíum þessum fjölþættu
störfum hefur Gunnar Thor-
oddsen notið óvenjulegra vin
sælda. Á hann hefur að sjálf-
sögðu oft verið deilt af and-
stæðingum hans. En það mun
þó almennt viðurkennt, að
stjórnmálabarátta hans hafi
511 mótazt af sérstæðri prúð-
mennsku og málefnalegri af-
stöðu hans til viðfangsefna og
deilumála á hverjum tíma.
Þegar Gunnar Thoroddsen
lætur af ráðherraembætti og
varaformennsku í Sjálfstæð-
isflokknum munu vinir hans
og samherjar sakna hans úr
röðum baráttumanna Sjálf-
stæðisflokksins. Þeir fagna
því hins vegar að hann tekur
við þýðingarmiklu starfi, þar
sem hann mun verða landi
sínu og þjóð til gagns og
sóma. Sendiherrastaðan í
Kaupmannahöfn er ein af
þýðingarmestu stöðum hinn-
ar ungu íslenzku utanríkis-
þjónustu. íslendingum er það
mikið áhugamál, að sambúð
þeirra og öll skipti við fyrr-
verandi sambandsþjóð sína
séu sem bezt og nánust.
Gunnar Thoroddsen er sér-
staklega hæfur til þess að
gegna þessu starfi með heilla
vænlegum árangri. Hann hef-
ur unnið þjóð sinni mikið
gagn sem góðviljaður og víð-
sýnn stjórnmálamaður allt
frá því að hann var kosinn á
þing tæplega 24 ára gamall.
Hann er nú á bezta starfs-
aldri, er hann hazlar sér völl
á nýju starfssviði. Einnig þar
munu hæfileikar hans nýtast
íslenzku þjóðinni til margvís-
legs gagns í framtíðinni.
MENNINGAR-
SJÓÐUR
NORÐURLANDA
að er söguleg staðreynd,
sem allur heimurinn
þekkir í dag, að stofnun Norð
ur-Atlantshafsbandalagsins,
varnarbandalags vestrænna
lýðræðisþjóða árið 1949 stöðv
aði framsókn hins alþjóðlega
kommúnisma í Evrópu. At-
lantshafsbandalagið varð sá
varnarveggur, sem bylgja of-
beldisins brotnaði á.
Síðan kommúnistar urðu
undir í átökunum um Evrópu
hafa þeir færzt í aukana í
Asíu. Þar voru varnirnar
miklu veikari en í Evrópu.
Hið svokallaða Suðaustur-
Asíubandalag, sem Bandarík-
in gengu í með nokkrum Asíu
þjóðum hefur að vísu reynt
að hamla gegn útþenslustefnu
Rauða Kína. En þau samtök
hafa ekki reynzt eins árang-
ursrík og NATO í Evrópu.
Hörðustu átökin við komm
únismann í Asíu standa nú
yfir í Suður-Vietnam, þar
sem segja má að styrjöld hafi
geisað um árabil.
Hvers vegna er barizt í
Suður-Vietnam?
Árið 1954 var samið um frið
í Vietnam. Kommúnistar
fengu undirtökin í norðaust-
urhluta landsins og lofuðu að
að virða sjálfstæði Suður-
Vietnam. Þetta samkomulag
hafa kommúnistar í Norður-
Vietnam svikið. Þeir hafa
ekki aðeins blásið að glæð-
um borgarastyrjaldar í land-
inu, heldur hafa þeir sent
skemmdarverkamenn og
ógrynni vopna til Suður-Viet-
nam.
Það er vegna þessara svika
og tilrauna Norður-Vietnam
til þess að brjóta undir sig
Suður-Vietnam, sem nú er
barizt í landinu.
Þetta er kjarni málsins.
Bandaríkin veita Suður-Viet-
nam mönnum lið til þess að
stöðva framsókn kommún-
ismans í Suðaustur-Asíu. Ef
þeir hefðu ekki gert það,
væru kommúnistar áreiðan-
lega fyrir löngu búnir að
brjóta undir sig Suður-Viet-
nam. Og hver trúir því að
þeir hefðu látið við það eitt
sitja? Allt bendir til þess að
kommúnistar hefðu þá gleipt
hvert smáríkið á fætur öðru
og allar varnir gegn þeim
væru þá brotnar niður í Suð-
austur-Asíu.
Japanir hugðust í síðustu
styrjöld leggja undir sig mik-
inn hluta Asíu. Sú ráðagerð
þeirra fór út um þúfur fyrst
og fremst vegna þess, að þeir
hófu styrjöld við Bandaríkin,
sem einbeittu hernaðarmætti
sínum að því að sigra þá. Jap-
anir biðu hrikalegan ósigur.
Sameinuðu þjóðirnar undir
forustu Bandaríkjanna
hrundu árás kommúnista á
Suður-Kóreu, þrátt fyrir það
að kínverskir kommúnistar
sendu ógrynni liðs til þátt-
töku í árásarstyrjöldinni.
Nú hafa Bandaríkin enn
einu sinni tekið að sér það
erfiða hlutverk að verja Suð-
austur-Asíu fyrir frekari á-
sókn kommúnista. Engum
dylst að Bandaríkin óska ekki
að flækjast inn í nýja styrjöld
í Asíu. Það eru ekki þeir,
sem hafa hafið átökin í Suð-
ur-Vietnam. Orsakir þeirra
eru eingöngu samningsrof
kommúnista.
Gervallt mannkyn þráir
frið. Hinn alþjóðlegi komm-
únismi og útþenslustefna
hans er í dag stærsta hættan,
sem að heimsfriðnum steðjar.
BARÁTTAN
UM ASÍU
L síðasta fundi Norðurlanda
^ ráðs, sem haldinn var hér
í Reykjavík, var samþykkt
áskorun til ríkisstjórna land-
anna um að beita sér fyrir
stofnun menningarsjóðs Norð
urlanda. Jafnhliða ákváðu
ríkisstjórnirnar að fram-
kvæma þessa ályktun Norð-
urlandaráðs. Mun hinn nýi
menningarsjóður verja ár-
lega þrem milljónum danskra
króna eða 18 millj. íslenzkra
króna til stuðnings við marg-
vísleg menningarmál og
menningarstofnanir á Norð-
urlöndum.
I STÖTTy IIALI
DURBAN, S-AFRÍKU. — Gull-
stangirnar 20, sem hurfu fyrir
mánuði af farþegaskipinu „Cap-
etown Castle“, er það var á leið
frá Afríku til Southampton í
Englandi fundust í gær um borð
í skipinu er þáð lagði að bryggju
í Durban. Hér var um að ræða
100.000 sterlingspunda virði í
gulli.
LONDON — Hertoglnn af
Windsor var í gær skorinn upp
á vinstra auga í þriðja sinn. Að-
gerðin heppnaðist vel.
AÞENU. — Utanríkisráðherra
Kýpur, Spyros Kyrianou, kom til
Aþenu í dag frá Nieosiu á leið
til New York að sitja þar fund
S.Þ. um Kýpurmálið í næstu
viku. Ráðlherrann mun eiga við-
ræður við grísku stjórnina áður
en hann fer vestur, m.a. um það
hvort framlengja skuli dvöl her-
liðs S.Þ. á eynnL
RiO DE JANIEIRO, — 200 stúd-
entar í arkitekturdeild Brasilíu-
háskóla gerðu óp að Humberto
Castello Branco, fiorseta, er hann
kom í skólann tiil að flytja þar
fyrirlestur. Fimm stúdentanna
voru fceknir höndum.
LONDON. — Edward prins,
fjórða og yngsta barn Elísabet-
ar Bretadrottningar, varð eins
áns í dag.
Hér er um mjög merkilegfc
mál að ræða, sem fyllsfca
ástæða er til þess að fagna
að er nú að komast í fram-
kvæmd. Má óhikað telja
stofnun menningarsjóðsins
eitt merkasta málið, sem 13.
þing Norðurlandaráðs fjall-
aði um.
HELSINGFORS. — Afstýrt
var í dag verkfalli blaðamanna
og lögð fram drög að nýjum
samningum um kaup og kjör
innan finnsku blaðamannastétfc-
arinnar.
Eiaiing er
fyrir öllu
Moskvu, 12. marz, NTB.
FRAVDA, málgagn sovézka
kommúnistaflokksins, mæltist til
þess í ritstjórnargrein i da,g, ai*
kommúnistaflokkar heims hæitu
að elda grátt silfur saman ->g
kvað Sovétríkin vilja stuðla að
betri sambúð við Kína.
í greininni, sem fjallar aðaí-
lega um fund kommúnistaflokk-
anna í Moskvu í fyrri viku, segir
að Sovétstjórnin hafi ekki haft
uppi nein skammaskrif undan-
farna mánuði og gefið í skyn, að
því fordæmi mættu Kínverjar vel
fylgja. Kínverjar hafa aftur á
móti ráðizt á Sovétstjórnina næc
daglega nú undanfarið og saka
hina nýju leiðtoga Sovétríkjanna
um að framfylgja stefnu Krús-
jeffs. Rússar hafa látið árásir
þessar lönd og leið og ekki virt
þær svars.
Um fund kommúnistaflokk-
anna segir Pravda að hann hafi
verið hinn gagnlegasta og munt
tvímælalaust stuðla mjög að auk-
inni samheldni kommúnfcsta-
flokka heima. Þá itrekar blaðið
hug Sovétstjórnarinnar á því að
halda alþjóðlega ráðstefnu
kommúnistaflokkanna.