Morgunblaðið - 14.03.1965, Side 20

20
MOHGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 14. marz 1965
Verkstjóri — Vélsmiðja
Við leitum eftir verkstjóra fyrir vél-
smiðju í nágrenni Reykjavíkur.
Fyiirtækið er í örum vexti, og mun
í náinni framtíð framkvæma víðtæk-
ar aðgerðir til afkasta- aukningar.
Viðkomandi þarf að vera vanur verk-
stjórn, þar sem hann þarfa að hafa
á hendi daglega stjórn 20—30 manna.
Réttindi járnsmíðameistara eru nauð-
synleg og einnig góð þekking á báta-
vélum. Vélstjórarétiindi æskileg, en
ekki skilyrði. ^
Góð laun fyrir rétta manninn.
Frekari upplýsingar veittar í síma
2-10-60.
Skriflegar umsóknir sendist til:
INDU STRIKON SULENT A/S
Skúlagötu 63, Reykjavík.
Teknisk og merkantil rasjonalisering. Bygningsteknisk
rádgivning.
VX-6
Er CADMIUM lögur sem notaður er á rafgeyma jafnt
í bíla, flugvélar og báta.
CADMIUM heldur rafgeyminum alltaf hreinum og
vamar því, að sölt eða súlfat myndist.
í stórblaðinu FINANCIAL TIMES LONDON frá 26.
sept. 1964 er vottorð sem staðfestir að VX-6 var helt
á geymi sem var tveggja ára, en var þá (26. sept. ’64)
orðinn þriggja ára. Vottorðið staðfestir að geymirinn
hafi verið orðinn lélegur. Eigandinn vottar að geymir-
inn hafi strax gefið nýjan kraft og sé ennþá í notkun
með góðum árangri.
Efnasamsetningin í CADMIUM, leysir upp blýsulfat í
geyminum eða þessa hörðu húð sem setzt í holurnar
í plötunum og á plöturnar.
Athugið hvort ekki
hefur myndazt græn
eða hvítleit Ifcðja,
einkum við sambönd
in. Þetta er hættu-
merki. Um leið og
blýsulfat fer að
myndast í geyminum
harðnar það og fyllir
götin í plötunum.
Við hverja fyllta
holu þrengist leið straumsins um plötuna. Geymirinn
yerður minna virkur en áður og loks ónýtur.
Skaðleg blýsúlfaltmyndun
götin í plötunum
f.vllast.
Engin myndun skaðlegra
salta, götin í plötunum
haldast hrein.
VX-6 fæst á öllum benzín-afgreiðslum um land allt
og hjá eftirfarandi firmum í Reykjavík:
P. Stefánsson h.f. Laugavegi 170
Gunnar Ásgeirsson h.f. Suðurlandsbraut 16
Ford umboðið Kr. Kristjánsson, Suðurlandsbraut
Ræsir h.f. Skúlagötu 59
Egill Vilhjálmsson h.f.
Hamar h.f.
SÍS, bílabúðin, Ármúla 3.
Verðandi h.f. o. m. fl.
Umboðsmenn:
Hjiilti Björnsson & Co.
Sími 12720. — Reykjavík.
Míræð í dag:
Valdís Jónsdóttir
f FÁUM sveitum landsins er
fegurð og tj|gn stórbrotnari
eða meiri en í uppsveitum
Árnessýslu. í Ijósmáli þessa
fagra víðáttumikla fjaliahrings
gnæfir fjalladrottningin Hekla,
með Þríhyrnjngana og jöklana
yfir Mýrdalnum og Eyjafjöliun-
am til suðurs, en Hestfjalli, Ing-
ólfsfjalli, Kálfatindum og Eiriks-
jökli til norðurs. Innan þessa
hrings bylgist Hvítá fram, stund-
um straumhörð og þung, stund-
um lygn og blíð, en efst í henni
og eigi langt frá er fegursti og
ástsælasti foss landsins. Og hér
jgefur einnig að iíta „Gróna akra
og fögur tún,“ en á milli bera
gufustrókar frá heitum upp-
sprettum við himin. í faðmi
þessara fjalla er Valdís Jónsdótt-
ir fædd þ. 1. marz 1875, að Hrafns
stöðum í Hrunamannahreppi,
dóttir hjónanna þar, þeirra Jóns
bónda Einarssonar og Guðrúnar
Jónsdóttur. Dvelur Valdís beima
í foreidrahúsum, þar til hún, 25
ára að aldri, giftist hinn 8. mai
1900 Jóni Jónssyni Ingimundar-
sonar frá Skipholti í sömu sveit,
og flytzt þá þangað.
í*au hjónin Jón Ingimundarson
og kona hans Þorbjörg Jónsdótt-
ir höfðu búið í Skipholti allan
sinn búskap, og gert garðinn
frægan, enda var Skipholt koeta-
jörð, það var ekki vandalaust
ungri konu, að setjast i slíkt bú,
og halda fullri reisn á fornu stór
býli, en Vaidís gekk glöð og á-
kveðin að því starfi. Öriögin tóku
þó hér i taumana, svo að sá
draumur hennar' fékk ekki að
rætast, að mega eyða þar ævi
sinni og gera garðinn enn fræg-
ari. Þegar á næsta ári er jörðin
og búið selt, og fjöiskyldan öll
ákveður að fara til Vesturheims,
og leita þar nýrrar gæfu og nýrra
auðæva. Gömlu hjónin eiga þar
eiztu dóttur sína, sem ásamt
manni sínum brýtur þar nýtt
land og vill með því tryggja sér
og niðjunum sæmilega afkomu
Og enn taka öriögin i taumana.
Skömmu eftir að salan hefur far-
ið fram, er hætt við Vesturheims-
förina, svo að fjölskyldan er
vegalaus, þegar vorar.
Um þessar mundir hugði faðir
minn einnig á Vesturheimsför, og
vegna kunningsskapar var mælzt
til þess, að fjölskyldurnar fylgd-
ust að. Faðir minn hafði hinsveg-
ar ekkert að selja. Skrldinganes-
ið, sem hann bjó á, var í eign
aimarra, oig hústofninn sára lítill.
I stað þess að halda til Vestur-
heims fylgdust fjöiskyidurnar að
vestur til Arnarfjarðar, og sett-
ust að sitt á hverjum bæ í Ketils
Gerum vid
kaldavatnskrana og
W. C. kassa.
Vatnsveita Reykjavíkur.
Schannongs minnisvarðar
Biðjið um ókeypis vcróskrá
Kdbenhavn 0.
0 Farimagsgade 42
0LAFUR STEPHENSEN
LÖGGILTUR SKJALAÞÝÐANDI
ENSK BRÉFAVIÐSKIFTI
HAFNARSTRÆTI 22 SÍMl 21285
dalahreppi. Faðir minn að Bakka
en Skipholtsfjölskyldan að Feigs
dal í Bakkadal, og lágu löndin
saman.
Það var mikið og frítt föru-
neyti, sem fluttist á hið forna
Kamerráðssetur Feigsdal þetta
vor 3901. Gömlu Skipholtshjónin,
höfðingjar í lund og virðuleg und
ir hvítum hærum. Ungu hjónin
Jón og Valdís, bæði glæsiletg með
brennandi áhuga til framfara og
umbóta, Ágúst, bróðir Jóns, dug-
andi maður og drengur góður,
systur þeirra Guðfinna og Jó-
hanna, báðar í blóma iífsins,
spriklandi af fjöri og kæti, og
Mapgrét systir þeirra, hin ágæt-
asta kona, ásamt manni sínum
Ólafi Bjarnasyni prúðum og
virðulegum. Mest sópaði þó af
Vaidisi. Hún var hér sem drottn-
ing með stóra hirð í kringum sig,
enda sóttust margir eftir að vera
á vist með þeim hjónum í kon-
ungsgarði þeirra. Við krakkarnir
áttum þar árum saman marga
glaða stund. Þar voru öllum opn-
ir saliT, þar bjó gleðin, gestrisnin,
vináttan oig virðuleikinn, og þar
var gott að vera, og ávallt var
það umhyggja og persónuleiki
Valdísar húsfreyju, sem setti svip
inn á þá samfundi. Enginn skyldi
óskir og hjörtu unglinganna sem
hún.
En gleðin ein heimsækir ekki
konungsgarða fremur en aðra bú
staði. Eina örlaiganótt stóð setrið
í björtu báli. Um morgunín gaf
þar að h'ta brunarústir einar, þar
sem höiiin hafði staðið. Hún var
orðin að ösku, gleðin greytt i dap
urieik. Það voru mikil og sár um-
skipti. Hafist var handa að
byggja upp á nýjan leik. Traust
og mikið steinhús var reist á
rústum þess forna, með fyrstu
steinhúsum i þeirri sveit. Bldur-
inn skyidi ekki verða þvi að hráð,
enda stendur það enn og vitnar
um stórhug húsbændanna. Eftir
eiiefu ára þrotlausa baráttu
gengu hjónin frá húsi og jörð og
fiúttu á mölina í Reykjavík. Það
var hvorugu létt spor. En allir,
sem þeim höfðu kynnst hörmuðu
burtför þeirra.
Og nú var að mæta nýjum
þrautum, atvinnuskortur, veík-
indi, fátækt og ailt sem henni
fylgir, en aidrei var gefizt upp,
Og nú situr Valdís níræð í sínu
eigin húsi á Grettisgötu 55c, hugs
ar sjálf um heimilið, les blöðin,
hlustar á útvarp og fylgist vel
með öilum dægurmálum, því að
henni er ekkert mannlegt óvið-
komandi. Ein og óstudd ferðast
hún um borgina, og enginn, sem
mætir henni gæti látið sér í hug
detta, að hér færi níræð kona.
Þegar ég fyrir skömmu hitti
hana að máli, fórum við að
spjalla um ýmsa þá viðburði, sem
orðið hafa í lífi hennar á langri
ævi, og mér var forvitni á að vita
álit hennar á öllum þeim lífs-
venjubreytingum, sem hún hefur
verið vitni að og tekið þátt í.
„Þeigar ég rabba við ungu kyn-
slóðina," segir Valdís, „þá trúir
hún engu því, sem ég segi henni
um mína æsku, og þá baráttu,
sem sú kynsióð átti í, og þau kjör
sem hún bjó við. Hún heldur að
þetta séu ævintýrasögur, teknar
úr bókum og skilur ekki, að það
er lífssaga forfeðranna. En ég er
óumræðilega glöð yfir öllum hin-
um öru qg stórkostlegu framför-
um, og ég er svo bjartsýn, að ég
FramreiðsEa
Stúlka óskast til framreiðslustarfa í veit-
ingastofuna TRÖÐ, Austurstræti 18.
Uppýsingar (ekki í síma) í TRÖÐ í dag.
TRÖÐ.
trúi því að umbæturnar haldi
stöðugt áfram til biessunar fyrir
land og þjóð.“
Þegar ég spyr hana hvaða áiit
hún hafi á æskunni sem ellin á
svo oft erfitt með að skilja og
samræmast, þá er hún mér al-
gjörlega sammála um, að æskan
í dag sé allt í senn stórbrotin,
stór og föigur og stórgölluð. En
það er landið okkar líka, og svo
lengi, sem hún er í samræmi við
landið, er ekkert að óttast. Kost-
irnir er arfur, sem ekki máist svo
auðveldlega út, gallarnir eru hins
vegar tímanlegt fyrirbæri, sem
ávallt má umbæta. Og þegar ég
spyr hana, hvaða atvik það séu
í lífi hennar, sem hún sízt vildi
hafa lifað, verður hugurinn fjar-
rænn. Eftir nokkrar stundar
þögn svarar hún: „Ég veit ekki
hvort ég vildi raunverulega vera
án nokkurs þeirra. Hin ljúfustu
atvikin færðu mér sælu og unað
frióvguðu sál mína otg gerðu mig
mildari og betri, bi-n erfiðustu
atvikin voru ef til vill nauðsyn-
legur skóli, sem ekki hefði verið
svo hollt að vera án, otg það varð
mér mikil hamingja, að þau fjar-
læigðu mig aldrei frá skapara
mínum. Og það er kannske þvi
að þakka, að ég hefi náð þessum
aldri. Liklega hefur það verið
bezt, að ekkert af því væri ólif-
að.“
Þegar ég spyr hana: „Hvar
standa rætur þínar dýpst?“, svar-
ar hún af bragði: „Þær standa
á ýmsum stöðum og allar jafn
djúpt hver á sinn máta, og allar
nærast þær af minningunum.
sem við þær eru bundnar. Ein
stendur djúpt í mold æskustöðva
minna. Þangað sæki ég á hverju
sumri ilm úr fornum lautum.
Önnur stendur djúpt hér í borg-
inni, þar sem éig hefi lifað flest
érin, og háð harðasta baráttu, en
líka unnið stærsta sigra. Hér
missti ég manninn minn þ. 12.
desember 1955, eftir meira en
hálfrar aldar dásamiegt hjóna-
band og samlíf, og hér við hans
hlið vil ég bein mín bera. Hin
þriðja stendur vestur við Arnar-
fjörð. Oft reikar hugur minn
þangað, þótt fjarlægðin banni
mér persónulega að koma þangað
svo oft, sem ég annars vildi. Þar
hvíla tentgdaforeldrar mínir í
helgri mold ásamt börnum mín-
um þremur, og þar moldaði ég
einnig marga fagra drauma um
framkvæmdir stórverka.“
Þegar ég að síðustu spyr:
„Hvaða heilræði viltu gefa æsk-
unni? Þú sem setið hefur langa
ævi við lifandi vizkubrunn og
bergt af honum mismunandi góm
sæta svaladrykki, mættir vita
meira um það en margur annar,
hvað æskunni er hollast."
„Æskunni get ég aðeins gefið
eitt óbrigðult ráð“, segir Valdís,
og það er: „Á guð þinn og landið
skaltu trúa. Þá mun henni farn-
ast vel.“
Alla hina löngu ævi hefur Val-
dís verið stór í gleði sinni og
fórnum, en stærst hefur hún jafn
an verið í mótlæti og sorgum.
Þá var reisn hennar mest, aflið
stærst oig trú hennar sterkust. Og
þá var og kærleikur hennar mest
ur.
Ég sendi henni í dag hugheilar'
hamingjuóskir með þakklæti fyr-
ir alla hennar vináttu í marga
tugi ára, og bið þess, að Guð gefi
henni friðsælt og fagurt ævi-
kvöld. Mætti land vort eignast
maraar slíkar konur.
Gísli Jónsson.