Morgunblaðið - 22.05.1965, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ
taugarðagur 2*. maf 1963
Enn um geim-
skot Benedikts
Ef af manni ber ég blak,
brosir enginn kjaftur.
En ef grannans bít ég bak,
< í bolíann fæ ég aftur.
f>essi vísa Sveins heitins Hann
essonar frá Elivogum datt mér
í hug ,er ég las greinarkorn
Benedikts nokkurs Viggóssonar
íMorgunblaðinu 14. maí s.l., sem
hann nefnir „Geimskotið“. —
Átelur hann mig allfrekt fyrir
það, að ég skuli ekki hafa tekið
undir meint vonbrigði útvarps-
hlustenda almennt vegna þess,
hve samnefnt verðlaunaleikrit
eftir Einar Kristjánsson frá
Hermundarfelli hafi verið mis-
heppnað. Þvi flaug mér Vísan í
hug, að frá því að ég hóf að
skrifa um útvarpsefni í Morgun
blaðið, þá hefi ég hlotið stórum
meiri átölur fyrir það, sem ég
hefi sagt til hróss mönnum og
málefnum, heldur en hitt sem
mér hefur þótt ástæða til að
fínna að málflutningi einstakra
manna. T.d. eyddu ritstjórar
„Tímarits Máls og menningar“
dýrmætu rúmi í riti sínu í fyrra
sumar, til að finna að því, að ég
hefði hrósað nokkrum útvarps-
mönnum um of. — Það er því
ekki fjarri lagi að álykta, að
hrós um ákveðinn mann eða rit-
smíð eða útvarpserindi, geti far
ið meira í taugarnar á vissum
mönnum, heldur en ummæli sem
ganga í gangnstæða átt. Mér
fínnst málið a.m.k. komið á það
stig, að það væri berandi undir
sálfræðing.
Eins og raunar kemur fram í
tilvitnunum Benedikts í greinar-
korni hans eða bréfi, þá taldi ég
nefndan leikþátt bráðskemmtileg
an og þakkaði fyrir mig með
þessum orðum: „Þökk sé Ólínu,
geimferðakonu og Einari frá Her
mundarfelli fyrir afrek sín“.
Með því að þakka þannig fyr
ir það, sem veitti mér ánægju-
stund, telur Benedikt mig held
ég nánast hafa slegið heimsmet
í vitleysislegri gagnrýni, enda
segir hann: „Þetta er sú furðu-
legasta gagnrýni, sem ég hefi les
ið um ðagana, og hefi ég lesið
marga einkennilega „krítík" eft
ir Svein . “ Tekur hann sið-
an að atyrða mig sem kvik-
myndagagnrýnanda, en þar
finnst mér hann kominn svo
langt frá verki Einars frá Her-
mundarfelli, að ég nennr ekki að
fylgja honum lengra eftir á
þeirri braut.
20—30 mínútna gamanþáttur
getur naumast orðið bókmennta
legt stórvirki, og verður að
leggja á hann annan mælikvarða
en t.d. langa skáldsögu, ljóðabók
eða alllangt leikrit í nokkrum
þáttum. Vitanlega er gamanþátt
ur Einars frá Hermundarfelli
ekki stórt bókmenntalegt verk.
Þar sem auglýst var eftir
skemmtiþætti og honum sniðin
svona þröng tímamörk, skipti
auðvitað mestu máli, að hann
veitti mönnum góða skemmtun,
á meðan hann varði. Og góðlát
legur gagnrýnisbroddur leynd-
ist í verki Einars, þótt einnig
honum hlyti að vera þröngur
stakkur skorinn í svo stuttum
þætti.
Ég skal heldur ekkert um það
segja, hvort útvarpið hefur
dæmt bezta þættinum verðlaun-
in. Svo þarf ekki að vera, ef
margir skemmtilegir þættir hafa
borizt, því að dómnefnd þarf
ekki að vera óskeikul í þeim sök
um og smekkur manna misjafn.
— Meira að segja má vel vera,
að Benedikt Viggósson hefði
samið skemmtilegri þátt, ef
hann hefði tekið þátt í sam-
keppninni.
Ég vil svo endurtaka það, að
mér þótti þátturinn skemmtileg-
ur, og mátti vel hlæja að honum,
hvað ég gerði ósleitilega. Tíl að
friða Benedikt Viggósson verð
ég þó líklega að segja að end-
lngu eins og gamla fólkið gerðl
tíðum: „Guð fyrirgefi mér hlát-
urmn“. Kannske Benedikt feng-
ist þá til að slást í kompaní við
almættið?
Sveinn Kristinsson.
Sundnám-
skeið fyrir
8 ára börn
FRÆÐSLUSKRIFSTOFA Reykja
víkur gengst í júlímúnði fyrir
sundnámskeiði fyrir átt ára börn,
sem nutu sundkennslu í vetur.
Munu námskeiðin fara fram í
Sundhöll Reykjavíkur, Sundlaug
um Reykjavíkur og í sundlaug
Breiðagerðisskóla, og verður
kennslan ókeypis. Aftur á móti
verður ekki kennt í Sundlaug
Vesturbæjar enda hafa öll átta
ára börn þar átt kost á sundnám-
skeiði í vetur. Börnin skulu koma
til viðtals og skráningar í ofan-
greinda sundstaði 28. maí, milli
kl. 10—12. Námskeið sem þessi
voru haldin í fyrravor og áttu
miklum vinsældum að fagna.
□--------------□
□----------------------------n
Á STÓRMÓTINU í Zagreb urðu
þeir jafnir og efstir Ivkov og
Uhlman 13%, en í þriðja sæti
varð heimsmeistarinn Petrosjan
12%. Nánari fréttir af m'tinu
verða í næsta þætti.
Hvítt: S. Gligoric
Svart: B. Ivkov
Nimzoindversk vörn
I. d4, Rf6; 2. c4, e6; 3. Rc3, Bb4;
4. e3, 0-0; 5. Bd3, c5; 6. Rf3, d5;
7. 0-0, Rc6; 8. a3, Ba5. Flestir
leika hér 8. — Bxc3, en Ba5 er
einnig ágætur möguleiki fyrir
svartan. Reshewsky hefur reynt
að endurbæta Ba5 afbrigðið með
8. — dxc4; 9. Bxc4, Ba5; 10. Dd3,
a6; 11. Hdl, b5; 12. Ba2, Bb7;
13. dxc5, Bxc3; 14. Dc2!, De7;
15. Dxc3, Hfd8; 16. Bd2. Najdorf-
Reshewsky 4. einvígisskák ’53.
Staðan er nú öllu betri hjá hvíti.
9. cxd5. Annar möguleiki er hér
9. Re2. 9. — exd5; 10. dxc5, Bxc3;
II. bxc3, Bg4!. Þannig lék Av-
erbaeh gegn Panno 19i54. 12. c4
Panno lék hér 12. Hbl. 12. — Re5
13. Bb2 Sjálfsagt er 13. Be2 ör-
uggasti leikurinn, en vitaskuld
vill Gligoric ná frumkvæðinu í
skákinni. 13. — Rxf3f; 14. gxf3,
Bh3; 15. Hel. Eins og skákin
teflist, þá var e. t. v. bezt að gefa
skiptamuninn strax og leika
15. Re5, eftir t. d. 15. — Bxfl;
16. Dxfl, He8; 17. f4 og hvítur
hefur sterka stöðu fyrir skipta-
muninn. 15. — Re4!; 16. f4 Hér
gat hvítur leikið 16. Be5 til þess
að spara g-línuna, t. d. 16. —
Dg5t; 17. Bg3, Rxg3; 18. hxg3,
dxc4; 19. Bxc4, Dxc5; 20. De2
með u.þ.b. jöfnu tafli. 16. — Dh4;
17. Df3? Hér átti hvítur að bægja
hættunni frá með 17. Bxe4, dxe4;
18. f3, Had8; 19. Bd4, og svartur
á ekki svo auðvelt með að ná
verulegri sókn. 17. — Rd2;
18. De2? Eina leiðin til björgun-
ar var 18. Dg3, t. d. 18. — Dxg3f;
19. fxg3, Rf3f (19. — dxc4; 20.
Be2) 20. Kf3, Rxel; 21. Hxel og
staðan er flókin. 18. — dxc4 19.
Bc2, Had8; 20. f3, Dh5; 21. Khl,
Rxf3; 22. Hgl, Bg4; 23. Hxg4.
Hvítur á enga haldgóða vörn.
23. — Dxg4; 24. Bc3, Hfe8;
25. e4, Rxh2!; 26. Dg2, DÍ3;
27. Bb4, c3; 28. Dxf3, Rxf3;
29. Bxc3, Rd4; 30. Hgl, Rxc2;
31. Hxg7f, Kf8; 32. Hxh7, Rd4;
33. e5, Ke7; 34. Kg2, Rf5; 35. Bb4,
Ke6; 36. Kf3, Hh8; 37 gefið.
Louvere séð í gegnum klukkuskifu.
45 milljónir brosandi Frakka
Barátta fyrir aukinni kurteisi
við ferðamenn í Frakklandi
FERÐAMÖNNUNUM, sem
heimsækja Frakkland í sum-
ar, verður komið skemmtilega
á óvart. í stað ruddaskapar-
ins og ókurteisinnar, sem
margir útlendingar hafa mætt
í Frakklandi, bíða þeirra nú
stimamjúkir útlendingaeftir-
litsmenn, brosandi tollverðir
og glaðlegir lögreglumenn,
sem vísa þeim veginn frá ný-
máluðum landamærahliðum
og blómaskrýddum flugvöll-
um.
Það var um miðjan maí,
sem hófst í Frakklandi alls-
herjar barátta fyrir því •
efla vinsældir landsins
ferðamannalands. Það
stjórnin, sem á frumkvt
að þessari herferð. Von»_.
hún til að unnt verði að end-
urvekja kurteisi og gestrisni,
sem. eitt sinn stuðluðu að því
að landið var nefnt „hið
blíða Frakkland."
Ástæðan til aðgerða stjórn-
arinnar er sú, að straumur er
lendra ferðamanna til lands-
ins hefur aukizt fremur lítið
undanfarn ár, ef miðað er
y:<ð mörg nágrannalöndin. Hef
ur stjórnin því ákveðið að
verðlauna þá aðila, sem taka
sérstaklega vel á móti ferða-
mönnum og leggja sig fram
um að vera þeim að skapi.
Sl. ár, beindu frönsk yfirvöld
þeim tilmælum til ferða-
manna, að þeir skýrðu hiniu
opinbera frá því, ef þeir
hefðu orðið að greiða ósann-
jyarnt gjald eða fengið slaema
þjónustu, en nú biðja þau um
upplýsingar um það, sem vel
er gert. Verða þeim veitinga-
húsum, gistihúsum og ein-
staklingum, sem veita bezta
þjónustu, veitt verðlaun.
Þegar erlendir ferðamenn
koma til Frakklands, eru
þeim afhent landakort og
bæklingar með upplýsingum
um möguleika á ferðalögum,
hvar sé bezt að skipta pen-
ingum, hvað gengið sé, og
þeim bent á að vara sig á
gömlu fröhkunum, sem enn
eru í umferð. Hverjum ferða-
manni er einnig afhentur seð-
ill þar sem hann er beðinn
að skrifa nafn þess gistihúss
og veitingahúss, sem honum
hefur fallið bezt í geð. Með
því að fylla út seðilinn og
skila honum verður ferða-
maðurinn þátttakandi í happ
drætti og er vinningurinn
frönsk bifreið. Hver ferða-
maður fær einnig hefti með
sex miðum, sem hann getur
notað til að verðlauna það
þjónustufólk, er kemur bezt
fram við hann og sýnir hon-
um mesta kurteisi.
Fyrstu kynnin af landinu
eru mikilvæg og yfirvöldin
hafa hvatt lögreglumenn til
að sýna mönnum, sem þang-
að koma á eigin bifreiðum,
u nburðarlyndi og sekta þá
ki fyrir smávægileg um-
ðabrot.
Um helmingur allra, sem
heimsækja Frak/kland, hafa
viðkomu í París og því er
lögð mikil áherzla á að her-
ferðin beri árangur í borg-
inni. Sagt er, að hraðinn þar
sé orðinn svo mikill, að al-
menn kurteisi sé úr sögunni.
Bandaríkjarnaður, sem
snæddi í veitingahúsi í París
fyrir skömmu, sagði argur:
„Þessi borg er verri en New
York. Hér eru allir svo rudda
legir.“ Bandarísk kona kvart-
aði undan því í veitingahúsi
í borginni, «ð steikin væri
seig og bar hana saman við
bandarískar steikur, sem hún
sagði taka öllu fram. Hún
þurrkaði stút kókakólaflösk-
unnar með servíettu og fór
yfir reikninginn eins og end-
urskoðandi. Þjónni»p frá
Bretagne, sem afgreiddi hana,
hefði átt skilið fullt hefti af
verðlaunamiðum fyrir þolin-
mæði sína. Á eftir sagði hann:
„Þér sáuð þessi viðskipti.
Svona gestir verða hér á
hverjum degi alveg fram á
haust.“
Ferðamenn virðast gera ráð
fyrir að komast að kostakjör-
um í Frákklandi hvort sem
um mat eða gistingu er að
ræða, en vinnulaun eru há og
atvinnuveitendur verða að
greiða miltið í lífeyrissjóð fyr
ir starfsfólk sitt. Kostnaður
ferðamanna í Frakklandi er
að vísu minni en í Sviss, en
hins vegar mun meiri en á
Spáni og Ítalíu. Þó hefur
ferðamannastraumurinn til
Frakklands aukizt um 7% ár-
lega frá 1959, en þetta finnst
stjórninni ekki nægilegt. —
Áætlað er að ferðamenn hafi
komið með sem svarar 30
milljörðum ísl. kr. í erlendum
gjaldeyri inn í Frakkland sl.
ár. En mikið af Frökkum fer
nú til útlanda í stað þess að
ferðast um land sitt og taka
með sér gjaldeyri. Flestir fara
til Spánar vegna hins lága
verðlags þar. Að minnsta
kosti 8 milljónir Frakka heim
sóttu önnur lönd sl. ár, en af
þeim 7 milljónum, sem til
Frakklands komu voru flestir
Þjóðverjar, Bretar og ,3anda-
ríkjamenn, en miðað við fólks
fjölda eru Belgar beztu við-
skiptavinir Frakka á þessu
sviði.
De Gaulle, Frakklandsfor-
seti, vill gjaldeyrisforða rík-
isins sem mestan, og það á
sinn þátt í herferðinni gegn
ókurteisi og ruddaskap.
Frakkar þurfa eklki að hafa
áhyggjur af því, að nágrann-
arnir veiti ferðamönnum betri
aðbúnað. Hið forna franska
hreinlætis- og pípulagninga-
kerfi, sem rómað var um víða
veröld, er nú þjóðsaga, ef frá
eru talin nokkur mjög ódýr
stúdentagistihús í París. Alls
staðar annars staðar hefur
þetta verið fært í nútíma
horf, og gistihús, sem vilja
endurbæta húsakynni sín,
geta fengið sérlega hagkvæm
lán. Lítið hefur verið byggt
af nýjum gistihúsum í París,
fyrst og fremst vegna þess
hve lóðir eru dýrar og erfitt
að fá leyfi til að byggja
skýjakljúfa. T. d. er Hilton-
gistihúsið í París smáræði hjá
samskonar gistihúsum í Istam
bul og London, en gömlu
gistihúsunum hefur verið
haldið við.
Franska ferðamálaráðuneyt
ið viðurkennir, að dýrt sé að
ferðast um landið, og hefur
gert sér ljóst, að bætist rudda
skapur og nöldur þjónustu-
fólks við hátt verðlag, hætti
útlendingar að heimsækja
landið.
„Við vonum að barátta okk
ar beri árangur,“ sagði einn
starfsmanna ferðamálaráðu-
neytisins. „Margt verður að
breytast, en ef allt gengur
vel, taka 45 milljónir bros-
andi Frakka á móti ferðamönn
unum í sumar.“
(Observer
— öll réttindi áskilin)