Morgunblaðið - 12.08.1965, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 12. ágúst 1965
MORGUNBLADIÐ
15
“Takmarkið
fdlksfjölgun
eða sveltið"
NÝLEGA birtist í banda-
ríska tímaritinu U.S. News &
World Report athyglisverð
grein um matvælaskortinn í
heiminum. Segir m.a. í þess-
ari grein, að milljónir manna
í Asíu, Afríku og hluta af
Suður-Ameríku horfist í augu
við hungurdauða. Segir einn-
ig, að árið 1980 hafi þessi
svæði einum milljarð fleiri
munna að fæða, en þrátt fyrir
það hrökkvi matarframleiðsl-
an nú þegar of skammt í
m' rgum þessara landa.
Greinin fer hér á eftir í laus-
legri þýðingu:
Þessl litla Indverska telpa nærlst
á hveiti, sem sent hefur verið frá
Bandaríkjunum.
Þessi viðvörun er gefim van-
þr uðum löndium jarðarinnar:
Finnið annaðhvort leiðir til
iþess að takmarka fólksfjölgun og
auka matvælaframleiðsl'u eða
Ihorfiat í augu við stórkostlega
íhungursneyð.
í>essu er bætt við:
ýt I vanþróuðum, matvæla-
snauðum löndium þarf að fæða
einum milijarð fleiri ménn árið
1980 en nú er gert,
★ Jafnvel Bandarlkin, með
sína geysilegu framilefðslugetu,
geta ekiki fullnægt þeirri mat-
vælaþörf, þar eð þau þurfa
einnig að fulinægja kröfum sí-
vaxandi þjóðar sinnar og sinna
viðskiptaþjóða.
★ Hungurógn í stórum stíl
1 Asíu, Afríku og á svæðurn
hins rómanska hluta Ameríku
er að verða vandamál nútímans,
en ekki framtíðarinnar.
★
>ar eð fóliksfjölgun er gífur-
leg meðal þjóðá, sem þegar eru
orðnar geysif jölmenna r, eru
margar þessar þjó’ðir þegar á
mörku.m hungursneyðar.
Engu að síður virðist raun-
veruleg miatvælaframieiðsla
íara mkinaindi fremur en hið
eagnstæðá.
f Asíu hefuir sá matur, Sera
æitiaður er á tuainn, minnkað um
ýf Ræktunaraukning erfið
viðfangs.
Önnur lausn heíur verið
nefnd á yfirvofandi hungur-
vandamálum, en hún er sú, að
rækta meiri matvæli á þeim
landssvæðum, sem hingað ti'l
hafa verið ræktu'ð.
í Bandaríkjunum hafa orðið
stórvægilegar framifarir í ræikt-
unaraðferðum. Afleiðingin er sú,
4% frá árinu 1961. í hinum róm-
ansk.a hluta Ameríku hefur
minnkunin orðið 6% frá árinu
1958. í Ameríku hefur matvæla-
framleiðslan fram áð þessu hald-
izt nokkurn veginn í hendur við
fólksfjölgunina, en líkur benda
til þess að ekiki verði langt fram
hald á því.
í skýrsl'U, sem landlbúnaðar-
ráðuneyti Bandaríkjanna hefur
nýlega gefið út er bent mjög
greinilega á hve alvarlegt ástand
skýrslunni, að á næstu árum j mörgUij| þorpum Indlands eru notaðar aldargamlar aðferðir við ræktun.
ið er í þessuim efnum. Segir í
verði hunigursneyð á svæðum,
sem byiggð eru 2/3 íbúa jarðar
ef ek'ki verði breyting á.
Áætlun um að eyða fjórum
mililjöi'ðum daia á ári í m.atvæli
frá Bandaríkj'unum hefur komið
fram. Um þetta segir Lester R.
j Brown hagfræðingur hjá Land-
búnaðarráðaineytinu: „Matvæla-
sendingar frá löndum, sem vel
eru á vegi stödd, geta orðið að
gagni, en á þann hátt er ekiki
hægt að fullnægja nema broti af
þeirri matvælaþörf, sem áætlað
er a'ð skapist á næstu áruim.“
Af þessu leiðir, að annaðhvort
verður að takmarka fói'kisfjölgun
j eða stórauka matvælaframleiðsiu
í vanþróuðum iöndum. Vanda-
málið er: Á mörgum þéttbýlum
svæðum Asiu og Afríku befur
næstu.m allt tiltækilegt land ver-
ið tekið í notkun til matvæla-
framleiðslu. Um lei'ð hafa al'lar
tilraunir til að hamda gegn hinni
mikl'U fólksifjölgun með fjöl-
skylduáætlunum og fleiru orðið
til lítils.
að framíleiðsla'n hefur aukizt að
mikium miun, þrátt fyrir minnk-
uð ræktunarsvæSi.
En auknin.g á ræktun á hverj-
um hektara er ekki svo auðveid
viðureignar annars sta'ðar. Að-
eins nokikur lönd, • svo sem
Kanada, Ástralía, Nýja-Sjáland,
Japa.n og nokikur lönd í Vestur-
Evrópu hafa náð aukningu svip-
aði og í Bandaríkjunum. Á síð-
ustu 25 árum hefur ræktunar-
aukning í Bandarí’kjunum og í
Kanada orðið 109%. í vanþró-
uðum löndum varð aukningin á
sama tíma aðeins 8%. Ef maður
athugar nánar ástandið 1 van-
þróuðu löndunum, sjást þessir
annmarkar á að auka ræktunar-
afköst:
1. Almennt menntunarleysi
hamlar kynningu á nýjum hug-
myndum og aðferðum.
2. Lágar tekjur varna bænd-
um þess að kaupa vélar, áburð,
skordýraeitur og fleira, sem þeir
þarfnast. Ekkert land með minna
en 200 daia meðaltekjur á mann
á ári hefur getað aukið ræktun-
arafköst að mun.
3. Framikvæmdasemi vantar.
Ef tekjur af aikuryrkju renna til
auðugra landeigenda, eins og er
í sumum löndum hins rómanska
h'luta Ameríku, eða til stjórnar-
innar, eins og í kommúnista-
ríkjum, verður hið framileidda
magn litið.
4. Bændur fá ekki sta'ðgreiðslu
fyrir framieiðslu sína svo þeir
geti keypt nauðsynleg verkfæri
o,g efni til þess að auka fram-
leiðs'luna. Oft rækta þeir ein-
göngu til eigin þarfa.
5. Nauðsynleg þjónusta við
bús'kapinn, svo sem rannsóknir,
lánstraust og samgöngur eru
venjulega ekki til staðar.
þar
eru
350
★ Sagan af Indlandi
Tökum tii dæmis Indland,
sem margar korntegundir
ræktaðar. Á Indlandi eru
mill’jón ekrur ræktaðs lands eða
svipað og í Bandaríkjunum. En
á Indlandi eru 60 milljónir bænda
samanborið vi’ð minna en fjórar
milljónir í Bandaríkjunum.
Næstum brír fjórðu hlutar ind
versku þjóðarinnar eru ólæsir og
hlutfallið er enn hærra meðal
bændastéttarinnar. Þjóði.n talar
hundruð mismuinandi tungumála
og máilýzkna. Það er mjög erfitt,
ef ekki óikleift að kenna bænd-
um nýtízku landbúnaðaraðferðir
við þessi skiilyr'ði.
Meðaltekjur á mann eru á
Indlandi 60 dalir á ári (nál. 2580
ísl. krónur). Bændur eiga fullt
í fangi með að kaupa sæði, frum
stæðan plóg og dráttardýr fyrir
plóginn. Fáir hafa nokkurn tíma
notað áiburð eða önnur efni nauð
synleg fyrir aukin framleiðslu-
afköst.
Regnið er vandamál. Það rign-
ir næstum eingöngu á tímabil-
inu frá júní til september. Ur-
TAFLA UAt FOJLR5FJ01GU>J —HTTA TR VANDAMALIÐ
ÍKOAÐAK. W001R 1
HlNUH 7RJÁISA HEÍMl
BanLiríkin, Kanada, Veðfur-
Evrópa;Á5tralía, Xyja-5jáland
rÓLkSFJOLOI ÁRIÐ 1^60
513,000,000
ÁaflaW Mteíjóldi áríó 1930
623,000,000
AuUnina ftú 1960 -1980
115,000,000 eða
22,4 %
XOMMUKÍSrAWOflIR,
Bovcfríkttt og Uppviki
J>elrra í Austur-lvrópu
TÓLKSrjÖLVl ÁRlf> 1960
339,000,000
ÁrflakrfoIksfjóWi áriJl9S0
440,000,000
Aukning frá 1960 -1980
101,000,000 eba
29.8 %
VAN>R0AÐAH W0Ð1R
t Asíu,Afríku oghinum
róman&ka hlufa Atncríku
TÓLKSFJÓÍDIÁRIÐ 1960
£,061, 000, 000,
ÁtrflaWfálksfjÓldi árií I9&0
3,151, 000,000
Aukning frá 1960*1960
1,090,000,000
e&a.
5Z.V.
íanní^ eykst fólksfjoldí í Jeim hluta hdms, 5cm sízt qetuv fatí
sjalfan siq, um 149,213 á dag
koma er svo a'ð segja enigin sjö
mánuði ársins.
Af.leiðing ai'lra þessara vanda-
máia er sú að kornframieiðslan
er lítil, að meðaltali minni en
fjórðungur kornframleiðslunnar
í Bandaríkjunium. Á sextíu ára
tímaibili jókst framleiðslan á
hverja ekru um aðeins 3%.
Indverjar eru að reyna að
rækta meira land. Vona þeir að
unnt ver'ði að auka ræktað land
um 6 milljón ekrur á næstu lö
árum, en það er er um 0,2%
aukning á ári. En þar sem fólk-
inu fjölgar um meira en 2% á
ári — 10 sinnum hraðar — er
ástandið uggvæniegt.
Uppreisnir loguðu á götum Nýju
Deihi, Kailkútta, Madras og Bom.-.
bay fyrir skömmu. Orsöik þess-
ara mótmæla var sú þróun, að
á meðan matvælaframleiðslan
stóð í stað, höfðu meðaltekjur
hækkað smám saman. Af þeim
orsökum hækkaði verð á mat-
vælum, svo að mjög harðnaði í
ári hjá láglaunamönnum.
Annað vandamál er vörudreif-
ing. í síðasta mánuði biðu 27
s'kip eftir uppskipun í höfninni
í Bornbay full af korni. Á meðan
sultu margir.
■ár Margir á sama báti.
Vandaimál Indlands eru ekki
einsdæmi. Skýrsla land’bú na’ðar-
ráðuneytisins sýnir að þau ,„eru
á margan hátt lík vandamáiura
Kína, Pakistan og Indónesíu.
Samanlagður ibúðafjöldi þessara
landa er um 1,4 milljarðar nærri
helmimgur allra íbúa jarðarinn-
ar.“
Egyptaland treystir á innflutt
hveiti, sem nemur helmingi þfess,
sem íbúarnir þarfnast. Næstum
aiilt þetta korn hefur komið fná
Bandaríkjunum. Nú, þegar sam-
band þessara landa fer versn-
amdi, getur svo farið, að hveiti-
sendingar Bandaríkjanna til
Egyptalands hætti. Ef svo fer,
má búast við viðtækri hungurs-
neyð meðal hinnar sívaxandi
egypzku þjóðar.
f Raúða-Kina hafa matvæla-
birgðir á mann farið minnkandi
síðan árið 1958. Þjóðin hefur
keypt 5—6 milljón tonn af hyeiti
árlega á heimsmarkaði. Næstum
40% af tekjum þjóðarinnar af
milliríkjaviðskiptum renna í mat
væli og áburð. Samt nálgast fólks
fjöldinn milljarð.
-Ar Hvað er framundan?
vanþróuðu löndin — Indland,
Rauða Kína, frak, Pakistan, Indó
nesía, Egyptaiand, Brasiilía O'g
önnur — búizt við tæplega 1%
framleiðsl'uaukningu á ári. í þess
úm lönduim búa 2.2 miltjarS
manna, en í ölilum heiminum búa
3.1i milljar'ð.
Til þesis að auka enn á vand-
Fratnhald á 'bls. 19.