Morgunblaðið - 02.11.1965, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLADIÐ
Þriðjudagur 2. nóvember 19<H

Útgefandi:
Framkvæmdast j óri:
Ritstjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsmgar og afgreiðsla:
Askriftargjald kr. 90.00
1 lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
UPPBYGGING
A TVINNUVEGANNA
¥jegar Viðreisnarstjórnin
* hafði treyst fjárhag þjóð-
arinnar, afnumið höftin og
komið á frjálsræði í viðskipta
háttum, sneri hún sér strax
að því að byggja upp atvinnu
vegina. Fyrst var hafizt
handa um endurnýjun fiski-
skipaflotans og ný og glæsi-
leg fiskiskip streymdu til
- landsins.
Þessi fríði floti hefur nú
fært á land gífurlegan afla,
og þótt þær raddir heyrðust
að of hratt væri farið í skipa-
kaup eru nú allir sammála um
að rétt var stefnt og bjart-
sýnin og stórhugurinn borg-
aði sig. *
í öðrum greinum atvinnu-
lífsins hefur einnig verið
stórstíg framþróun, og nú síð-
ustu árin hefur talsvert ver-
ið byggt af fullkomnu iðnað-
arhúsnæði, vörugeymslum og
skrifstofum. Fyrirtækin hafa
leitazt við að bæta rekstur
sinn með hagkvæmum vinnu-
brögðum og tækninýjung-
um.
Það ætti að vera auðskilið
mál, að undirstaða efnahags-
Iégra framfara og bættra lífs-
kjara er sú, að fyrirtækin séu
vel rekin og skili miklum af-
rakstri. Menn ættu þá líka
að geta skilið að til þess 'að
svo verði þarf atvinnurekst-
urinn að fara fram í hag-
kvæmum húsakynnum. Lengi
var það svo, eins og kunnugt
er, að bannað var að byggja
atvinnuhúsnæði, og afleiðing-
in varð sú, að framleiðslan
varð dýrari en ella hefði orð-
ið, enda margháttaðir erfið-
leikar í rekstri fyrirtækja,
sem e.t.v. þurftu að hafa
starfsemi sína á mörgum stöð
um og í ófullkomnum vistar-
verum.
Samt bregður svo kynlega
við, að stjórnarandstæðingar
ráðast að ríkisstjórninni fyrir
það, að vegna stefnu hennar
hafa ýms fyrirtæki nú getað
endurskipulagt rekstur sinn
og tekið upp hagkvæm vinnu-
brögð. Slíkt ætti þó sízt að
vera árásarefni, enda skilur
almenningur örugglega þá
augljósu staðreynd, að það er
hagur alls landslýðs að hag-
kvæm og nýtízkuleg vinnu-
brögð séu viðhöfð í atvinnu-
Tekstrinum, hvort heldur er á
sviði iðnaðar og verzlunar,
eða annarra atvinnugreina.
Víst er það rétt að nú og
um langa framtíð verða verk-
efnin mörg sem leysa þarf. En
fjár til þess að 'byggja íbúð-
ir skóla o.s.frv. verður því að-
eins aflað, að atvinnuvegirnir
skili miklum afrakstri. Þeir
eru undirstaðan, sem undir
öllu stendur, og þes.s vegna
á einmitt að leggja áherzlu
á að búa sem bezt í haginn
fyrir hverskyns rekstur borg-
aranna.
AÐBÚNAÐUR
Á VINNUSTAÐ
i meðan bannið við bygg-
ingu atvinnuhúsnæðis var
í gildi, fór margháttuð at-
vinnustarfsemi fram í óhæfu
húsnæði, skúrum og kumb-
öldum, og vinnuaðstaða fólks
ins var óhæfileg.
Það fólk, sem allt vinnur
innan dyra, þarf vissulega
á að halda góðum vistarver-
um heilsu sinnar og lífsham-
ingju vegna. Þetta skilja at-
vinnurekendur almennt og
leggja þess vegna á það á-
herzlu að búa starfsfólki sínu
sem bezta vinnuaðstöðu.
Sem betur fer er nú verið
að vinna mikið og merkilegt
starf á þessu sviði, og starfs-
aðstaða iðnverka- og verzlun-
arfólks fer mjög batnandi.
En það er kaldhæðni ör-
laganna að þeir menn, sem
þykjast bera hag launastétt-
anna sérstaklega fyrir brjósti,
fjargviðrast yfir því að þeim
starfstéttum sem mesta þörf
hafa fyrir gott atvinnuhús-
næði, skuli nú veitast betri
aðbúnaður en áður.
Væri vissulega fullt tilefni
til þess fyrir iðnverkafólk og
verzlunarfólk að svara á við-
eigandi hátt þessari nýju
„umhyggju“ fyrir hag þess.
SKATTASEKTIR
FMns og skýrt hefur verið frá
hér í blaðinu hefur verið
gerð veruleg skattahækkun
hjá allmörgum gjaldendum
og er það árangur af starfi
rannsóknardeildar ríkisskatt-
stjóra. Eftir er síðan að á-
kveða skattsektir þeirra sem
brotlegir hafa gerzt.
En þá vaknar spurningin
um það, hvort ekki sé rétt að
birta nöfn þeirra manna sem
brotlegir gerast í þessu efni.
Nafnbirting mun nú ekki
vera heimil, og má vera að
það sé eðlilegur háttur á
meðan verið er að herða
skattaeftirlitið og gera mönn-
um ljóst, að alvara er á ferð-
um.
En að því hlýtur þó að
koma áður en langt um líð-
ur, að háværar raddir vakua
um það að birta verði nófn
þeirra manna, sem gerast
brotlegir um stórfelld skatt-
svik. Minniháttar yfirsjón,
Lýst til orrustu. Blys lýsa upp orrustuvöllinn við Plei Me, útvarðarstöðina bandarísku, sem
skæruliðar gerðu hríð að alla fyrri viku.
Vikulangir bardagar
við Plei Me
í fyrri viku hófu skæruliðar
Viet Cong sókn' gegn útvarð-
arstöð Bandaríkjamanna við
Plei Me, 215 mílum norðaust-
an við Saigon. Sótut þeir eink
um að stöðinni að næturþeli,
snemma nætur og stundum
undir dögun og stóð svo í
fimm nætur samfellt. Sendur
var liðsauki frá Saigon, en
skæruli'ðar gerðu því fyrir
sát og kom liðið ekki fram.
Miklu harðastir urðu bard-
agarnir um Plei Me aðfara-
nótt föstudags og beittu skæru
liðar þá fosfórsprengjum, en
þær hafa þá náttúru að log-
andi sprengiefnið festist við
hváð sem fyrir er og eldur-
inn verður ekki slökktur með
neinum venjulegum og tiltæk
um ráðum.
Töluvert mannfall hefur
orðið í bardögum þessum,
einkum í liði Viet Cong, en
hermenn S-Vietnamstjórnar
og Bandaríkjamenn segja að
ekki sjái högg á vatni og
skæruliðar eigi eins margt
manna ef ekki fleiri á vígvell
inum nú og í fyrra, þó af þeim
hafi fallið þáð sem af er þessu
ári 8000 fleiri en allt árið í
fyrra.
47 flugvélar eyðilagðar
Sl. föstudag eyðilögðu Viet
Cong 47 bandarískar flugvél-
ar, þyrlur og sprengjuvélar á
flugvellinum við Chou Lai,
um 100 km sunnan Da Nang
og við Marmarafjall, þar sem
staðsettar voru 60 þyrlur. Þar
varö tjónið mest og eru nú
aðeins 20 þyrhjr nothæfar af
þeim sem fyrir voru.
Sprengjuvélar voru á Chou
Lai flugvellinum og er það
hald manna. að skæruliðar
hafi haft í hyggju að ráðast
til atlögu við flugvöllinn í Da
Nang, en orðið frá áð hverfa
er vart varð við ferðir þeirra
og þá tekið til höndum á Chou
Lai í staðinn. Nokkurt mann-
fall varð í li'ði skæruliða en
þeir er undan komust leituðu
til skógar.
Árásir þessar eru hinar
mestu sem gerðar hafa verið
á bandarískar flugbækistöðv-
ar í S-Vietnam til þessa, og
tjón af þeim gífurlegt.
20 öldum á undan
Kólumbusi
Fluttust Etrúskar búferlum til S-Ameríku
Róm, 31. október, AP.
LEIFUR heppni og Kólumbus
hafa eignazt nýjan keppinaut
um frægðina af fyrsta fundi
Ameríku. ítalskur prófessor Dr.
Mario Gattoni Celli telur sig
hafa fyrir því nokkrar sönnur,
að djarfhuga sæfarar af þjóð-
flokki Etrúska hafi siglt yfir
Atlantshaf og komið til Ameríku
tuttugu öldum fyrir daga Kól-
umbusar og Leifs.
sem e.t.v. stafar af óvarkárni
eða mistökum, er sjálfsagt að
leysa með samkomulagi eða
sektum, en þegar um stór-
felld skattsvik er að ræða
J sýnist ekki ástæða til annars
j en gera fólki kunnugt, hverj-
ir það eru sem afbrotin
I fremja.
Dr. Gattoni Celli, sem er mál-
vísindamaður og hefur lengi
rannsakað tungu Etrúska, sem
enn er óráðin gáta, skýrði frá
því á laugardag, að hann hefði
sent skýrslu um niðurstöður
rannsókna sinna til stofnunar
þeirrar í Flórens, sem fjallar um
etrúsk fræði. „Við getum ekki
gengið fram hjá þeim mögu-
ieika“, segir prófessoirinn, „að
Etrúskar hafi flutzt vestur um
haf frá ítalíu forðum daga. Þeir
voru sjómenn góðir og skip
þeirra tæplega verri hafskip en
skip Kólumbusar“.
Þessa kenningu sína dregur
Dr. Celli af því, sem hann kveðst
hafa fundið líkt með bæði tungu
og trúartáknum hinna dular-
fullu Etrúska, sem eitt sinn áttu
heima á Ítalíuskaga og frum-
stæðra þjóðflokka í S-Ameríku
norðanverðri, þar sem heitir
Guiana. Sagði prófessorinn, að
ýmis trúartákn, sem notuð væru
við helgiathafnir með Akawayo-
indíánum í Guiana væru mjög
áþekk og sem beinlinis nákvæm-
lega eins og þau sem fundizt
hefðu við uppgröft í gröfum
Etrúska í Tarquinia norðan
Rómaborgar.
Það er annars af Etrús'kum að
segja í stuttu máli, að sögur
fara af þeim á ítalíu löngu fyrir
daga Rómaveldis, en enginn veit
enn hvaðan þeir komu, þó til-
gátuir séu uppi um að þeir hafi
komið að austan og verið skyldir
Fönikíumönnum. Þeir voru far-
menn og kaupahéðnar og rauð
seglin á skipum þeirra bar við
bláan himininn yfir Miðjarðar-
hafinu þegar á sjöundu og átt-
undu öld fyrir Krists burð. Þeir
unnu brons betur en nokkur þjóð
önnur um þeirra daga og lista-
verk þeirra, einkum veggmál-
verk, bera blæ af myndlist Forn-
Egypta. Bygglingarlist þeirra
stóð á háu stigi og þeir kunnu
að gera steinboga og kenndu það
Rómverjum. En eftir stofnun
Rómaveldis hurfu Etrúskar, rétt
eins og jörðin hefði gleypt þá vel-
flesta, og hvarf þeirra var svip-
legra en skrifað yrði á reikning
yfirþynmandi þjóðveidis.