Morgunblaðið - 08.01.1966, Side 18

18
MORGUNBLADIÐ
taugardagur 8. janúar 1966'
Um daginn og veginn
úr Rauðasandshreppi
ARIÐ 1965 er liðið, og nýtt ár
tekið við með nýjum vonum og
nýjum vonbrigðum eins og öll
önnur ár. Sú von bregst þó ekki,
að tímans straumur ber okkur nú
mót hækkandi sól, og því heldur
þjóðin áfram að fagna þrátt fyrir
rafvæðingu og bættan hag, ekki
sízt þeir sem búa í hinum dreifðu
byggðum.
Árið 1965 telst hér gott ár,
samfelld veðursæld má telja að
hér hafi verið allt árið. Man ég
ekkert sumar, sem jafn stillt hef-
ir verið til sjávarins sem síðast-
liðið sumar, því varla hét að
nokkurntíma snerist um stein.
í>að út af fyrir sig, skipti þó
ekki miklu máli fyrir þessa sveit,
því varla heitir, að nokkur íbúi
hennar hrindi nú lengur farkosti
á flot, til að fá sér í soðið, miðað
við það sem áður var, en mörg
gláesileg för fúna í naustum.
Hvað veldur? Sleppum því að
þessu sinni.
Veðrið var líka gott til lands-
ins, grösin uxu, og fénaður lét
fara vel um sig í góðviðrinu.
Heyskapur gekk vel með aðstoð
véla og tækni, en mun þó ekki
hafa orðið nema vel í meðallagi.
Afurðir af fénaði voru góðir,
og skepnuhöld yfirleitt góð, þeg-
ar á heildina er litið. Afkoma
fólksins mun yfirleitt vera góð,
fólk safnar að visu ekki auði,
en lætur sér líða vel, að því er
fjármunir fá þar um ráðið.
En fólkið vill einnig að fén-
aðinum líði vel, þessvegna er
alltaf verið að byggja ný og betri
peningshús. Til dæmis voru á
Rauðasandi byggð fjárhús yfir
300 fjár, yfir 200 fjár hjá Reyni
bónda á Móbergi, og yfir 100 fjár
hjá ívari bónda í Kirkjuhvammi.
Við þessi hús voru einnig byggð-
ar hlöður fyrir heyforðann.
Sláturhúsið sem verið hefir í
byggingu á Gjögrum í Örlygs-
höfn var einnig fullgert á árinu,
og á að vera byggt eftir nútíma
kröfum um sláturhús. Eitt nýtt
íbúðarhús var gert fokhelt á ár-
> Innilega þakka ég öllum þeim, sem sendu mér gjafir
og skeyti á 90 ára afmæli mínu 27. des. 1965. Sérstak-
lega þakka ég börnum mínum og börnum Guðmundar
bróður míns fyrir gjafir þeirra og góðvild mér auð-
sýnda og bið góðan Guð að launa þeim.
Með virðingu og þakklæti.
Þórarinn Snorrason.
Alúðar þakkir sendi ég ölium þeim, er sýndu mér
vinarhug á 70 ára afmæli mínu þann 2. þ.m. — Sér-
staklega þakka ég núverandi og fyrrverandi samstarfs-
fólki mínu hjá Agli Vilhjálmssyni h.f. fyrir hlýhug
þeirra og rausnarskap.
Jón Guðnason, Hólmgarði 10.
Öllum, sem auðsýndu mér vinsemd og ógleymanlega
ánægju í tilefni af sjötugsafmæli mínu 4. þ.m. færi ég
mínar hjartans þakkir.
Magnús Guðbrandsson.
Frú STEINUNN SVEINSDÓTTIR
frá Nýjabæ, Eyrarbakka,
andaðist 6. þessa mánaðar.
Vandamenn.
Maðurinn minn,
ARI JÓNSSON
Skuld, Blönduósi,
andaðist að heimili sínu, fimmtudaginn 6. janúar. —
Fvrir hönd vandamanna.
Guðlaug Nikódemusdóttir og börn.
Maðurinn minn,
GUÐMUNDUR ÓLAFUR EINARSSON
frá Skálmardal, Bröttukinn 6, Hafnarfir?H,
andaðist 30. des. á Sólvangi. — Jarðarförin hefir farið
fram. — Þökkum auðsýnda samúð.
Guðný Jóhannsdóttir og synir.
Maðurinn minn, faðir og tengdafaðir,
VIGGÓ BALDVINSSON
húsgagnasmíðameistari, Mávahlíð 43,
andaðist að heimili sínu þann 6. þessa mánaðar.
Oddbjörg Sigurðardóttir,
dætur og tengdasynir.
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
móður okkar,
INGIBJARGAR EINARSDÓTTUR
Einnig þökkum við þeim, sem önnuðust hana og glöddu
með heimsóknum.
Synir og aðrir vandamenn.
U
inu. Á það Þórir bóndi á Hval-
skeri.
Þá er einnig hugsað um bless-
uð börnin. í örlygshöfn hefir
verið unnið að byggingu heima-
vistar fyrir börn á skólaaldri, en
þar er einnig félagsheimilið
Fagrihvammur, sem á að vera
kennslustaðurinn. Svo vel hefir
gengið með þessa byggingu, sem
er stór á okkar mælikvarða, því
henni fylgir stór kennaraíbúð
o. fl., að öruggt er talið, að hægt
verði að taka hana í notkun á
næsta hausti. Bygging þessi er
mjög vönduð að öllum frágangi,
og ekkert til hennar sparað. Ekki
er ólíklegt að hún eigi eftir að
verða rekin að sumrinu sem gisti-
staður, þar sem hún er ekki
langt frá flugvellinum. Eða þá
sem barnaheimili fyrir nágrennið
eða Reykjavík.
Og börnin halda áfram að fæð-
ast svo heimavistin verði alltaf
fullskipuð í framtíðinni. Voru
tvö vatni ausin um þessi jól, og
ein brúðhjón gift, ungfrú María
Olga Traustadóttir og Bjarni Þór-
hallsson í Breiðavík. Er það
fyrsta parið, sem gift er í hinni
nýju Breiðavíkurkirkju. Fyrsta
barnið, Guðmunda Björk, var þar
einnig skírt um jólin, og í sama
mánuði var fyrsta Hkið jarðsett
frá þessari kirkju. Var það Ólaf-
ur Halldórsson frá Látrum, aldr-
aður maður. Og í mánuðinum
áður var jarðsett frá Sauðlauks-
dalsltirkju merkiskonan Kristín
Magnúsdóttir frá Vesturbotni,
sem andaðist í hárri elli. Þannig
streymir lífsins elfa áfram, einn
kemur þá annar fer.
Þá gerðist það á þessu herrans
ári, sem er að vísu ekkert nýtt,
hvorki fyrir þessa sveit né aðr-
ar, að tvær fjölskyldur yfirgáfu
sveitina á árinu. Agnar Sigur-
björnsson í Hænuvík hætti bú-
skap, og fluttist til Tálknafjarð-
ar með sína fjölskyldu. Ólafur
Sigurvinsson í Saurbæ hætti
einnig búskap, og fluttist með
sína fjölskyldu til Króksfjarðar-
ness. Svo enn er hið forna stór-
býli Saurbær komið í tölu eyði-
býla.
Sveitinni bættist líka einn bú-
andi á árinu. Jón Hannesson frá
Núpsstað keypti jörðina Stakka
á Rauðasandi og fluttist þangað.
Miklar opinberar framkvæmd-
ir hafa verið í þessari sveit á
árinu, sem bendir eindregið til
þess, að sveitin sé þannig stað-
sett, að hún eigi framtíð- fyrir
sér. Það verða þeir sem byggja
þessa sveit á hverjum tíma að
gera sér ljóst og reyna að halda
í horfinu með aðstoð hins opin-
bera.
Fyrst er að telja stóran og
góðan flugvöll, sem gerður var á
Sauðlauksdalssöndum. Það er
mikil og góð framkvæmd, vel af
hendi leyst að allra dómi, en fór
samt um hálfa milljón undir
áætlun að sagt er, sem ekki mun
venjulegt um opinberar fram-
kvæmdir á þessum siðustu tím-
um. Svo segja má, að þar hafi
verið vel unnið, og vel stjórnað.
Umferð um þennan völl síðan
hann var tekin í notkun hefir
verið mikið umfram það sem hér
var gert ráð fyrir bæði með far-
þega og farm. Mér er sagt að
pakkaflutningur skipti stundúm
tonnum með einni vél, en áætl-
unarferðir eru þrisvar í viku, en
oft eru margar vélar á dag. Þetta
gæti þó aðeins verið upphafið að
umferð um þennan völl. Látra-
bjarg liggur skammt frá með
marga óneitanlega staði til að laða
að sér erlenda og innlenda ferða-
menn. Þar á þjóðarbúið milljónir
faldar hvenær sem það vill not-
færa sér þær. Þeirri fullyrðingu
minni til stuðnings leyfi ég mér
að hafa það eftir ameríska sendi-
herranum og fjölskyldu hans, að
Látrabjarg væri mest aðlaðandi
staðurinn fyrir ferðafólk, sem
þau hefðu enn séð á íslandi, og
hefðu þau þó séð flesta þá staði,
sem ferðafólk sækir. En sendi-
herrann skoðaði Látrabjarg
meira en almennt gerist um
ferðafólk, og vaidi sér náttstað
á brún bjargsins.
Mun ég gera möguleika bjargs-
ins til að verða eftirsóttur ferða-
mannastaður betri skil á öðrum
vettvangi.
Þá var stór bót gerð á veginum
frá Patreksfirði og á flugvöllinn,
svo að segja má, að á okkar
mælikvarða sé hann eitt breið-
stræti allaleið. Einnig var fljótt
og vel brugðið við og borið ofaní
alla leiðina yfir sandinn, sem er
á leiðinni frá Látrum og út á
bjargið. Gerði hann áður mörg-
um ferðamanninum gramt í geði,
en nú verður þetta greið leið
hverjum sem er á næsta sumri,
svo það er vel.
Þá var settur radíóviti á Bjarg-
tanga, og reist þar 25 m mastur
í því sambandi. Sá viti er meðal
annars mikið öryggi fyrir flugið
vestur.
Það eykur ánægjuna með þess-
ar framkvæmdir, að þær eru af
hendi leystar með miklum mynd
arbrag og snyrtimennsku.
Vil ég hér með fyrir mína hönd
og sveitunga minna fyrst og
fremst þakka þingmönnum kjör-
dæmisins, stjórnum vega- vita-
og flugmála, svo og öðrum, sem
stutt hafa þessar framkvæmdir,
og þar með gert þessa sveit
byggilegri í nútíð og framtíð.
En stór skuggi hvílir þó enn
yfir flestum byggðum bólum
þessarar sveitar, en hann er sá,
að þessari sveit er ekki ætlað að
fá rafmagn í náinni framtíð, og
fullkomlega látið í veðri vaka,
helzt aldrei. En það er sama og
að hóta fólkinu verulegri lífs-
kjaraskerðingu, ef það heldur
áfram að halda sig á þessum
stöðum.
Hverjum landsmanni er það
Ijóst í dag, að það er tómt mál,
gjörsamlega tómt mál að tala um
að tileinka sér nútíma Hfsþæg-
indi og menningu án rafmagns.
Þess vegna æpir hér allt og allir
á rafvæðingu, flugvöllur og það
sem honum kann að tilheyra,
skóli, verzlunarstaður, vitar, og
ríkisstofnunin Breiðvík, fyrir svo
utan 20 byggð býU, sem ekki hafa
rafmagn frá vatnsaflsstöðvum, en
það hafa nokkur býli, þó fæst
fullnægjandi.
Það væri misþyrming á hag-
fræði og sparnaðarviðleitni að
ætla sér að rafvæða þessa sveit
með fjölmörgum díselvélum,
þegar það kostar rétt um eina
milljón að fá rafmagn frá
Patreksfirði og yfir á flugvöllinn.
Vafalaust munu ráðandi menn
um rafvæðingu og fjármál þjóð-
arinnar sjá þessa staðreynd, svo
ég trúi ekki öðru en verulega
rofi tii í rafvæðingarmálum þess-
arar sveitar á þessu nýbyrjaða
ári.
Með þá góðu trú efst í huga,
óska ég sveitungum mínum, og
öðrum árs og friðar.
Látrum, 1. janúar 1966.
Þórður Jónsson.
Sigurbjörg Sigurbjörnsdóttir,
Kdrastöðum, Höiðukaupstað
Á NÝÁRSNÓTT sl. (1966) and-
aðist í sjúkrahúsi Blönduóss Sig-
urbjörg Sigurbjqrnsdóttir, Kára-
stöðum, Höfðakaupstað, á 94.
aldursári.
Sigurbjörg var fædd á Akureyri
27. apríl 1872. Foreldrar hennar
voru Sigurbjörr. Sveinsson, tré-
smiður, og kona hans, Hólmfríð-
ur Jóhannsdóttir. Hún ólst upp
á Akureyri til 15 ára aldurs, en
14. júlí 1895 giftist hún á Húsa-
vík Kristjáni Kristjánssyni frá
Knútsstöðum í Þingeyjarsýslu, f.
13. júlí 1855. Þess skal getið, að
það merka kvæði Guðm. Frið-
jónssonar, skálds, Ekkjan við
ána, er ort um móður Kristjáns,
Maríu Kristjánsdóttur. — Bjuggu
þau hjón í Þingeyjarsýslu til
ársins 1900, er þau fluttust vest-
ur að Hofi á Skagaströnd. Þau
Liðna úrið var
hið hogstæðosta
Valdastöðum, 31/12. 65.
ÞEGAR litfð er yfir liðna árið,
má með sanni segja, að það hafi
verið eitt hið hagstæðasta, þegar
á heildina er litið. Að vísu hefir
veðurfar veri’ð allmisjafnt, og
þar af leiðandi afkoma manna,
eins og oft áður, nokkuð skapast
eftir því. Á Suður- og Vestur-
landi má segja að tíðarfar hafi
verið eitt hið hagstæ'ðasta, sem
menn muna. í fyrravetur var ein
staklega mild veðrátta og vorið
gott. Heyskapartíð í sumar var
með ágætum, og heyfengur með
mesta móti. Fram að áramótum
hefur verið einmunatíð, að frá-
drengnum nokkrum votviðra-
kafla í haust. Nú er hér alauð
jörð, og má heita að svo hafi
veri'ð það sem af er þessum vetri.
Fé var tekið með seinna móti,
og munu flestir hafa þa'ð við
hús. Vegir eru nú eins og á sum-
ardegi. Þó hafa myndast svell-
bunkar á stöku stað, þar sem
vegir eru óuppbyggðir, og getur
stafað af því nokkur hætta eins
og vitað er.
Farið er að bera á vatnsleysi
á sumuni bæjum hér í sveitinni.
Eins og áður gengust Ung-
mennafélagið og kvenfélagið fyr-
ir jólatrésskemmtun, nú á milli
hátíðanna. — St. G.
bjuggu að Bakka í sömu sveit
1903—7, í Ásbúðum 4 ár; fluttu
aftur að Bakka 1911, þar sem
þau bjuggu til dauðadags Krist-
jáns, manns Sigurbjargar, 17.
marz 1922.
Litiu síðar hætti Sigurbjörg
búskap og fluttist inn í Höfða-
kaupstað, byggði þar húsið Kára-
staði og sá um heimyi tveggja
sona sinna meðan heilsa hennar
entist.
Þau hjón, Sigurbjörg og Krist-
ján, eignuðust 12 börn, enda fá-
tæk. Var dugnaði þeirra og allri
reglusemi viðbrugðið. Réri Sigur
björg til fiskjar með manni sín-
um á litlum pramma er þau áttu,
því oft var þröngt um matvæli,
en fjárhagslega aðstoð vildu þau
ekki.
Ég læt hugann hvarfla marga
áratugi til baka, til þess tíma er
ég, sem þetta rita, byrjaði bú-
skap ásamt dóttur Sigurbjargar,
á Vindhæli á Skagaströnd. Kom
þá Sigurbjörg oft á heimili okk-
ar hjóna; voru það þau fyrstu
kynni okkar. Brátt varð mér Ijóst
að kona þessi, sem þá var orðin
tengdamóðir mín, var greind, at-
hugul og góðgjörn. Hún hafði
mætt margháttuðum erfiðleikum
á lífsleiðinni, sem oft er samfara
að annast upþeldi margra barna,
í fátækt. Erfiðleikar hennar, and-
vökur og áhyggjur vegna barna
sinna og fósturbarna, á uppvaxt-
arárum þeirra, grundvalla Guðs-
trú þeirra og heiðarleik, feilur
með tima í gleymsku, svo sem
margt í lífi manna og kvenna,
sem vitnar um mest manngildi.
Á langri ævi barði sorgin oft
að dyrum hennar. Er mér einkar
minnisstætt þá hún missti í sjó-
inn son sinn, Karl, dugmikinn og
góðan dreng. Þá var Sigurbjörg
niðurbeygð af sorg. En þá varð
mér ljóst, hvert þessi kona ieit-
aði á degi sorgarinnar, að hún
leitaði til Guðs í bæn og trú, og
Guð þerraði tárin af vöngum
hennar og gaf henni glaðlyndi
að nýju.
Þá árin færðust áfram og hún
fann fyrstu ellimerkin, tók hún
sér slíkt mjög nærri, en síðar, þá
heilsa hennar var á þrotum, virt-
ist hún að nokkru sljófgast fyr-
ir því.
Síðustu ár ævi sinnar dvaldist
hún í sjúkrahúsi.
Sigurbjörg eignaðist lítið af
jarðneskum auðæfum, en ég held
að hún hafi átt og farið með yfir
síðustu landamærin hin sönnu
auðæfi, Guðstrú.
L. G.