Morgunblaðið - 19.05.1966, Page 10

10
MORCUNBLAÐIÐ
I
Fimmtudagur 19. maí 1966
BORGIIMIMI
E
RGIIVM
X-
Mbl. kom að máli við frú Val-
borgu Sigurðardóttur, skóla-
stjóra Fóstruskólans nú fyrir
skömmu og spurði:
— Er nóg af fóstrum?
— Nei, sagði frú Valborg, ekki
ef áætlanir borgaryfirvalda um
byggingu nýrra dagheimila og
leikskóla standast eins og ráð er
fyrir gert. Þá verðum við á eftir
með að manna heimilin hæfu
starfsliði.
— En skólinn hefur eflzt mik-
ið undanfarin ár, er það ekki?
— Jú, það er satt, en það
hafa lika risið upp mörg ný
barnaheimili, fleiri en svo að
fóstrur séu til að manna þau
sem skyldi. Auk þess er svo
það, að fóstrustarfið er um það
líkt flugfreyjustarfinu og öðrum
slíkum, að til þess veljast helzt
ungar stúlkur — og það eru
mikil afföll í starfsliði á því ald-
ursskeiði, segir Valborg og bros-
ir — þær giftast svo margar og
fara frá okkur og þó þær komi
oft aftur síðar, þegar börnin
stálpast eða jafnvel fyrr, í af-
leysingum og ígripum, eru þær
að miklu leyti týndar okkur í
mörg ár og sumar alveg.
En skólinn hefur stækkað, jú,
mikil ósköp, við útskrifuðum
10—12 stúlkur annaðhvort ár
fram til 1960, en síðan 1961 höf-
um við getað útskrifað stúlkur
á hverju ári, svona 12—13 fram-
au af, síðan æ fleiri. Nú í ár
eru 22 stúlkur í lokaprófum en
I. bekkjar stúlkurnar 26 eru
famar í verklegt nám á barna-
heimilum fyrir nokkru, fóru 1.
maí. Þetta er fjórföldun á út-
skrifuðum nemendum á 5 árum.
— Og alltaf vilja fleiri og
fleiri stúlkur verða fóstrur?
— Já, aðsókn að skólanum er
Nemendur Fóstruskólans með skólastjóra sínum á tröppunum að Fríkirkjuvegi 11.
Fjölhæf menntun og heppi
leg hverri konu
Rætt við Valborgu Sigurðardóttur,
skólastjóra fostruskolans
ar — hún brosir — það minnir
mig á strákinn sem sagði: „Bráð-
um, jú, það er það sem kemur
á eftir straxinu“ Það veldur líka
miklu um það hvort barn er
„óþekkt" eða ekki hvort það
hefur næg viðfangsefni að glíma
við, barn sem ekki hefur nóg
fyrir stafni er yfirleitt „óþekkt“
barn.
— Fóstrunámið hlýtur þá að
vera fyrirtaks undirbúningur
undir uppeldi eigin barna líka?
— Já, menntun fóstranna er
ákaflega fjölhæf og mjög heppi-
leg fyrir hvaða konu sem vera
skal. í Fóstruskólanum læra
stúlkurnar ótal margt, sem síð-
ar kemur þeim að haldi og hjálp
ar þeim til að skilja börn sin
betur þegar þær eignast þau og
til að annast þau af kunnáttu-
semi og umhyggju fyrir velferð
þeirra. Þetta er ákaflega hagnýtt
nám, en "Hka mjög vekjandi og
skemmtileg'%.
— Hvaðj# námsgreinar eru
Helzt "kenndar í Fóstruskólan-
um?
— Veigamestar eru að sjálf-
sögðu uppeldis- og sálarfræði og
svo starfshættir á barnaheimil-
um, sem er ákaflega mikilvæg
námsgrein. Það er lítils um vert
að hafa falleg og fín barnaheim-
ili ef fólkið sem þar á að 9tarfa
hefur ekki lært til þess og kaoa
mikil og vaxandi og ég er löngu
farin að skrifa inn stúlkur fyrir
1967. Það er kannski ekki fjarri
lagi að benda þeim stúlkum sem
verða gagnfræðingar í vor og á-
huga hafa á starfinu að tala við
mig í tíma. Þær þurfa nefnilega
að vinna á barnaheimili sem að-
stoðarstúlkur um þriggja mán-

stúlkurnar
I - . •**,' - ' *V'é$
Eitt af því sem við láttum
Valborg, er að skrifa sögu fyrir
Þær reka sumar upp ógnar vein
•ögu og þaðan af síður teiknað
eru ekki tekin gild og oft eru
gera i skólanum, sagði
börnin og myndskreyta bana.
og segjast alls ekki geta skrifað
eða neitt siíkt — en mótmæli
það þær sem hæst veina sem
akila svo skemmtilegustu sögunum. Hérna birtum við mynd úr
einni slíkri sögu. Hún er skrifuð af Ástu S. Alfonsdóttur og
segir frá iítilli stúiku sem heitir Oddný og á heima í sveit. Með
Oddnýju á myndinni er kindin hennar, sem heitir Gjöf. Hún
fékk hana nefnilega í afmælisgjöf frá afa sínuin þegar hún var
tveggja ára, segir Ásta í sögunni.
aða skeið áður en þær fá inn-
göngu í skólann, það er eins
konar „reynslutími“, sem á að
skera úr um það, hvort áhugi
þeirra á starfinu er varanlegur
og hversu hæfar þær séu til
þess. Og það er ærin vinna að
koma stúlkunum fyrir þennan
reynslutíma, segir Valborg, þótt
forstöðukonurnar séu mjög
hjálplegar og láti þær stúlkur
ganga fyrir um aðstoðarstúlku-
störf, sem síðan ætla sér í Fóstru
skólann.
— Aðstoðarstúlkurnar koma þá
kannski stundum í stað nemanna,
sem hverfa brott á haustin og
setjast á skólabekk?.
.— Já, oft er það svo, nem-
arnir fara á barnaheimili 1. maí
og vinna þar eða eru í verklegu
námi yfir sumarið en koma svo
aftur í skólann 1. október. Eins
og ég sagði áðan, voru 26 stúlk-
ur í I. bekk í vetur og hafa
aldrei verið jafnmargar, en við
komum tæpast fleiri stúlkum
fyrir heldur á barnaheimilunum,
því auðvitað verða þær að vera
hjá lærðum fóstrum, þetta er
verklegt ’ nám en ekki bara
venjuleg vinna. Fóstruskólinn
starfar ekki aðeins hér á Fri-
kirkjuveg 11, segir Valborg og
hlær við, hann teygir arma sína
út um allan bæ og jafnvel út á
land núna, því í sumar sendum
við tvo nema suður 1 Hafnar-
fjörð og eina stúlku norður á
Akureyri.
— Er gagnfræðapróf skilyrði
„Það var einu sinnl köttur sem hét Koia. Hún átti fjóra kettlinga, sem allir voru svartir eins
®g hún, nema einn hafði hvítar tær og hann var látinn heita Loppa" Svona byrjar skemmtileg
saga fyrir 2—3 ára börn, sem María Bjarnadóttir gerði og við hefðum helzt viljað birta alla,
rétt eins og söguna um Oddnýju og ótal margar aðrar, sem gaman var að glugga í — en þess
var ekki kostur.
Valborg Sigurðardóttir, skólastjóri Fóstruskólans.
til inntöku í Fóstruskólann?
— Já, eiginlega, gagnfræða-
próf, landspróf eða sambærileg
menntun. Þó hef ég gert und-
anþágu með sumar stúlkur, eink
um stúlkur utan af landi, sem
margar hafa ekki haft aðstöðu
til. að taka gagnfræðapróf, og
hafa þær fengið að taka sérstakt
inntökupróf í skólann ef þær
standa sig vel reynslutímann og
hljóta meðmæli forstöðukvenna-
anna. Yfirleitt veljast ekki til
fóstrustarfa aðrar stúlkur en þær
sem ánægju hafa af börnum, en
reynslutíminn sker svo úr úm
það, hvort sú .ánægja hrekkur
aðeins til að láta vel að þeim
þegar þau eru góð og þæg og
allt leikur í lyndi eða hvort þær
eru færar um að leggja alúð við
þau eiiimitt þegar þau eru full
af þrjózku og „óþekkt", sem við
köllum. Annars er það svo, held-
ur- Valiborg áfram, að mikið af
því sem okkur finnst vera ó-
þekkt stafar ekki af öðru e.i
óþolinmæði sjálfra okkar og
skapstyggð. Við gleymum því
svo oft, að viðbrögð barnanna
eru miklu seinni en okkar og
tímaskilningur þeirra altur ann-
ekki að notfæra sér alla kosti
þeirra, eða ef það hefur ekki
lag á börnum og kann ekki að
umgangast þau farsællega. Við
megum ekki slaka á kröfuntim
um menntun fóstranna, þótt hitt
skipti ekki síður máli að
til starfsins veljist stúlkur sem
hafa ánægju af börnunum og
þykir vænt um þau.
— Stúlkurnar læra líka með-
ferð ungbarna, heldur Valborg
áfram, og lesa sér til um þroska
feril heilbrigðra barna og læra
að meta til hvers sé hægt að
ætlast af eðlilegum börnum á
hverjum tíma ,en svo er líka
fjallað um afbrigðileg börn og
seinþroska, fengnir til fyriflestr-
ar og heimsóttar stofnanir sem
um slík börn annast. Auk þess
heimsækjum við flest barna-
heimilin sem rekin eru á vegum
Sumargjafar til að kynna stúlk-
unum starfshætti þar, í vetur
komum við t.d. í Hamraborg,
sem er eitt nýjasta og glæsileg-
asta barnaheimilið okkar og um
margt til fyrirmyndar í þessum
efnum. Þar höfðum við m. a.
kennslustund í leikjum barna
og leikfangavali. Þar gátum við
Framh. á bls. 25
IJK m KGIIMIMI IJR E BOKGIIMIMI lll ORGIWI