Morgunblaðið - 26.06.1966, Blaðsíða 14

14
MORCU N BLAÐIÐ
Sunnudagur 26. júní 1966
f»AÐ var ánægt og glatt fólk,
sem flykktist að hinu veg-
lega félagsheimili að Egils-
stöðum sl. föstudag um kl. 14.
Veðrið var gott, hægur SA
andvari og hlýtt, og lofaði
góðu um þau hátíðahöld sem
frantundan voru.
Dagskrá hátíðarhaldanna hótst
með því, að form. byggingar-
nefndar, Þórarinn Þórarinsson,
fyrrum skólastj. að Eiðum setti
samkomuna og bauð gesti vel-
komna, en gaf að því loknu sr.
Marinó Kristinssyni presti í
Vallanesi orðið, en kirkjukór
Egilsstaða og Eiðasókn að-
stoðuðu.
Sr. Marinó kvað það gamlan
Mannfjöldinn við vígsluhátí ðina.
Vígsla Valaskjálfar á Egilsstððum

*,
m

og góðan ísl. sið, að biðja Guð
að blessa heimilið og hann
kvaðst þess fullviss að allir
viðstaddir myndu gera svo nú,
er hið glæsilega hús, musteri
menningarmála Héraðsbúa, væri
vígt. Hann kvað hornsteina slíks
húss sem þessa verða að vert
trausta og kvað húsið bera þess
vitni, að að því hefðu starfað
hugsjónamenn. ^ Húsið væri
ávöxtur starfs þeirra. Harn
sagðist enga ósk eiga betri hús-
inu, en að þar mætti ávallt
verða miðstöð menningar og
mennta og þar yrði jafnan starf-
að og stuðlað að betra lífi, þar
mætti öllurrr líða vel.
Næstur talaði Þórarinn Þór-
arinsson form. bygginganefnd-
ar. Hann sagði, að seint á árinu
1952 hafi Pétur Jónsson á Egils-
stöðum komið til sín í skrifstof-
una að Eiðum og lagt til að
stofnað skyldi til samtaka á
Héraði, sem mættu verða til efl-
ingar menningar Héraðsbúa,
auk þess sem það gæti orðið til
fjárhagslegs ábata. Síðan sagði
Þórarinn:
„Kveikjan þarf ekki að verða
stór til þess að úr verði bál.
Mjór er mikils vísir“, og svo
sannarlega sannfærðumst við um
það, húsið er hið giæsilegasta.
Stofnfundur Menningarsam-
taka Héraðsbúa var svo haldinn
og var markmið samtakanna að
stuðla að umbótum á Héraði,
þ.á.m. að koma upp viðunandi
húsnæði til mannfunda. Þórar-
inn kvað það viðburð að aldrei
hefði komið til árekstra um
staðarval hússins, heldur hafi
menn frá upphafi verið einhuga
um að reisa það á Egilsstöðum.
Þetta væri ekkert venjulegt
félagsheimili, því að hér væri
um að ræða heimili, sem væri
sameign tíu hreppa, og hvernig
svo sem þessum fulltrúm hrepp-
anna reiddi af í kosningunum
á sunnudaginn, þá væri það þó
víst, að þeir hefðu reist sér
minnisvarða er seint mundi
gleymast, sem væri undirskrift
þeirra er ákveðið var að reisa
héraðsheimilið.
Þórarinn kvað húsið verk eins
manns Guðmundar Guðjónsson-
ar arkitekts, en sakir sjúkleika
hans gat hann ekki verið við-
staddur vígsluna og las Þórar-
inn upp skeyti, sem síðan var
samþykkt að senda Guðmundi
með kærri þökk og ósk um góð-
an og snöggan bata. Þórarinn
sagði, að öll hin síðari ár hefði
Þorsteinn Jónsson farið með
gjaldkerastarf í byggingarnefnd
inni og hafi honum með fádæma
dugnaði ávallt tekizt að útvega
nægilegt fjármagn. Einu sinni
hafi honum meira að segja tek-
izt að fá lán úr Bjargráðasjóði.
Þórarinn kvað meistara Kjar-
val einu sinni hafa sagt: „Það er
mikið fyrirtæki að vera maður“,
en Þórarinn bætti við: „Ef að
íslenzk þjóð á ekki menn sem
víðast í þessu landi, menn, sem
standa vörð um menninguna,
þá getur brugðið til beggja vona
með þjóðinni". Þórarinn kvað
menn kannast við söguna um
föðurinn sem átti sjö syni, og
hann kvað þá eins hafa getað
verið tíu. Faðirinn fékk hverj-
um sonanna einn staf og sagði
þeim að brjóta, sem þeir gerðu
átakalaust. Því næst kom hann
með sjö stafi samskonar og hina
fyrri, batt þá saman og bað þá
brjóta, en enginn þeirra gat
gert það. Þórarinn kvað enga
ósk eiga heitari, en að héraðs-
heimilið myndi óvalt um ókom-
in ár v°rða sem bandið, hrepp-
unum tíu til trausts og halds.
Að lokum þakkaði Þórarinn hin-
um ýmsu mönnum, sem kvað
bezt hefðu unnið að heimilinu
og nefndi þar fyrsta Þorstein
Einarsson íþróttafulltrúa og
Guðmund Guðjónsson arkitekt.
Er Þórarinn hafði lokið máli
sínu tók til máls Sigurður Gunn-
arsson byggingameistari. Sig-
urður kvað þetta fyrsta áfanga
áætlaðrar byggingar. Þessi
áfangi væri 806 fermetrar. en
Helgistund. Séra Marinó Kr
istinsson, prestur í Vallamesi og
kirkjukórar Egilsstaóa- og E
iðasókna.
væri enn að múrhúða húsið að
utan og taldi hann, að er því
væri lokið myndí kostnaðurinn
verða 11-12 millj. kr. Þá ræddi
hann fjármálin nokkru nánar
og sagði, að þess hefði verið gætt
í hvívetna, að um engan íburð
hafi verið að ræða. Hins vegar
hefði ekkert verið til sparað til
þess að gera húsið sem traustast.
Að loknum sagðist hann vona
að Egilsstaðakauptún og allir
mættu njóta.
Þegar hér var komið sögu
vissi ehginn nema þeir, er voru
í nafnanefnd hússins, hvað hús-
ið skyldi heita. Það var því tölu-
verð eftirvænting í svip manna,
er Ármann Halldórsson sté í
ræðustól, en hann skyldi kunn-
gera nafn hússins.
Ármann sagði, að oddvitar
hreppanna hefðu auglýst eftir
tillögum um nafn á húsinu.
Hefðu borizt 72 tillögur frá 30
aðilum og frá sumum íleiri en
ein. Einn hefði t.d. komið með
14. Tuttugu tillögur hefðu verið
samhljóða, en eftir miklar bolla-
leggingar hefði nefndin komið
sér saman um tillögu Ásdísar
Sveinsdóttur á Egilsstöðum. Ás-
dís lagði til að héraðsheimilið
hlyti nafnið Valaskjálf. Nafnið
kvað hann komið úr goðasögun-
um, þar hefði Valaskjáif verið
menningarstöð goðanna og hann
vonaðist til að svo yrði hún
einnig meðal Héraðsbúa.
Næst kynti Stefán Pétursson
merki hússins og fána. Merki
hússins, sem grafið er í allan
borðbúnað .Valaskjálfar kvað
hann Þórarin Þórarinsson yngri,
hafa teiknað. Er það Lagar-
fljótsormurinn, sem bítur I
sporð sér og myndar hring. Fán-
ann teiknaði hinsvegar Jörund-
ur Pálsson og hann saumaði Sig-
rún Jónsdóttir.
Þegar Stefán Pétursson hafði
lokið máli sínu afhenti Þórar-
inn Þórarinsson, formaður bygg-
ingarnefndar, fulltrúa oddvit-
anna í hinum 10 hreppum, Sveini
Jónssyni lyklavöld hússins, sem
hann síðan afhenti Halldóri
Sigurðssyni, formanni hús-
nefndar. Halldór kvað húsnefnd-
ina hafa ráðið framkvæmda-
stjóra til þess að annast dag-
legan rekstur veitingasölunnar,
en fyrir valinu hafi orðið Ásdís
Sveinsdóttir. Kvað hann veit-
ingasöluna hefjast á mánudag.
Þá flutti Jón Sigfússon sím-
stjóri á Eiðum frumsamið
vígsluljóð og að því loknu, söng
Karlakór Fljótsdalshéraðí
vígslulagið undir stjórn höfund-
ar þess, Jóns Þórarinssonar, erx
að því loknu var gert hlé á dag-
skránni og voru bornar fram
kaffiveitingar ásamt smurðu
brauði.
Eftir kaffihlé var sýnd,ur kafli
úr Skugga-Sveini, en leikfélag
staðarins hefir æft hið gamai-
kunna leikrit séra Matthíasar og
hyggst sýna það á laugardag og
sunnudag. Atriðið, sem sýnt
var, var þegar Skugga-Sveinn
og Ketill skrækur kveða saman
og brýna hnífa sína. Virtust á-
horfendur skemmta sér hið
bezta, en Skugga lék Vilberg
Lárusson og Ketil Garðar Stef-
ánsson. Leikstjóri er Jóhann Ög-
mundsson frá Akureyri.
Að lokinni leiksýningunni las
Þórarinn Þórarinsson frv. skóla-
stjóri upp skeyti, sem borizt
höfðu. en því næst sungu kórar
af Iléraði ýmis lög.
Þegar kórsöng var Iokið hóf-
ust ræþuhöld, með almennúm
söng á milli. Fyrstur talaði
menntamálaráðherra. dr. Gylfi
Þ. Gíslason, og kvað forgöngu-
menn byggingarinnar ekki e i-
ungis eiga þakkir Héraðsfc..a
Framhald á bls. 31.
jforannn Þórarinsson frv.
skólastjóri á Eiðum í ræðu-
stól.
hins vegar 5425 rúmmetrar og
rúmaði samkomusalurinn 456
manns I sæti. Hann kvað vera í
samanlagður gólfflötur væri
1114 fermetrar. Álman öll væri
húsinu stórt og gott eldhús og
sagði að leiksviðið væri hið
stærsta utan höfuðborgarinnar.
í rishæð væri gert ráð fyrir, að
byggðasafn Héraðsbúa yrði og
álman, sem reisa ætti í vestur
myndi verða fyrir bókasafn.
Lauk hann máli sínu með því
að óska Hgraðsbúum til ham-
ingju með hið glæsilega hús.
Næstur talaði Þorsteinn Jóns-
son gjaldkeri byggingarnefndar.
Hann kvað húsið hafa nú verið
um 7 ár í byggingu. Um sl. ára-
mót hafi byggingarkostnaður
verið kominn upp í 6 milljónir,
en nú teldist sér til að hann
næði um 10Vá milljón. Eftir
Sviðsmynd úr Skugga-Sveiiii
an brýningarrimuna. Leiktj
. Skuggi og Skrækur kveða sam-
öld gerði Steinþór Eiríksson.