Morgunblaðið - 16.08.1966, Síða 21
Þriðjudagur 16. Sgfist 1966
MORGUNBLAÐIÐ
21
Aldís Guðmundsdóttir
Það er alltaf happ hvers
manns, að hafa góða samferða-
menn og gamalt orðtak segir,
að dragi hver dám af sínum
sessunaut.
Við hjónin vorum svo heppin
er við komum til Selfoss, að
hafa Aldísi og Kristin að næstu
ígrönnum.
Sé granninn tit fyrirmyndar,
skapar það nokkrar líkur til að
maður reyni sjálfur að halda
sem bezt jafnvæginu á milli.
Ég minnist þess vel, að mér
varð starsýnt á þá konu er bar
sig svo höfðinglega og bar með
sér svo yfirlætislausa reisn.
Slíkt hlaut að skera sig úr í
hvaða umhverfi sem var. Ekki
skyggði þar á er maður kynntist
hennar milda fasi og þessi reisn
féll aldrei í mínum augum við
áratuga kynningu.
Ekki höfðu þau hjónin farið
langar æfintýraferðir til að leita
gæfu sinnar, þar sem Kristinn
Vigfússon byggingarmeistari var
frá Eyrarbakka en Aldís heima-
sæta frá Litlu-Sandvík Guð-
mundsdóttir Þorvarðarsonar
hreppstjóra þar.
Kristinn hefur víst stigið flest
spor ævinnar með gætni og góðri
fyrirhyggju og er hann í byrjun
sjálfstæðs ævistarfs var að
byggja húsið í Litlu-Sandvík,
undrar mig ekkert þótt hann
yrði hrifinn £if heimasætunni, og
ekki urðu það nein flasspor.
Nokkru eftir að Kristinn hafði
lokið byggingu kirkjunnar að
Hjalla í Ölfusi eða 2. nóvember
1929, voru þau vígð þar til síns
happasæla hjónabands, sem ég
vissi aldrei til að neinn sæi
snurðu á.
Ég var lengur að kynnast
heimili þeirra Aldísar og Krist-
ins að Árnesi heldur en sumum
öðrum heimilun, en því betur
sem við kynntumst því, varð
það okkur kærara. Börn okkar
léku sér saman, nemendur okkar
Kristins voru samfélagar og fjöl
mörg urðu önnur samskifti heim
ilanna sem þó aldrei bar neinn
skugga á.
Sagt er að konan skapi heim-
ilið og svo mun oft vera og það
þó hún sé ekki búin svo sterkum
persónuleika sem frú Aldís var.
Hann setti ekki aðeins mót sitt
á heimilið alla tíð heldur báru og
bera synir hennar það með sóma
og ekki ólíklegt, að þess sjái
merki lengra inní framtíðina.
Það var ekki venja Arness-
heimilisins, að gleypa við ný-
ungum fyrir það eitt, að þær
væru tízkufyrirbrigði líðandi
stundar, en mörg siðferðisboð-
orð sem margir virða nú minna
en áður var og rækja því síður
(illu heilli) voru þeim mun bet-
ur haldin, svo sem að virða það
sem þjóðlegt var og mannlegt,
fara vel með og nýta..Aldís var
greind kona og kunni vel að
meta ljóð og list.
Allt seitlar útum greipar
sumra, en allt tvöfaldast í hönd
um annarra. Ekki mun það hafa
skert heimilisöryggið í Árnesi að
neitt yrði vonum ódrýgra í hönd
um Aldísar, en það er list þegar
þess er jafnhliða gætt að halda
það boðorð að reyna jafnan að
vera frekar veitandi en þiggj-
andi. Það er sá arfur sem ég hefi
sjálfur reynt, að þau hjónin hafa
látið niðium sínum eftir.
Heimilið var Aldísar heimur
það var hlýtt innan dyra, nægju
semi og iðjusemi, voru þar ljós-
lega rækt boðorð, prjállausir hlut
ir skreyttir eigin handavinnu.
Eigi náði ég að kynnast Guð-
mundi bónda í Sandvík, en
ekkjunni Sigríði Lýðsdóttur,
þeirri góðu konu kynntist ég
fyrst hjá Lýð bónda syni henn-
ar en síðast hjá Aldísi og Kristni
Á þessum heimilum ríkti sá jafn
vægisfriður sem langferðalúnum
er ljúft að njóta. Það er líkt og
horfa á kvöldgeisla við lognvært
sund, að sjá brosljúft gamal-
menni í svo öruggri höfn.
Þar var víst ekki nöldur né
seðra hjá þeim mæðgum, þó að
markalínu væri komið og svo
er mér sagt um Aldísi sjálfa, er
hún gekk síðasta ævispölinn hafi
hennar tign og ró verið hin sama
og alla tíð.
Þung högg eru nú þessari
fjölskyldu veitt, en það eru breið
bök jafnaðargeðs að bera.
Svo sem ég af langri kynn-
ingu vissi hefur Kristinn staðið
eins og hetja í öllum þessum
raunum en mikill er hans miss-
ir og allra ástvina og engan
samferðamann veit ég, sem ekki
muni sakna Aldísar.
Þessar línur eiga að bera alúð
arþakkir okkar hjóna fyrir allt
og allt frá fyrstu kynnum.
Nú svífa í huganum umliðin
ár
með ylríkan minnigarkliðinn
Sá Guðdómsins kraftur sem
græðir öll sár
hann gefi ykkur öllum sinn
friðinn.
Og far þú vel Aldís mín, þung
var sú þraut,
er þú hafðir síðasta unnið.
Það fylgja þér óskirnar allra
á braut
þá æfinnar skeiðið er runnið
Nú flýgur þú víðar, því fótur
þinn er
ei fastur hér lengur við jörðu
Það vakir sú minning og vitni
um þá ber
sem vandlega skyldurnar
gjörðu.
Því verkamanni dyggum er
velfagnað heim
sem vann allt í Herra síns
nafni
og sólgyllt mun leiði á sundinu
þeim,
er siglir með trúna í stafni.
Ingþór Sigurbjs.
t
24. febrúar 1902 — 9. ágúst 1966
Lífið er fljótt,
líkt er það elding, sem glampar
— Kveöja
um nótt,
ijósi, sem tindrar á tárum,
titrar á bárum.
Matth. Jochumsson.
Með fáeinum orðum vil ég
minnast þeirrar merkiskonu,
sem í dag verður til moldar bor-
in frá Selfosskirkju, húsfrúar
Aldísar Guðmundsdóttur, Banka
vegi 4, Selfossi. En hún lézt að
heimili sínu 9. þ.m., rúmlega 64
ára að aldri.
Aldis var fædd að Litlu-Sand-
vík. Heimili þeirra var þekkt á
sinni tíð, gamalgróið menningar-
heimili að þeirrar tíðar reglu-
semi í hvívetna- Það var mann-
margt athafnaheimili, og bar þar
að garði margan gest og gang-
andi.
Aldís ólst þar upp með for-
eldrum sínum og systkinum.
Hún varð snémma mikil þroska-
stúlka, há vexti, sköruleg á fót
komin og þótti laukur í sínum
ættargarði. Þegar hún var 17 ára
gömul, fór hún til Reykjavíkur
á svonefnt hússtjómarnámskeið,
sem stóð frá áramótum fram á
vordaga.. Þetta var öll skólagang-
an í lífi Aldísar, og má nú á
dögum hinnar almennu skóla-
göngu furðu gegna, hvað þessi
stutti námstími hefur orðið nota
drjúgur hinni ungu stúlku, enda
var upplag og þroski óvenju mik-
ill. Síðar dvaldist hún um
stuttan tíma í Reykjavík og bjó
hjá Margréti Sigurðardóttur,
sem verið hafði rjómabússtýra í
Sandvík-rjómabúi, og tókst með
þeim órofa vinátta, sem hélzt
meðan báðar lifðu. f foreldrahús
um dvaldist Aldís síðan að mestu
óslitið til 27 ára aldurs, og mun
þá hafa verið önnur hönd móður
sinnar við öll húsverk og heim-
ilisstörf og hvilt á henni mót-
taka gesta og önnur umsvif, sem
þá voru mikil á heimilinu.
Árið 1926 réðst Guðmundur í
Sandvík í það stórvirki að reisa
nýtt íbúðarhús úr steinsteypu
það, er enn stendur. Þótti það
mikil bygging í sveit á þeirri
tíð. Meðal smiðanna, sem við
verkið unnu, var Kristinn Vig-
fússon trésmiður og síðar bygg-
ingameistari af Eyrarbakka. Hann
var þá þegar orðinn vel þekktur
sem atgerfismaður, hafði stund-
að sjóróðra og verið formaður í
héraði. Felldu þau Aldís og Krist
inn hugi saman og gengu í hjöna
band 2. nóv- 1929. Bjuggu þau
fyrstu tvö árin í Sandvík, og
stuttan tíma á Eyrarbakka og
Hveragerði, þar sem Kristinn
vann þá að byggingu Mjólkurbús
Ölfusinga og Heilsuhælisins að
Reykjum — Haustið 1931 hófst
Kristinn handa um byggingu
íbúðarhúss á Selfossi, en það sum
ar má telja, að reist hafi verið
5 fyrstu íbúðarhúsin þar og vöxt-
ur kauptúnsins hafi hafizt.
Nefndu þau húsin Árnes og
fluttu í það haustið 1932, þar sem
heimili þeirra hefur verið síðan,
Þeim hjónum varð 3ja sona
auðið, og eru þeir: Guðmundur,
féhirðir Landsbankans á Selfossi
Sigfúg byggingameistari á Sel-
fossi og Hafsteinn, mjólkurfræði
ráðunautur í Reykjavík.
Aldís Guðmundsdóttir — eða
Aldís frá Litlu-Sandvík, eins og
hún var lengi nefnd af öllum
kunnugum — var sú kona, sem
vakti athygli flestra við fyrstu
sýn. Hún var mikil vexti og höfð
ingleg ásýndum, svo að svip og
fasi fylgdi jafnan gerðarþokkí.
Ég hygg það ekki ofmælt eða
eftirmælaskrum, að hún megi
teljast verið hafa ein af merk-
ustu húsmæðrum þessa lands.
Hún var þannig gerð og getin,
að miklir og góðir eðliskostir
hennar hlutu að láta til sín taka
hvar sem hún hafði nokkur af-
skipti eða hlut að máli. Hún hélt
fast við hinar „fornu dyggðir",
en var þó ævinlega ung í anda og
fylgdist með nýjungum og öilu
því, er til betra horfði, en þó á-
vallt með skynsemi og gát. Hún
var starfs- og þrekkona, sem af
bar og þar eftir var myndarskap
ur í öllum hús- og heimilisverk-
um, svo allt bar með sér ein-
hvern einkennandi þokkablæ,
enda var heimili hennar þekkt
fyrir hýbýlaprýði og fagran
smekk á flestan hátt. Hverjum
hlut var ætlaður sinn staður og
Framhald á bls. 18
stúlka
eða kona óskast til heimilisstarfa. —
Góð laun. — Sér herbergi með baði.
Upplýsingar í síma 13480 og 30953.
Kona óskast
í uppvask á morgunvakt.
IHatbarinn
Lækjargótu 8.
JAMES BOND ->f-
->f ->f-
Eftii IAN FLEMING
James Bond
IY IAN FLEMIN8
ORAWIKG BY JOHK McLUSXY
AS IT MAPPENS,
THERES A BG mCkET
OF SMJGGlED STONES
IN LONCXDN AT TUIS
Einmitt um þessar mundir er í Lund-
únum stór pakki af smygluðum demönt-
um, sem fara eiga til Ameríku.
— Við vitum með hvaða skipi þeir
fara.
— Ágætt — þá verður hægt að stöðva
hann.
— Nei, James. Við viljum að hann
leiði okkur á spor höfuðpaursins.
— Á ég að fylgja honum eftir?
— Nei, þú átt að taka við hlutverkt
hans. Þú átt að smygla þessum demönt-
um til Ameríku.
J'ÚMBÖ
*-K—
* --X- —X"
Teiknari: J. M O R A
Tíminn líður, og nú er Júmbó einnig
orðinn taugaóstyrkur. — Bara að við
hefðum nú ekki látið hann fara einan!
Ef eitthvað kemur fyrir hann rötum við
ekki sjálfir út úr þessu völundarhúsi,
segir hann og gengur um eius og ljón í
búri.
Tíminn liður og liður. Nú er meira
en 1 klukkustund liðin. — Ég er búinn
að telja 80 sinnum 60 sekúndur, og kynd-
illinn er að brenna út! Gamli maðurinn
er að visu svolítið skrítinn í kollinum,
en ég vona að hann sé ekki illa inn-
rættur. Við getum ekkert gert ljóslausir.
— Hver á að leita okkar ef við villumst?
Aðeins Spori . . . . og hann veit ekkert
um þessa ferð okkar.
Júmbó reynir af öllum mætti að finna
eitthvert ráð en vesalings skipstjórinn get
ur bara hrist höfuðið.
t