Morgunblaðið - 18.12.1966, Qupperneq 16

16
MORGU N BLAÐIÐ
Ötgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjóifur Konráð Jónsson.
Bitstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
í lausasölu kr. á mánuði innanlands.
Áskriftargjald kr. 105.00 7.00 eintakið.
HRAÐFRYSTI-
IÐNAÐURINN
i' umrœðum í Bfri deild Al-
þingis um verðstöðvunar-
frumvarp rikisstjómarmnar
gerði Bjarm Benediktsson
íorsætisráðherra meðal ann-
ars að umtalsefni vandamái
hraðfrystihúsanna og sagði:
JEn staðreynd er engu
að síður, þrátt fyrir alla þá
ðrðugleika, sem verðbólgan
skapar, að það er aðsteðjandi
verðlækkun á framleiðsluvör
um hraðfrystihúsanna, sem
skapair þá örðugleika, sem
þessu frumvarpi er ætlað að
mæta. Fram hjá þeirri stað-
peynd komast menn ekki með
nokkru móti, .... Auðvitað
skapar verðhækkun innan-
lands sinn vanda, en ég þori
að fuiiyrða, að þrátt fyrir
þær verðhækkanir mundu
hraðfrystihúsin enn standa
sig skaplega og geta bjargað
sér, ef ekki kæmi þessi verð-
lækkun utan frá, sem þau nú
Óttast og hafa gert aimenn-
tegi grein fyrir. Annað höf-
uðvandamálið er efnivöru-
skorfcurinn, .... og þáð verð-
ur að Ifta alveg raunsætt á
það mM, hvaða ástæður það
eru, sem skapa örðugleika
um öflun hráefnis, eða efni-
vöru. Er hægt að bæfca ór þvi
með verðhækkunum einum á
fiskinum? Eða eru það aðrar
orsakir, sumpart óviðráðan-
legar og sumpart viðráðan-
legar".
Forsætisráðherra ræddi síð
an sérstaklega um efnivöru-
skortinn og sagði: „Við þekkt
um þennan efnivöruskort, ef
svo má segja, varðandi síld-
veiðar f áratug eða áratugi.
í>að datt engum í hug að
hægt væri að bæta úr þeim
vandræðum með því að
hækka verðið á sfldinni til
apámaima og útgerðarmanna.
Menn gerðu sér þar grein fyr
kc, að þarna var um annars
konar fyrirbæri að ræða held
BH' en hægt var að ráða
við með einum saman
verðákvörðumim. —. Verð-
ákvarðanir hafa vissulega
sína þýðingu, en þarna eru
fieiri og önnur veigameiri
atriði, sem einnig koma til
athugunar og verður að skoða
ta hlítar, áður en þetta mál
er til lykta leitt.“
Og síðan sagði forsætisráð-
herra: „Þegar hagur hrað-
frystihúsanna er skoðaður í
heild á þessu ári, er hann
betri í heiki heldur en ráð-
gert var, þegar fiskverð var
ákveðið um síðustu áramót.
Og það sýnir að það, sem nú
er að, er annars eðlis heldur
en sú efnahagsstefna, sem við
að öðru leyti getum deilt um
og okkur kemur ekki saman
um. Það er engin nýjung. En
við skulum heldur ekki láta
hana valda því, sem hún veld
ur ekki, ekki fela í henni öM
okkar vandamál, sem leysa
þarf fram úr í okkar þjóð-
félagi,“
VERZLUNIN
¥ ræðu sinni í Efri deild Al-
þingis ræddi Bjarni Bene-
diktsson einnig fullyrðingar
stjórnarandstæðinga um ó-
hóflegan gróða verzlunarinn-
ar og sagðk „Við verðum
einnig að athuga, þegar við
tölum um hugsanlegan gróða
verZlunarinnar, hvaða upplýs
ingar við höfum um hag verzl
unarfyrirtækja í landinu. Er
sú verzlun, sem opimberar
skýrslur nokkurn veginn ná
til um, eða almenningur hef-
ur frjálsan aðgang að að
kynna sér, að minnsta kosti
að verulegu leyti, rekin með
þeim ágóða, sem ætla mætti
eftir tali þessa háttv. þing-
manns og þá á ég einkanlega
við kaupfélögin og Samband
ís-L samvinnufélaga?
En þá er sagt: Aðstreymi
fólks í verzlunina sýnir að
þar hefur verið aukin gróða
að fá. En einnig um þetta
vantar fullnægjandi upplýs-
ingar vegna þess að það er
ekkert sérstákt íslenzkt fyr-
irbæri, heldur allsherjarfyr-
irbæri að þeim fer stöðugt
fjölgandi í öllum þjóðfélög-
um, sem fara úr, ef svo má
segja, frumatvinnuvegum í
ýmsar þjónustugreinar“.
„Eins er það, að þó að f jár-
magnsauknimg og fjárfesting
hafi verið mikil í verzlun, vit
um við það ofurvel hér, að
minnsta kostti Reykvíkingar,
að hér hafðí verið legið á
framkvæmdum verzlunarinn
ar. í»að beinlmis vantaði fyr-
ir hana starfshýsi hér í
Reykjavík. Þess vegna var
það mjög eðlilegt, ég vil segja
með öllu óhjákvæmilegt, að
þegar frjálsræðið var gefið í
þeim efnum, yrði þar um
töluverðan vöxt í byrjun að
ræða. Slíkt hlýtur ætíð að
verða eftir að höft höfðu ver-
ið á höfð og frjálsræði er
skyndilega veitt. Enda voru
til skýrslur um það, sem
sýndu að of Mtið var af slíku
starfshýsi miðað við starf-
rækslu í bænum og ef við fór
um um landið og bárum sam-
an framkvæmdir þar, og það
sem gert hafði verið í Reykja-
vík, var ekki um það að vill-
ast að þarna hafði Reykjavík
með réttu eða röngu orðið út-
undan“.
Sunnudagur Í8. des. W68
Bretar senda 700
milljón jólakort I ár
ÞVf var ekki svo vel tekið í
London á sínum tima þegar
Sir Henry Cole sendi vinum
sínum fyrstu jólakortin.
Óvinir hans ásökuðu hann um
að ýta undir drykkjuskap með
kortum sínum. Sir Henry
varð á hvers manns vörum
sem allt að því óþokki fyrir
að senda jólakort, sem hann
ætlaði aðeins að flytja vel-
meintar jólaóskir. Þeita
stendur skráð í Viktoría og
Albert-safninu í London og
einnig í Times. Samkvæmt
þessum heimildum sendi Sir
Henry fyrstu jólakortin árið
1843.
Það var fyrir mistök, að Sir
Henry sendi kortin. Hann var
vanur að skrifa öllum vinum
sínum, og þeir voru margir,
bréf fyrir jólin, En fáeinum
dögum fyrir jól fyrir 123 ár-
um mundi hann sér til skelf-
ingar, að hann hafði gleymt að
skrifa vinum sínum eins og
hann var vanur. Hann bað
því kunningja sinn, sem var
drátthagur, að teikna eins
fljótt og honum væri unnt,
kort með jólaboðskapnum á.
Kortið sýndi hóp manna að
skála fyrir vinum fjarlægum
á jólahátíðinni. 1 bakgrunni
var sýnd úthlutun gjafa til
hinna fátæku. Á kortinu stóðí
Gleðileg jól, og farsælt korrv-
andi áir.
Síðan hafa jólakort komizt
í tízku, þrátt fyrir hneykslið,
sem þau fyrstu ollu. í Bret-
landi er gert ráð fyrir, að 700
milljón jólakort verði send
í ár, eða 2ö milljónum fleiri
en í fyrra. Til þess að anna
öllum þessum kortum, verð-
ur Pósturinn í Bretlandi að
bæta við sig 170 þúsund
manns í aukavinnu. Þeir sem
kunnugir eru þessum málum,
segja að Bretar muni eyða 25
milljón pundum fyrir jóla-
kort í haust. Meginhluti þessa
fjár fer til líknarstofnana.
Þá tíðkast það í Bretlandi,
að hjón setji auglýsingu í blöð
in og tilkynni, að þau murú
ekki senda vinum sínum jóla-
kort um þessi jól — heldur
muni þau verja fénu til líknar
stofnana. Þó er þessi siðui að
hverfa úr sögunni nú, eftir að
rithöfundurinn og húmorist-
inn Frank Muir og kona hans
settu eftirfarandi auglýsingu
í Th« Times:
,4 stað þess að gefa fé tfl
líknarstofnana í ár, hafa Mr.
og Mrs Frank Muir ákveðið
að senda vinum sínum jóla-
kort“.
Aðspurður hvers vegna
hann hafi gert þetta, sagði
Muir:
„Mér fannst bara tími til
kominn að fólk hætti að óska
sjálfu sér til hamingju á jól-
unum“.
María mey með barnið — nýtízku brezkt jólakort.
FJÁRFRAMLÖG
Nýtt leynivopn
TIL
SKÖLABYGGINGA
k fjárlögum ársins 1967
eru fjárframlög til
skólabygginga áætluð um
162 millj. Jón Árnason form.
f járveitinganefndar Alþing-
is, gerði framlög ríkisins til
skólabygginga að umtalsefni
við þriðju umræðu fjárlaga
og kom þá með fróðlegan
samanburð á framlögum til
skólabygginga nú og í tíð
vinstri stjómarinar. Um
þetta sagði Jón Ámason:
„Vissulega er það rétt að það
væri æskilegt að hægt væri
að taka meiri og stærri
áfanga í byggingu skóla hér
-á landi heldur en þessar fjár
veitingar leyfa. En hitt vil
ég benda á ef við berum sam-
an þær niðurstöður, sem
liggja fyrir frá tímabili
vinstri stjómarinnar og þær
fjárveitingar, sem nú er var-
ið til þessara framkvæmda,
er ólíku saman að jafna.
1958 eru fjárveitingar til
Jóhannesarobrg, S-Afríku,
17. des. — AP.
PIETER BOTHA, varnanmála-
ráðherra Suður-Afríku, flutti ný
lega ræðu þar sem hann lýsti
því yfir að her landsins yrði bráð
lega búinn nýju, öflugu og sér-
stæðu vopnL Hefur yfirlýsingin
vakið mikla athygli, en engar
nánari útskýrinigar fengizt á því
um hvers konar vopn sé að ræða.
Skýrði ráðherrann aðeins frá því
að nánari frétta væri að veenta
á næsta ári.
allra skólabygginga í land-
inu samtals að upphæð
19.300.000 kr. 1 þessu fjár-
lagafrumvarpi, sem hér ligg-
ur til afgreiðslu, er þessi upp
hæð hins vegar um 162 millj.
kr. Ef við svo gerum okkur
grein fyrir þeirri breytingu
sem átt hefur sér stað á bygg
ingarkostnaðinum á þessu
tímabili, samkv. þeim upp-
lýsingum sem liggja fyrir frá
Hagstofunni hefur bygging-
arvísitalan 1958 verið 134 stig
en er í dag 298 stig.
Það er því augljóst mál
þótt við tökum þessa hækk-
un sem átt hefur sér stað
á byggingarkostnaðinum og
Fréttamenn hafa lagt hart að
Botha að gefa frekari upplýsing
ar um þetta nýja leynivopn, og
spurðu hann meðal annars hvor*
hér vaeri um nýja eldflaugagerð
eða kjarnonkusprengju að ræða,
En ráðherraan sagði að vopniS
væri frábrugðið öllum þeim vopn
um, sem til væru. Seinna skýrði
hann einnig frá því að suður-
afrískir vísindamenn hefðu unn-
ið að smíði vopnsins í samvinnu
við erlenda sérfræðinga, sem
hann neitaði að nefna.
tökum líka með í reifcningiu
þá fólksfjölgun sem eðli-
leg er á þessu tímabili þyrfti
ekki nema rúmlega 42 millj,
kr. til þess að jafnast á við
fyrra tímabilið. ,
Hér er því staðið þannig
að þessum málum, að upp-
hæðin er um það bil fjórum
sinnum meiri, Það er annað
sem talar líka nokkuð skýru
máli í þessum efnum og
skýrir þróunina í skólamálum
landsins. 1958 eru samt. 90
farskólahverfi starfandi víðs-
vegar um landið. I dag er
þessi tala komin niður í 23
farskólahverfL“