Morgunblaðið - 16.02.1967, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. FEBRÚAR 1967.
3
íslendinpr frægur prófessor
í stærðfræöi í Ameriku

NÝLEGA birtist í blaði, sem
Vanderbilt háskólinn í Nash-
ville, Tennessee, gefur út og
fjallar imi málefni háskólans og
starfsemi hans, grein um íslenzk
an prófessor í stærðfræði, Bjarna
Jónsson, sem sagt er að sé braut
ryðjandi í stærðfræði.
Prófessor-JBjarni Jónsson flutt
ist þangað um mánaðamótin
sept. okt. á síðastliðnu hausti frá
Minnesota háskólanum sem hann
hefur starfað við undanfarin ár.
Áður var hann prófessor við
Brown háskólann í Providence,
fluttist þangað eftir að hann
hafði lokið stærðfræðiprófi við
Berkeley háskólann og doktors-
prófi jafnframt því sem hann
var þar aðstoðarprófessor.
Bjarni er fæddur og uppalinn
á Islandi, sonur Jóns Pétursson-
ar bónda og hreppstjóra á Geita
bergi í Borgarfjarðarsýslu og
konu hans Steinunnar Bjarna-
[ dóttur, Bjarnasonar hreppstjóra
j á GeitabergL
Bjarni fór rúmlega tvítugur
vestur um haf til stærðfræði-
náms og hefur ekkert dvalið
heima síðan nema eitt ár sem
hann kenndi við háskólann hér
I í stað prófessors Leifs Asgeirs-
' sonar frænda síns, er hdnn var
boðinn vestur til Bandaríkjanna
til árvistar.
j Fer greinin í háskólablaðinu
j hér á eftir:
Bjarni Jónsson, brautryðjandi
á sviði lattisku kenningarinnar
og hinnar alhæfðu flatarmáls-
fræði, er hinn nýi frægi prófess-
1 or okkar í stærðfræði. Honum
er lýst þannig af fyrrverandi
I starfsbróður að hann sé annar
' eða þriðja færasti maður ver-
aldarinnar í sinni sérgrein.
Bjarni Jónsson er fæddur á
íslandi og tók doktorspróf við
, Háskólann í Berkeley í Kali-
forníu, þar sem hann var að-
stoðarprófessor um skeið.
Hann hefur einnig kennt við
háskólann á íslandi.
Prófessor Bjarni Jónsson kom
að Vanderbilt háskólanum frá
| háskólanum í Minnesota, en þar
var hann prófessor í stærð-
i fræði.
Á meðal vísindafélaga sem
hann er í er Ameríska stærð-
fræðingafélagið og íslenzka vís-
! indafélagið. Prófessor Bjarni
1 Jónsson hefur gefið út rit bæði
á íslandi og í Bandaiíkjunum.
| Hann segir að alhæfð flatarmáls
! fræði sé uppgötvun sem á vissan
hátt sé á mótum flatarmálsfræði
og rökfræði, tilraun í þá átt
að leita þeirra grundvalaratriða
sem hugsanlega kunni að skýra
eða geta vakið skilning á hvern-
ig sameina megi allar greinir
flatamálsfræðinnar.
Lattiska kenningin er ný grein
flatarmálsfræði, sem varð til á
I fjórða tug aldarinnar. Fullkom-
I in skilgreining þessarar nýju
kenningar hefur ekki tekizt enn
þá, en Bjarni Jónsson hefur nú
, tekizt á hendur þróttmiklar rann
Prófessor Bjarni Jónsson.
sóknir til að kryfja þessi mál
til mergjar.
Ráðning Bjarna Jónssonar að
Vanderbilt háskólanum hefur
orðið honum ánægjuefni og í
því sambandi hefur hann látið
svo um mælt: Ég dáist að há-
skólanum og því sem þar hef-
ur farið fram hin síðustu árin.
Ég hefi lesið um Vanderbilt
háskólann í blöðum og tíma-
ritum. Allir euu bjartsýnir á
framtíð hans og það sem ég hefi
orðið vitni að síVan ég kom hing
að staðfestir réttmæti þess.
Einkasölugjald af sjónvarps-
og hljóövarpstækjum afnumið
anförnu, sem að sjálfsögðu hef-
ur etið upp nokkurn hluta inn-
heimtunnar. í öðru lagi hefur
hluta af tekjum Viðtækjaverzl-
unarinnar verið varið til greiðslu
á byggingarskuldum Þjóðleik-
ins, sem nú eru að fullu greidd-
ar, og því ekki nauðsynlegt að
gera framvegis ráðstafanir til
tekjuöflunar þeirra vegna.
— Verðtollur hækkaður sem því svarar
í samræmi við frv. um afnám
einkasöluheimildar ríkisins á
viðtækjum, hefur ríkisstjórn-
in nú lagt fram frv. um
hækkun verðtolls af sjón-
varpstækjum og hljóðvarps-
tækjum úr 80% í 100% um
leið og fellt er niður einka-
sölugjald Viðtækjaverzlunar
innar af þessum tækjum en
það nam 30% af FOB-verði
hljóðvarpsviðtækja og 15%
af fobverði sjónvarpstækja.
Mun sú upphæð, sem þannig
fæst í hækkun verðtolls,
svara nokkurn veginn til
þess, sem einkasölugjaldið
nam.
Verðtolli af sjónvarpsvið-
tækjum hefur verið varið ó-
skiptum til þess að standa
straum af stofnkostnaði sjón
varpsins og munu þau fram-
lög aukast nokkuð með þess-
ari breytingu á kostnað þess
hluta. sem innheimzt hefur
af hljóðvarpstækjum. í grein-
argerð frv. segir m.a.:
f raun og veru hefur einka-
sölugjald Viðtækjaverzlunarinn-
ar aðeins verið verðtollur, enda
hefur einkasölugjaldinu af sjón-
varpsviðtækjunum verið varið
óskertu á sama hátt og verðtolli
sjónivarpsviðtækja, þ.e. til
greiðslu á stofnkostnaði sjón-
varps. Einkasölugjaldinu af hljóð
varpsviðtækjum, að frádregnu
tapi Viðtækjaverzlunarinnar,
hefur eins og kunnugt er verið
ráðstafað á 3. gr. fjárlaga, ann-
ars vegar til greiðslu á skuld-
um Þjóðleikhússins, en hins veg
ar til Sinfóníuhljómsveitar ís-
lands.
Viðtækjaverzlun rikisins hefur
rétt til einkasölu á nær öllum
vörum, er falla undir tollskrár-
nr. 851510 og 851520, auk þó
nokkurra vörutegunda, er falla
undi önnur tollskrárnúmer.
>egar á það er litið, að tekjum
þeim, sem viðtækjaeinkasölunni
er ætlað að afla í ár, hefur nú
þegar verið ráðstafað, svo og að
sízt má rýra tekjustofna sjón-
varps og Sinfóníuhljómsveitar-
innar, þykir eðlilegt að hækka
tolla af sjónvarpsviðtækjum og
útvarpsviðtækjum úr 80% í
100% verðtoll. Eftir atvikum
hefur ekki verið talin ástæða
til að hækka verðtoll á vörum,
er falla undir önnur tollskrár-
númer, þótt Viðtækjaverzlunin
hafi haft rétt á einkasölu á
slíkum vörum.
Með hliðsjón af verðmæti inn-
fltuttra sjónvarpsviðtækja á níu
fyrstu mánuðum s.L árs, mundi
100% verðtollur af sjónvarps-
viðtækjum hafa gefið um 1.5
millj. kr. meira fé á þvi tímabili
til greiðslu á stofnkostnaði sjón-
varps heldur en einkasölugjald-
ið ætti að gera. Innheimt fé
rikissjóðs af hljóðvarpsviðtækj-
um hefði hins vegar orðið 1.2
millj. kr. minna. Gera má því
ráð fyrir, að hækkun á verðtolli
á sjónvarpsviðtækjum og hljóð-
varpsviðtækjum úr 80% í 100%
svari nokkurn veginn til þeirrar
innheimtu, er aflögð verður með
Viðtækjaverzluninni.
Með frumvarpi þessu er raun-
verulega verið að auka framlög
til greiðslu á stofnkostnaði sjón-
varps á kostnað þess hluta, er
innheimtur hefur verið af hljóð-
varpsviðtæk j um.
Þótt gjöld af innfluttum hljóð
varpsviðtækjum verði framveg-
is nokkru minni en að undan-
förnu, mun það ekki valda rikis-
sjóði erfiðleikum. í fyrsta lagi
hefur Viðtækjaverzlunin verið
rekin með allmiklu tapi að und-
í 2. gr. eru ákvæði um að
verja megi hluta af fé því, er
innheimtist vegna hækkunar á
tolli á hljóðvarpsviðtækjum, til
Sinfóníuhljómsveitar íslands.
Fjárveiting til Sinfóníuhljóm-
sveitarinnar er sem kunnugt er
á 14. gr. fjárlaga, en auk henn-
ar hafa 2/5 hlutar af hagnaði
Viðtækjaverzlunarinmar runnið
til hljómsveitarinnar. Á 3. gr.
fjárlaga 1967 er þessi hluti áætl-
aður 856 þús. kr. Er hér farið
fram á heimild til að greiða svip
aða upphæð til hljómsveitarinn-
ar.
Handhaíar for-
setavalds
MBL. barst í gær tilkynning frá
forsætisráðuneytinu, þar sem
segir:
„Forseti íslands, herra Ásgeh
Ásgeirsson, fór í dag til útlanda.
í fjarveru hans fara forsætis-
ráðherra, forseti sameinaðs Al-
þingis og forseti Hæstaréttar með
vald forseta íslands samkvæmt
8. gr. stjórnarskrárinnar.‘*
FERÐASKRIFSTOFA
RlKISIMS
Frankfurt
Kaupstefnan
29. febrúar -
2. Marz 1967

Vorkuapstefnan í Frankfurt veitir yður hina beztu yfirsýn yfir
nýjungar í neyzluvöruframleiðslu heimsins. Yfir 2500 fyrirtaeki
sýna nýjar vörur. Allar nánari upplýsingar, aðgöngukort og fyrir-
greiðslu veitir yður einkaumboðs hafi á íslandi:
FERÐASKRIFSTOFA RÍKISINS
Lœkjargötu 3, sími 11540
AÐALVÖRUTEGUNDIR: Vefnaður, fatnað ---------
ur, karla, kvenna, barna - teppi, dreglar, (jull- og silfurvörur, gimsteinar, úr og
áklæði, gluggatjöld, borðdúkar, iéreft, hand klukkur, gjafavörur alls konar, reykjarpíp-
klæði, kjólaefni, sokkar, nærföt hálsklút- urj sígarettuveski, kveikjarar.
ar og bindi, sportfatnaður.
,■ .r. • á,,
Skrautmunir úr postulíni, gleri, keramik, Snyrtivörur kvenna og karla, alls konar
kopar, tágum, tré og leðri, húsgögn, ljosa- kemískar neyzluvörur, útstiiiingar- og aug
búnaður, jólaskraut. lýsingavörur fyrir verzlanir.
LÆKJARGÖTU 3, REYKJAVÍK, SfMI 11540
STAK8TEII\1AH
Sérstæðux frétta-
flutningui
Fréttastofa rikisútvarpsins hef
ur svo sem kunnugt er einkar sér
stætt mat á fréttum. En eink-
ar glöggt dæmi um það er
að finna í fréttaútsendingu þess
um fullveldisfagnað háskólastú-
denta 1. des. sl., en þann dag
var í kvöldfréttum lesin eftirfar
andi frétt: „Fullveldisfagnaður
stúdenta verður að Hótel Sögu
í kvöld og flytur dr. Jakob
Benediktsson aðalræðuna þar.“
Þetta er frásögn ríkisútvarpsins
af aðalhátíð stúdenta 1. desem-
ber. En þennan sama dag brá
svo við, að aðstandendur eins
framboðslista við kjör til stjórn-
ar Stúdentafélags háskólans sL
haust, þess lista, sem hlaut
meirihluta í stjórn Stúdenta-
félagsins, töldu ástæðu til að
beina athygli frá fullveldisfagn-
aði stúdenta þennan dag með sér
stöku fullveldishófi. Og er eink-
ar fróðlegt að athuga fréttaflutn
ing ríkisútvarpsins af þessari
samkomu og bera saman við
fréttasendingu frá aðalhófi stú-
denta 1. desember, en fréttasend
ing um fullveldishóf B-listans
var þessi í hádeginu hinn 2.
desember: „Auk þess fagnaðar
stúdenta á fullveldisdaginn, sem
áður hefur verið getn var full-
veldishóf B-listans síðdegis i
gær í Þjóðleikhúskjallaranum.
Þar fluttu ávörp Jón Oddsson og
Ólafur R. Grímsson, Hjörtur
Pálsson og Böðvar Guðmunds-
son lásu ljóð, Heimir Pálsson og
Kristinn Jóhannesson sungu
glúnta við undirleik Jóns Hlöð-
vers Ásgeirssonar og fluttur var
einþáttundurinn Ég er afi minn
eftir Magnús Jónsson, leikstjóri
var Brynja Benediktsdóttir,
kynnir var Þorleifur Hauksson“.
Af þessum tveimur dæmum er
ljóst, að fréttastofa ríkisútvarps-
ins hefur talið fullveldishóf
pólitísks aðila i Háskólanum
frétnæmari atburð en aðalhóf há
skólastúdenta á fullveldisdaginn.
efnum. Slíka pólitíska misnotk-
fréttastofunnar vill almenningur
ekki eiga við að búa.
Raunsæi
Timinn segir i forustugrein f
gær að bölsýni hafi gætt í ræðu
forsætisráðherra Bjarna Bene-
diktssonar á flokksráðsfundi
Sjálfstæðisflokksins sl. haust, en
þar ræddi hann á breiðum grund
velli eðli þeirra vandamála, sem
við er að etja i íslenzku þjóð-
félagi í dag. Þessum árásum Tím
ans verður bezt svarað með til-
vitnun i ræðu forsætisráðherra
á flokksráðsfundunum en þar
sagði hann m.a.: „Auðvitað verð
ur reynt að snúa út úr því sem
ég segi um þetta og sagt að
þetta sé f jandskapur gegn bænd-
um, þetta sé fjandskapur gegn
iðnaði, þetta sé fjandskapur gcgn
smábátum. Slíku fer víðsfjarrL
Þetta er ábending um nauðsyn
þess að gera sér grein fyrir eðli
vandamálanna... Vandinn verð
ur ekki leystur, nema menn geri
sér grein fyrir þeim þjóðfélags-
legu örðugleikum, sem við eig-
um við að etja, sumpart sama
eðlis og aðrir, vegna þess að það
er allsstaðar sami vandinn að
stéttirnar bera mismunandi úr
býtum. Bændur framleiða minna
heldur en hinar stórkostlegu
; hraðvirku vélar, sem iðnaðurinn
notar en vilja fá sambærileg kjör
við fólkið sem við þær vinnur.
Þetta er vandi, sem menn eiga
allsstaðar við að etja, en hann
er af ýmsum ástæðum meiri
hjá okkur heldur en hjá öðrum.
Hinn mikli húsnæðisskortur er
alla að sliga. Það er ekki sérís-
lenzkt fyrirbæri. Það er vanda-
mál, sem þarf að leysa jafnt hér
og annars, en okkar sérstaki
vandi verður ekki leystur nema
okkur sé ljóst í hverju hann er
fólginn.“