Morgunblaðið - 04.06.1967, Side 22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 1967.
2^
Sólmundur Jónsson frá Stóra-
[ [ólmi í Leiru — Minningarorð
F. 4. marz 1893. - D. 28.amí 1967.
HANN var fæddur í Melshúsum
i Leiru, þar sem foreldraa- hans
bjuggu fyrstu búskaparár sín.
t>ar næst fluttu þau að Melbæ,
þar sem þau bjuggu um tvo ára-
*tugi. Þá keyptu þau Stóra-Hólsm
og bjuggu þar, þar til þau fluttu
tii Reykjavíkur eftir 1930. Þeim
varð 13 barna auðið. Af þeim
komust 12 til aldurs. Nú eru 4
af þeim stóra og mannvænlega
bópi dáin. Þessi hjón voru Jón
Bjarnason og Margrét Ingjalds-
t
Maðurinn minn,
Axel Oddsson,
andaðist 3. júnL
Laufey Jónsdóttir.
t
Eiginkona MÍn,
Kristín Guðbjörg
Ólafsdóttir
frá Stóra-Skógi,
lézt að Elliheknilinu Grund
2. þ.m.
Jón Ámason.
t
Hjartkær eiginmaður minn
og faðir okkar,
Guðmundur Stefánsson,
Kársnesbraut 29,
sem andaðist 30. fyrra mán.,
verður jarðsunginn frá Ár-
bæjarkirkju, þriðju-
daginn 6. júní kL 2 e.h. Bíl-
ferð verður frá Kalkofnsvegi
kl. 12 á hádegi.
Lára Pálmarsdóttir
Og börn.
t
Ástkæri eiginmaður minn
og faðir okkar,
Axel Björnsson,
vélstjóri frá Akureyri,
Tjamargötu 24, Keflavík,
verður jarðsunginn frá Ak-
ureyrarkirkju miðvikudaginn
7. júní kl. 13.30.
Eiginkona og dætnr.
t
Útför sonar okkar og bróður,
Óskars Friðbertssonar,
feer fram frá Laugames-
kirkju mánud. 5. júní kL 1,30.
FriSbert Friðbertsson,
Ragnhildur Guðmundsdóttir,
Lára Friðbertsdóttir,
Bára Friðbertsdóttir,
fngibjörg Friðbertsdóttir.
Guðmnndnr Sörlason
og systraböm.
dóttir. Þrátt fyrir mikla ómegð,
bjuggu þessi hjón við mikla
ireisn, bæði í Melbæ og síðar á
iStóra-Hólmi, Heknilið var mann-
margt og marga munna að fæða.
Það voru líka margar hendur,
■sem stóðu fram úr ermum
og samtaka. Foreldrarnir og
börn þeirra var orðlagt dugn-
aðarfólk. Vetrarvertíðarsjómenn
■voru nokkrir. Elzta barn þeirra
hjóna var Sólmundur, sem þess-
ar línur eiga að fylgja. Þótt
•færri verði og smærri en efni
•standa til, slíkur maður, sem
hann var.
Það var siður á Suðurnesjum,
að börn unnu foreldrum sínum
fram yfir tvítugt og í mörgum
tilfellum vel það, gegn húsnæði,
fötum og fæði. Það var álitið
nokkurs virði á þeim tíma. Sól-
t
Útför móður okkar, tengda-
móður og ömnmu,
Þórunnar Halldórsdóttur,
fer fram frá Fossvogskirkju
mánudaginn 5. júní kl. 10.30
f. h.
Sigríður Björnsdóttir,
Jón Guðmundsson,
Helga G. Björnsson,
Sveinn Björnsson
og barnabörn.
t
Jarðarför
Kristjáns Snorrasonar,
fyrrv. simaverkstjóra,
fer fram frá Dómkirkjunni
þriðjudaginn 6. þ.m. kl. 1,30.
Eiginkona o( börn.
t
Jarðarför aystur okkar og
mágkonu,
Sigríðar R.
Jochumsdóttur,
Grænnhlíð 14,
fer fram frá Fossvogskirkju
þriðjudaginn 6. júní 1967 kL
10.30 árdegis. Blósn afbeðin.
Þeim, seim vildu minnast hinn
ar látnu er bent á lfknar-
stofnanir. Athöfninni verður
útvarpað.
Margrét Ásgeirsdóttir,
Bjöm E. Árnason,
Geirþrúður J. Ásgeirsdóttir
Kúld,
Jóhann J. E. Kúld,
Jochum Ásgeirsson,
Ingibjörg Ásgeirsson,
Magnús Jochumsson,
Guðrún Geirsdóttir.
t
Bróðir oikikar,
Sólmundur Jónsson
frá Stóra Hólmi,
verður jarðsunginn 5. júní
kl. 3 frá Fos-svogskirkj u. —
Blóm afþókkuð.
F. h. aðstandenda.
Ingjaldur Jónsson.
mundur Jónsson vár hvað þenn-
an góða sið snerti í allra fremstu
röð. Þetta voru fósturlaunin.
Bam að aldri fór Sótonundur
að róa til fiskjar með föður sín-
um og eftir fermingu reri hann
á vertíðarskipi föður síns. Á
.skútunni Ásu tvö sumur. Hinn
landskunni skipstjóri Friðrik
Ólafsson sagði Sólmund mundu
iverða mikinn sjómann og yfir-
imannsefni. Það var orð haft á,
íhvað hann var öruggur í reiða
log fimur. Sextán ára gamall er
hann bátsformaður á vorvertíð.
(Sumir af hans hásetum þá, voru
ekki háir í loftinu. Beztu eðlls-
Ikostir góðs formanns komu fljótt
(í ljós hjá Sólmundi Jónssyni.
Hann var mjög aðgætinn,
mannasæll, veðurglöggur, físk-
inn og svo góður stjómari í
vondum veðrum, að mikið orð
tfór af. Honum hlekktist aldrei á,
á ,sjó, þótt stundum væri teflt á
tæpasta vað. Úrtölusemi á sjó og
á landi var honum ekki að skapi.
Að fullyrða hæfileika dáins
imanns er engin kúnst. Það er
haldlbetra að tilfæra dæmi sem
talar sínu máli og er sainnanlegt.
Netavertíð byrjaði í Garðsjó
10. marz. Svo var það árið 1914,
að norðan stormur var, en allir
formenn vildu leggja net sín,
því að fiskjar var von. Jón
Bjarnason gerði þá út áttæring
t
Útför eiginmanns mdns og
föður okkar,
Hafstems S. Tómassonar,
trésmíðameistara,
Kaplaskjólsvegi 64,
er andaðist 28. mai síðastl. fer
fram frá Fassvogskirkju
mánudaginn 5. júni kL 1,30
síðdegis.
Gnðný Steingrímsdóttir
og börnin.
t
Útför móður olkkar, tengda-
móður, ömmu og langönunu,
Sigrúnar Jónasdóttur
frá Björk, Grimsnesi,
fer fram frá Fossvogskipkju
þriðjudaginn 6. júná kL 1,30
e. h.
Sigrún Guðmundsdóttir,
Valur Guðmundsson,
Lára Antonsdóttir,
Jónas Guðmundsson,
Sigríður Álfsdóttir,
Hallfriður Guðmundsdóttir,
Þorsteinn Þórarinsson,
isafold Guðmundsdóttir,
Sigurður Ólafsson,
Leifur Guðmundsson,
Steinunn Gísladóttir,
barnaböra og bamabaraa-
börn.
t
Bróðir minn og mágur,
Jón Júlíus Jóhannsson,
andaðist á EHiheimilinu
Grund 2. júní.
Hólmfríður Jóhannsdóttir,
Jónas Guðmundsson.
og var sjálfur formaður, en það
var hann í mörg ár.
Annað skip, sexæring, gerðu
þeir feðgar út. Á þvi skipi var
forroaður Sólmundur Jónsson, 21
árs að aldri. Fleiri skip voru þá
gerð út úr öllum vörum Leiru.
Þar af 9 skip úr Hólmssundi.
Sum af þessum skipum ýttu úr
vör og tóku barning út sundið.
Veður fór versnandi, svo skipin
sneru aftur nema Sólmundur
Jónsson. Hann sigldi einskipa
vestur í Garðsjó, lagði þær tvær
netatrossur og sigldd svo í land
og lenti heilu og höldnu í Hólms-
sudi. Annar af framámönum Sól-
imundar var Þórður GLslason frá
Rofu, tæplega 18 ára gamall.
Hann var formaður á Austfjörð-
um fyrir og eftir þessa vertíð.
Dó á Vífilsstaðahæli um tvítugt.
Væri slák ferð farin nú við sömu
aðstæður, mundi verða mikið
sfcand.
Leiran er nokbuð gröisug kvos
milli Hólmsibergs og Hrafnkels-
staðabergs. Þar eru landnáms-
jarðirnar Gufuskálar og Stóri-
hótonur. Fyrir landi er Hólmur-
inn, lítt vallgróin smáeyja, og
svo Hrúðurinn, sem er stórgrýt-
isurð á rifsenda innanvert við
Hólmssund. Hólmssund var u-m
aldaraðir þrautalenging Innnes-
inga, þegar þeir náðu ekki
heimalendingu (við innanverðan
Faxaflóa). Þetta var helzt á vor-
og haustvertíðum. Á vetrarver-
tíðum komu þeir á vertíðarskip-
um ^num og lágu við á bæjum
í Garði eða Leiru. Sumir höfðu
eigin sjóbúðir. Af þeim var
lengst við líði sjóbúðin „Skökk“,
stærðar timiburhús, sem stóð
við Hólmssund og var allt
I senn saltfiskgeymsla, veið-
arfærageymsla, skinnklæða-
geymsla, svefniloft. „Skökk" dró
nafn sitt af lagi sínu, Vinkill og
hallamtælir voru aukaatr. við sjó
búðanbyggingu á þeim tíma.
Aðalspuraingin var, hvort menn
kæmu að landi aftur eða ekki.
Frjéisraeði i atvinxiulháttum var
mikið. Verkmenning á mjög háu
stigL
Margir úrvals formenn voru í
Leiru á þeim tíma. bæðj af Inn-
nesjum og svo auðvitað heima-
menn. Um leið og þeir voru
miklir sjósóknarar og aflamenn,
þá voru þeir og margir af þeirra
skipshöfn-um, sem kenndu með
starfi sínu. Undirstöðufræðsla
frá þeim mönnum og frá þeim
timum var ómetanleg undir-
staða, þegar skútuöldin og síðar
vélaöldin með mótorbátuim og
togurum hélt inrvreið sína.
Þetta er sanneiarnt að hafa I
huga, þegar nútímamenn tala
t
Min ningarathöfn um móður
oJLkar,
Guðrúnu Pálsdóttur
Michelsen
frá Sauðárkróki,
fer fram frá Fossvogskirkj u
miðvikudaginn 7. júní kl.
13.30. Jarðsett verður frá
Sauðárkrðkskirkju laugardag
inn 10. júní kl. 14. Þeian sem
vildu minnast hinnar látnu,
er vinsamlegast bent á minn-
ingansjóð Margrétar Rasmus
og Elliiheimilasjóð Skaga-
fjarðar.
F. h. aðstandenda.
Ottó A. Michelsen.
t
Þökkum okkur sýnda sam-
úð og vinarhug við andlát og
útför
Þorfinns Guðbrandssonar,
mnrara.
Ólöf Runólfsdóttir,
Jónína R. Þorfinnsdóttir,
Ragnar Edvardsson,
Sigrún Gisladóttir,
Gunnlaugur Þorfinnsson.
um hlutina ein® og allt hafí ver-
ið gert á síðustu tímum og sé
eingöngu verk síðustu áratuga.
Þetta er auðvitað villukenning.
Ég hygg aS fleiri en ég mundu
hugsa sig um, áður en þeir vildu
leggja af mörkusm starf þeirra,
sem á undan voru og ruddu
brautina. Á herðum þeirra hafa
seinni tima menn og seinni tíma
framfarir staðið.
Prófasturdnn Sigurður Sívert-
sen á Útskálum segir í annál
sínum, að einn vertíðardag hafi
verið talin hundruð skipa undir
iseglum í Garðsjó og Leirusjó.
»Þetta var á þeim árum, sem ver-
imenn úr 9 sýslum komiu til sjó-
gúðra á Suðurnesjum. Það hefur
<verið sfcórkostlegur skóli. Þá
.tognuðu unglingar á árinni, sem
ikallað var. Nú er þetta orðið
ibreytt.
i Sólmundur Jónsson var eins
/)g áður segir mikill sjósóknari
<og ágætur formaður. Auk þess
ivar hann góður skipasmiður op-
ánna báta. Hann smíðaði stóran
Úttæring fyrir hinn þekkta for-
juann Guðlaug Oddsson. Annan
.stóran áttæring smíðaði hann.
fyrir Keflvíkinga. Það skip var
,eitt stærsta opið skip, sem smíð-
,að var á Suðurnesjum á þessari
,ölid, 36% fet milli stafna. Minni
,skip smíðaði hann að nýju, gerði
.við eða breyttd. Hann var af-
kastamaður við smiðar eins og
.önnur verk. Hann hafði mdkið
.vit á skipum, hvort þau voru
góð sjóiskip. Ég ræddi oft við
.Sólmund Jónsson, þegar við
3jarni Ingimarsson ákváðum aS
.lengja bv Neptúnus um 70 tonn
lOg bv Marz í sömu stærð. Það
,var eins gott að ráðfæra sig viS
menn, sem vissu, hvað þeir vom
að segja og töluðu af reynsliu,
því að í mikið var ráðizt þvert
fifan f teikningar fjögurra skipa-
ímíðasföðva í BretlandL Hvað
.bv Marz snerti var Ólafur Ófeigs
.san einnig samiþykkur.
Þau ár, sem SótonuTidur var
.starísmaður hjá hf Júpíter og
,hf Marz 4 Kirkjusandi, gerði
.hann við skipsbáta togara okkar
Kif mesta hagleik ásamt mörgu
•fleinu. Hinn ágæti verkstjóri
.Þorvarður Þorvarðsson og hann
.voru mjög samrýmdir og bugs-
.uðu um hag félagsins sem þeirra
^ign værL
Þeir bræður Sólmundur og
Ingjaldur voru mörg sumur &
Austfjörðum. Þar voru þeir góð-
ir formenn. Austfjarðaferðir
voru þá mjög stundaðar atf Suð-
urnesiamönnum og komrm að
sumri tál.
Eftir að Sótonundur flutti með
fjölskyldu sinni tfl Reykjavíkur
stundaði hann húsaismíði me8
bróður sínum, Ingjaldi Jónssyni,
húsasmíðaimeistara og fyrrver-
andi skipstjóra. Þessir bræður
voru verkmenn svo af abr, bæði
á sjó og landi.
Mörg síðustu ár af æivi sinni
var Sólmundur Jónsson á Vífils-
stöðum og háði baráttu við hvíta
dauðann, siúkdóm, sem lagt
hafði tvö af systkinum hans í
gröfina á bezta aldri. Sólmundur
hafði þó oft fótavist. Til þess að
stytta stundir fékk hann not af
smiðaiverkistæði hælisins, þar
sem hann smiðaði smábáta og
gaf eða seldi fyrór brot af réttu
verði. Nokkuð mun hann einnig
hafa unnið við smíði á vegumi
hælisins. Nokkra af þessum litlu
bátum átti hann hálfgerða, þegan
kallið kom. Langvarandi sjúk-
dómur hafði unnið bug á hans
mikla þreki.
Tryggvi ófeigsson.
t
Við þöklkum innilega samúð
og vináttu við lát og útför
Sigurvcigar Guðrúnar
Björnsdóttur.
Einnig þökikium við öfllum
þeim er heiðruðu minningu
hennar með blóma- og minn-
ungagjöáum.
Vandamenn.