Morgunblaðið - 08.01.1969, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 1969.
Útaefiandi H.f, ATváfctr, Uey&javiic.
Fxamkvasmdastj óri Haraldur Sveinsaon,
'Ritsfcjórar Sigurður Bjarnason frá ViguaP,
Matithías Jo'hannessföm,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfullfcrúi Þorbjöm G uðmundsson.
Eréttaistjóri Björn Jóhannssoir,
Auglýsingiajstjóri Arni Garðar Krisfcinssom.
Ritstjórn og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sínai IO-IjOiO1.
Auglýsingar Aðialstræti 6. Sími 22-4-80,
Aisikxiftargijald fcr. 100.00 á mónuði innanlands.
í lausasölu kr. 10.00 eintakið.
ÖFLUG FRAMLEIÐSLA
ER EINA LEIÐIN
k stæða er til að fagna
þeirri staðreynd, sem
skýrt var frá hér í blaðinu
í gær að gjaldeyrisstaða
landsmanna hefur batnað um
650 millj. króna sl. tvo mán-
uði. Hins vegar versnaði
gjaldeyrisstaðan í heild á sl.
ári nálægt 1300 millj. króna
miðað við núverandi gengi.
Komu þessar upplýsingar
fram í stuttu samtali, sem
blaðið átti við Jóhannes Nor-
dal Seðlabankastjóra. Jafn-
framt skýrði hann frá því að
útflutningsverðmæti hefði á
árinu 1968 minnkað um 25%
frá árinu 1967 en um 45%
miðað við árið 1966. Tekjutap
útflutningsframleiðslunnar
hefur þó orðið meira á þess-
um tveimur árum.
Þrátt fyrir þessar uggvæn-
legu tölur um útflutninginn
og gjaldeyrisafkomuna sl. ár
er þó aðeins tekið að rofa til.
Gjaldeyrisstaðan hefur eins
óg áður er sagt batnað um
650 milljónir króna sl. tvo
mánuði. Er þar tekið að gæta
áhrifa gengisbreytingarinnar,
sem fyrst og fremst hefur
haft í för með sér, að mjög
hefur dregið úr gjaldeyrissölu
bankanna.
Það sem nú skiptir mestu
málí er að útflutningsfram-
leiðslan komist í fullan gang.
Öflug útflutningsframleiðsla
er eina leiðin til þess að
halda uppi nægri atvinnu í
landinu annars vegar og hins
vegar að treysta gjaldeyris-
stöðuna út á við. Nú má þéss
vegna ekkert gera, sem tor-
veldar þróttmikinn rekstur
atvinnutækjanna. Ef nýjar
byrðar yrðu nú lagðar á út-
flutningsframleiðsluna hlyti
það að draga úr þeim áhrif-
um, sem gengisbreytingunni
var ætlað að hafa henni til
hagsbóta. Þegar hafa verið
gerðar nokkrar ráðstafanir til
þess að koma í gang þeim
hraðfrystihúsum, sem stöðv-
ast höfðu af völdum halla-
reksturs og erfiðleika. Jafn-
framt hefur verið rætt um
verulega útlánaaukningu til
ýmsra greina framleiðslunn-
ar. Á því má engin bið verða
Nú ríður lífið á því að rösk-
lega sé unnið. Verulegt at-
vinnuleysi hefur þegar skap-
ast, bæði hér í höfuðborginni
og í einstökum öðrum byggð-
arlögum við sjávarsíðuna.
Það ástand má ekki verða
varanlegt. Þvert á móti verð-
ur að leggja höfuðáherzlu á
að fá hverri starfsfúsri hönd
atvinnu og tryggja þar með
afkomu almennings í landinu.
En frumskilyrði þess að
hjól framleiðslunnar snúist,
að atvinnuleysi verði útrýmt
að gjaldeyrisstaðan haldi
áfram að batna er að vinnu-
friður haldist í landinu. Hann
verður að tryggja með sam-
eiginlegu átaki verkalýðs og
vinnuveitenda. Þegar fram-
leiðslan er kominn í full-
an gang þegar tekizt hefur
að auka útflutninginn og þar
með þjóðartekjurnar er tími
til þess að tala um kjarabæt-
ur. Nú má umfram allt ekki
hefja nýtt kapphlaup milli
kaupgjalds og verðlags. Slíkt
atferli væri visasti vegurinn
til þess að koma í veg fyrir já-
kvæðan árangur af gengis-
breytingunni og öðrum ráð-
stöfunum, sem gerðar hafa
verið til þess að mæta hinum
geigvænlegu erfiðleikum, sem
spretta af verðfalli afurða og
aflabresti. Reynum þess
vegna umfram allt að draga
úr tortryggninni milli stétta
og starfshópa. Leggjumst á
eitt um að útrýma atvinnu-
leysinu og auka útflutnings-
framleiðsluna. Það eitt er þess
ari framsæknu og dugmiklu
þjóð samboðið.
NIXON OG
VIETNAM
Oamningaviðræður um Víet-
^ nam í París ganga treg-
lega. Það var Lyndon John-
son Bandaríkjaforseti, sem
forustu hafði um að þessar
viðræður voru hafnar. Er
ástæðulaust að draga í efa að
forsetinn hafi haft einlægan
áhuga á að binda endi á stríð-
ið í Víetnam. Vitanlega gerðu
allir sér ljóst fyrirfram að
þessar viðræður mundu taka
langan tíma, áður en árang-
ur kæmi í Ijós. En fulltrúar
Norður-Víetnam hafa reynzt
jafnvel enn tregari til sátta
en gert hafði verið ráð fyrir.
Nú hefur talsmaður Ric-
hards Nixons lýst því yfir að
Henry Cabot Lodge fyrrv.
sendiherra Bandaríkjanna í
Saigon muni taka við af Av-
erill Harrimann, sem aðalfull-
trúi Bandaríkjanna á Parísar-
fundinum um Víetnam. Hefur
þeirri ráðstöfun ekki verið
tekið illa. Vitað er að Henry
Cabot Lodge þekkir Víetnam
vandamálið betur en flestir
aðrir. Hann er hófsamur og
raunsær stjórnmálamaður,
sem gerir sér það áreiðanlega
ljóst fyrirfram að þetta vanda
Lögreglan flytur einn mótmælendanna á brott.
Við fánastöngina í forgarði kínverska sendiráðsins.
„MAO, MA0, MAO,
FARÐU TIL FJANDANS
Oeirðir við kínverska sendiráðið í Nýju Delhi
KÍNVERSKA stjórnin sendi
þeirri indversku mómæli um
síðustu helgi vegna óeirða,
sem urðu við sendiráð Kína í
Nýju Delhi rétt fyrir áramót-
in. Segir kínverska stjórnin að
mótmælin hafi verið skipu-
lögð, en yfirvöldin ekkert gert
til að koma í veg fyrir þau.
Að óeirðunum stóðu flótta-
menn frá Tíbet, sem búsettir
eru í sérstökum flóttamanna-
búðum í Nýju Delhi, og auk
þeirra tóku þátt nokkrir Ind-
vcrjar, aðallega félagar úr
Jan Sangh flokknum, sem er
þjóðemisflokkur Hindúa. Var
efnt til mótmæla við kín-
verska sendiráðið vegna fram
komu kínverskra verkamanna
í Nepal gagnvart indverska
blaðamanninum Frank Mora-
es.
Lögreglan skarst fljótlega í
leikinn þegar mannfjöldinn,
um 300 manns, safnaðist sam-
an við kínverska sendiráðið,
og handók 48 menn, sem ruðzt
höfðu inn í forgarð sendiráðs-
ins. Meðal þeirra handteknp
var M. L. Sondhi þingmaður
Jan Sangh flokksins.
Svo virðist sem Sondhi
þingmaður hafi verið einn
helzti ihvatamiaðurinm að mót-
mæLuinuim, en hann er þeiklkibux
andkommúnisti. Þegar hann
var hand'tðkinn var hann að
reyna ag festa mótnæilaorð-
sendingu upp á vegg hjá
sendiráðinu. í orðsendingunni
mómælir þinigmaðurinn meint
um móðgunum við Frank
Moraes, þegar kínverskir
verkamenn stöðvuðu biifreið
hanis um 80 kim. fyrir norðain
Katmand'U í Nepal um jóliin.
Með Moraes var Marilyn
Framhald á bls. 17
111 'AN IÍR HFIMI
U 1 Vi ur w 1 Mli ui\ nuiYii
mál er torleyst og umræð-
urnar um það hljóta að taka
langan tíma.
En hver er stefna hins ný-
kjörna forseta Bandaríkjanna
Richards Nixons í þessu máli?
Hann hefur margsinnis lýst
því yfir að hann vilji binda
sem fyrst enda á styrjöldina
í Víetnam. En í kosningabar-
áttu sinni þótti hann slá mjög
úr og í, þegar hann var spurð
ur um það, hvaða leið hann
vildi fara til þess. Ætlar Nix-
on sér að standa í einu og
öllu við skuldbindingar
Bandaríkjanna við banda-
menn sína í Asíu í sambandi
við Víetnamdeiluna, eða vill
hann leysa málið, hvað sem
það kostar?
Eisenhower batt enda á
Kóreustyrjöldina á sínum
tíma. Repúblikanar segja að
Nixon muni binda endi á Ví-
etnamstríðið. Það væri vissu-
lega vel farið ef honum tæk-
ist það, án þess að ofurselja
Suður-Víetnam harðstjóm
kommúnista. Hinn frjálsi
heimur vill að sjálfsögðu að
Suður-Víetnam verði samein-
að í eitt sjálfstætt ríki með
lýðræðisskipulagi. En engan
þarf að undra þótt tortryggni
gæti gagnvart kommúnista-
stjórninni í Hanoi, sem rauf
Genfarsamninginn frá 1954 og
hóf árásarstyrjöldina í Suður-
Víetnam.
HAFÍSINN
ITafísinn nálgast landið hröð
um skrefum. Nefnd hef-
ur starfað til þess að undir-
búa þá landshluta, sem haf-
ísinn þjarmar að undir komu
hans. En hvernig er þeim
undirbúningi háttað? Hafa
nægilega snör handtök ver-
ið höfð á í þessum efnurn?