Morgunblaðið - 22.02.1969, Page 18

18
MÖRGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1969.
Prjdnastofan Iðunn sýnir í Höfn
EITT af þeim ellefu fyrir-
tækjum, sem aetlar að sýna á
kaupstefnunni Faáhion Week
í Bella Centret í Kaupsmanna-
höfn í næsta mánuði er Prjóna
stofan Iðunn á Seltjarnar-
nesi. Frá hinum þátttakend-
unum sögðum við í miðviku-
dagsblaði, en þá féll Iðunn
niður. Hér með bætuim við úr
því.
Prjónastofan Iðunn h.f. er
til húsa í nýrri, stórri bygg-
ingu, sem blasir við þegar ek-
ið er eftír Nesveginum út á
Seltjarnarnesið, en húsið er
nr. 1 við Skerjabraut. Þetta
fyrirtæki reka þeir feðgarnir
Þorsteinn Guðíbrandsson og
Njáll Þorsteinsson, og hafa
rekið prjónastofuna í hart nær
20 ár, eða frá 1950. Þeir fram-
leiða peysur úr gerviefnum,
Akríl og Lismeran og prjóna
einnig úr ull, sem kemur frá
Ástralíu, um Belgíu. Nýja
verksmiðjuhúsið var byggt
fyrir tveimur árum. Þar vihna
nú um 20 manns að sfaðaldri,
en bætt er við fólki síðari
hluta árs, að því er Njáll sagði
okkur.
— Við erum búnir að koma
okkur upp góðu húsnæði hér,
sagði Njáll ennfremur. Hús-
næði er ekki fuilnýtt og við
vinnum í rauninni ekki nema
með hál'fum afköstum, því að-
eins er unnið í dagvinnu. Ef
markaður opnast fyrir fram-
leiðshwia, þá getum við þess-
vegna aukið afköstin.
Prjónastofan Iðunn hefur
selt mikið af alls konar peys-
um, á börn og fuLlorðna, á ís-
lenzkum markaði, en um út-
flutning hefur ekki beint ver-
ið að ræða. Þátttakan í sýn-
ingunni í Kaupmannahöfn er
því fyrsta tilraun til að færa
út kvíarnar. — Við gerum okk
ur engar sérstakar vonir,
sagði Njáll, en við ætlum að
gera tilraun með að 'taka þátt
í þessari sýningu og vita hvar
við stöndum.
Ætlunin er að sýna peysur
úr gerviefnum — 2-3 gerðir
af dömujökkum og peysur úr
akríl. Efnið í peysurnar er
keypt frá Danmörku, en unn-
ið úr því hér. Þetta er í raun-
inni samskonar þráður og
dakron og þessháttar efni, en
framleiðendur nefna þau
****,1*’«*~~
Prjónastofan Iðunn er í nýju fallegu verksmiðjuhúsi á Seltjarnamesi.
Jakki úr akríl, sem Prjóna-
stofan Iðunn ætlar að sýna <
Kaupmannahöfn.
ýmsum nöfnum. Mynztrin
koma frá Þýzkalandi og á sum
um þeirra fær Iðunn einka-
rétt. Slík mynstur verða not-
uð á sýningarpeysurnar í
Kaupmannahöfn.
í prjónastofunni eru nýjar
mjög vandaðar prjónavélar.
T.d. skoðuðum við eina
sem var að prjóna
í lengjum tilsniðnar erm-
ar með líningum, og Njáll
segir okkur að hún spari
15% í efni, með því að prjóna
ermarnar svona nákvæmlega,
svo ekkert fari í afganga.
Hann segir að slíka uppbygg-
ingu þurfi að gera með góðum
fyrirvara, því biðtími eftir
vélum sé 3-4 ár, en það sé erf-
itt, vegna þess hve lán fást
seint og því verði að grípa til
rekstrarfjárins í uppbygging-
una.

Á aftur að sneiða af Líf-
eyrissjóði togaramanna?
Þegar Lífeyrissjóður togarasjó
manna var stofnaður með 5. millj
króna framlagi úr Ríkissjóði, ef
ég man rétt, var okkur togara-
sjómönnum sagt að 6 prs. fram-
lag útgerðarmanna á móti 4 prs.
frá okkur væri 6 prs. kauphækk
un. Því trúðu fáir aðrir en þeir
sem höfðu pólitíska afstöðu, eða
gátu horft 10 til 30 ár aftur eða
fram í tímann.
Samningarnir voru samþykkt-
ir með tilliti til ofanritaðs og
JOIS - MWILLE
glerullareinangrunin
Fleiri og fleiri r.ota Johns-
Manville glerullareinangrun-
ina með álpappírnum,
enda eitt bezta einangrunar-
efnið og jafnframt það
langódýrasta.
Þér greiðið álíka fyrir 4”
J-M glerull og 1V\" frauð-
plasteinangrun og fáið auk
þess álpappír rneð!
Jafnvel flugfragt borgar sig
Sendum um land allt —
Jón Loftsson hf.
Hringbraut 121. - Sími 10600.
þeirra kjarabóta, sem með fylgdu.
Ástæðan fyrir stofnun lífeyris-
sjóðs var að hálfu þáverandi
Ríkisstjórnar og trúnaðarmanna
sjómanna og útgerðarmanna trú
á að lífeyrissjóðurinn væri hjálp
til að halda þeim, sem kunnu
vel til verka á skipinu um borð,
en það var vindhögg eins og
flestir vita, sem um borð í skip-
unum voru á þeim tíma. For-
ystumennirnir, sem voru ráðgef-
andi voru að mínu áliti ekki
færir um að gefa ráð vegna lé-
icgs sambands við þá, sem raun
verulega mynduðu þann kjarna,
sem þeir töldu að samanstæði
af mönnum, sem verið hefðu 10
til 30 ár á togara, en saman-
stóð í meirihluta af mönnum, er
höfðu 1 til 10 ár um borð, auk
þess sem ekki var gert nógu vel
við þá, sem lengst höfðu verið
um borð í sjóðslögunum til þess
að sjóðstofnunin lengdi starfs-
tíma þeirra á skipunum. Þar eð
ég hygg að flestir togarasjómenn
viti hvað þetta þýddi fyrir okk-
ur þá og nú tel ég óþarft að
fjölyrða frekar um lögin.
SAMKOMUR
K.F.U.M.
Á morgun:
Kl. 10.30 f.h. sunnudagaskól-
inn við Amtmannsrst., drengja
deildirnar í Langagerði 1 og
í félagsheimilinu við Hlaðbæ
í Árbæjarhverfi, barnasam-
koma í Digranesskóla við
Álfhólsveg í Kópavogi.
Kl. 10.45 f. h. drengjadeildin
Kirkjuteigi 33.
Kl. 1.30 e.h. drengjadeild-
irnar við Amtmannsstíg og
drengjadeildin við Holtsveg.
Kl. 8.30 e.h. almenn sam-
koma í húsi félagsins við Amt
mannssfíg. Jónannes Sigurðs-
son, prentari, talar. Kvenna-
kór K.F.U.K. syngur.
Allij- velkomnir.
Fyrir nokkrum árum var nafni
lífeyrissjóðs okkar breytt mieð
lagasetningu í Lífeyrsisjóð togana
sjómanna og undirmanna á far-
skipum. Þetta var geirt án þess
að við værum að spurðir og
okkur sagt af atvinnu-forustu-
mönnum okkar að það væri okk
ar hagur að leggja fram stofn-
fé til nafnbreytingarinnar, ásamt
því að kippa undirmönnum far-
skipanna inn í okkar lífeyris-
sjóð, mönnum sem að því er
virtist töldust ekki hæfir til að
vera í sameiginlegum lífeyris-
sjóði með yfirmönnum sínum, er
um langan tíma fyrir sambræðsl
una höfðu haft sinn eigin líf-
eyrissjóð, lífeyrissjóð, sem út-
gerðir farskipanna hafa byggt
upp með sínu framlagi og fram
lagi yfirmannanna. í þeim sjóði,
eða sjóðum, var fyrir hendi fé,
sem hefði mátt nota sem stofn-
fé fyrir lífeyrissjóð undirmanna
á farskipunum, enda eðlilegast,
að undirmenn þeirra skipa fylgdu
yfirmönnum sínum í sameignleg-
um lífeyrissjóði eins og á tog-
urunum. En hörmungin varð sú
að togaraútgerðarmenn og sjó-
menn, sem um árabil höfðu af
mörgum verið taldir betlarar og
mein á þjóðarlíkamanum, voru
notaðir til að leggja fram stofn-
fé sem „Óskabarn Þjóðarinnar“
og hin farskipafélögin hefðu átt
að leggja til, en ekki útvegur
og sjómenn, sem flestir bölvuðu.
nema forystumenn þjóðarinnar á
Sjómannadaginn, en hann er held
ur ekki nema einu sinni á ári.
Það sem að ofan er ritað kann
að virðast langur formáli miðað
við fyrirsögnina, en hverja sögu
verður að rekja sem hún er. Nú
standa yfir samningar milli út-
gerðarmanna og sjómanna á báta
flotanum, það er á fiskiskipum
allt að 500 rúmlestir og eru
ekki talin togarar. Eitt helzta
kröfumál sjómanna er stofnun
lífeyrissjóðs, og það sem við
togarasjómenn óttumst er að líf-
eyrissjóður okkar og þar rneð
það fé, sem útgerðarmenn og sjó
menn togaranna hafa í hann lagt
verði aftur skert og tekinn miklu
stærri biti en í fyrra sinnið.
f dag er lífeyrissjóður okkar
næst stærsti lífeyrissjóður landa
manna á eftir sjóði opinberra
starfsmanna og að mínu áliti fylli
lega fær um að veita sjóðþegum
sínum sömu réttindi og opinber-
ir starfsmenn hafa í sínum sjóð;,
en á það skortir mikið. Ef þeim
mikla fjölda, sem á bátunum eru
yrði bætt við sjóðþeganna, sem
fyrir eru, yrði sú stóra upp-
hæð, sem nú er í sjóðnum senni
lega óvirkari en 5 millj. króna
stofnféð forðum. Jafnframt hyrfi
sú rýrnaða kauplhækkun, sem
stofnun sjóðsins gaf fyrir 10 ár-
urn og við togarasjómenn yrðum
að fá hana atfur frá togaraút-
gerðarmönnum, þótt þeir séu
lítt færir um að inna þá greiðslu
af hendi.
Sá maður, sem vinnur í landi
og er félagi í lífeyrissjóði fær
úr sjóðnum 65 til 70 ára gamall
og lög um okkar sjóð voru mið-
uð við 65 ára, sem er minnst
15 árum of hátt, ef tekið er til-
lit til fjarvista sjómanna frá heim
ilum sínum o.fl. Togarasjómaður
sem byrjað hefur starf sitt
16 til 20 ára gamall er búinn
að vera 30 til 34 ár um borð
fimmtugur og þá búinn að þjóna
þjóð sinni að fullu og á á þeim
aldri fyllilega skilin full eftir-
laun miðað við starfsmann í landi
með sína 365 daga heima á ári
í stað þeirra 60—80, sem togara
sjómaður er í landi ár hvert.
Það hefur nægilega oft verið
illu að okkur togarasjómönnum
vikið án þess að við höfum kvart
að til muna þó að ekki sé hirt
af okkur í einu lagi 10 prs. af
kaupi okkar síðastliðin 10 ár.
Þið forystumenn þjóðar og sam
taka okkar látið ykkur nægja
að hafa einu sinni skorið sneið
af lífeyrissjóði okkar og leyfið
okkur að halda því sem eftir er.
Gísli Hjartarson.
AUGLVSINGIR
5ÍIV1I 22*4‘SO
BRIDGE
I DAG, laugardag, hefst íslands
mótið í bridge í tvímennings-
keppni. Spila’ð verður í Domus
Medica. Fyrsta umferð hefst kl.
13.30 í dag, en önnur og þriðja
umferð verða spilaðar á morg-
un kl. 14 og kl. 20, og mótinu
lýkur annað kvöld.
Þátttakendur eru 188. Spilað
verður í 4 riðlum, einum í
meistaraflokki og þremur í I.
flokki. Þátttakendur eru frá
þessum stöðum: Selfossi, Hvera
gerði, Hafnarfirði, Kópavogi,
Keflavík, Akranesi, Akureyri og
6 félögum í Reykjavík.
Meðaj þátttakenda eru 1»-
landsmeistarar sl. árs, þeir As-
mundur Pálsson og Hjalti Elías-
son. Þá er meðal þátttakenda
Sigurður Kristjánsson frá Siglu-
firði, sem nú er 80 ára gamall
og árum sarnan var me'ðal okk-
ar beztu spilara og varð einu
sinni íslandsmeistari í tvímenn-
ingskeppni og spilaði þá á móti
syni sínum Vilhjálmi. Auk þess
ara eru flestir okkar beztu spil-
ara og m.a. þeir spilarar, sem
ætft hafa á landsliðsæfingum í
vetur.
Sveitakeppni Islandsmótsins
hetfst 29. marz n.k.
Hvítobandið
verður endur-
hæfingnrstöð
ÁKVEÐIÐ hefur verið, að
byggíng sú, þar sem Hvítaband-
ið var til húsa, skuli notað í sam
bandi við geðdeild Borgarspítala.
Er ráðgert, að þar munl sjúkl-
ingar, sem eru á batavegi og í
endurhæfingu, hafa fastan sama
stað.
Ekki hefur endanlega verið
ákveðið, nær þessi deild tekur
til starfa. Reynt verður að hraða
fyrirhuguðum breytingum sem
mest, og ætti deildin að vera
komin í gagnið í sumar, ef allt
gengur eftii’ áætlun.