Morgunblaðið - 04.03.1969, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. MARZ 1969.
11
ÚR RÆÐU STEINARS:
Fyrri framsögumaður Heim
dallar á kappræðufundinum
var Steinar Berg Björnsson,
formaður Heimdallar og gerði
hann í ræðu sinni ítarlega
grein fyrir stefnu ríkisstjórn
arinnar í efnahagsmálum. Hér
fer á eftir sá kafli í ræðu
hans, sem fjallaði um þau
vandamál, sem að hafa steðj-
að frá miðju ári 1966:
Um mitt ár 1966 tók að gæta
verðfalls á erl. mörkuðum s*em
ríkisstjórnin réði ekki við þótt
skilja hafi mátt á stjórnarand-
stöðunni að svo hafi verið. Það
sem einkum olli verðfallinu var
stóraukin samkeppni sérstaklega
frá Kanadamönnum og Norð-
mönnum á Bandaríkjamarkaði
svo og sú ákvörðun páfans að
Jeyfa kaþólsku fólki að borða
kjöt á föstudögum og á föst-
unni og láðist þeim góða manni
að afla til Þess heimildar hjá nú-
verandi stjórn. Annar aðalmark-
aður okkar fyrir frystar sjáva-
afurðir eru Sovétríkin og hafa
þau fylgt verðlaginu á Banda-
ríkjamarkaði, ennfremur hafa
þau stóraukið fiskveiðar sínar.
Þessu verðfalli mætti ríkis-
stjórnin þannig að gjaldeyrisvara
sjóðurinn var notaður til þess að
forða þeirri lífskj araskerðingu
sem annars hefði strax leitt af
verðfallinu. Jafnframt var grip-
ið til verðstöðvunar haustið 1966
í þeirri von að verðlagsþróunin
yrði aftur hagstæðari á árinu
1967 þrátt fyrir verðfall og afla-
brest hélzt full atvinna, þannig
að kjör landsmanna rýrnuðu
ekki Þegar leið á árið 1907 varð
augljóst að verðfallið var var-
anlegra en reiknað hafði verið
með og einnig kom til verulegur
aflabrestur. Samt var ætlun
stjórnar að halda áfram verð-
stöðvuninni og koma á jafnvæigi
í fjárhag ríkissjóðs og þá jafn-
framt greiðslustöðu við útlönd
með stöðvun á hækkun almennra
útgjalda, laakkunniðurgreiðslna
og hækkun tiltekinna skatta og
gjalda er ekki hefðu áhrif á al-
mennt verðlag vöru og þjónustu.
Með þessum aðgerðum átti að
reyna að leysa til bráðabírgða
efnahagsvandann í trausti þess
að þróunin í aflamagni og verði
yrðí hagstæðara á árinu 1968 en
verið hafði. Áður en til þessara
aðgerða kæmi felldi Wilson
gengi sterlingspundsins án þess
að spyrja hér nokkurn mann
leyfis og er mér það til efs að
hann hefði leitað samþykkis
Framsóknar þótt hún hefði farið
með stjórn fjármála.
Því reyndist nauðsynlegt að
lækka gengið til samræmis við
gengislækkun sterlingspundsins.
Þá var um leið ákveðið að lækka
gengið það mikið að lækkunin
leiðrétti jafnframt þá skerðingu
sem þegar var orðin.
Þessar aðgerðir hafa fyrst og
fremst beinzt að því að hagkerf-
Steinar Berg Björnsson.
ið aðlagaðist eins sársaukalaust
og hægt væri breyttum aðstæð-
um án þess að snöggur samdrátt-
ur yrði í framleiðslu og fram-
kvæmdum þannig að ekki kæmi
til víðtæks atvinnuleysis og
skerðingar lífskjara.
Spurning sem menn velta oft
fyrir sér er hvers vegna ríkis-
stjórnin hafi fellt gengið aftur
s'l. haust, hvort gengisfellingin
1967 hafi verið vitlaust útreikn-
uð eða hvort svona illa hafi ver-
ið haldið á spilunum á sl. hausti.
Við gengisfellinguna 1967 batn
aði hagur útflutningsatvinnuveg-
anna um 25%, en það sem gerð-
ist á sl. ári oig gerði þessa lag-
færingu að engu var einkum
þrennt. í fyrsta lagi 11,5% kaup
hækkun sem át upp þriðja hlut-
ann af lagfæringunni og ég beini
þeirri spurningu til Framsóknar
mannanna sem hér eru staddir
hvort ríkisstjórnín hefði átt að
banna þessa kauphækkun með
lögum.
Kapprœðufundur Heimdallar og FUF um efnahagsmálin:
Jlí á | h

vegna stefnuleysis og úrrœðaleysis Framsóknarflokksins í efnahagsmálum
SL. sunnudag efndu Hcim-
dallur, félag ungra Sjálfstæð
ismanna, og Félag imgra
Framsóknurtnanna til kapp-
ræðufundar um efnahagsmál
í Sigtúni. Var húsfyllir á
fundinum og mikill áhugi
meðal fundarmanna.
Sérstaka athygli vakti sú
staðreynd, að málflutningur
Framsóknarmanna einkennd-
ist fyrst og fremst af því, að
þeir voru í stöðugri vörn
vegna stefnuleysis og úr-
ræðaleysis Framsóknarflokks
ins í efnahags- og atvinmt-
málum þjóðarinnar. Siðasti
ræðumaður ungra Framsókn-
armanna flutti varnarræðu í
lokin, þar sem hann gerði til-
raun til þess að útskýra
stefnu Framsóknarflokksins
í efnahagsmálum, en fórst
það óhönduglega svo sem
vonlegt var.
Kappræðuifundúrinn hófst ki.
3 stundvíslega á sunnudaginn og
voru fuindarstjórar tveir, þeir
Pétur Kjartansson, varaformað-
ur Heimdallar og Sigurður Þór-
hall-sson frá FUF. Fyrstí
íramsögumaður var Þröstur Ól-
afsson af hálifu FUF og flutti
hann fræðilegan fyrirlestur um
hagfræði fyrir byrjendur eins
og einn af ræðuimönnum á fund-
inum komst að orðL Þá talaði
Steeinar Berg Björnsson fyrÞ
HeimdaH og rakti hann ítar-
lega stefnu ríkisstjórnarmnar í
efnahagsmálum og atvinnumál-
um frá upphafi og fram til þessa
dags. Að Iqkinni ræðu Steinars
Bergs taiaði síðari framsögumað-
ur FUF, Blías Snæland Jónsson,
en síðasti framsögumaðurinn var
Styrmir Gunnarsson, sem talaði
fyrir Heimdall og ræddi
hann pólitískt framtferði Fram-
sóknarflokksins á síðustu árum
og hálfvelgju og kák þess flokks
í afstöðu til efnahagslegra vanda
m'ála. Eru kaflar úr ræðum fram
sögumanna Heimdallar birtir
hér 'á síðunni.
Að ræðum framsögumanna
loknum töluðu fjórir menn frá
hvorum aðila. Atf h'álfu Heim-
dallar töluðu í þeirri umferð:
Ásmundur Einarrson, Eggert
Hauksson, Halldór Blöndal og
Ellert B. Schram. Gerðu þeir að
umtalsefni einstök atriði í ræð-
um Framsóknarmanna. Fyrir
FUF töluðu í þessari iumtferð:
Georg Ólafsson, Ólafur Þórðar-
son, Tómas Karlsson og Baldur
Óskarsson.
í lok fundarins töluðu svo
Elías Snæland Jónsson fyrir
FUF og Styrmir Gunnarsson fyr
ir Heimdall. Eins og fyrr segir
einkenndist aliur málflutningur
Framsóknarmanna af því að
þeir voru í vörn vegna stefnu-
leysis Frarrtsóknarflokksins í
efnahagsmálum. Skoraði síðasti
ræðumaður Heimdallar á þá
ungu Framsóknarmenn, sem þar
voru staddir, að yfirgefa þann
afturhaldsflokk en ganga til sam
starfs við unga Sjálfstæðismenn
um framtíðanippbyggingu ís-
lands — enda ætti ungt fólk
ekki heima í Framsóknarflok&n
um.
ÚR RÆÐU STYRMIS:
Síðari framsögumaður Heim
dallar FUS á kappræðufund-
inum með FUF var Styrmir
Gunnarsson. Gerði hann í
ræðu sinni að umtalsefni af-
stöðu Framsóknarflokksins til
helztu vandamála í efnahags-
og atvinnumálum. Fer hér á
eftir kafli úr framsöguræðu
Styrmis Gunnarssonar á fund
inum:
Smúuim oWkur nú að afetöðu
Firaimsöknanmann.a tíl helztu
vandamiála í efnahagis- og at-
vinmnmákim iandsnmaama,, sem
«pp hatfa kiomið á síðairi árxim.
Sú afstaða h-eifur ýmist eim-
kennzt atf ótrúlegri þröngsýni og
raiunar beinu atftuihaldd eða
'hállfveligju og káki Framsóknar-
merrn haifa í hvorargam fótinn
þorað að stiga.
Það grundivanaiPvaTídaimjáil, sem
þessi þjóð hefur staðiðið frammi
iyrir nú á siðari áruan, eins og
jaifnan áður, er sú staðieyod, að
atvininajjvegirnir eru otf einhæfir,
við enum of háðir aveiffliutn í
s j áva rú tv-eg iniu.m, Þetta er ó-
haggamleg staðreymd, sem eng-
inm getur liokað auigu'num fyrir.
Á mestu uppgangistímum í
söigu þjóðarinmar gerðu Sjáltf-
stæðismenn sór grein fyrir þvi,
að síidargróðiinm rmxndi ekki
stamda um alla eilífð og að
renna yrði fleiri stoðum umdir
atfkomiu fótksins í þesisu lamdi.
Umdir forustu Sjáifstæðismanma
voru teknar tímamótaákivarðanir
um uppbyggiinigu orkutfreks iðm-
aðar í liandiniu með byggingu
Búrfeltevirkjunar og sammimigum-
um um áliverið í Straiuimisivik.
Framsóiknarmenm snerust gegn
þessum stórframkvœmdum. —
Þessir menn lögðust gegn því,
að hafizt yrði hamda um að nýta
aðra mestu auðlind, sem þessi
þjóð hefur yfir að ráða. Það
kostaði ofsafengna barátbu að
koma þe&sum miáliuim í heila
höfn. Fraimsóknarmen.n avifust
einökis í tiiraunum sírwum til
þess að koima í veg fyrir þessar
framfcv-æmdir. Landráðahrgizi-
um var ausið yfir forustumenn
þjóðarimnar og þeigaT alftt anmað
þraut var gripið til þess ráðs að
að segja, að þjóðin hefði ekki
næigilegt vinnuatfll til þess að ráð-
ast í þessar framkvæmdiir, að
vinmuatflið yrði tekið frá sj’ávar-
útvaginum og þar með gratfið
undan honum.
Hvernig 'haidið þið, góðir
fumidarmenm, að ástandáð í
þessu landi hefði verið etf réð-
um Pramsóknarmannia hetfði ver-
ið fylgt á þessuim tímurn?
Hvernig hafldið þið að atvirunu-
ástandið hefði verið í lamdimu á
árum 1967 og 1968 og nú í ár
ef farið hefði verið að réðum
Eysteins Jónsisonar og félaga
haps á þeim tíma? Það þaæf
ekki að hafa fleiri orð uun það.
Við sjáuim það ÖH.
Það var ekki eimi sinni liðið
eitt ár fná því að Framsóknar-
memn sögðu þjóðinni að ekki
mætti ráðáist í þessar stórtfram-
kivæmdir vegina skorts á vinnu-
afli og þar til atvinnuleysÍJs fór
að gæta vegna þeirra stórfiost-
leg'U áíaWa, sem sjáivarúitvegur-
ion varð fyrir og hófuist aðeinis
moitókiium mániuðum eftir að or-
Styrmir Gunnarsson.
«stan um BúrM og Straiumsvik
var háð.
Þegar timar líða mun þeesi aí
staða F ramsókmarmanma verða
talin dæmi wn einhverja mestu
þröogsýni, fhad'd og afturtiald í
máletfmum þjóðarinnar á þesssari
öld og það er aldeilis furðulegt,
að umgir memn ■stóuli finma hjá
sér hvöt til þess að starfa í silik-
um fkxfeki og leggja honum lið.
Annað grumdvail aratriðii í
pólitísk'um deilum á þessu timia-
bili hefur verið afstaða til verð-
bóligunnar og atvinniufyriritækja
iandsmann'3. Frams'ókniarmenm
haifa haédið því fram, að ríkis-
stjórnm hafi vanrækt upphygg-
imig»j íslenzkra atvinnuvega.
Lítum eitt andartak á þetta
mál. Ríkisstjórnin hefur atflan
stjórmarferillll sinn barizt við að
tooma mönmum í skilninig um, að
atvinmutfyrirtækm geta ekki
sjálfkrafa hækkað allt kaup-
gjald í landinu um 10—20—30%
á hverju ári, að kaupgj aildshækk
un hlyti að byggjast á raum-
vererlegri fraimleiðniaukninigu at-
Framhald á bls. 17