Morgunblaðið - 28.03.1969, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. MARZ l'»69
T3lt@efandi H.f. Árvafcur, ReykjaivSc.
Fxiarafcvœmdastj óri Haraldur Sveinsson.
'RitBtjjóraí Sigurður Bjarnason frá Viguir.
Malitihías Joíhanniessten.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Eitstj ómarfulltrúi Þorbjöm Guðjnundsson.
Bróttaisitjóiril Björn Jólhannissom.
Auglýsingastjóri ÁÍni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsia Aðalstræti 6. Srmi Ift-liOO.
Auglýsingar AðaOstrœti 6. Sími 22-4-80.
Áakxiftargjáld kr. 400.00 á imánuði innanilands.
í lausasöiu fcr. 10.00 eintakið.
AÐILD STÚDENTA
AÐ STJÓRN
HÁSKÓLA ÍSLANDS
l>íkisstjórnin hefur fyrir
skömmu lagt fram á Al-
þingi frumvarp til laga um
breytingu á lögum um Há-
skóla íslands. Felur frum-
varpið fyrst og fremst í sér
að stóraukin verði aðild stúd-
enta að stjórn Háskólans.
Gert er ráð fyrir að tveir full
trúar stúdenta fái sæti í há-
skólaráði, tveir stúdentar sitji
í stjórn hverrar deildar og að
10 fulltrúar stúdenta eigi rétt
á því að taka þátt í rektors-
kjöri.
Með þessu er tvímælalaust
stefnt í rétta átt. Það er áreið
anlega gagnlegt fyrir Háskóla
íslands að aukin verði sam-
vinna milli yfirstjórnar skól-
ans bg stúdentanna. Háskól-
inn er orðinn svo stór og viða
mikil stofnun að slík sam-
vinna er beinlínis nauðsynleg.
Reynsla háskóla í öðrum lönd
urrí hefur einnig sannað að
hið gamla fyrirkomulag hefur
leitt til ýmis konar erfiðleika
og árekstra milli forstöðu-
manna háskólanna og nem-
enda þeirra.
Háskóli íslands mun vera
eínn yngsti háskóli á Norður-
Iondum. Þess vegna fer vel á
því að hann hafi forgöngu
um þær breytingar í nútíma-
átt, sem hefur hafa verið
nefndar. Eftir því sem bezt er
vitað er stúdentum heimiluð
þátttaka í rektorskjöri við að-
eins tvo háskóla á Norður-
löndum, þ.e. við háskólana í
Björgvin og Osló.
í greinargerð fyrrgreinds
stjórnarfrumvarps um breyt-
ingu á háskólalögunum er frá
því skýrt að reynslan af þátt-
töku stúdenta hér í stjórn há-
skólans sé mjög góð. Mikil-
váegt hefði verið að heyra
sjónarmið stúdenta. Þeir hafi
yfirleitt flutt mál sitt af fullri
ábyrgðarkennd og lagt sig
fram um að kynna sér mál-
efni, sem til afgreiðslu hafa
komið. Er talið að þessi þátt-
taka hafi stuðlað að því að
treysta tengslin milli háskóla-
kennara og stúdenta. Það er
þessi góða reynsla, sem veld-
ur því m.a. að nú er talið rétt
að verða við tilmælum stúd-
enta um aukna tölu fulltrúa á
háskólaráðsfundum og deild-
arfundum og það er ekki sízt
sú reynsla sem einnig veldur
því að réttmætt þykir að
leggja til að þeir fái rétt til,
þátttöku í rektorskjöri.
Þá er í þessu frumvarpi
lagt til að háskólarektor verði
undanþeginn kennsluskyldu
og að háskólaritari verði virk
ari aðili við framkvæmda-
stjórn Háskólans. Einnig hér
er tvímælalaust stigið hyggi-
legt spor. Störf háskólarekt-
ors að framkvæmdamálefn-
um háskólans eru svo viða-
mikil að útilokað er að hann
geti gengt kennsluskyldu,
eins og verið hefur undan-
farið. Er óhætt að fullyrða
að núverandi rektor, Ármann
Snævarr, sem verið hefur há-
skólarektor í rúman áratug,
hafi afkastað geysimiklu
starfi sem rækt hefur verið
af sérstakri samvizkusemi og
dugnaði.
Háskóli íslands er æðsta
menntastofnun þjóðarinnar.
Hann gegnir miklu og veg-
legu hlutverki. Brýna nauð-
syn ber til þess að haldið
verði áfram að efla starfsemi
hans. Leggja verður áherzlu
á aukinn stuðning við hvers
konar vísindastarfsemi, bæði
í þágu hugvísinda og raun-
vísinda. Þáttur vísinda og
tækni í atvinnulífi þjóðarinn-
ar verður stöðugt ríkari. Þessi
litla þjóð verður eftir fremsta
megni að bæta aðstöðu æsku
sinnar til menntunar á öllum
sviðum þjóðlífs hennar. Þess
vegna er ákaflega þýðingar-
mikið að sem bezt sé búið að
Háskóla íslands. Um það mun
íslendinga ekki greina á.
HÆLA SÉR AF
ÓSÓMANUM
egar Alþingi samþykkti
með yfirgnæfandi meiri-
hluta atkvæða 30. marz 1949
að ísland skyldi gerast stofn-
aðili að Norður-Atlantshafs-
bandalaginu, svöruðu komm-
únistar því með grjótárás á
Alþingishúsið. Flestar rúður
í framhlið hússins voru brotn
ar með hraungrýti, sem
kommúnistar rifu upp úr fót-
stalli styttu Jóns Sigurðsson-
ar á Austurvelli.
Þetta atferli kommúnista
30. marz 1949 hefur síðan ver-
ið kallað „að greiða atkvæði
með grjóti“. Kommúnistar
reyndu að hindra löglega
kjörna löggjafarsamkomu
þjóðarinnar í því að taka af-
stöðu í einu stærsta utanríkis-
og öryggismáli, sem komið
SÓVÉZKA kvikmyndin
„Stríð og friður“ eftir sögu
Tolstojs hefur farið mikla
sigurför í rösklega þrjátíu
Iöndiúm undanfama mánuði.
Þetta er í fimmta iskip.ti, að
iskáldsagan er kvikimynduð.
Sovézkir spöruðu ekkert til
að gera myndina vel og glæsi
lega úr giarði, og diómar um
hana hafa verið lofsamlegir.
Tékkneskt fyrirtæki gerði
ailla skartgripi, sem persón-
urnar bera í myndinni og var
reynt að hafia þá sem
kvæmastar eftirlíkingar
eftirlíkingar s'krautgrip,a þesis
tíma sem myndin gerist á.
Múnkarnir í myndinni eru
raunverulega miúnkar og
fjöíldi safnhúsa lj'áðj húsa-
kynni sín til mynatökunnar.
Leikstjóri er Bondarchuk,
en meðal annarra fraagra
miynda hans eru örlög manns
aftir s'ögu Sbolokovs og Ot-
helio.
Lydumila Savelyerva fór með hlutverk Natiitekiu Rostova.
Hún hlaut sérstaka viðurkenningu fyrir leik sinn.

Vladimir
Napóleon
Tikhonov
konsky.
Strzhelchik sem
og Vyacheslav
sem Andrei
Rússneskar hersveitir
flótta franska hersins.
hefur til kasta hennar. Þeir
létu grjót drífa um þingbekki
meðan þetta stóra mál var
rætt.
En grjótkast kommúnista
hafði engin áhrif á Alþingí.
Og það vakti almenna reiði
og fyrirlitningu meðal þjóð-
arinnar.
Þegar þessa er gætt, sætir
það ekki lítilli furðu að komm
únistar nú skuli telja það
henta sér að rifja þessa at-
burði upp. Nú ganga þeir
meira að segja svo langt að
hæla sér af ósómanum.
Þannig hafa kommúnistar
alltaf lag á því að bíta höfuð-
ið af skömminni. Nú reyna
þeir að breiða yfir innri klofn
ing og öngþveiti með því að
halda upp á 20 ára afmæli
hinnar svívirðilegu og sið-
lausu framkomu sinnar 30.
marz 1949. Vafalaust Verða
einhverjir æsinga- og öfga-
goggar til þess að taka þátt í
þessari „afmælishátíð“. En
þeir geta varla orðið margir.
Kjarni málsins er, að stofn
un Atlantshafsbandalagsins
og aðild íslands að því fyrir
20 árum var mikið heilla-
skref. Þessi samtök hafa stað-
ið trúan vörð um friðinn í
Evrópu og stuðlað í ríkum
mæli að varðveizlu heimsfrið
arins. Þau hafa stöðvað sókn
hins alþjóðlega kommúnisma
í Evrópu og leyst þjóðir þessa
heimshluta af klafa hins nag-
andi ótta við árás og yfirgang.
Atlantshafsbandalagið hefur
aldrei gert árás á neina þjóð.
Hins vegar hefur Varsjár-
bandalag kommúnista gert
sig sekt um smánarlega árás
á Tékkóslóvakíu, sem þó er
eitt aðildarríkja bandalags-
ins.
Kommúnistar á íslandi hata
Atlantshafsbandalagið nú,
eins og þeir gerðu við stofnun
þess. En íslenzka þjóðin veit
að Atlantshafsbandalagið er
einn af hornsteinum friðarins
og að öryggi og sjálfstæði ís-
lands er mjög háð því að
þetta varnarbandalag frjálsra
þjóða starfi áfram.