Morgunblaðið - 03.05.1969, Qupperneq 1

96. tbl. 56. árg.
LAUGARDAGUR 3. MAÍ 1969
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Tilraun gerð til
að vílcja Wilson?
Nýtur víðtæks stuðrrings
Lojndon, 2. miaí AP—NTB
FLEST brezku blöðin birtu í
morgun fréttir um að í aðsigi sé
tilraun til að víkja Harald Wil-
son forsætisráðherra frá völd-
um. Samkvæmt sumum fregnum
hafa nokkrir þingmenn Verka-
mannaflokksins í hyggju að
bera fram tiUögu um vantraust
á Wilson á fundi í þingflokknum.
Meðal þeirra sem rætt er um að
taki við embætti forsætisráð-
herra eru Roy Jenkins fjármála
ráðherra, James Callaghan inn-
anríkisráðherra, Michael Stew-
art utanríkisráðherra og Denis
Heaeey varnarmálaráðherra.
Stjiama Wilsoms hieftur aldrei
verið lægri, og and.stæðimgair
lianis líkja honium við Ramsay
MacDonia'ld, sem kom fWkfcnom
á kaldiam klllaka mieð stefmu simmi
á kreppuáirunuim. Þeir óttázt að
stefna Witsons verði til þeiss að
VerkamiainmiafWkkurimn verði ut-
MARKID
HÆKKAÐ?
Bonn,_2. maá. NTB.
f ANNAÐ skipti á einni viku vís
aði talsmaður vestur-þýzku
stjórnarinnar á bug í dag þeim
orðrómi að gengi vestur-þýzka
marksins yrði hækkað, en hann
játaði að varandi greiðsluafgang
ur væri stjórninni áhyggjuefni.
I>essi greiðsluafgangur leiddi til
gjaldeyriskreppunnar í fyrra-
haust. f Ziirich hefur orðrómur-
inn um gengishækkun leitt til
mikillar eftirspurnar eftir vest-
ur-þýzkum mörkum.
Um leið féll franski framfcinn
í verði í París í dag og hefur
hainm aldrei verið lægri í verði
síðam í gjaldeyriiiskrepp'unni í
fyrraihauist. f London var til-
kynnt, að gull- og dollaraforði
Breta hefði; a-uikizt utm 10 millj.
punda í 1.039 milljónir punda í
apríl.
an stjórnar í heifllan mannisaMiur
máttarstóflpi ffliakkisinis.
Lað sem fyrst og freimst veM-
ur óánaegjunni rmeð Wiflson að
þessu sinmi er sá eindnegni ásetn
inguir hanis að knýja fnaim lög,
sem bannia skæiruveirklföllll, þrátt
fyrir harða andstöðu veTkalýðs-
félaglannia, sem eru einm helzti
í fimim ára stjórnartíð
Wilsons hafa verið oft veir-
ið geirðair tiiraumiir til þess að
vikjia honum, en ástandið virð-
ist aMrei hafa verið eins alvar-
legt og nú. Gagmrýmin á verk-
failsfrumvarp Wilsoms hefur ver
ið opinskórri ein dæmi enu uim
og kemiux aðafllleiga frá klíteum,
Framhald á bls. 27
Hálfgert umsótursástand ríkti í Tókíó fyrr í vikunni vegna átaka milli vinstrisinnaðra stúdenta
og lögreglu. Hér sjást stúdentar búnir hjálmum kasta grjóti og sparauta vatni að lögreglu-
mönnum. Átökin urðu þegar stúdentar fóru í kröfugöngur til þess að krefjast brottflutnings
Bandaríkjamanna og uppsagnar varnarsarpnings Bandarikjanna og Japans.
Nasser hdtar árásum á
skotmörk í ísrael
Stríðshœttan aldrei meiri síðan 1967,
segja sérfrœðingar í Tel Aviv
Kaíró, 2. maí — NTB
0 Nasser forseti, sagði á
fundi með verkamönn-
'um í gær, að Egyptar
hefðu rétt til að ráðast á
borgaraleg skotmörk í ísrael.
Hann kvaðst hafa neitað að
verða við kröfum egypzkra
herforingja um slíkar árásir
eftir skotárásir ísraelsmanna
á Súez og Ismailia 27. marz
og sagði, að ef til vill yrði
nauðsynlegt að ráðast á borg-
araleg skotmörk í ísrael síð-
Fjallgöngumenn farast
Fjórir Bandaríkjamenn og tveir Nepalsmenn
týnast í snjóskriðu í Himalaja
Katmandu, Nepal, 2. maí
— NTB—AP
FIMM Bandaríkjamenn og tveir
burðarmenn þeirra urðu nndir
ofboðslegri snjóskriðu, er þeir
voru að koma upp búðum á leið
sinni upp til Dhaulagiri tindins
í Himalajafjöllum. Einn Banda-
ríkjamannanna komst af, en hin
Ir 4 ásamt burðarmönnum hurfu
í snjóskriðunni og hefur eng-
inn þeirra fundizt. Skýrði William
Read, einn af þátttakendum j
leiðangrinum frá þessu í Kat-
mandu í dag. — Pað sást ekki
tangur né tetur af þeim, sagði
hann, — og við búumst við, að
það muni reynast ógjörlegt að
finna þá.
Þeir Read og Jeff DuenwaM
vwu fluttir til Katmiandu í þyrlu
í diaig. Skýrðú þeir frá því, að
eiinn þeirirta, sem skriðan hefði
tekið með sér, Louis Reidhardt,
sem er 27 ára ga/mialtl, hefði slopp
ið lifamdi. Lað var á mánudiaig,
sem snjóskriðan féflfl á mieininina,
en þetta var hópur fjafllgöngu-
miannaj sem var að reyna að
kllífa Dhaullagiri-tindiinn, sem er
8.171 metra hár. Tindurinm hief-
ur eikki verið klifimm úr Suð-
austri til þessa.
Reiohardt, sem lenti í snjó-
Skriðumni og komst órmedddur af,
leitaði að félöguim siíinium en ár-
amgurslaust. Aðrir þátttakendur
í ieiðamgrimuim tóku einmig þátt
í Jeitinini, en en.gin meriki fumd-
ust uim þá, sem ient höfðu í snjó
Skriðumni, hvað þá að þeir hiefðu
komizt lífs af.
Leir Read og Duienwald skýrðu
fréttamönnum frá þvi, að skrið-
ain hefði verið geysilega stór og
þun.g.
Tindurinn Dlbaufegiri er að-
eins 610 metrum lægri en hæsta
fjalfl heims, Evrest. Á árumum
1950-1960 urðu eimindig mtannsbað
ar er fólk reyndi að klífa Dhaiuila
giri. l>á létu Argentímumaður,
Austurríkism aður og einn inn-
fæddur Nepalsmaður lífið.
ar. Forsetinn sagði, að
egypzki herinn væri reiðu-
búinn að sækja inn á Sinai-
skaga, en Egyptar létu ekki
neyða sig til árásar fyrr en
réttur tími kæmi.
• ísraelskir hermálasérfræðing
ar gáfu í skyn í dag, að hin
herskáa ræða Nassers gæfi tll
kynna að tsraelsmenn og Egypt-
ar stæðu hættulega nálægt nýrri
allsherjarstyrjöld. Þeir sögðu,
að ástandið við Súez-skurð hefði
aldrei verið eins hættulegt sið-
an í sex daga stríðinu 1967. Þeir
sögðu, að frekari stigmögnun
átakanna virtist óhjákvæmileg.
Þeir taka mjög alvarlega hótun
Nassers um árásir á borgaraleg
skotmörk í Israel og áframhald-
andi stórskotaárásir á ísraelskar
stöðvar við Súez-skurð.
'• 1 kvöld hélt talsmaður E1
'Fatah því fram, að skæruliðar úr
'samtökunum hefðu lagt undir sig
'bæinn A1 Hamma á Golan-hæð-
'um, sem ísraelsmenn tóku af
'Sýrlendingum í sex daga stríð-
'inu. Að sögn talsmannsins ein-
'angruðu skæruliðar bæinn með
'því að loka öllum vegum sem
'liggja til hans.
Engin hersýning
í Moskvu
Moskvu, 1. maí. NTB.
HÁTÍÐAHÖLDIN 1. maí fóru
fram í Sovétríkjunm með öðrum
hætti en áður. Herinn, sem áður
hefur verið burðarásinn í hátíða-
höldum dagsins, lét nú ekkert á
sér kræla. Andrei Gretsjko,
varnarmálaráðherra, stóð þögull
allan tímann uppi á hátíðapall-
inum, þar sem Brezhnev, flokks-
leiðtogi dró alla athygli að sér,
en hann flutti aðalræðu dagsins.
Austur-Þýzkaland var eina
Varsjárbandalagsríkið, þar sem
hergagna-hersýning fór fram að
vanda.
Naisser sagði í ræðunni, að
egypzka stórskotailiði'ð hefði eyði
lagt 60% vígigirðiniga ísraeils-
man-na við Súez-steurð og saigði,
að ánásiuim yrði eteki hætt fyrr
en þær yrðu allar eyðilagðar. Ef
tsraelsmenn hönfuðu eteki frá her
tetenu svæðunum mundu Egypt-
ar berjast til síðasta manns.
Hann saigði, að árásir ísraels-
manna á Nagih Hamadi og Edfu
á þriðjudagistovöld hefðu alger-
lega farið út um þúfur og kvað
fnásaignir enlerudra blaðamanna
staðfestia þetta. Egyptar segja að
hér hatfi verið um loiftárásir að
ræða og að sögn Nassers voru
þeir viðbúnir þeim.
t ræðu sinni ítrekaði Nasser
stuðning Egypta við ályktun
Öryggisráðsins 22. nóvem.ber
1967 og saig’ði, að egypzika stjórn-
in neitaði að taka til atlhuigunar
nokíkra þá lausn þar sem vikið
væri frá meginatriðuim álytetun-
arinnar. Hann sakaði Bainda-
ríkjamenn um að reyna að
splundra Aröbum með tilflögum
Framhald á bls. 27
Bur eld oð
sjólium sér .
Prag, 2. maí. AP. i
TÉKKNESKUR vehkamaður
bar eM að sjálfum sér
og hlauit brunasár, sem ná
yfir 70—80% af lí'kama harus.
Skýrði Rude Pravo, blað
kommúniistafloteks Tékkósló-
vakíu frá þessu. Liggur
maðurimn nú á Gottwaldow-
sjúkra'húsinu og er talinn í
lífshætitu.
í frásög'n blaðsins eru að-
eins bintir uppihafsstafirnir á
nafni miammsins — J. E. Var i
frá því skýrt, að hann væri
23 ára gamafli og frá þorpinu
Soipa í gnennd við Gottwald-
ow. Framdi maðurinn sjálís- i
morðstilraun sína á þriðjudag
á þann hátt, að hann hellti
bensíni yfir sig inni í bíflskúr
og þegar kvitenað var í hon-
um, hljóp harnn út á götu.
Síðan félfl hann til jarðar og l
lenti ofan í steurði.
í frásögin Rude Pravo segir,
að „fjölskylduvandamál" hafi
verið ástæðan fyrir verknaði
mannsins.
Mótmæli í Prag
og daufur 1. maí
Prag, 2. maí — NTB —
LÖGREGLA vopnuð gúmmíkylf-
um dreifði mannfjölda á Wence-
slastorgi í Prag í gær, en annars
sýndu Tékkar og Slóvakar há-
tíðisdegi verkalýðsins tómlæti,
litil þátttaka var í hátíðahöldum
í borgum og hæjum og í Prag
var loftið lævi blandið.
Nökkur hundiruð mianns söÆn-
uðust samian við styttu Wemce-
slas konuings, sem hefur verið
tákn andstöðuinruar gegn Rússum
síðan í innrásinni í fyrra, en lög
neglan sl'ó hrin,g um styttuna til
að koma í veg fyrir fjöflmenn-
ari mótmællaaðgerðir. Margir
skildu eftir blóm og myndir af
tveimiur fyrstu forsetum lýðvefld
isins. Masaryk og Bemes, við
•styttuina. Myndirniar voru fjar-
lægðar.
Guistav Huisak, hinn nýi flokfcs
leiðtogi aiflýsti hinni hefðbuindnu
1. miaí gömgu verteamamnia af ótta
við nýjar óeirðir. Husak saigði í
r
Bnatisfllava, að samibúðinni við
Rússa hefði verið kippt í laig.
I Piiísetn hrópuðu 50 stúdemtar
sliagorð gegn ritskoðun blaða, en
hlýddiu skipumuim lögreglumnar
um að dreifa sér. í Prag var aflfllt
með tiltöiuiega kyrruim kjörum
og fánium prýddar götur bongar-
innar voru næstum því miamm-
auðar. Vopraaðir fíokkar tékkó-
slóvakískra hermianma voru hver
vetna á ferli til þess að koma
í veg fyrir að fólk satfnaðist sam
an.
Sjónvarpsmenn yfirheyrðir.
Þrír brezkir sjónvarþsstarfls-
menn frá BBC voru settir í
gæzluvarðhafld og yfirflieyirðir af
lög.reigiumind eftir mótmæfliaaðgerð
irraar á Vencesías-torgi. Ték’kó-
slóvakíska lögragian hélt þvi
fram að þeir hefðu tekið mynd- :
ir, sem gætu skaðað hagsmuni
iandsins. Þeir voru ekki ákærð-
Lr, en verða að fara úx lamdi. j
i