Morgunblaðið - 28.05.1969, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. MAÍ 1969
Daníel á hlaupum.
Á HLAUPUM MEÐ DANÍEL
— eftir Helga Hallvarðsson
ÉG KYNNTIST honum fyrst
fyrir 4 árum. Ég flutti hann
ásamt nokkrum öðrum sjálfboða
iiðum Slysavamarfélagsins á
ísafirði tfl eftirlits á skýlum
félagsins fyrir Vestur- og Norð
urlandi. Það, sem vakti mestu
athygli mina á manninum, var
hversu hjólliðugur hann virt-
ist vera, þótt aldurinn vaeri að
eins farinn að sækja hann
heim. Ég sneri mér því að
fyrsta vélstjÓTa, Sœnaundi vini
mínum, og sagði: Heyrðu Sæ-
mundur hver er maðurinn?
Sæmundur horfði á mig, með
þessum rólega svip sínum og
sagði. Þetta? Þetta er hann
Daníel. Og rödd haris var þann
ig, að ég vildi ekki spyrja hann
nánar, því mér virtist sem Sæ-
mundur teldi það alveg öruggt
að allir mundu þekkja mann-
inn um leið og nafn hans væri
nefnt. Ég varð að viður-
kenna með sjáffum mér van-
þekkingu mína og fór því að
kynna mér manninn nánar. Ég
fylgdist því vel með honum
í hvert sinn, sem Slysavarnar-
félagsmennimir fóru í land, til
að athuga skýli félagsins á þess
um eyðiströndum. Þvi miður,
ég segi því ir.iður, gat ég ekki
náð manninum fyrir vind, því
kappið í honum var svo mikið,
að tungan í mér var farin að
lafa af því að hlaupa með hosn-
um milli lendingarstaðar og
björgunarskýlisins. Það var
eins og stormsveipur æddi þarna
um fram og aftur, og ekki virt-
ist hann þurfa að kasta mæð-
inni, fyrr en allt var um garð
gengið. Ég lét mér því nægja
að standa miðskips og horfa
með aðdáunaraugum á mann-
inn. Og ekki neita ég þeirri
öfund, sem að mér læddist, þeg
ar ég frétti, að maðurinn væri
að verða fimmtugur. Ekki var
það aldurinn, sem ég öfundaði
hann af, heldur af þeirri hreysti
sem maðurinn yirtist búa yfir
kominn á þennan aldur.
Þegar við komum svo aftur
til ísafj arðar með þessa full-
trúa Slysavarnarfélagsins, fór
ég að leita mér upplýsinga um
manninn. Og vona ég að Daníel
Sigmundsson, því það er maður
inn, fyrirgefi mér og fari ekki í
mái við mig, þó ég viðurkenni
að hafa njósnað um hans ævi-
starf.
Daníel Sigmundsson er fædd
ur á ísafirði á þeim Drottins
degi 1. apríl 1916. Foreldrar
hans voru Júlíana óladóttir og
Sigmundur Brandsson, járn-
smiður. Daníei lauk trésmiða-
námi árið 1939. Ekki veit ég
hvort m e istarastykki hans hef-
ur verið stigi, en eitt er víst.
hann hefur ekki þurft að nota
þann stiga í göngu sinni uppá-
leið, því ýmsum trúnaðarstöð-
um gegnir hann fyrir bæ sinn,
og byggingafulHrúi ísafjarðar-
kaupstaðar varð hann 1961.
En það er aukastarf Daníels
og ást hans á því starfi, sem
ég ætla mér að skrifa um. Á
sama tíma og sumir leita frétta
af framliðnum og aðrir troða
sér í leyniklúbba, þá stendur
Daníel í blússu Slysavarnar-
félagsins og andar að sér fersku
lofti.
Daníel kynntist starfsemi
Slysavarnarfélagsins strax í
æsku. En áhugi hans fyrir skip
brotsmannaskýlum vaknaði fyrst
er hinn aldni höfðingi Kristján
Kristjánsson, f.v. hafnsögumað
ur á ísafirði, tók hann með sér
árið 1946 til eftirlits á skýlum
Slysavarnarfélagsins. Þessi
björgunarskýli voru flest göm-
ull hús, sem höfðu verið yfir-
gefin og því erfitt og kostn-
aðarsaimt að haWá þeim við.
Kristján Kristjánsson vakti þvi
máls á því á Slysavarraairfé-
lagsfundi á fsafirði, að nauð-
syn væri á byggingu nýrra
skýla. Og fékk hinn aldni höfð
ingi því framgemgt að sérstök
björgunarskýli voru reist. Ekki
veit ég hversu mörg þau voru
björgunarskýlin sem Kristján
átti þátt í að reisa, en frá ár-
inu 1957 tók Daníel við starfi
Kristjáns. Kom það sér þá vel
fyrir hann að hafa lært tré-
smíði, því alls hefur hann stað
ið fyrir smíði 13 heiða- og skip
brotsmannaskýla, sem að mestu
leyti hafa verið smíðuð sam-
kvæmt hans tilsögn og undir
hans uansjá.
Og nú eru gömlu húsin, sem
notuð hafa verið sem björgun-
arskýli óðum að hverfa fyrir
nýjum og traustum húsum, sem
útbúin eru þeim helztu nauð-
synjum, sem talið er að geti
komið hröktum sjófarendum til
góða. Og með tilkomu talstöðv
arinnar í björgunarskýlin hafa
orðið þáttaskil í búnaði þeinra,
þar sem þeir, sem á hjá'lp þurfa
að halda geta strax gert við-
vart, svo að hjálp geti borizt
skjótlega á vettvang,
En það sem Daníel og félag-
ar hans þurfa að hugsa um,
auk viðhalds og viðgerða á
skýlunum, er ýmis útbúnaður,
sem skýlin hafa að geyma fyr-
ir þá sem kaldir og hraktir eru,
á meðan þeir bíða eftir frek-
ari hjálp. Er það að sjálfsögðu
heit næring, eins og t.d. te,
kaffi, súputeningar, kraftsúpa
o.fl. og ekki má gleyma fatnað-
inum, sem blautir og hraktir
geta fengið til afnota, sjúkra-
kassa og síðast en ekki sízt
eldiviður til að halda heitu.
Þessi skýli eru að sjá'lfsögðu
opin öllum, sem hraktir eru,
hvort sem það eru sjófarendur
eða aðrir. Á síðustu árum hef-
ur straumur ferðafólks aukizt
mikið um þessar sióðir en því
hefur oft þótt gott að leita sér
afdreps í þessum skýlum. En
því miður hefur umgengni ým
issa ekki verið upp á marga
fiska og oft um hrein skemmd
arverk að ræða. Hafa ýmsir
tæmt skýlin að mat og eldiviði
og hirt jafnvel föt úr þeim. í
hverju björgunarskýli eru gesta
bækur. Er ætlast til að hver
sem í skýlið leitar, skrifi þar
nafn sitt og geti þess um leið,
hvað hann hafi notað af birgð-
um skýlisins. En fáir af þeim,
sem skýlin hafa sótt, og þá sízt
þeir, em étið hafa birgðir skýl-
isins upp, hafa ritað nöfn sín í
þessar bækur, að undantekn-
um einum, sem kvartaði undan
því að sér fyndist maturinn
ekki nógu góður og vonaðist
tíl þess að hann yrði betri
næst þegar hann kæmi. Það
hlýtur hver maður að sjá, að
það er óþokkaskapur að snerta
við nokkru í þessum skýlum
nema í neyð.
Þeir hugsjómanemm, eins og
t. d. Daníel, sem eyða miklu af
frítíma sínum í að ferðast á
milli björgunarskýlanna ög end
urnýja matarbirgðir þeirra og
eldivið, hljóta að fá sting fyriir
hjartað, þegar þeir koma í
björgunarskýlin og sjá að hug
sjónir hafa verið íótumtroðnar
af einhverjum sportferðamönn-
um, sem virðast líta á þessi
björgunarskýli sem einhvers
konar birgðastöð fyrir sig.
Bn ég vil benda sportferða-
mönnum, sem um þessa staði
fara, á að svo gæti farið, að
þeir yrðu að leita í neyð til
björgunarskýlis, sem þeir fyr-
ir nokkrum dögum hefðu tæmt
að mat og eldiviði og kæmuat
þá að því, sér til mikillar skelf
ingar, að þeir hefðu étið sjálf-
an sig út á gaddinn.
Þó svo að allur kostnaður
við smíði björgunarskýlanna sé
greiddur af Slysavarnarfélagi
íslands, þá er það óhemju vinna
sem sjálfboðaliðar leggja á sig
við að koma skýlunum á stað-
inn og reisa þau.
Þegar varðskip flutti eitt sinn
Daníel ásamt 9 öðrum mönnuim
til Aðalvíkur til að reisa þar
u. þ.b. 20 ferm. björgunarskýli
hófu þeir að flytja skýlið, sem
allt var í pörtum, í land kl. 7
að kveldi og unnu stanzlaust
alla nóttina þar til á hádegi
næsta dag að þeir höfðu lokið
verkinu Það er 16 klukku-
stundir að flytja skýlið í land,
reisa það, mála að utan og inn-
an og ganga frá þvi að öllu
leytL Og þá hljóp nú minn mað
ur!
Ég mætti Daníel fyrir nokkru
og virtist mér sem hann svifi
áfram. Mér datt þvi í hug, að
nú hefði einhver hugsjóna hans
rætzt. Og ég hafði hitt á það
rétta. Elskulegu stelpurnar hans
í Slysavarnarfélagi ísafjarðar
höfðu þá nýlega haldið upp á
35 ára afmæli félags síns, og
við það tækifæri hafði Gunnar
Friðriksson, forseti Slysavarnar
félagsinis, tilkynnt þeim, að
kvennadeildin í Reykjavík hefði
ákveðið að gefa þeim skip-
brotsmannaskýli, sem reisa
skyldi á Sléttu í JÖkiuWi e timum
og bera nafnið Sigríðarbúð í
virðingarskyná við fómfúst og
farsædt starf frú Sigríðar Jóns-
dóttur sem verið hafði formað-
ur kvennadeildarinnar á ísa-
firði í 28 ár. Hafði hún nú sagt
af sér formennsku fyrir aldurs
sakir. Og auðséð var, að Daníel
var með allan hugann við nýja
b j örgunarskýlið.
Þessi orð mín, sem ég hef nú
hripað niður, eru ætluð öllum
hugsjónarmönnum á borð við
Daníel. Ég tók Daníel sérstak-
lega fyrir sökum þess, að ég
tel hann vera samnefnara fyrir
þá alla. Ef allir íslend-
ingar ynnu af sömu hugsjón
fyrir landið sitt og Daníel vinn
ur fyrir Slysavarnarfélagið væri
þjóðinni betur borgið.
Altar tegundir f útvarpstæki, vasaljós og bk-
fðng alhaf fyríriiggjandí.
Aðeins f heitdsðhi tH veralana.
Fljót afgreiðsla.
HNITBERG HF.
Öldugötu 15, Rvik. — Sími 2 28 12.
LAWN BOY
GARÐSLÁTTUVÉLIIM.
Vél hinna vandlátu.
FLJÓTVIRK QANG-
SETNING:
Htn sjálfvirVa kvcíkjo-
Slilling sér fyrir þvl.
Eilt handlak á auka-
inngjöfina. létt tak I
gangsetningarsnúr-
una — og LAWN-BOY
þýtur f gang.
FULLKOMIN RYÐVÖRN:
Htlfin utan um sJiUuhnifinn
og mólorhlifin eru úr sérstakH
málmblöndu. og þess vegna
getið þér hreinsað LAWN BOY
vélina einfaldlega með
garðslöngunni án þess að
ryð.myndist.
STERK MÓTORHLÍF l}R
TREFJAPLASTI
og tvofold Mlf ulan um sláttu-
hnifmn, að framan oq aftan. —
Þess vegna er LAWN BOY
druggasta vélin sem þér láið
I dag.
OUTBOARD MARINE — framleiðendur LAW BOY sláttuvélanna,
EVINRUDE og JOHNSON utanborðsmótoranna og snjósleðanna —
eru meðal reyndustu framleiðenda mótora í heiminum. Allt, sem
þeir vita um vélar — sem er nógu mikið til að flytja stærstu báta
um vötn og hðf, — hafa þeir notfært sér við byggingu LAWN BOY
sláttuvélarinnar.
En LAWN BOY er samf enginn utanborðsmótor, sem bjargar
drukknandi manni til lands. Hin langa og góða reynzla þeirra veitir
ótvírætt traust og öryggi. Sem sagt: vélin er frá gangsetningar-
snúru til útblástursrörs eingöngu gerð með slátt i huga. Þér getið
fullkomlega treyst LAWN BOY.
ÞÚRH REYKJAVIK skólavoroustíg f! 25
LAWM BDY
Daníel ásamt nokkrum félögum úr Siysavarnarfélagi ísafjarðar