Morgunblaðið - 26.09.1969, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. SBPT. 106®
23
Sumir sigra - enginn er sigraður
Frésögn af listdanskeppni í Moskvu,
m.a. stutt viðtal við Helga Tómasson
FYRSTA AllþjSðHegia baMetlt-
báíðin í Moskvu, sem fraim fór
í suimair, tílheyrir nú eögiuiruni.
En Moslkvuibúum gileymast Kk
lega seint kvöldin í BöMioj-
lf#khúsinu, þair sem untgir
listameinin sýndu fe'giuirð og
iglæsiieilk dainsims í tivær viíkiur
samflieytt.
80 þáttfcakendur frá 19 lönd-
uim Evrópu, Asíu og Ameríku
kepptu um hylli Terpsikoru,
en aðeins 27 þeinra komuisit í
úrsli't. Dagskrá keppninniair
leyfði hvorlki auðveldian né
tiiviljuinadkemnidan sigur. Næg
ir að bendia á, að sigurvegairar
í tvaggja manna dönisum uirðu
þrisvar að sýna , pae-de-deiux“
úr ýmisum klassístoum balleibt-
uim, en sólódanisanar sem hlutu
iguilliveirðlaun sýnu 6 ti'lbrigði
úr sígildum dönsum. Þaæ að
aulki urðu aillir sem komust
í gegnuim aðira og þriðju um-
ferð, Aö sýna nútímadamiaa.
I paradansinum varð hörð-
ust bairátta mil'li tveggja para:
Franoesou Zumbo og Fartrice
Bart (Frakklandi) og Ninu
Sorókinu og Júrí Vladiimdrov
(Sovétiríikjunaim). Þegar þau
komu fram linnti ekki lófa-
ta'ki áhorfenda. Þeir gátu eklki
setið 'kyrrir í sætum sínum,
helduir stóðu á fætur og
fylgdust með stamdamdi. Ann-
að 'eiiins- hefuir ekki sézit í Bols-
hoj í miörg ár. Andrúmsflioftið í
sailnum hefði jafmvel áhrif á
isuma meðllimii dómmefndiar-
ininar. Maja Plisetsteaj'a varð
þeirra fyrst tii að rjúfa hluit-
lausu þögnina, hún gat ekki
iStiíIlt sig urn aö klappa fyrir
sovézika parinu, og þegar
Zumbo oig Bart komu fram á
sviðið fainn Plisetákaja aftur
ásökumairauignaráð dómforseit-
dans, Galiniu Ulaniovu, hvíla
á sér, hún hafði aiftur gert
sig seka um að klappa.
Ég ruiglaðist í talninigunmi
og veit því efcki hve oft þessi
hæfileibaríku pör voru kllöpp-
uð upp. Það vair alls elkki
hægt að gera upp á mi'lli
kunnáttiu þeirira, fuillllkominniar
tækni og töfra. Rétttlætimu var
framfylgt með því, að skipba
á millli þednra gulldiveirðilaiuin-
unum.
Þegar paradanisiinum lauk,
kallaði dóminiefndin fram á
sviðið sólódansara í karla-
flolk'ki. Mihaíl Barysihndjkiov,
fynrverainidi nemandi bailtatit-
Skólain.s í Leniimgnad og Hefflgi
Tómassorn, umgur ísdiendiingur,
búsett.uir í B'andaríkjuruum.
vöktu þegar í stað rnesta
aðdáun áborfienda. Baryslhni-
kov hliaiU't gu'Hverð'laun en
Hel'gi sillfurverðlaun. Að
keppnd lokinni fengu meðiMm-
ir dómmiefndar loks „miálfirieilsi“
og ég bað eimn þeirra, hinn
fræga badllettdainsaria og aðal-
ballaS'.meistara Óperu- og
balllettleilkhússins í Tiblisi,
Vachtang Ohaibukiaini, að
segja mér álit sitt á dam'si
hins uniga íslendinigs.
— Þessi piMiur á sér glæsi-
te'ga fraim'tíð. Hann sýnidi ekki
aðeins fudlkomið vadd á öllkum
hliðuim danisims, helduæ eimmig
frábæna túlikunarhæfileika. í
síðu'stu urnferð sá dómniefndin
hainn bæði sem glæsilegam
dans'ara og hárfínian látbragðö
leikara. Hvert eiinasta simáalt-
riði í sviðshreyfkugum hanis
var áhrifamikið og heilfliandi.
dansar
Enginin var honium fremri
Kni'a Mihaí'l Bairyishmikov.
Helgi Tómasson fyllgir hneinni
og strainigri stefnu klassíska
síkólants. Hann hafuir á vaMi
sínu ólíkustu kóreografídku
stília. Ég erndurtek — þessi

Helgi Tómasson tekur
sllfurveré launum
listdanskeppninni lokinni.
við tónlist Chopins.
piltuir hiefur stó'rikostlega
mötgulleika.
— Þessir stórikogtfleigu mögu
fleikar eru hér á Ajllþjóðlegu
ballet'Jkeppniinini í Moákvu, þair
sem mætast fuflltrúar hinmia
ýmsu Skóla og stefnia í kfliass-
ískum balflett og niútímia-
balflett, — sagir Heflgi Tómiais-
son sjálfur. — Það ar erfitt að
segja 'hvaðia tækni mér geðj-
ast bezt að hér. En áneiðami-
liega .ge'tiuæ eniginn þátttakenda
'feeppt við sovéziku danisarana
í háuim. mjög faltegum stökk-
um. Mér sýmasit há og faflteg
stökk veina aðaflieinfeenini'ð á
rússmeska skól'anum. Það
fylgir því mi'kil ábyrgð að
danisa á sviði Bolishoj-ieikhúss-
ims, þatita er emgu liikt. Ég er
mjög hrifinn af keppnánni og
öllu, sem ég hef séð hér í
Moskvu.
— Eitnihvemi tíima fyrir lönigu
fl'as ég mikið um rússraeskia
ballleittiinin og glæstar hetfðir
hanis. Hverjum hefði diottið í
'hug, að ég ætti eiftir að damaa
á þessu heimsfræga sviði? Ég
er örflögumum atfsk'apliega þakk
látur fyrir þetta, — sagði
Hedtgi Tóm'asson.
— Amieríka getur verið
'hreýkin af þessujm ístaradiragi,
— sagði Majta Plisetskaja um
Helga.
Á beppnánnii í Moskvu gátu
álh'orifenidur fyligzt mieð þróun
balltattsims al'lt frá himuim
tgömllu ba'lll'ettum Bumiamvilles
og perlu rómiaratístorar kóreo-
gralfíu „Giselle", till danis-sym-
fórtía Maríuis Petip og Lev
Ivairaofifs. Áfram'haidandi þró-
uin og tafiiliipig þessiara hafða er
hélzta vanidamiál raútímadans-
listar. Þétta vaindam'ál er eikki
alltaf tgripið réttum tökum.
Hin fulllkoimmiu forrn klassísks
balfletts eru oft afmynduð, og
fáum dönisurum auðraaist að
samieinia á eðlilegan hátt
kiassísktair hreyfinigar oig ný-
tízkull'egan stíl, auöga hin
harmóniísfcu klassísku form
mieð „dyraamik“ raútímans.
Þettia teflcst Helga Tómiassyni.
Hreyfinigar hans einkennast
af fufllllkominiu öryggi, hvert
smáaitrM ar heiflsteypt „sétn-
irag“. Hinn urugi dansari er
fundvís á mýja og ferák'a túlk-
uiraairmöguileika hiras klassíska
balfla'.ts. Nýstárl'eiki hanis er
ekk'i í 'mótsögn við kflaissáák
uindirstöðuatriði, hdldur þróar
'hamin þau eðlilaga. Helgi Tóm-
asson fcaran að segja frá djúp-
unn og fíraum maninliegum tid-
fininiinigum á smefekl'egan og
látilaiusaira hátt, hann seiðir
áhorfandaran til að fylgjasit atf
áhu'ga m'eð sáflarlífi pensón-
ummar, sem hainin túltoar, og
veku.r aðdáuin hams á kunri
fegurð og styrkleilka persón-
umiruair. Bezt toomu þessi eigin-
leik'air hanis fram, þegar
•hamn damisaði kóreagratfisban
mi'niatur“ við tónftist Chopina,
„Dörasum sarnjan" og í túltoun
haras á hJiuitrveríki Rórraeos í
bail'lett Prokofieffs, „Rómieo
og Júlía".
Keppninini er lokið. Hefur
hún fært ballettirauim eitthviað
nýít? Um það sagir Igor
Moisejiev, framkvæmdastjóæi
keppniraniar:
— Kepprain gatf tækifæri til
að kyniraaist bailflet't margra
l'Einida, manga klasisískra skóla,
og list ýmissa meistiaira á
sviiði biallei'Jts.
Við kyraratuiraust ýms'um hlið-
um kóreografíu, list dansar-
aras, baiiiettm'eisfarairas og tón-
listairmianinsiras. Li.stiamierarairn-
ir túltouðu áður kuinm verk
tilbrigði og pas-de-deux, á
'siiran máta, bættu við þau
sirani eigin list, nýjum biæ-
bri.gðum í túltouin þeirra.
Keppnin sýndi ein'nig fram á,
að klassískur balleitit er horn-
steiran aillrar kóreogratfíu, —
sagði Igor Moisejev.
Fyrsta Alþjóðleiga bal'tett-
'keppnán í Moskvu gefur til-
efni til a0 álita, að þessir
„ólympíulleikar" listdanisins,
sem haldnir murau verða á
fjögurra ára fresti, vierði fast-
ur liðuir í heimi baillettsiinis,
aitbuirður sem miðað verður
við, þegar tailað verður um
þróum og framrfairir í ballett.
Hver þátttalkandi, hvort sem
haran sigrar eða eflíki, auðgast
bæði sirad'laga og í l'ist sinni
Þanimig var það á fyrsitu
kepprainni í Mo’skvu þar sem
sumir uraniu sigur, en eniginn
var sigraður.
N. Matiasv li
blaðamaður APN.
'
'
I
'
>
Bókaverðlmm kr. 21.000.00
SKÓLANEMENDUR
Bókagetraun Almenna bókafélagsins fæst ókeypis með
stundaskrá í Bókaverzlun Sigfúsar Eymundssonar
Dregið úr réttum svörum, sem borizt hafa fyrir 20. október 1969.
BÚKAVERZLUN SIGFÚSAR EYMUNDSS0NAR