Morgunblaðið - 18.12.1969, Page 10
10
MORiGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1«. DESEMBER 1969
Eflum þátttöku í vísinda-
og tæknisamstarfi N A T O
segir Friðjón Þórðarson, formaður sendi-
nefndar íslands hjá Þingmannasambandinu
■ • • • • •............................................................................................................................................................................................................................
FRIÐJÓN Þórðarson,
alþm., er formaður sendi-
nefndar íslands hjá Þing-
mannasambandi Atlants-
hafsbandalagsins og hefur
gegnt því starfi síðan
haustið 1968 jafnframt því,
sem hann hefur átt sæti í
fastanefnd Þingmannasam
bandsins fyrir íslands
hönd. Síðasti ársfund-
ur Þingmannasambandsins
var haldinn í októbermán-
uði sl.
Auk Friðjóns Þórðarson-
ar eru fulltrúar íslands
í Þingmannasambandinu
þeir Birgir Finnsson, Einar
Ágústsson og Matthías Á.
Mathiesen. Morgunblaðið
átti fyrir skömmu stutt
viðtal við Friðjón Þórðar-
son um síðasta ársfund
Þingmannasambandsins og
starfsemi þess yfirleitt.
— Ánsfundiur Þinigmamna-
sambaindsiins hóflst á stönfum
nefruda, en síðan vonu álykt-
aniir þeirra ræddiar og af-
graiddar á samie igimlieguim
fumdi, sagiir Friöjón Þór'öar-
son. Auik fastamefncLarininar
er þair um aið ræða sitjóm-
málametfndina, heimaðaimieifnd,
en í bemni á enigdnn íslenzfcur
fulltrúi sæti, fjárhagsnefnid,
mienntamálaniefnd og vísinda-
og taðfcnimefnd. Á fun/dimum í
haiust vair m.a. lögð fram ítar-
leg skýrsdia í stj ónnrniálamefnd-
irmi um stjómmiálalþiróamina í
Evirópu á umdamfömjum mán-
uðum og haifði Erifc Bkumien-
feld, þýztouir þiniguniaðiuir og
fraimisögumaðiur stjiómmála-
nietfndairinniar, teikið þesisa
skýrsiLu saman. I hienni er
fjialfliað um Grifcfciainidsmálið,
vaxamdi fiotaistyrfc Sovétriíkj-
arania á Miðjarðanhatfi, innrás
Sovétríkjanmia í Téikkósllló-
váfcíu og marigt fteira. Þetta
var mjög vei samin skýrsiia
og hiiaiut hún almennt liotf á
fundum stjómmáiainietfnidar-
innar.
— Hvemig hefur aðild
Grikkja að Þingmannasam-
bandinu verið háttað eftir að
herforingjastjómin tók við
völdum þar í landi?
— Frá þeim tiima hietfur
sæti Gfrifckja veirið aiutt í
Þinigmaninasiambainidi NATO
og þar eiru aflfltaif við og við
á datgistará hugmymdir um að
vísa Grifcfcliamidi úx Þinigmaninia
sambamdiimi. En nú í haiust
var samþyktot ásfcorun um
endurrieisn þinigræðas þar í
landi. Það eru m.a. Norður-
iöndin og Befligiía, sem hatfa
hneyft þeirn huigmyndium að
vísa Grikfcjium á bnott. Að
sjáltfsögðu er stairfanidi þjóð-
þinig í neyndinini, afliger for-
semda fyrir þátttöku viðlkiom-
aindi nílkis í þessum samtökum.
Af öðnum máium, sem mik-
ið hiatfa verdð nædd á fundium
Þimgmanmasambaindisinis að
undantfömiu, má netfna Tékfcó-
sióva/kíuimiáJiið, en mieð því er
fyigzt mjög náifcvæmflieigia af
háltfu vesitræninia lýðræðis-
rífcja.
— Hvert er helzta starfs-
svið Þingmannasambandsins?
— Þinigmianniaisamband At-
iamtslhatfsríkj'aninia er efcki
valdiaimilkil stotfniun í miáietfn-
um Atlantshatfsbamdalagsinis.
Þetta er fyrst og fnemist ráð-
getfandi samikamia og sameig-
iniegiur vettvamigur fyrir þing-
menn frá ölllum aðiiidarríkj-
um Atiantshatfsbandialagsins
tiil þess að kynmaist og sfciptast
á ákoðumiuim. Samþykktir
funda Þimgmiamnaisambandsins
enu sendiar AtiantslhiaÆsráðiinu
og eiinnig mé seigjia, að þeir
þingimenn, siem mæta á fumd-
um Þimgmannasaimbandsins
eigi að gieta hatft áhrif á gamg
xnáia á simium þjóðþingum, en
sumir telja raiumar, að Mtið sé
giert með ályktanir Þdng-
mamnasamibandsijns og að
áhrif þess séu ekki sem
skyidi.
— Sækja ekki margir þekkt
ir þingmenn fundi Þingmanna
sambandsins?
— Aðafflfundiinn í ototóber
sátu um 200 þimgimenn frá 14
þjóðlömduim og eru margir
toumnir stjómimáfliaimieinin í
þeim hópi. En segja má með
sanmi, að Edward Kennedy,
öl'dunigadieildairþinigmiaðiur frá
Bamdaríkjunium, hatfi vaikið
langmiesta athygili. Ljósmynd-
arar iþyrptuist að honiuim, hvar
sem hanm fcom, ásamt komu
sinmi, og í móttötou í komumgs
hölfliinni í Beigíu höfðu Ijós-
myndarar og blaðaimenn ekki
áhiuigia á öðrum en homum og
Friðjón Þórðarson
því, hvernig hann og fconumg-
ur heilsuðujst og krvödduist. Ed
ward Kemnedy kom mér fyrir
sjónir, sem kunteis og geð-
felildiur ungur maður. Atf öðr-
um þekfctum þimgmönmum
má netfna Jafaob Javits, öld-
ungadeildaulþinigmamn frá
New York, sem er fonmaður
stjórnimálanetfndarinmar, og
Wayne L. Hayis frá Ohio, sem
er fonseti Þingmamnasam-
bandsiims þetta stamflsiár.
— Gera íslenzku þingmenn
irnir, sem sæti eiga á fundum
Þingmannasambandsins, nægi
lega mikið til þess að kynna
starfsemi Atlantshafsbanda-
lagsins hér á iandi?
— Við getum árefðamiega
gent mun rneiira í þeiim etfn-
um en gert hefiur verið. Og á
það naiumar við um fleiri. al-
þjóðasamtök en Þingmanmaj-
samibamdið og NATO. Ég tefl,
að við eigum sérstafldiega að
teggja áiherzflu á þáttböku í vis
inda- og tæfanáisamisibairtfi
NATO-rifcjamnia. Lílkitega er fá
um fcunmuigt, að veðuratlhiug-
umarstöðin á Hvenaivöflllium er
byggð fyrir fjiánmagn frá Át-
fliamtshatfsbandafliagiinu og nú
þegar hatfa margir Isilendiing-
ar hfllotið mjög góöa vísinda-
styriki á þetss veigum. Þá hef-
ur vísimdametfmd bamdalaigsins
veitt ritflega fjiánstyriki tii
ranmsóknia á íslienzfcum beiti-
llöndium umdantfardn ár, en þær
rarnnsðknir eru maiuðsymtegur
þáttur í alflisherjiairtsiókn gagn
uppblæstri örætfa og gróður-
eyðimgu landsiins. Slíflat sam-
stairtf ber að edlia.
— Nú eru uppi ýmsar hug-
myndir um breytingar á starf-
semi Atlantshafsbandalagsins.
Hver er þín afstaða til þess
máls?
— Mér er óhætt að segja,
að afliMr fufllltriúar á fumdum
Þimgmanmasamibamdsdms eru
einhiuiga um átfraimihaldamdi
saimviinmu. Kom þetta sérstak-
tega friam við 20 ára atfmæli
banidalagsims á þessu ári. En
vel mó vena, að sá áramgur,
sem AtlantsibaifisibamdaiLagið
hetfur náð í öryggis- og vamn-
airméfliuim, teiði til þesis að það
eimbeiitá sér mieára franwegis
að öðrum máliuim en hernað-
artegum. Á fundimum í ototó-
bermánuði voru afliLir fiuLfltrú-
ar átfram um að etfla sbarf-
semii banidiafliagsims. Ég tel
naiulðsiynlieigt að fcoma á fram-
færi meiri upplýsimgum um
þetta saimistartf Atflian/tsibaÆs-
þjóðamna við aknemnáing á ís-
iandi. Hér eru mjög meirfc
saimtök á ferðimni og hef ég
samnfærzt enm betur um það
en áður, etftir kynrni mín atf
Atliantsibatfsbanidalaginu og
störtfum þess, irnnan Þirng-
manmasambamdisinis.
1
Sigurður Haukur Guöjónsson;
Barna- og unglingabækur
•þegar iitlar mýs reynast beztu
DAGFINNUR DÝRAI.ÆKMR
OG PERLURÆNINGJARNIR
Höfundur: Hugh Lofting.
Þýðing: Andrés Kristjánsson.
Káputeikning: Teiknistofan
Argus.
Prentmót: Kassagerðin.
Prentun: Prentsm. Grágás sf.
tltgefandi: Bókaútgáfan Öra
og Örlygur hf.
Þetta er hráðsfloemmtileg bók,
frásögnin hröð og snjöM og hiug-
myndaflugi höfiumdar virðast flá-
ur stoorður settar. Dagtfiinn læikmi
atoortir því ekflri viðtfangsefmi nú
tfremiur en emdramiær. Heimtför
srimmi frá Afríflm frestar hamn, þar
elð eðalljmt hjarta hans knýr
hamn á þansprett fyrir hima bág
sböddu. Við hittum hanm á róðrar
báti í eltingaleik við far þræflia-
saíla, t.þ.a. bjarga mammi vam-
mátta konu — við hiftuim hamm,
þar sem hanm er önmuim kafinm
við að koma pósibmáliuim ríflris
eimis í viðunandi horf — hittum
hamm við testrur bréfs frá sieða-
hundium í Græmfliamdi, er biðja
um ráð við hárliosi — fylgjum
hornum, þar sem hamm skipuitegg-
ur nýtízikiutega veðurstofu — sjá-
um hamm ríða risaelðllum til sumds
— hlýðuim með homuim á sögu
Skjaldar gömlu, er uppi var fyrir
diaiga Nóa, þess sem flóðið mikla
er toennt við. Margt, margt fleira
fcemur fyrir, sem umiga gteður —
svaia gerist j afnvefl flaillbyssu-
stoytta. Já, bókin er fullíl aevin-
itýra. Bráðfyndin þótti mér frá-
sögnin atf því, er kýr varð t.þ.a.
benda á, að fríimerki og póst-
bassi töfra ekfci í burtiu fjarlaegð-
ir milM vina. Það þairtf heldur
eflriri Máturmildam mamm, t.þ.a.
efcynja fyndnina í frásögninni,
„vopnin" í baráttu við ferfliegar
skj'aldmeyjar.
Höfundd bregst ekflri bogailist-
in, er harnn laetur aðiaflisöguihetj-
umar etja kapp um beztu frá-
sagniina, fyrir dómstióM lesamd-
ams. Prýðitega uminið.
Þýðing Andrésaæ er bráðsmjöM,
satfarik, kjarnyrt, alþýðteg. Hane
hietfir slíkt vald á máM, að hamm
þautf efldri meitt að fela mieð storúð
Tmæfllgi. Ungmemmum er því hofllt
að læra atf tumguibaki hams. Myind
ir bótoarinmiar eru fyrst og freimst
fyndnar, þær eru dnegmar fláum
en hjneimium dmáttum. Ékfci veit
ég hver betfir ummið þaer.
Prentum er góð, þó eru til loðn
ir sbatfir því miður. Fortoaistam-
iegt otflæti er að setja á íslenzka
bók, ætlaða íslenzkum lesendum,
„Printed jm Icelamd". Felist í
þessu fraimtfðarspá, þá er hún
Ijót, kjánaleg og Ijót.. I bókiar-
upplhaifi eru birtar vísur eftir Sig
urdór Siguirdórsson, pemtaæa.
Ekflri mifcill stoaldstoapur það,
snökiktuim betri þser nýju. Sem
auglýsing eru þær hreint ekki
ómotadi, það má heyra á söngli
barna þessa dagana. Próföifc er
vel tesin.
Sem heild er þetta gott vetrflt,
útgefendum til sóma.
Gunna gerist bamfóstra.
Höfundur: Catherine Woolley.
Þýðing: Oddný Björgólfsdóttir.
Prentun: Prentverk Þorkels
Jóhannssonar.
Útgetfamidi: Statfatfell.
MAMMA, Ihetf ég eimhverja hæfi
leika? Þanmriig spyr aðalsögiu/hietj-
ain, Gumma, í uipplhatfi þessarar
hugljúfiu bófcar. Gurunia, 11 ára
Ihmáta, hiatfðli sem sé toamizt að
því, að hæfileikar væru edlttihvtað
sem vert er að eiiga, eitthvað,
sem Ihinrir eldri mieta þá umigu
efltir. Vimflcamu áititi ihiún, er lélk
á slaighörpu þammlig, að hiiniir
eldmi iébu óspart í fltjóis, að hún
Ihetfði haefileikia. Öninur stalflia
hennar var svo drátthög, að hin-
ir eldri veltu fyrir sér myndum
henmar ag sögðu: Óbvíræðör hætfi
leilkiar. Gunma flamm, að þesisir
dómiar vaeru mrilkið hrós. 11 ára
teflpa þráir hirós. En fyrir hvað?
Skymsöm móðir fcom hér til
hjlállpar pg sagan er frásögn aif
því, hvarmiig til tókst. Hún er
sögð atf þeim er toamn, þráður-
inm alltaif Ijós, geirður litritoari
m'eð stooplegum atvilkiutm, t. d.
er hundiarnir hemmiar Gunmvaæ-
ar bjióðia sér í Jólavedzlu Gunmiu.
Þýðimigin er góð ag flellur vel
að efni bófcarinmar. Þó vildi ég
’benda þýðamida á, að hanm gebur
gert hetur. Leiðinfleg áhrif enisfc-
uminar giæigjiaist stundium tfram:
börn elska hundia, börn elska
böm, hundlar elska kalda floail-
toúna. Það verður ekflci lamgt
þamgað til að mienin tfara að
elslkia skóna sína. Þetta er Ijótrt,
óþaríft, svo litrik sem ísíenzka/n
er.
Myndlir bókarinmar eru sér-
iega slkemmtilegar. Furðuleg hlé
drægná hinma dmátthögu, að
fcrafj'ast þess eflclki, að nafn
þeirra sbandi á þeim bókium, er
þeir skreyta. Prentun og frá-
gangur góður. Próförk ilfla les-
in, því miður. Örugglega verður
þetta vinsæl bók hjá telpuim.
Foreldrar hefðu gott af að
giugjga í hana, hugsa um etfni
hennar.
Þökík fyrir góða bóflc.
Uppgröftur á bæjar-
stæði Ingólfs
Á BLAÐAMANN AFUNDI sín-
utm í gær, Skýrði Geir HaMgríms
son, borganstjóri, að á fjárhagsá
ætlun borgarinmar næsta ár væri
ráðgert að verja 200 þúsund kr.
í uppgröft á bæjarstæði Ingólfs
og rannsókn á því. Koma norsk
ir sérfræðlngar hingað í þvl
Skyni á næsta ári. Sagði borgar
stjóri, að um þetta mál hetfði ver
ið haft samráð við þjóðmimja-
vörð og fyrrverandi þjóðminja-
verði.
Breyting á þjóð-
hátíðahaldi ?
GEIR Hallgrímsson, borgarstjóri,
sagði á blaðamannaflundi í gær,
að till athugunar væri að breyta
til um þjóðhátíðahald í Reykja-
vík. Mál þetta væri einungis á at
hugunarstigi en hugmyndir
væru um að etfna til veglegrar
þjóðhátíðar firnmta hvert ár en
hafa rninni umsvif þess á milU.
Bátaútger ð í Rey k j av ík
GEIR Hallgrímsson, borgarstjóri
sagði á hlaðamannafundi sínum
í gær, að fjöldi skrásettra háta i
Reykjavík gæfi ekki endilega
rétta mynd af fjölda þeirra háta,
sem gerðir væru út frá Reykja-
vík. Frá borginni væru gerðir
út bátar, sem skrásettir væru
annars staðar og öfugt.
Borgarstjóri sagði, að ákrá-
settum bátum í Reykjavífc hefði
fækkað síðustu tvö árin en þá
yrði að hatfa í huga, að þeim
hetfði fjölgað mjög áriin á undan.
Borgarstjóri sagði að skýringin
á bátasölum frá Reyfkjavík væri
sú, að aðilar annars staðar á
landinu hefðu hatft betri lána-
aðstöðu, en nú að vera búið að
stöðva bátasölur af þeiim söflcum.
Borgarstjóri sagði að Reyflcja-
vífc hetfði haft um 12—20% af
allri hraðfrystingu sjávaraíurða
í landinu og í ár væri þetta hlut
fall um 14—15%. Þetta hiutfall
varð hæst, þegar fcarfaveiðar tog
aranna voru sem mestar fyrir
rúmum áratug.
VELJUM ÍSLENZKT