Morgunblaðið - 19.04.1970, Page 16

16
MCXRiGTJN'BLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. APRÍiL ÍOTO

Útgefandi hf. Arvakur, Reykjavik.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulltrúi Þorbjöm Guðmundsson.
Fréttastjóri Bjöm Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ámi Garðar Kristinsson.
Rltstjóm og afgreiðsla Aðalstraeti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, Sími 22-4-80.
Áskriftargjald 165,00 kr. á mánuði innanfands.
I lausasölu 10,00 kr. eintakið.
„ÉG ÁLÍT AÐ BORGINNI HAFI
VERIÐ MJÖG VEL STJÓRNAГ
¥ Tndanfarna daga hafa fram-
^ bjóðendur tveggja and-
sfcöðuflokka Sjálfstæðis-
manna í borgarstjórn Reykja-
víkur lagt dóm á störf Sjálf-
stæðisflokksins við stjórn
höfuðborgarinnar, hvor með
sírtum hætti. Annar maður á
framboðslista Framsóknar-
flokksins í Reykjavík hefur
lýst því í ágætri ræðu, hversu
sanngjarnir Sjálfstæðismenn
í borgarstjórn eru við full-
trúa minnihlutaflokkanna, og
nú hefur þriðji maður á fram
boðslista Alþýðuflokksins lát-
ið í Ijós álit sitt á stjóm
höfuðborgarinnar yfirleitt.
í viðfcali, sem Alþýðublaðið
birti í gær við þenrnan fram-
bjóðanda er stjóm Sjálfstæð-
ismanna í Reykjavík lýst
með þessum orðum: „Ég álít,
að borginni hafí verið mjög
vel stjómað....“ Það er sann
arlega ánægjulegt að fá slík-
an vitnisburð frá frambjóð-
anda andstöðuflokks Sjálf-
stæðismanna. Slíkar raddir
úr herbúðum andstæðing-
anna sýna glögglega, að
fleiri en Sjálfstæðismenn eru
þeirrar skoðunar, að vel hafí
■fciil fcekizt við stjóm borgar-
innar, og þess vegna má ein-
mitt búast við því, að fólk úr
öllurn stéttum, flokkum og
starfshópum vilji stuðla að
því, að sú stjóm verði áfram
við lýði.
Borgarfulltrúar Sjálfstæðis
flokksins hafa aJdrei litið svo
á, að þeim bæri að sfcarfa í
borgarstjórninni með þröng
flpkkssjónarmið í huga. Þvert
á móti hefur þeim verið ljós
sú ábyrgð, sem meirihlutinn
hefur lagt á herðar þeirra,
og þess vegna hafa þeir leit-
azt við að starfa sem fulltrú-
ar allra borgarbúa. Einn af
borgarfulltrúum Framsóknar
flokksins hefur lýst því
hversu vel hafi verið unnið
að framkvæmd á tillögum,
sem hann hefur flutt í borg-
arstjórninni og nú hefur
einn af frambjóðendum Al-
þýðuflokksins lýst því yfir,
að borginni hafi verið mjög
vel stjómað af Sjálfstæðis-
mönnum. Meirihlutastjórn
Sjálfstæðismanna hefur
tryggt borgarbúum örugga og
samhenta forystu, en þau
vinnubrögð, sem fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins hafa tam
ið sér, hafa einnig orðið til
þess að fullt tillit hefur verið
tekið til tillagna og ábend-
inga minnihlutaflokkanna.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
aldrei hlotið meirihluta í borg
arstjórn Reykjavíkur með at-
kvæðum S já lfstæ ðism anna
einna. Mikill fjöldi borgar-
búa, sem í alþingiskosningum
greiðir öðrum flokkum at-
kvæði, hefur veitt Sjálfstæðis
flokknum stuðning í borgar-
stjórnarkosningunum til þess
að tryggja örugga stjóm
Reykjavíkur. Þetta er stað-
reynd, sem Sjálfstæðismenn
hafa aTltaf gert sér ljósa, og
þeir hafa líka hagað störfum
sínum í samræmi við það,
eins og frambjóðandi Fram-
sóknarflokksins hefur sfcað-
fest.
í borgarstjórnarkosningum
þeim, sem fram fara í vor,
mun Sjálfstæðisflokkurinn
enn verða að treysta á stuðn-
ing þeirra borgarbúa, sem í
landsmálum aðhyllast aðra
flokka, ef meirihlutinn á að
haldast. Vitnisburður fram-
bjóðenda Framsóknarflokks-
ins og Alþýðuflokksins, sem
hér hefur verið gerður að um
fcalsefni, ætti að sýna og
sanna einmifct þessum kjós-
endum, að Sjálfstæðismenn
hafa ekki misnotað það
traust, sem þeir hafa sýnt
Sjálfstæðisflokknum í borg-
arst j ómarkosningum.
Þættinum verði útvarpað
¥ fynadag tók Ríkisútvarpið
þá ákvörðun að stöðva
flufcning á útvarpsþætti um
borgarstjómarkosningarnar,
þar sem stjómandi þáttarins
væri frambjóðandi í þessum
sömu kosningum og þess
vegna óeðliiegt, að hann
stjómaði þætti um þetta efni.
Ríkisútvarpið mun fyrir
skömmu hafa skrifað stjóm-
máiaflokkunum og óskað eft-
ir fundi með fulltrúum þeirra
um það hversu haga skuli
aðild útvarpsins að kosninga-
baráttunni, sem í hönd fer.
Mun fyrsti fundurinn verða
haldinn á morgun.
Þar sem íramangreindur
útvarpsþáttur hafði verið tek
inn upp, vill Morgunblaðið
lýsa þeirri skoðun sinni, að
rétt sé að flytja þáttinn, þrátt
fyrir þá smekkleysu stjóm-
andans að notfæra sér að-
stöðu sína með þessum
hæfcti.

NOKKUR ENSKUMÆLANDI
SKÁLD OG ÞÝÐINGAR
Á LJÓÐUM ÞEIRRA
PBNGUIN Modern Poets, heitir flofekur
vasabrotsbóka, sem Penguin forlagið
breska, Ihóf að gefa út fyrir noikkrum
áruim. Þetta eru ódýrar og snotrar bæk-
ur og hafa nú fcoimið út að minnsta kosti
15. I Penguin Modern Poets, enu aðeins
enskuimælamdi skáld: bresk og banda-
rísfc, og í hverri bók er prentað úrval úr
verkum þriggja Skálda. Ljóðalesendur
geta því búist við að finna að minmsta
kosti eitt skáld við hæfi í hverri bók,
en sum þeirra sikálda, sem kynnt eru í
þessuim bófcaflokfci, eru lítt kunn utan
heimalanda sinna.
Tíunda bókin í flokknum vefcur sér-
stalka athygli. IHún nefnist The Mersey
Sound, og í henni eru ljóð eftir Adrian
Henri, Roger Mc Gough og Brian Patt-
en. Þessi skáld enu þau yngstu, sem tek-
in hafa verið í Penguin Modern Poets.
Henri er fæddur 1932, McGough 1937
og Patten 1946. Tveir hinna síðarnefndu
eru fæddir í Liverpool, en Henri hefur
einnig búið þar og þess vegna eru skáld-
in kennd við borgina.
Svo undarlega vill til, að jafn ungt
Skáld og Brian Patten hefur verið kynnt
hérlendis með lacnigri grein og þýðingum
á 5 ljóðum eftir hann úr frægustu bók
hans: Notes to the Hurrying Man, sem
kom út 1969. f Lesbók Morgunblaðsins
15. tbl. 27. apríl í fyrra, er að finna grein-
ina Drekinn er meðal okkar, sem fjallar
um Patten og æisiku nútímams með
„sprengju kalda stríðsins" í brjóstinu —
og efcki síst arfleifð foreldranna. Grein-
aihöfundur og þýðandi Ijóðanna, sem
fylgja greininni, Matthías Johannessen,
lýsir þeirri skoðun sinni, að íslendingar
fylgist „ótrúlega illa með ljóðlist ensku-
mælandi þjóða“; þeir virðist halda að
„naflastrengur ljóðlistarinnar11 sé í Frafcfc
landi eða Svíþjóð. Nú er ég ekki fjarri
því að álita, að Matthías hafi rétt fyrir
sér, hvað sem þeir annars segja Einar
Bragi og Jón úr Vör, en ætla má, að
Matthías hafi einkum beint orðum sín-
um til þeirra sé eftirfarandi árétting
höfð í huga: „ . . . Ég fullyrði að fersk-
leiki og óvæntur fcraftur setur meira
mark á vehk sikálda í ýmsum öðrum
löndum en Svfþjóð“. En við athugun á
Penguin Modern Poets, kemur í ljós, að
4 skáld af þeiim 45, sem átt hafa ljóð
í þeim 15 bókum, sem út eru komnar,
hafa verið þýdd á íslensfcu. Sumum
finnst þetta sjálfsagt ekki lítið, miðað við
höfðatölu, en í hópi enskumælandi skáld
anna eru víðfræg sfcáld, sem ekki er til
stafur eftir á íslensku. Ljóðaþýðingar
virðast því oft tilviljiunarkenndar og á
köfluim duttlungafull iðja.
Ég nefndi þýðingar Matthíasar Johann
essens á Ijóðuim eftir Brian Patten. f
Penguin Moden Poets, 5. bók, eru kynnt
bandarísiku „beat“ skáldin svonefndu:
Gregory Corso, Lawrence Ferlinghetti
og Allen Ginsberg. Eitt ljóð eftir Gin-s-
berg hefur verið þýtt, svo mér sé kunn-
ugt. f 9. bók, eru m.a. Ijóð eftir Denise
Levertov, en Sigurður A. Magnússon
birti tvær þýðingar á Ijóðum hennar í
bók sinni Krotað í sand, árið 1958. í 14.
bók er Charles Tomlinson á dagskrá,
skáld, sam nýtur töluverðs álits í ensku-
mælandi heimi. Annar fcafli ljóðabókar
Erlends Jónssonar: Skuggar á torgi, sem
koim út 1967, er eingöngu helgaður ljóð-
um eftir Tomlinson, samtals 5. >eir Er-
lendur og Matthías hafa því verið stór
tsekastir í kynningu núlifandi enskumæl
andi skálda, sem heima eiga í Penguin
Modern Poets, en vera má að einhverj-
ar þýðinigar hafi farið fraimhjá mér.
RADDIR ÆSKUFÓLKS
Adrian Henri, elsta Skáldið í The
Mersey Sound, getur varla talist ungl-
ingur lengur, en hann talar engu að síð-
ur til æskumanna með ljóðum sínum,
er óhátíðlegur, ófeiminn, hreinsfcilinn.
'Hann líkist mjög „beat“ skáldunum
bandaríslku, sem fyrr eru nefnd, einkum
Ginsberg, enda má gera ráð fyrir, að
ihann sé rökrétt framhald þeirra. Mig
langar til að minnast lítillega á eitt ljóð
eftir hann, sem kalla mætti á íslensku:
Engar áhyggjur, allt mun fara vel. f
ljóðinu segir m.a.: „Hafðu efcki áfhyggj-
ur af því sem pabbi þinn segir um ungu
kynslóðina"; síðar 'kemur fram sú ósk,
að foreldrarnir sjái um að færa uingling
unum morgunverðinn í rúmið, og kenn-
arinn brosi góðlátlega að athugasemd
nemandans um, að hann hafi farið seint
að hátta. Margumrædd uppreisn æskunn
ar er lílka á dagskrá. „Sá tími kemur, að
skáldin berja lögguna", segir Henri,
heldur en ekki kátur. Fleira í þessum
dúr er í ljóðinu, en undir lokin er Henri
á sömu buxunum og Púsjfcín í þýðingu
Laxness: „Bautastein hef ég sjáltfur sett
mér glæstan, friðan, og sýnu hærri Alex
anders miklu blökk“, þegar hann yrkir:
Myndir af þér hengja þeir upp í öllum
listasöfnuim.
Nafn þitt skartar í öllium ljóðabólkum.
Engar áhyggjur.
Allt mun fara vel.
Ég sé ekki betur en í ljóðinu sé Henri
að ræða um það, sem máli skiptir. Æsk-
an vill láta tafca eftir sér, verða virk.
Talkist það eklki, þá gerist hún óþekk.
Hvað er eðlilegra! Hitt er svo annað
mál þegar stjórnmálamennirnir fara að
nota hana sér til framdráttar, og þá oft-
ast þeir, sem vilja binda hana á klafa.
Roger McGough yrkir sikemmtilega;
hann á til óvenjulega gamansemi, sem
enginn skyldi lítilsvirða þegar um alvar
legan skáldskap er að ræða. Bkki fer það
þó milli mála, að Brian Patten ber af
þeim félögum. Hann hefur náð því valdi
á túlkunarmáta ljóðsins, sem gerir hann
athyglisverðan höfund. Hann er, eins
og áður hefur verið bent á, yngstur
þeirra þremenninganna, og ætti þvi að
vera sfcýrasta dæmið uim nútímaæskuna
í bókinni. Mér ákilst líka, að margir séu
farnir að hafa á honum dálæti, sem jaðr
ar við dýrfcun, en slífct er hættulegt
Skálduim eins og dæmin sanna. Mér
finnst ljóðagerð Brians Pattens í nán-
um tengslum við það besta í breskum
nútímagkáldskap. >að er forvit'nilegt
að sjá 'hvemig tveir héimar, sem þurfa
ekki að vera ósfcyldir, mætast í skáld-
skap hans: heimur hinna fullorðnu
skálda með öllu því, sem áunnist hefur
eftir langa og tvísýna leit, og heimur
æskunnar, frjálsræðið nýja, sem hófst
með bítlatónlistinni og er niú orðið að
daglegu brauði. >að er eitthvað í skáld-
skap Brians Pattens, sem segir: Nemið
staðar; hlustið. Við skulum tala saHp-
an. Við skulum finna leið. >að er ekki
nauðsynlegt að eignast allan heiminn
strax.
Og hvað á svo æskan að gera við heim
inn þegar hún hefur eignast hann. Adr-
ian Henri svarar: „Engar áhyggjur, allt
mun fara vel“. Henri veit, að ungu
skáldin verða einhvern tíma fullorðin,
og það á fyrir æskunni að liggja að
verða gömtul. Vei! Eða hvað?
ATHUGASEMD VIÐ
„LITLA LEIDRÉTTINGU”
Mér þyfcir að vonum leitt, ef ég hef
misSkilið Gísla Sigurðsson, saimanber at-
hugasemd hans í sjónvarpspistli Morgun
blaðsins í gær.
Ég var farinn að halda að Gísli væri
húmoristi, en sé nú að hann er mikill
alvörumaður. Eins og kunnugt er, ger-
ist það á bestu bæjum, að menn verða
fyndnir óvart.