Morgunblaðið - 22.04.1970, Page 3

MORGUK&LAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. APUÍL 1970
3
Borgarstjórnarkosningar i vor:
5 listar andstæðinga
Sjálfstæðismanna —
— í stað 3ja framboðslista 1966
NÚ hafa samtals verið birtir
6 framboðslistar vegna borg-
arstjórnarkosninganna í
Reykjavík hinn 31. maí n.k.
Verða því andstæðingar Sjálf
stæðisflokksins í fimm fylk-
ingum í þessum kosningum,
en í borgarstjórnarkosning-
unum 1966 voru andstöðu-
listar Sjálfstæðisflokksins
þrír.
Sú breyting hefur á orðið
frá borgarstjórnarkosningun-
um 1966, að Alþýðubandalag-
ið, sem þá bauð fram, hefur
klofnað í þrennt. í stað eins
framboðslista á þess vegum
þá, koma nú þrír. Komrnún-
istaflokkurinn (sem gengur
til kosninga undir nafni Al-
þýðubandalagsins) býður
fram einn lista, Samtök frjáls
lyndra og vinstri manna
(hannilbalistar) bjóða fram
annan lista og hinn þriðja
býður Sósíalistafélag Reykja-
víkur fram, og var sá fram-
boðslisti samþykktur á fundi
félagsins sl. laugardag.
í borgarstiórnarkosningunum
1966 stóð svo á, að þá uim vor-
ið hafði verið stofnað félag Al-
þýðubandalagsmanna í Reykja-
vík. Andstæðinigum kommúnista
í þessum samtökum tókst þó
um skeið að ná yfirráðum í hinu
nýstofnaða féiagi og gekk til-
töluiega vel í kosniragunum þá
um vorið. H1 aut listi AJþýðu-
bandalagsins þá 7668 atikvæði
eða 19,7% en hafði i borigar-
stjórnarkosningunum 1962 hlot-
ið 6114 atkvæði eða 16,8%.
í Alþingiskosningunum 1967
komu hins vegar fram fyrstu
merki um alvarlegan klofning í
röðum Alþýðubandalagsins, sem
þá var eins konar kosninga-
bandalag kommúnista og Hanni-
bal® Valdimarssonar. Þá um vor
ið tófcst kammúnistum að ná yf-
irhöndinni í Alþýðubandaiaginu
í Reykjavík og réðu því fram-
MBL. BARST í gær eftirfarandi
fréttatilkynning frá ntanríkis-
ráðuneytinu:
„ U tainmík i sráðu'neyt imu hafa í
d.ag borizt fjölmiairgair óskir um,
að það verði upplýst, hverjir það
voru sem í gær rudduist inin í
©enidiráð íslainds í Stokkhólmi.
Sendiráðið hefir í dag skýrt ráðu
meytinu frá því, a@ samkvæmt
upplýsingum lögregiunnar í
Stokkhólmi hafi hér verið um
efti'rtalda menm að ræða:
Kristján Loftsson Guðtiauigsson,
f. 4. 1. 1949.
Artihúr Ólatfsson, f. 24. 4. 1940.
Ásgeir Guðmuindur Damíeisson,
f. 11. 9. 1949.
Hjálmitýr Vilihjálmisson Heið-
dal , f. 14. 12. 1945.
Skúli Waldorftf, f. 20. 7. 1945.
Geir Þórarinm Zoega,
1 1». 4. H948.
Gústatf Adoltf Skúlaaon,
tf. 26. 7. 1949.
Björn Maigmiús Arnómsisom,
f. 16 .1. 1945.
Örlygur Amitonssom,
tf. 18. 5. 1947.
Guðjón Steimar AðaQsteintssom,
f. 23. 4. 1948.
Gummiar Imgi Ægiasom,
boðslista þess við þingkosning-
arnar í Reykjavik. Afleiðingin
varð sú, sem alkunna er, að
boðimn var fram annar listi,
I-listi, og var Hannitoal Valdi-
marsison í efsta sæti hans. í þess
um kosningum hlauit listi komm
únista aðeims 5423 atkvæði eða
13,3% en I-listinn hlaut 3250 at-
kvæði eða 8,6% greiddra at-
kvæða.
Þessi ágreiningur í þingkosn-
ingumum 1967 var undanfari
þess, að algjör Mofnimgur varð
í hinu svonefnda Alþýðubanda-
lagi. Á landsfundi þess í nóvem-
ber 1968 var það endurskipulagt
sem stj ór nmál a flokku r og jafn-
framt lýstu Hannibai Valdimars
son og Björn Jónsson yfir því,
að þeir væru skildir að skiptum
við félaga sína þar. Haustið 1969
gengust þeir svo fyrir stofnun
nýrra stjórnmálasamtaka, sem
nefnd hafa verið Samtök frjáls
lyndra og vinstri manna.
Nokkru eftir landsfund Al-
þýðubandalagsing í nóvember
1968 var haldið flokksþing Sósía
listaflokksins og þar var sam-
þykkt að leggja þann flokk nið-
ur. Um áramótin kom hins veg-
ar í ljós að kjarninn úr Sósía-
listaflokknum, Sósíalistafélag
Reykjavikuir, var ekki tilbúið til
að hlíta þessari samþyklkt og
ákvað að starfa átfram. Félag
þetta hóf útgáfu blað's, Ný Dags
brún, sem hefur komið æ oftar
út og fyrir forgöngu þessara að-
ila voru stofnuð enn ný stjórn-
málasamtök, Samtök Lslenzkra
sósíalista, sem eru landssamtök.
Sósíalístafélag Reykjavífcur
hefur um nokkunra mánaða
skeið unnið að því að undirbúa
framboð sitt við borgaretjórnair-
kosningarnar í Reykjavík. Fyrsta
sknefið var það, að félagið skrif-
aði öllum verkalýðisfélögum í
Reykjavík og hvatti til sameig-
inlegs framboðs undir forystu
verkalýðsfélaganna. Þessu mun
hafa verið svarað á þann veg,
að ýmsir pólitískir amnmarkar
væru á slíku framboði. Þó skrif-
aði féiagið bæði kommúnistum
og hanriibalistum og hvatti til
þess að þessir þrír aðilar tækju
höndum saman um að koma á
f. 2. 11. 1947.
Utiainiríkisiráðuinieytið,
Reykjalvík, 21. 'aprítt 1970.“
MBL. hefur borizt eftirfarandi
ályktun frá stjórn Vöku:
„Stjórn VÖKU, félags lýðræð-
issinnaðra stúdenta, telur lána-
kjör ísilenzkra stúdenta óviðun-
andi og lýsir fullum stuðningi
við kröfur, sem miða að bættri
námsaðstöðu.
Stjórn VÖKU er ljóst að papp
írsflóð og blekiðja stúdenta und
anfarin ár hefur ekki borið ár-
angur sem skyldi. Ljóst er að
vinma verður að framgangi hags
munamáda stúdenta með skipu-
framboði undk’ forystu verka-
lýðsisamtakanna. Hannibalisitar
höfnuðu þessu tilboði en komm
únistar kváðust faigna því, ef
þetta væri hægt. Sósíalistatfélag
Reykjavíkur tók þá kommúnista
á orðinu og hvatti til þess, að
viðræðunefnd yrði skipuð um
slikt framboð en kommúnistar
færðust undan. Nú telur Sósía-
listafélaigið, að jarðvegurinn
hafi verið undirbúinn svo vel,
að ekki sé hægt að saka félagið
uim Mofningsstarfsemi, þótt það
bjóði fram. Með framboði Sósíal
istafélags Reykjavífcur til borg-
arstjórnar er klofningurinn í
röðum kommúnisita og vinstri
manna ailgjör og sundrungin í
röðum andstæðinga SjáQfstæðis-
manna hefur komizt á nýtt stig.
Fyrirsjáanlegt er, að Sósíalista-
félagið mun nær eingöngu taka
atkvæðamagn sitt frá kornmún-
istum og þess vegna er hér um
að ræða mjög alvairlega þróun
fyrir þá. Þess má geta, að Æsku
lýðstfylkingin — samtök ung
kommúnista hafa í vaxandi mæii
litið á sig sem sjálfstæð stjórn-
málasamtök og má vel vera, að
þa.u muni í framtíðinni starfa
sem slík.
Hér á eftir eru birt nöfn 5
efstu manna á þeim 5 framboðs
listum, sem andstæðingar Sjálf-
stæðismanna í borigarstjórn
Reykjavíkur bera fram að þessu
sinni:
ALÞÝÐUFLOKKUR
1. Björgvin Guðmundsson,
deildarstjóri
2. Árni Gunnarsson,
fréttamaiður
3. EJín Guðjónsdóttir,
húsfrú
4. Ingvar Ásmundsson,
skrifstofustjóri
5. HálMór Steimsein, Qækmir
FRAMSÓKNARFLOKKUR
1. Einar Ágústsson,
alþm.
ÞJÓÐFÉLAG SFRÆÐINEFND
Háskóla íslands hefur í vetur
efnt til kynningarfyrirlestra um
nokkrar greinar ulmennra þjóð-
félagsfræða.
Síðasti fyrirlesturinn í flokki
þessum verður haldiinn njk.
föstudag, 24. apríl, en þá talar
Lára Björnsdóttir, félagsmálaráð
gj'afi, urn efniið: Félagsráðgjöf.
lögðum, lýðræðislegum þrýstings
aðigerðum. Hins vegar fordæmir
stjórn VÖKU þann atburð, er
ellefu íslenzkir stúdentar lítils-
virtu sendiráð íslands í Stokk-
hólmi 20. apríl s.l. VAKA telur,
að þessi ólýðræðislegi atburður
þjóni ekki hagsmunabaráttu
stúdenta, enda verður ekki séð,
að til hans hafi verið stofnað í
þeim tilgairagi og þienidliir j'aÆn-
framt á, að ofbeldi og yfirgang-
ur sé ekki till amnars fal'linn
en að skaða málstað stúdenta.
2. Kristján Benediktsson,
framkvstj. ■
3. Guðlnundur G. Þórarinsson,
verkfræðingur
4. Alfreð Þorstieinsson,
iþróttafréttaimaðUr
5. Gerður Steinþórsdóttir.
stiuid. miaig.
KOMMÚNISTAFLOKKUR
1. Sigurjón Pétursson,
tirésmiður
2. Adda Bára Sigfúsdóttir,
veðurfræðinigur
3. Guðmundur J. Guðmundsson,
varatform. Dagisbrúnar
4. Margrét Guðnadóttir,
prófessor
5. Svavar Gestsson,
ritstjórnarfuilltrúi.
SAMTÖK
FRJÁLSLYNDRA
1. Sbeinunn Finnbogadóttir,
ljósmóðir
2. Bjairni Guðnason,
prófessor
3. Kristján Jóhannesson,
verkamaður
4. Ólafur Ragnarsson,
lögfræðingur
5. Inga Birna Jónsdóttir,
kennari.
SÓSÍALISTAFÉLAG
REYKJAVÍKUR
1. Steinigrímuir Aðalstieinsson,
bifreiðaistjóri
2. Hafsteinn Einarsson,
ritstjóri
3. Drífa Viðar,
ritihötfundur
4. Örn Friðriksson,
járnsmiðúr
5. Sigurjón Jónsson,
sjómaður.
Þetita eiru fimm efstu menn á
þeim 5 framboðisliis'tium, sem
bornir hafa verið fram gegn
Sjálfstæðismönnum í borgar-
stjórn Reykjavíkur. Bkki er vit
að til, að fleiri listar séu í vænd
um.
í Norræna húsinu, er öllum op-
inn, og hefst kl 20.30.
(Fréttatilkynning frá Háskóla
íslands).
Kvöldvaka hjá
Þingeyingafélagi
FÉLAG Þingeyinga í Reykja-
vík efnir til kvöldvöku og al-
mennrar skemimtunar í Súlna-
sal HóteQ Sögu kl. 8 næstkom-
arifii föstudagiskvöld. Samkoman
er haldin til fjársöfnunar til
tækjakaupa fyrir sjúkrahúsið á
Húsavík, en Kvenfélagasam-
bandið í sýslunni og fleiri félög
hafa staðið fyrir slikri söfnun.
Aðgangseyrir verður þó mjög
lágur, en fé safnað með blóma-
sölu. Skemmtiatriði eru mörg.
Þingeyingakórinn syngur undir
stjórn frú Sigríðar Schiöth, tóna-
kvartettinn á Húsavílk kemur
suður til þess að syngja á
Skemimtuninni. Bjarbmar Guð-
mundsson allþingisimaður fer
með þinigeyskt vísnamál. Björn
Friðfinnason bæjarstjóri á Húsa-
víik flytur ávarp og Stefán
Þengilii Jónsson kveður nokkrar
stemimur. Loks verður dansað,
og er samkoman öllum opifi,
ungum sem öldnum. — Salurinn
verður opnaður kl. 7 fyrir þá,
sem vilja snæða kvöldverð áð-
ur en saimkoman hefst.
(Frá Þingeyingafélaginu).
STAK8TEIMAR
Er þetta
smitandi!
Margt getur skemmtilegt skeð
í samskiptum kommúnista og
flokksbrotanna í kringum þá.
Eins og kunnugt er hefur ekki
ríkt sérstök vinátta milli komm-
únista og hannibalista undan-
fama mánuði. Fyrir nokkru
birti málgagn hannibalista fram-
boðslista „sameinaðra kjósenda“
á Húsavik, en í gær bregzt Þjóð-
viljinn hinn versti við og segir,
að með þessu séu hannibalistar
að reyna að eigna sér þennan
lista. Síðan birtir blaðið viðtal
við efsta mann listans og hann
segir m.a.: „Það er hins vegar
ekkert leyndarmál, að það eru
Samtök vinstri manna og Alþýðu
bandalagið á Húsavík, sem í
heild standa að framboðslistan-
um og ég gæti trúað, að svipað
margir væru frá þessum aðilum
á listanum án þess, að ég hafi
talið það saman.“ Átökin milli
kommúnista og hannibalista hafa
verið einna hörðust í Norður-
landskjördæmi eystra og hafa
þessir aðilar keppzt um að
stofna ný félög í helztu byggðar-
lögum kjördæmisins. Nú virðast
þessi átök hafa tekið nýja stefnu,
er hannibalistar og kommúnistar
ganga saman í eina sæng á Húsa-
vík og verðu r fróðlegt að sjá,
hvort þetta fvrirbæri er smit-
andi!
Mesta áfall
kommúnista
Framboð Sósíalistafél. Reykja-
víkur í höfuðborginni er mesta
áfall, sem kommúnistahreyfing-
in á tslandi hefur orðið fyrir frá
því að hún var skipulögð sem
flokkur á árinu 1930. Þetta er í
fyrsta skipti, sem raunverulegur
klofningur hefur orðið í hópi
kommúnista sjálfra. Hingað til
hafa þeir aðallega stutt að klofn-
ingi Alþýðuflokksins og þegar
hannibalistar gengu úr vistinni
gerðist það eitt, að vinstri jafn-
aðarmenn slitu samstarfi, sem
þeir höfðu átt við kommúnista í
13—14 ár. í Sósialistafélagi
Reykjavíkur er hins vegar kjarn
inn í kommúnistahreyfingunni,
og þess vegna er sá klofningur
miklu alvarlegri og sögulegri en
sá, sem varð þegar hannibalist-
ar yfirgáfu kommúnista fyrir
rúmu ári. Nú er það Kommún-
istaflokkurinn sjálfur, sem hefur
sundrazt.
Harmagráturinn í forystugrein
Þjóðviljans í gær vegna þessa
klofnings er átakanlegur. Blaðið
segir um framboð Sósíalistafé-
lagsins: „Vinstri menn og sósíal-
istar munu flestir fremur undr-
andi, ekki sizt þeir, sem lítið
þekkja til hópsins, sem að fram-
boðinu stendur .. Hitt er
ljóst, að þessi framboð flækjast
fyrir í þessum kosningum og ef
til vili í þingkosninigunum að ári,
draga til sín eitthvert atkvæða-
magn frá einlægum vinstri sinn-
um. . . .“ Þegar Hannibal og fé-
lagar hans yfirgáfu kommúnista
héldu kommúnistar því fram, að
ástæðan væri ekki málefnalegnr
ágreiningur heldur óánægja
vegna þess að persónuleg upp-
hefð hefði ekki verið nægilega
mikil. Nú er sama áróðri beitt
gegn Sósíalistafélagi Reykjavik-
ur. Þjóðviljinn segir: „Á hitt er
einnig að líta, að menn sem
gera eigin upphefð að mæli-
kvarða á starf sitt og telja sér
ekki fært að starfa með félögum
sínum að göfugum sameiginleg-
um mástað vegna þess, að þeim
hafi persónulega ekki verið lyft
nógu hátt og kosnir nógu oft í
nógn margar trúnaðarstöður,
eiga ekki heima í sósialistískum
flokki."
Nöfn ellefu-
menninganna
Fyrirlesturinn verður haildinn
Ályktun stjórnar Vöku:
Vinnum að hagsmuna-
málum stúdenta
— með skipulögðum,
lýðræðislegum aðgerðum
Fyrirlestur
um félagsráðgjöf