Morgunblaðið - 07.05.1970, Qupperneq 14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. MAÍ 1970
Verðgæzlufrum varpið
fyrir þing aftur í haust
17% vantar á a5 grundvöllur
verðlagsákvæðanna standist
Á fundi Kaupmannasamtaka ís-
lands í fyrrakvöld lýsti Gylfi Þ.
Gíslason, viðskiptamálaráðherra,
því yfir, að frumvarpið um verð-
gæzlu og samkeppnishömlur, er
féll á jöfnum atkvæðum á AI-
þingi í vetur, yrði lagt aftur fyr-
ir þingið í haust. Kvaðst ráðherra
ekki trúa öðru, en að frumvarpið
yrði að lögum fyrir næstu jól.
Þá skýrði hann einnig frá því,
að unnið yrði að undirbúningi
málsins í sumar og ákvæði frum-
varpsins um gildistöku laganna
yrði stytt um eitt ár, þannig að
lögin ættu þá að geta tekið gildi
á sama tíma og þeim var ætlað
með frumvarpinu er féll í vetur.
Á fundinum voru frummæl-
endur þeir Guðmundur H. Garð-
arsson, formaður Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur, Grím-
ur Jósafatsson, kaupfélagsstjóri
á Selfossi, og Sigurður Magnús-
son, framkvæmdastjóri Kaup-
mannasamtakanna. Kom fram í
ræðum þeirra allra hörð gagn-
rýni á núgildandi verðgæzlufyrir-
komulagi, sem þeir töldu hafa
húið verzluninni óeðlilega fjötra
og veikt stöðu hennar. Beindu
hæði frummælendur, svo og
fundarmenn, mörgum fyrirspum
um til þeirra ráðherra er boðið
hafði verið á fundinn, þeim
Gylfa Þ. Gíslasyni, viðskiptamála
ráðherra, og Ingólfi Jónssyni,
landbúnaðarráðherra. Fundurinn
var mjög fjölsóttur, munu hafa
setið hann um 250 manns.
Guðmundur H. Garffarsson hóf
finaim/sögiuiræðlu sínia mieið því aíð
rifja upp sögu íslenakra verzkun-
airtm/ála. Haon saigði a@ fyinstiu ára-
tuigdr aldarinnar befðu Mað góðu
uim eðlileiga oig firjálaa verzlun,
en á þriðja áratugn/uim hietfði síð-
an skipt um og alivarliegar við-
skiptahömlur verið settar á í
kjölfair heimácreppunniar og
rikisálhriif í verziuninini heíðu
verið aukin til muma. Guðmund-
Ur saigði, að stjórnmiállalflofckainnir
ættu miestan þátt í þessari þró-
un, og það væiri skoðun sín að að-
etos einn fildkikur, Sjólfstæðis-
floiktkuirinn, hefiði barizt heillsíhug-
ar fyrir frjáOlsri verzlun oig að
losa hian-a frá hömllum heims-
kreppuiáranina.
Guðmundur sagði, að upp úr
1950 hiafði tekið að rotfa noklkuð
til í viðskiptamálum hérilendis,
otg með stofnun viðlreisnarstjóm-
arinnar hetfði að vissu teyti liokið
30 ára baráttu fyrir viðskipta-
finalsi.
Þassu naast ræddi Guðmundur
um verðlaigsmál og stoaititlagninigu
verzliumiarininiar, sem hiann eaigði
að stæði henini fyrir þrifium.
Harun saigði, að mjög nauðisyn-
laglt væni aið mieinin geihðlu sér al-
mianmt 'grein fyrir gildi og þýð-
ingu þassa atvinnuvegar, og bemti
á að í þróuðuim löndum stanfaði
æ staerri hiuti íbúanna að mamgis
konar þjónuisitustörfium. Hann
sagði, að verzlun í viðjum væri
vísasta leiðin til stöðnunar, ekki
eimungis á þassu sviði, helidur og
öllum sviðum þjóðilífsiins. Ef rétf
væri að umnið, vaari unnt að
komia í krinig þeim lagtfærin/gum,
sem nauðsynHagar væru og varzl-
uinlarfólk yrði að trúa því að verð
lasgsák'væðin yrðu aifnumin og
ákattakerifi breytt þamtnig að
verZlunin nœði að þróaist eðlídlagia..
Grímur Jósafatsson kalupfé-
laigssitáóri sagði í upphia/fi ræðu
sliinlnlair, að hófieig tsamtoeppnli
saimvinlniuirielkistuins og elilnlkiarekst-
uins gæiti ■oiriðlilð bætði verzluináinnii
og neytieinduiniuim til góða. Þesíii
tvö ólíku nekátnairfiorm æitltiu að
vera klappiilniauitar, en eklkii lamd-
stæðingar.
GnSmiuir saigðli, lað miarigt heifðii
miiðuir tekázt mieð istjióinn verziun-
airm/ála 'hérleinidis <alð uinidamförmui,
en eiin/nlilg yirðli ialð vólðurtoanlnia ia@
veigaimliklir jlákvæðlir étfiamigiar
helflðu náðslt, elirnis og ft. d. mHðlur-
fiellimg ilruntfluitíniimiglslhafltia. Veirlð-
bólig/a siú og veirðhjæktoainiir sem
orlðið hafiðu hérlanldis gtlöflulðiu
lökki iaif of mdlklum hluitia veæzluin-
amininiair, hieldur hefðu þvemt á
mlóti orðið til þesig að rýiria hag
haniniar veirulaga. Heifðu stjórn-
völd toeiypt firilð við vertoalýðs-
fiory/sltluinia mleð því að stoerða haig
varzlulnlariimnialr og vaikj'a gruind-
völl haniniar.
Kaiuipféialgsigt'jórdinln Saigði, að sú
álaignfiinig siem leyfið hefiði verdð
'alð uinidianiflömniu væmi etnlgain vag-
irun niæigiieig fyrlir varzlumdmia oig
ekíká hefiðli variilð tflelkiið niaitlt tdllirt
til hinmia mdigmiuinianidli a/ðstæðnia
heninlar. Útilotoað hefiði veirið fyr-
ir fyráirfbæk/i lað bylglgjjia upp eiilgiin
f jíámmiaign, og þau befiðu orðlið ialð
itre/yatía utn of á bamlk/a- og iáinla-
stíofinianlir.
Grímur saigði' að vafialaiuist
gæltu varzlruiniameigemidur bæitlt
margt hjá sér og sagði það t.d.
ákoðuin aínia eúð matngiar verzlamlir
útli á lanidi væiru of smiáar. Hanm
sagði iað kiönttmm siem igerð hetfðli
vardlð á r'ekisitiri maltvönuiverziamia
á áirtuimuim 119194 og 11965 hefiðu
sýmft og aaniniað slaamia afikiomu
þeliirra og gíðan hefiði þó áatianidlið
varigMað til miumia. Hefiðu t. d.
sarunáieiga tflegt toaupflélögjih veráð
inekin miað 'tiapi á árdinu H9'6'8.
Gffímiur gaigðii í lok ræðlu sdininj-
'ar, að verzlumúin stooraðliigt elklkii
'umdiain því að axla sianngjiamniar
byrðar, þelglair þjóðin öll yrði fyr-
'iir áfiölluim, en þagar húin væiri
béiltf óisiammgiiffnii, væiri ekkd niemia
eðlilegt að sniúizt væri til varniar.
Sigurffur Magnússon firiam-
kvaamdiaatjóini aagðli m. a. í ræðu
silninii, eð afistíaða imiargria tflil
verziuiniairlilnm/ar vælnu ieifiar igarn-
als tímia, þegar verzkuniiin hefiðS
vardð taMm óiþarfiuir latfiVinmuvelgur
og uinidinrió/t rniargg illg. Nú værd
hinia vegar að valtonia 'skiinlilnlguir
'almianinlinigg á gildi haniniair og
þelirni þjómiuigtlu aem hún vaititli.
Yiarziuin og þjómluisltía miuinidii
varða sá atvdmmuvegulr seim tfæki
tfil isín miesit iaíf því vinmiuiatfli siem
fcaamli á /miartoaðinm á miæstu ár-
uim, ie(f búáð yrðli iað þesaum iat-
vinmiuiveguim hlilðstæitlti á vdð
laðffa.
Siiguirðuir saglði, 'aíð igmiásölu-
verzluin hefiði orðlið bariðaislt últli
í þeirri viltieyau siem hér’ hefiðfi.
rlílkit í varðiaiggmólum iað uimdani-
förmiu. Værf þalð ekltoi baira stooð-
'Uin eimikiaalðila, helduir og hefiði
t. d. fbr/sitíjióini SamlbainidB ísl. iaam-
Vinlnufiélaga lýst því yfiir að liinim-
'an þieiss fyrlirtæitoils yrðu aðffar
'átívininiugrleáinialr að beina veirzluin-
dinia uippi.
iSiguirlðuir vék aíðain að verð-
lagsimiáliuinluim, og sa/gðli að toefffii
iþað sem m/ú vaarli búlilð við vaarli
svo fiókiið iað enigimin iskildi í því,
/n'emia helzt höfluinidariniir, og
miefinidii hamin tfiltleltoin dæmfi, gem
hamin bað viðsltoiptíamiálaráðhieinra
.alð isvaffa. Saigiði Siguirlðuir eiiminiiig,
iað mdkiilð óöatmffæimfi væri í þieas-
um ákvæðluim og mæititii þar t.d.
sjá iað mlömmum vætrfi 'elkltoi ætiuð
n/efiin þókmiuln fynir ánmflutfninlg
vfilggria byiggingavaffa. en feimgju
'afitUir istvolíltfið -aif öðlnuim'.
Siguiriðuir isaglðli, að rnlelð geinlgis-
fellinígumium haflði h/aguir verzl-
uinlarinmiar veráið dtoemtiuir veiriuieigia
HEF OPNAÐ
RAKARASTOFU
AÐ DUNHAGA 23.
MATTI KARELS
Trésmiðir
Óskum eftir að ráða nokkra trésmiði vana innréttingavinnu.
Tilboð með nafni og síma sendist Mbl. fyrir hádegi laugar-
dag 9. maí merkt: „5247”.
ISAL
Óskum eftir að ráða
Vélvirkja
Starfsmaður sá, sem sótzt er eftir mun starfa undir verk-
stjórn véltæknifræðings. Skilyrði er að umsækjandi hafi
nokkra starfsreynslu.
Unnið verður við endurbætur og fullkomnun vélabúnaðar, sem
þegar er fyrir hendi.
Þeir sem eiga eldri umsóknir hjá fyrirtækinu er bent á að
hafa samband við starfsmannastjóra.
Umsóknareyðublöð fást hjá bókabúð Sigfúsar Eymundssonar,
Austurstræti og hjá bókabúð Olivers Steins í Hafnarfirði.
Umsóknir sendist eigi síðar en 11. maí 1970 í pósthólf 244,
Hafnarfirði.
iSLENZKA ÁLFÉLAGIÐ H.F.
L
Húsmálun
Tilboð óskast í utanhúss-málningu á fjöl-
býlishúsinu Ljósheimar 2—4—6.
Nánari upplýsingar hjá hússtjórnum.
Tilboð sendist fyrir 15. maí n.k. til Theódórs
Gíslasonar, Ljósheimum 4.
Frá fundi Kaupmannasamtakanna í fyrrakvöld. Sigurffur Magnússon í ræffustóli.
og sýinicE: köh/nluin Heim haigtfiriæðli-
deild Seðialbainlkiainis vsarf miú alð
vfinmia aið u/m þmóuh gmágöiu/verzl-
uinlarilniniair að allt að 17% vainlbaðli
á a® sá gffuindvöliuir, sem byigglt
hietfiðfi varálð á Við slelbnliinigu veffð-
lagsákvæðanna, femgi staðizt
Bnmifineimiur hefiðlu sltoerðiingairá-
tovæðli þaiu er aetft votriu 1967 og
áltítfu jalð vana tfil bmáðlahfirgðair
gbaðfilð iraú í tfæp þrjú áir. Áhnilfliin
væffu l'íitoa aJð tooimia miefilria og
tn/efiffa 1 Ijlóa Vierzkmliin gæltíi ekki
veiiltít miaiuðisyniega þj'óiniuiatiu og
ekkfi igmelitt sitiarnBstfó liká gíimu sem
sikyldi.
Giguiriður aagðli, aið vitfamlaga
gæltlu toalupmienin fiarið iinln í vilð-
gtoiprtiam/álariáJðluinieytið og sieZt þar
á gólf og ganga. Bn slík værnu
eltotoi vinmiulbröglð þefimra tfil þasts
að vekjia eltlhylglli á tonöflum sím-
um. Bn því imlilðuir váritíisit svo aJð
þelir siem grymmgt vaðia og miegt
bu'sla ætftu greiðam aðgainig að
eyr'uim riáðalmiainmiai.
Að lottouim saigSlí' svo Sdiguiriðluir
Maigniúsigan: Efimimliltlt þesis'a diag-
ánia hafia gtíaðlið yfár vigsiuir á
þöilm mieotiu miaimnivárkjiuim, siem
geitiur ubi í aögu lamids og þjó'ðlaí-.
Að baltoi þefim gtíórkoigtiegu firiattni-
kvæimidiuim býr í aemm ánæðfi,
friamigými, hyggiindii og tætomfL
Þagaar flriaimkvæimdfir mmumiu ura
ótoomin áir var®a vfitfniiistoiuirðlur
utm þalð já'tovæðia í gtíönflumn.
þefiffna stjómnivaida, siam náöilð
hafia hér á lamdii á uinidamtförmiuim
áinum. Mamglt flettffa mæltltli og
banida á aam vel heiflur vanið igaxit
á öðirium sviðiuim.
Það or því alð gamia sltoapi jlafin
raiumialegt, efilnig oig það ar á-
miægjiulegt lalð flaignla vígsl'um og
tfiltoomiu uimræ/ddffa gt'óffvrárkj-
aminia, 'a@ bartfa mpp á það hversu
hmapataga hefiur miilsitfeltoizlt í finattn-
tovaamd þeiilma méietfinia, er lútfa
,að verzluln og vomudnaitfliinigu.
Migtíötoiin á því sivdlði, ihamidahiófig-
toerund vinlnlulbrlölgS, að ógieymd-
um yflirlýgimigum «m endiuirlb-æltíur
og gíðiain vamiaflndir á þefiim sömni
yifliirlýislilnlguim, enu offðlim fleiri en
tölu varðiur toomfiið á í fljóibu
bragði.
Gylfi Þ. Gíslason, viffskipta-
málaráðherra, saigði að um verð-
laglaeÆtirilliit væru gkiptar skoðamiir
í fiiestfum stfjómimlálaflioktoamin/ai,
en vertoailýðHhffeýfinigim hetfðfi náð
að móta þasisi mál með amdstöðlu
giinini, flem gtjó'rmivöld betfðu efefci
treyst sér að gamga í bedhögg
við. Ræd'di ráðherra atfstöðu Al-
þýðutfldkltosinis til þessairia miáfiia og
salgði að þar hetfði flenigið hægiar
að fá viðuritoemmdnlgu á afinómi
verðllagshamla, em hjá jaÆniaðar-
miaininiafliloitokuim hinnia Norður-
lainidaminia. Nú væri hirnis vegar svo
tooimdð að yfirigniæflamdi mieiri
hkuti fkfctosins væri þessari
stefinu fytigjainidi.
Ráðhiemria vék síðarn að atf-
gneiðslu verðgæzliutfffumivarpisinis
og taldi alflgreiðslu þess skrípa-
leik, sem elktoi mætfítd emdurtaka
sig. Málið yrði tekið upp atftur
striax í hauist og þau átovæði fruon
vairpsims, sem fjölluðu um gilldis-
töfcu laganna yrði breytt á þamm
Veg að þau tæki igildi á þeim
tímia, sem ætfiað var mieð flrum-
varpiniu er félll í vetfur. Sagði
riáðhieffna, að því hetfði verið hald
ið fraim, að ríkisstjóirmiim hetfði
eltoki þunft að seltja löggjöf til þesa
að leyfia firjállsa álagndmlgu. Þetta
væri vitamileiga ramgt, þar sem
eklfci væri hsegt að atfmema verð-
laigsáfcvæði nema eitthvað kæmi
í stiaðinm, og það hefðli verið það
sam ilöggj'atfiinm um verðgæzlu og
gamkeppnishömflur hietfði verið
ætfliað.
Að Mkinni ræðu riáðlhieirria báriu
fu'nidammiemm fram fyTÍrspurmir og
var því m. a. beinlt til viðskipta-
miáiaráðheinria hivort þ'edr þim.g-
mienm AllþýðutflBoltotosinis, gem voru
an/dvígir fnuimivarpimu, h'etfðu
brieyltt laiflstföðu simmi. Svamaði róð-
herma a@ hamm hefði ektki umboð
til þesis að lýsa því yfir að sivo
væri, en vitað væri, að frumvarp
þétta hefði ha'fit þinigtfyligi þótt
það heifði verið falfllt. Hlutfi Fram-
sótoniafffflloMtsiinis hetfði veriið fyfllgj
amidi miálinu og tekið játovæða atf-
Stöðu ’til þess í nefnd þeirri er
uindirbjó mállið. ítnekaði rláðherra
að fruimivarpið yriði laigt fyrir Al-
þiinlgi Stiriax í hauist, og tovað'stf
éklki triúa öðnu, en eð það yriðfi,
orðið að lögum fyrir næstfu jól.