Morgunblaðið - 22.09.1970, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. SEPTEMBER 1970
Prófkjörið í Reykjavík:
Frambjóðendur kynntir
PRÓFKJÖR Sjálfstæðismanna í Reykjavík fer fram dag-
ana 27. og 28. september nk., en utankjörfundaratkvæða-
greiðsla hófst sl. laugardag. í framboði í prófkjörinu eru 25
frambjóðendur. í því skyni að gefa væntanlegum kjósend-
um í prófkjörinu kost á að kynnast í stórum dráttum sjón-
armiðum og viðhorfum hinna einstöku frambjóðenda, hefur
Morgunblaðið Iagt fyrir þá eina spurningu, sem er svo-
hljóðandi: Hvert er viðhorf þitt til þjóðmálanna og starfa
Alþingis?
Svör frambjóðendanna við þessari spurningu birtast í
Morgunblaðinu í dag og á morgun. Væntir blaðið þess að
þessi kynning á skoðunum frambjóðenda geti orðið kjós-
endum að gagni. Svör 10 frambjóðenda fara hér á eftir.
Auður Auðuns
frú, 59 ára,
Ægissíðu 86.
Hvert er viðhorf yðar til þjóð-
málanna og starfa Alþingis?
Þegar svara skal spurningunni,
hygg ég að mörgum yrði efst í
huga sá þáttur þjóðmála, sem
hefur verið eitt höfuðviðfangs-
efni allra ríkisstjórna á Islandi
um áratugi, og óhætt má segja,
að hæst beri í dag, sem sé verð-
bólguvandinn. Að svo stöddu
verður engu um það spáð, hver
verði árangur þeirra viðræðna,
sem að tilhlutan ríkisstjórnarinn
ar fara nú fram milli hennar og
aðila vinnumarkaðarins um leið-
ir til lausnar vandanum, en auð-
sætt er, hver háski getur af því
stafað, ef stefnt er að því að
skapa meðal almennings það
andrúmsloft tortryggni og get-
saka í garð viðræðuaðila, sem
torveldar eða jafnvel hindrar
skaplega lausn, svo að öll þjóð-
in má súpa af þvi hið beizka
seyði. Mannlegt eðli er slíkt, að
það er ávallt auðveldara að ala
á tortryggni en að eyða henni,
en þótt nú sé um meiri hags-
muni að tefla en oftast endra-
nær, gildir þetta einnig um úr-
lausn annarra mála, og þá einn-
ig þeirra er til kasta Alþingis
kóma.
Vafalaust yrði að því veruleg-
ur ávinningur, ef takast mætti
að skapa lífvænleg tengsl milli
þingsins og almennings í landinu.
Túlkun blaðanna á þingfréttum
er oft svo lituð af pólitískum
viðhorfum flokkanna, sem að
þeim standa, að lesendur fá ein-
hliða, að ekki sé sagt rangtúlk-
aða mynd af umræðum. Það sé
fjarri mér að fullyrða, að slík
tengsl, ef takast mættu, mundu
leiða menn í allan sannleika um
þau mál, sem til umræðu eru,
svo mjög sem þingmenn grein-
ir oft á um atriði mála, en þau
ættu að skapa almenningi mögu
leika til betri yfirsýnar og skoð-
anamyndunar um þingmál. Trú-
lega þyrftu þar að koma til
breytingar á starfsháttum Alþing
is, sem freistað yrði að ná sam-
stöðu þingflokkanna um. Oft
heyrist sú gagnrýni á vinnu-
brögð Alþingis, að meðferð mála
sé þung í vöfum og seinvirk, og
trúað gæti ég, að ýmsir leiði nú
hugann að einnar málstofu
þingi eftir að tvær af frændþjóð-
um okkar hafa á ekki ýkjalöngu
árabili komið þeirri skipan á
hjá sér.
Með þessum fáu hugleiðingum
læt ég svarað spurningu, sem
vissulega gefur nær ótæmandi
möguleika til svara.
Birgir Kjaran
hagfræðingur, 54 ára,
Ásvallagötu 4.
Maki: Sveinbjörg Kjaran.
Þér hafið lagt fyrir mig spurn
ingu, sem í eðli sínu er svo víð-
feðm, að henni verður vart svar
að að gagni í stuttu mádi. Þó
mun ég gera tilraun til þess.
1 raun og veru er spurningin
tviþætt:
1) Viðhorf mitt til stjórnmál-
anna.
2) Skoðun mín á störfum Al-
þingis.
1. Viðhorf mitt ætti að vera
nokkuð auðsætt, þar sem ég á
setu á Alþingi sem fulltrúi Sjálf
stæðisflokksins, og hef um
tveggja áratuga skeið átt nokk-
urn þátt i að móta skipulag
flokksins og marka stefnu hans.
Að ég aðhyllist stefnu Sjálfstæð
isflokksins byggist fyrst og
fremst á þvi, að ég tel hann
flokk allra stétta og frjálslyndan
umbóta- og framfaraflokk. Auð-
vitað viðurkenni ég tilverurétt
starfsstétta þjóðfélagsins og mis
munandi hagsmuni stéttanna, en
ég hafna stéttastreitunni og tel
fámenna þjóð, sem byggir víð-
áttumikið land, þar sem mörg
viðfangsefni biða úrlausnar, eiga
fleira sameiginlegt, meiri sam-
hagsmuni, en hitt sem í milli
kann að bera. Mér eru stjórn-
mál ekki dægurþras eða lands-
hornapólitík, heldur þjóðmál,
þar sem þjóðarhagsmunir eigi
að sitja í öndvegi. Ef við eigum
að halda sjálfstæði okkar, vernda
þjóðararfinn, menningu og tungu
og lifa við mannsæmandi lífs-
kjör, held ég, að stétt verði að
standa með stétt en ekki stétt
að striða gegn stétt. Mitt kjör-
orð er því þjóðareining í lands-
málum og í afstöðu til annara
þjóða.
2. Um störf Alþingis vildi ég
þetta sagt hafa. Alþingi Islend-
inga er ein elzta og virðulegasta
stofnun þjóðarinnar. Hinu er
ekki að neita, að vinnubrögð og
starfshættir þarfnast endurbóta
við og jafnvel kjördæmaskipan
og kjör alþingismanna. Að minu
viti fer of mikill tími þingsins í
málþóf og umræður um þings-
ályktunartillögur, sem sumar
hverjar bera svipmót sýndar-
mennsku og koma litt til fram-
kvæmda, þótt samþykktar séu.
Þetta finnst mér stundum óæski
legt og ósamboðið virðingu Al-
þingis, og það á að halda sóma
sínum og heiðri. Þá er og vinnu-
aðstaða þingmanna alls kostar
óviðunandi og miklum mun lak-
ari, en þingmenn búa við i öðr-
um löndum. Ég veit, að ráða-
menn vilja iagfæra þetta og vona
að það takist sem fyrst. Ósk
mín er, að Alþingi íslendinga
sýni sjálfu sér virðingu, og að
það njóti trausts og virðingar
þjóðarinnar.
Bogi Jóh.
Bjarnason
lögregluv'arðstj., 51 árs,
Eskihlíð 31.
Maki: Erla >Iórmundsdóttir.
Á undanförnum árum hafa orð
ið stórfelldar breytingar á þjóð-
félagi okkar og miklir sigrar
hafa unnizt til frelsis og fram-
fara. Þegar við ræðum viðhorf
okkar til þjóðmálanna í dag,
verður efnahagsafkoman efst í
hugum flestra. Öll gerum við þá
kröfu, að við getum lifað mann
sæmandi lífi, búið í góðu hús-
næði og komið börnum okkar til
þroska. Forsenda þess að svo
geti orðið er að rennt sé fleiri
og sterkari stoðum undir at-
vinnuvegi þjóðarinnar og allt sé
gert til að gera þá sem fjölbreytt
asta og óháðasta þeirri áhættu,
sem stafar af fjármálasveiflum,
veðráttu eða náttúruhamförum.
Ég hef þá skoðun að það sé
þjóðfélaginu fyrir beztu að ein-
staklingsframtakið fái að njóta
sín sem bezt, en til þess að svo
geti orðið er nauðsynlegt að all-
ir geti setið við sama borð, geti
fengið tækifæri til þess að
mennta sig og börn sín.
Þjóðfélaginu er nauðsynlegt
að greiða götu ungs fólks, enda
á það að erfa landið, en jafn-
framt verður ávallt að muna
eftir hinum öldruðu og þeim sem
ekki ganga heilir til skógar.
Þótt margháttuð fyrirgreiðsla og
aðstoð sé veitt þeim til handa
þarf að sjá til þess að það drag-
ist aldrei aftur úr, aldraða fólk-
ið þarf að geta lifað við góð
kjör, það hefur lagt grundvöll-
inn að þeim framförum sem við
nú búum við og þess vegna á
það fyllilega skilið að fá að
njóta þeirra, eins og bezt verð-
ur við komið.
Afskipti þjóðfélagsins eiga ein
göngu að koma fram þar, sem
það er nauðsynlegt til þess að
tryggja réttindi öllum til handa
og til sameiginlegra átaka til
lausnar þeim verkefnum, sem
einstaklingnum er um megn að
ráða við. 1 nútímaþjóðfélagi
eru vandamálin mörg og marg-
slungin. 1 starfi mínu hef ég
kynnzt nokkrum þeirra, svo sem
áfengisvandamálum, æskulýðs-
málum og ekki hvað sízt umferð
ar- og samgöngumálum. 1 siðast
nefnda málaflokknum er brýn
nauðsyn að halda áfram á þeirri
braut, sem mörkuð hefur verið í
varanlegri vegagerð og má ekk
ert minna duga en stórátak á
því sviði.
Um störf Alþingis vil ég segja
að það eigi fyrst og fremst að
móta stefnu þjóðarinnar í at-
vinnu-, félags- og menningarmál-
um.
Ellert B. Schram
skrifstofustjóri, 30 ára,
Kapiaskjólsvegi 6.
Maki: Anna G. Ásgeirsdóttir.
Viðhorf mitt til þjóðfélags-
mála mótast að sjálfsögðu mjög
af þeim skoðunum, sem uppi eru
meðal ungs fólks, einkum þó í
samtökum ungra Sjálfstæðis-
manna. Þar hefur borið hæst
kröfuna um aukið lýðræði, þ.e.
virkari þátttöku fólksins í
stefnumótun og ákvörðunum i
þjóðfélagsmálum. Framkvæmd
prófkosninga, þar sem kjósend-
um gefst kostur á að velja fram-
bjóðendur, er vissulega stórt
spor í þá átt.
Hugur minn hefur á seinni ár-
um hneigzt til stjórnmálaaf-
skipta og hefur þar ráðið mestu
andúð mín á hvers konar óeðli-
legum ríkisafskiptum, þeim
kenningum, að hagsmunum borg
aranna sé bezt borgið í höndum
opinberra aðila. Ég hef þá bjarg
föstu skoðun, að hið sívaxandi
bákn opinberra nefnda og ráða,
ásamt hinni pólitísku sam-
tryggingu leiði aðeins af sér
stöðnun og ófarnað.
Ég tel þvert á móti, að í aukn
um mæli skuli dreifa valdinu
og um leið ábyrgðinni út til ein-
staklinganna og samtaka þeirra.
Það er og hefur verið stefna
Sjálfstæðisflokksins, enda þótt
segja megi að stundum hafi
nokkuð á skort, að henni hafi
verið framfylgt sem skyldi. Það
má aldrei gleymast, að ríkið er
fyrir einstakiinginn, en ekki öf-
ugt.
Það er athyglisvert, að augu
manna hafa í seinni tíð meir
beinzt að einstaklingnum og um
hverfi hans, og í heimi múg-
menningar, vélvæðingar og auk-
innar mengunar er það raun-
verulega varðveizla einstaklings
ins í þjóðfélaginu, svigrúm hans
til orða og athafna, mannhelg-
in, sem er sú hugsjón, sem er
mest þess virði að berjast fyrir.
Störf Alþingis og viðhorf
þeirra manna, sem þar sitja
hverju sinni, eru að sjálfsögðu
þýðingarmikil við framkvæmd
þess lýðræðisskipulags, sem við
búum við. Að mínu viti, er á því
nauðsyn, að vegur og virðing A1
þingis eflist í huga almennings
og yrði það bezt gert með því,
að hefja umræður á þeim vett-
vangi yfir smáþref og flokka-
drætti.
Staðreyndin er því miður sú,
að vandamálin eru oft ekki leyst
einmitt vegna slíkra flokka-
drátta og persónulegrar valda-
streitu. Ástandið í kjara- og
efnahagsmálum er augljóst dæmi
þessara sjálfskaparvíta og það
er mín tilfinning, að þjóðin
mundi fagna þeirri stundu, þeg-
ar stjórnmálamennirnir og hags
munahóparnir láta af úreltri tog
streitu sinni og líta vandamál-
in í hlutlausu ljósi.
Vegna þess hlutverks, sem Al-
þingi gegnir, er nauðsynlegt, að
þar endurspeglist þau viðhorf,
sem ríkjandi eru í þjóðfélaginu
hverju sinni. Þar skal gæta sem
flestra sjónarmiða og þar þurfa
að eiga sæti fulltrúar sem flestra
hagsmuna- og stéttahópa, yhgri
sem eldri þingmenn. Á þann hátt
geta aðilar kynnt og samræmt
skoðanir sínar, ekki sízt til að
brúa hugsanlegt bil milli kyn-
slóða og ólíkra sjónarmiða.
Geir
Hallgrímsson
borgarstjóri, 44 ára,
Dyngjuvegi 6.
Maki: Erna Finnsdóttir.
Island er ungt land frá náttúr-
unnar hendi og enn í sköpun
eins og dæmin sanna í umhvérfi
okkar. íslenzkt þjóðfélag á sér
ellefu alda sögu, en íslenzkt lýð-
veldi aðeins aldarfjórðungs féril,
og er því engu síður í sköpun en
landið sjálft.
Þótt okkur beri skylda til að