Morgunblaðið - 02.12.1970, Síða 4

4
MO RGITNBLAÆ) tÐ, MIÖVIKUDA.G-TJR 2 DfiSBMBfJR 197«
22-0-22- ]
RAUÐARÁRSTIG 3lJ
■^=—25555
(^ 14444
m/uím
BILALEIGA
HVERFISGÖTU 103
V W Sendiferðabifreið-VW 5 manna -VW sveliwagn
VW 9manna-Lamirover 7mam»
UTLA
BÍLALEIGAN
Bergstaðastræti 13
Sími 14970
Eftir lokun 81748 eða 14970.
Sköhm útihurðir
og utanhússklæðninga.
HURÐIR & PÓSTAR
Simi 23347.
Fjaðrir, fjaðrablöð. hljóðkútar.
púströr og fletri varahlutir
i margar gerðír bifreiða
Bílavörubúðin FJÖÐRIN
Laugavegi 168 - Sími 24180
A/VORNY
kynnir
nýjar baðvörur
FÆST UM
LAND ALLT
Snyrtivörusamstæða, vandlega
valin af Morny, og uppfyllir
allar óskir yðar um
baðsnyrtivörur.
Sápa, baðolía, lotion,
deodorant og eau de cologne.
Vandlega valið af Morny til að
vernda húð yðar. Notið Morny
og gerið yður þannig dagamun
daglega.
Ó. JOHNSON
&KAABERP
0 Versti óvinur
borgarbúans
Þórður Kinarsson skrifar:
„Reykjavík, 30. okt. 1970.
Heiðraði Velvakandi!
Vegna heimtufrekju nokk-
urra aðila, sem vil.ja inn-
leiða hundapláguna aftur hér í
Reykjavík á sama tíma og her-
ferð er farin gegn hundahaldi
í þeim borgum erlendis, þar
sem hundar eru enn levfðir,
langar mig til að biðja þig að
birta lauslega endursögn mina
á tveimur greinum, sem feirt-
ust í bandarískum tímaritum
(vel metnum) í sumar er leið.
Greinarnar eru á þessa leið:
Láklegt er, að hundurinn sé
versti óvinur borgarbúans.
Skepnumar bíta og tyggja
böm til óbóta, ráðast á skokk-
ara og spangóla frarn á nætur
í lokuðum íbúðum, sem gera
borgarhundinn taugaveiklaðan.
Þegar farið er út með dýrið —
tvisvar á dag, geti eigandinn
komið því við — breytir það
ökubrautum og gangstéttum í
sóðalegar fadlgildrur fyrir veg
farendur. Óskammfeilna blond-
inan í kvikmyndinni „Midnight
Cowboy“ iýsti þessu vel, þegar
hún var að kjassa kjölturakk-
ann sinn til þess að hægja sér:
„Gerðu það fyrir mömmu."
0 HvimleiSasti
minnihlutahópurinn
1 borgum um víða veröld
eru hundar og hundaeigendur
að verða hvimleiðasti og ógeðs-
legasti minnihlutahópurinn,
sem angrar meiriWutann. 1
Tókió eru 280.000 hundar, í L,as
Angeles 300.000, í New York
500.000, í Iwondon 700.000, í
Mexíkóborg meira en milljón.
Og þeir eru allir „að gera það“
— á gangstéttum og gangstig-
um í skemmtigörðum, uppi við
brunahana og varnarlaus tré.
Nýlega var maður á Manhatt-
an að vökva i litla blómareitn
um við húsið sitt, þegar hundi
einum þóknaðist að nota hann
fyrir brunahana og sprændi á
skallann á honum. Manngarm-
urinn snerist til vamar, en eig
andinn hótaði honum þá hand-
töku fyrir ólæti á almannafæri
og grimmd við dýr.
Ein hlið á þessu vandamáli
er sú, að borgir eru fullar af
einmana fólki, er notar hunda
sem varaskeifu fyrir vini,
maka eða börn. 1 mörgum fbúð
um býr lítil mannvera og tröil
aukinn hundur af stórdanakyni
eða álíka skepna. Kynvillingar
spranga um með sérkennilegar
hundategundir til þess að fólk
með sömu áhugamál þekki þá
úr á almannafæri og geti stofn
að til kynna. 1 Riverside Park
á Manhattan ekur sérvitur mey
keTling afgömlum „dachs-
hundi“ um í bamavagni og tal
ar án afláts við hann. Eaðir
nokkur reyndi að svekkja hana
með því að setja múl á son
sinn í garðinum, en hún lét sér
ekki segjast
0 25 þúsund bundsbit
á ári
Auk þessarar ,,gagnsemi“ er
gert ráð fyrir því, að hundar
fæli þjófa í burtu og haldi of-
beldismönnum og ræningjum í
skefjum. Hverfi, þar sem inn-
brot eru tíð, úa og grúa af
st-órhættulegum hundategund-
um, eins og „Doberman pinsc-
hers“ og þýzkum Schaferhund
um. En hver verndar hina sak
lausu frá vemdurunum? Á siö-
asta ári bárust í Tokíó um
5.000 kærur vegna hundsbita
frá blaðburðarbörnum, póst-
mönnum, sölumönnum og inn-
heimtumönnum. 1 New York
bármst meira en 25.000 slikar
kærur!
Bretar hafa svo miklar
áhyggjur af útbreiðslu hunda-
æðis, að þeir banna innflutn-
ing á hundum og köttum til
Bretlandseyja. Einangrunar-
tími kjöiltudýra í sóttkví við
heimkomu til Englands hefur
verið lengdur úr sex mánuðum
í eitt ár. Hundaæði er stór-
fellt vandamá'l í Líma, höfuð-
borg Perús, þar sem búa jafn-
margir hundar og menn.
Bandaríkjamenn eru að fara
að kynnast enn einu hunda-
vandamáli. Sala hefur stórauk
izt á „árásarhundum“ eða vig-
hundum, sem eru þjálfaðir til
þess að stórslasa eða drepa
innbrotsþjófa eða þá, sem eig-
andinn telur, að ætli að veitast
að sér. Þjálfun slikra getur
kostað allt að 4.000 dollara.
En nú þegar eru þess dæmi,
að ræningjar noti slíka hunda
til að etja að fómarlömbum
sínum.
0 Hættulegir heilsu
manna
Jafnvel hinir spökustu hund
ar angra og þreyta borgarbúa.
Menn flfskjast í löngum taum-
um og detta. Hundamir spora
út anddyri og teppi. Þeir taka
upp pláss í lyftum, svo að
menn verða að bdða, þangað til
hún kemur aftur niður, og þeir
eru stöðúgt að þefa af fólki,
snuðra af því og flaðra upp
um það.
Hundar smita fólk af berkl-
um, orsaka kvalafu'lla ofnæm-
issjúkdóma og alls konar augn
sjúkdóma og smitandi iðrasjúk
dóma. Peté Hamill, dálkahöf-
undur við New York-blaðið
„Post“ og óþreytandi í hópi
þeirra, sem berjast fyrir af-
námi hundahalds, mællir áreið-
anlega fyrir munn margra, þeg
ar hann kallar borg sína „Saur
borg“. Han segir m.a. ný-
lega: Enginn fær talið mér trú
um, að allar þessar hundaskits
hrúgur á almannafæri séu góð
ar og hollar fyrir okkur, hvað
svo sem margir innbrotsþjófar
hrökklast í burtu, þegar hund
unum þóknast að vera heima.
0 Lögbrjótar
Aðalsyndararnir eru þó
fremur eigendur hundanna,
sem gerast lögbrjótar. 1 öUum
borgum, þar sem hundar eru
enn leyfðir, sjást hvarvetna
áminningar uppi við um að
mýla og tjóðra hunda, en stétt
hundaeigenda lætur þetta sem
vind um eyru þjóta. Á skilt-
unum í kringum höfuðstöðvar
Sameinuðu þjóðanna eru menn
mmntir á að hafa hunda sína
í bandi á fjórum tungumálum.
En hver fer eftir þvi? Hinir
yfirgangssömu hundaeigendur
vita, að lögregluþjónar hafa
oftast nóg annað að gera en að
sjá til þess, að reglunum utn
beizili á hundum sé framfyLgt.
0 Valda mengun
og spilla umhverfi
Læknar, heilsugsezlusérfrgeð-
ingar, heiilbrigðisef ti rlitsmenn
og hinir nýju mengunarfræð-
ingar eru um allan heim, þar
sem hundar eru enn leyfðir í
borgum, farnir að kljást við
borgarhundavandamálið og líta
á það sem eitt hið alvarlegasta
í sambandi við hreinlseti í þétt-
býli. Dr. Jeroiham Asedo, yfir-
dýralæknir við Heilbrigðiseftir
lit New York-borgar, segir, að
í hundasaur séu „lifandi fræ-
korn, ormaegg og annað heilsu
spillandi efni,“ — fyrir utan
sóttkveikjur og veirur. Hann
segir, að þegar rigningarvatn-
ið hreinsi strætin, bólgni borg
arskolpið upp af þessum lífs-
hættulega úrgangsóþverra, og
síðan renni það út í ár ©g sigl-
ingarleiðir.
Hvað er hægt að gera? Svo
að New York sé tekin sem
dæmi, þá er hundaplágan orð-
in svo alvarlegt vandamál þar,
að Jerorne Kretchmer, yfirmað-
ur Umhverfisverndunar (Envir
onmental Protection Administr
a-tor) borgarinnar, hefur útrým
ingu hennar meðai þeirra verk
efna sinna, sem brýnust eru og
efst á starfsskrá hans. Tillög-
ur hafa komið fram um að
leyfa aðeins litla, tannlausa
mýlda og tjóðraða hunda und-
ir ströngu eftiriit, háða skrá-
setningu og háum hundaskatti.
Ekki er nóg að taka fram, að
þeir eigi að vera meinlausir,
því að reynslan sýnir, að hund
ar af „njeinlausasta" kyni geta
. skyn-dilega orðið barnamorð-
ingjar. Aðrar tiliögur ganga
hreinlega út á það að skjóta
alla hu-nda innan borgarmark
anna, eftir að eigendum hefur
verið gefinn frestur til að fyrir
koma þeim með öðrum hætti
eða gefa þá út um sveitir."
0 Hundar geta alltaf
orftið hættulegir
Gnðriin Kinarsdóttir skrifar:
„Kæri Velvakandi!
Vegna þess mikla áróðurs,
sem nú er rekinn fyrir því að
taka upp hundahald í Reykja-
vík, langar mig til þess að
minna á frétt, sem birtist í
Morgunblaðinu 20. sept. sl.
undir fyrirsögninni „Hundur
bítur telpu“ og var svohljóð-
andi:
„Átta ára telpa var bitin tlla
af hundi í Álfheimtim í fyrra-
kvöid. Hundurinn beit telpuna
í hönd og nára, og varð mð
sauma sárin saman í slysadeild
Borgarspitalans, ank þess sem
telpan var sprautuð gegn
hundaæði.
Telpan kallaði hundinn, sem
var laus tii sin og hugðist
klappa honum, þegar hann
réðst að henni og beit hana.—
Telpunni tókst að sMta sig frá
hundinum, sem hljóp svo
burt.“
Þessi saga sýnir bara þaS,
sem allir vita, að hundar geta
hvenær sem er orðið lífshættu
legir. Svo margar sögur eru
til af hundum, sem skyndiiega
fá æði, og ekki að furða, því
að hundurinn er og verður
viilidýT innst við beinið, eins
og úlfurinn, frændi hans.
Fyrir nolkkru tók ég eftir
Ijótri frétt í ensku blöðunum.
Ung hjón í London höfðu nokk
urra mánaða gamait bam sitt í
vöggu eða vagni, ég man ekki
hvort, úti i garði bak yið hús
sitt. Opið var út í garðinn, og
gékk fjölskyidúhundurinin út
og inn, emda gamall á heimil-
inu, vinur allra, vel alirm og
einkar geðprúður. Skyndi'lega
ræðst hundurinn að barninu,
læsir tönnunum I bringu þess
og hendir því upp í loftið.
Þegar það skali niður, reif
hann það á hol, áður en afi
bamsins og ungur bróðir móð-
urinnar, sem höfðu þegar
hlaupið út 1 garðinn, gátu unn
ið á skepnunni.
í sambandi við þessa frétt
kom í Ijós, að svona lagað get
ur alitaf komið fyrir hvaða
hund sem er. Fram að atburð-
inum hafði hundurinn virzt
mjög elskur að litla barninu."
0 Sjálfbirgingur
Svo nefnir Stefán Karls,son
eftirfarandi pistil:
„Og gjarna má þá líka nefna
það, að íslenzka sjónvarpið
tekur langt fram sjónvarpi
frænda ókkar til dæmis í Dan-
mörku að öllum menningar-
brag.“
{ Reykjavíkuröréf, Morg un-
bJaðið 22. nóv.)
Þeim sem horft hafa á hvort
tveggja, danskt sjónvarp og is-
lenzkt, um nokkurra mánaða
skeið eða lengur, hlýtur að
koma staðhæfing eins og sú
sem hér stendur fyrir ofan æði
spánskt fyrir sjónir.
Ég hygg að flestir sem þá
reynslu hafa, geti verið sam-
mála um að í einni grein að-
eins stendur islenzka sjónvarp
ið framar þvi danska nefni-
lega í veðurfregnum. Á flest-
um sviðum öðrum er danska
sjónvarpið miklum mun fremra,
eins og við er að búast, þegar
hafður er í buga aldur stofn-
ananna, efnahagur og fleira.
þetta á einkum við um nokkra
mjög veigamikla þætti sjón-
varpsefnis, fréttir, fréttaskýr-
ingar, þjóðfélagsmál og leiklist
(innlenda og erlenda).
Annars skrifa ég ekki þess-
ar Mnur til þess að bera hönd
fyrir höfuð danska sjónvarp-
inu. Á því gerist engin þörf.
Ég skrifa þær heldur ekki til
þess að kasta rýrð á íslenzka
sjónvarpið, sem spjarar sig
furðaniega á surnuu* sviðum —
miðað við efni og aðstæður.
Ég skrifa til þess að vekja
athygii á þeim óraunsæja sjálf
birgingi sem í ummæium þeim
birtast:, er til var vitnað, á
þeirri sjálfumgleði sem alið er
á af islenzkum fjölmiðlum —
einkanlega Morgunblaðinu.
Þessi sjálfbirgingur er einhver
mesti Ijöður á ráði islendinga,
þvi að hann er Þrándur í
Götu heilbrigðrar gagnrýni, £é
iagslegra framfara og persónu
legs þroska fjölmargra á landi
hér.
Stefán Karlsson".
Atíh. Höfundur Reykjavikur-
bréfis 22. nóv. endurtekur fuU-
yrðingu sina, og verður þá iík-
lega staðhæfing að standa
gegn staðhæfingu, en vonandi
að sem flestir fái sannreynt hið
rétta.