Morgunblaðið - 07.04.1971, Qupperneq 8
8
MORGUNBLAÐIÐ, MH>VIKUDAGUR 7. APRtL 1971
BOKMENNTIR - LISTIR
BOKMENNTIR - LISTIR
BOKMENNTIR - LISTIR
Finnur Jónsson
1921 - 1925
PÁSKASÝNING Myndlistia- og
handíðaBikólia ísiliamda er að þessiu
siminii helguð verikiuim. Fiimms Jórus-
saniar frá áruimim 1921—1925.
Það er verðugf verkefni fjnrir
skóiiaran að koma þessari
kkerrtmt slegu sýnimgu saimjam, og
þeir, siem étt hafa þessa hug-
rnynjd, hafa sainnarfega umin.ið
þarft verk. Saininilei'k'uriinm er
niefmilega sá, að aðeiras örfáiir
hafa vitað nm þá miymidgerð, er
Finour stumdiaði á þessuim árum
og sem n/ú hrfur á sköcmimuim
tíma gert harnm trægam un l'ista-
heinn EvTÓpu o-g jaifnivat víðar.
Maðuir getuir séð í airwia við-
brögð Reykviki'niga, er Fiinmiuir
Býnidi þeim þesai verk í nóv-
ermber 1925,. emdia miumu fliest, ef
ekki ölíl þessi verk Fkuras Jóns-
sornar, enin í eigu liistaanammsims,
þótt þani séu komim á fiimmtugs
alduir. Það er ótrúlegt, að ísllemd-
iogur skuií hatfa tekið þátt í
þeiim mikfliu hrærimguim, er áttu
EÓr stað á fyrsta aldarfjórðungi
tulttugustu aildarijninar, og það
eiitt er mikiill sómi fyrir ekki
etænri þjóð en við erum.
; í>esai sýnirag Fimmis er mjög
stoemmtil'eig og feefcur etotoi mikið
yfir sér, en hún er saimfeíld og
ber persóniuiegan svip teitaodi
listamanmis, sem fcetour viðtfamigs-
efnið mjög áfcveðmiuim tötoum og
nær árain.gri. Það umdrair mig
ekki, eftiir að hatfa séð: þessa
sýniinigu, að Firarmr skulii hafa
vakið rndlkia eftirtekt í Evrópu
með suimum þesgama vertoa, þeg-
ar yfkftiltssýniinig á myndiliist
þessa tímaibiilis var haitdin í
Strassiborg á veguma Evrópuráðs-
ir«*
í Það verkr er mér er mimmd-
Btæðast <ajf þesisari sýnimgu, er
kliippmymd Nr. 6, sem Fimnur
kaffllar ,,Sirafomiíu“. Ljómaindi
mymdilist, fuli aif fjönleguim
stefjum, sem feíld eru inin í
sterka heild. Nr. 11 „Model'1
þórtti mér einmiig mjög eiiniföld
og skemmfcill'eg mymd gerð í túss,
sama er að segja trm mir. 22, koÆ-
tei'fcn'iirvgu frá 1924, sem er gerð
af ffnleika O'g h-efux stoeimmti-
lega fayggimgu. „ÖpLagarteniiingur-
imm“, sem sýmkngim er mirfrud eft-
jr, er iamig etftirt'ekfcarveniðiaisitia
listaverkið af oKumiálVerkunum,
en ég hefði gjarniain viiljað sjá
meiir af þeirri tegumd nnyndÆfeit-
ar fná þessu tím'abili etftíir Fimin
Jónisson. Ég er elkki í meimiuim
, vafa um, að þessi sýning á eftir
að gefa a-Llt aðma mjrnd atf liiste-
JKiaminimuim Firani Jómisisy'rai e>ra þá,
sem flestiir á rraiðjum a/Mri hatfa
haft af homium. Þair á ég auðvit-
að við þaið fólk, er þekkir Fimm
Jónissom aðeins 'atf þeirri fígúra-
trvu iist,. er bamrn hetfur lengj:
sfeumdiað. En ef vell er að gáð
á þessari sýnimgu Finrnis í Mymd-
gLögglega sjá samhemigi og sér-
stölk eimlkeninii, sem ariia tíð virð-
ast hafa verið í veirkium FiirunB.
Það er sérstafclega áberairudii í
liitameðferð Finmis, og ef eimhver
efast um þessa steðreynd, þá
vísa ég til einuisfcu vatmfritoe-
mynd'arimmar á þestsari sýmmgu
og olíuimiáiverlksina „Huigmynd-
ar“, sam mimin'a mjag svo á seimmii
verk Firanis Jónssonar.
Það hlýtur aið hvarfía að
manini við kyninii af þessu tíma-
bifti í iist Finmis Jónissomar, hverj-
um árairagri hainm hetfði náð, ef
hamm hefði ailla tíð uinnáð í sama
dúr og hiainm gerði á þessuim ár-
um. Og það verðuir héldur ekki
hjá því kcmmizt oð varpa fram
þeinri spuirningu, hvaið valdið
'hafi, að svo varð ekki. Finmiu*
var eiiran á báti í -litliu og litt
myndliista þroslkuðu þ j óðf éliaigi,
sem var veg alMr'ar veraldar frá
brenmipumktum mymdWstar Evr-
ópu. Þá var efcki þriiggjia tíma
ferð miili ísiaindis og megin-
ilamds Evrópu, oig við, sem nú
lifum í þvf þjóðfélaigi, sem tek-
ið hefur meirí átatofeaskiptum á
örfáuim árurn en notobrmn gait
dreymt um eigum erfitt með að
sfciftja þær aðstæður, sem íramúr
Stefniuimiemm áfctu við að etja. Bnm
á þetta dálítið Skyftt við otokar
tíma, en samnt í öðru formi, og
það er mikiHll miasíkillniinigur, að
okkar tímar sémr meiri byLtinigar-
tímiar era fbrtíðini, Það emu ailltaf
Leibstjórn:
Bryn.fa BeneÆktstfóWir.
Söngstjóri:
Sigurður Rrinar .Tónsson.
F.erkmynd: -fón Þóris«on.
Búnlngar:
MesBíana Tómasdóttir.
Ása Ólafsdóttir.
Lýsing: Kristinn Daoieieson.
Fyrir þó nofekrum árum tófe
að öifta á nýju fyrirbrigði í
anseirtrs'ku þjóðlMfi, hinum svo-
toölftuðu hippum, en það var yfir
lieitt ungt fólk, sem hópum sam-
an neitaði að viðurkenma leik-
reglur og liifsviðhorf neytenda
og lífsþægindakapplTilaupara.
Það vilidi staldra við og spyrja:
er þetta Mfið? Að þræla í brj’ál
aðri samlkeppni allan daginn,
að geraiat hiutiir, sem vald'a
milklu umróti og hafa 'alllitaf ver-
ið að geraist, Þefcta á sérataklega
við um ftistir, á hvaða sviði sem
er.
Ég hafði mikla ánægju af að
sjá þessa sýningu Fkiiras Jóraason-
tooma heim til sín þreytfcur á
tevöldín og gfápa þar á imba-
toassann þangað fcrl maður deíit
or út af ag gefa sér ekíkí einu
sinni tirrra tö að njtóta áatar,
hvað þá heldlrar affls annars, sem
mannftegt og mannsæmarxii Irf
hefur upp á að bjtóða? Trl'gang-
ur dagsins er að safna fleiri og
fleiri dolftiuruin tií að geta
teeypt ag gert það sem tainir
gera, svo maður skeri siig ekki
úr ag á kyiöldin á maður að
horfa á það sama og hinír til
þess að geta talað naeð hinum í
kaffiihliéiniu, höfuðtilgangur iífs
ins er að vera eins og afflir hin-
ir.
Það hiefur affltaf verið til
átoveðinn hópur marma, sem
var á móti þessu ö®u saman,
liistamenn og affls toonar storýtið
fólk, en það hefur Iengi etoki
gerzt fyrr, að sú afstaða yrði'
að fjöWabreyfin'gu, errda kom
það þjóðiféllagsfræðinguim ag öðr
um slifeuim spetoingrom mjlög á
óvarrt, þetta var viðbragð
mannsins, sem enginn átti von á
í siiíkuim iiraæSji. Hipparnir eru
efeki .fflotokur eða hreyfing i sama
tfflMiti og aðrar slfear, það sem
tengir þá samœan er fynst og
fremst inrarí afstaða gagnvart
neyteradaþjióðlfélaginu og viS-
horfuim þess, innan hópsins eru
fjöldamargar kliikur og hópar
og sértrúarflofekar og sumir
hafa toomið meira óoríto á fyrir-
brigðið err heppilegt befði verið,
en fjotdahreyfirag, e£ hægt er að
rnota það orð, verðar etóki daemd
eftir sinum veratu rraeðftimum.
Hippamir eru holflt fyrirbrigði,
þelr eru maurasýrudropar í
ar, og ég vooa, að sem flestir
getfi sér tím'a tii að hressa sig
upp í amdamu/m um hátíðiinia og
njóti þess að sjá, hvað Fiminiur'
Jórasison genði á áruraum 1921—
1925.
meginafÍFvéium mammonsdýrk
endanna, sem fyrir bragðið
hnjóta stundum i óðum dansi
sinum kringum guilltoálifinn. Vel
sé þeim!
Hárið, sem er nú til sýnis í
Giauimibæ og Leiitoféiaig Kópa-
vogs stendrar að, reyndar fyrst
og frenast sem fyrirtækið á bak
við sýninguna en ekfei sem ger-
andi hennar, og er það vel, f jall
ar um þetta íöílk, viðhorf þess
og lifsstíl. Það er engum gierður
greiði með þvi að ég fari að
reyna að lýsa sýningunni, sjón
er hér sögu rikari sem oftar.
Hitt. skal samt sagt, að sviðsetn
kig hefur tekizt mjög vel, hún
er ugg1ia.iiis.t að mjög m'itoliu leytí.
viðtekin anraars staðar frá, en
við því er Mfcið að segja, og svo
skal hitt lofa, að leiikstjórinn
hefur mieðtekið það mikið af hin
um sanna hippaanda, að hann
hefur fefflt úr og bætit i staðinn
Inn I, í samráði víð þýðanda
nofekrum séríslenztoum atriðum,
sem beppraast llífea mjög veL
Á landi voru þar sem
áhugamenraskan í leiklistium er
sérstakt detourbarn og atmenn
imgtir er sér þvtt miður enn ektoi
nógu meðvitandi um þann mun,
sem er á alvörúíettehúsi og
þykjastlleitehiúsi, munu fáir geta
gert sér næga grein fjrrir þvi
gtfurtega átaki, siem er á bak
við þessa sýningu, það verður
ekki hriist út úr erminni að láta
hióp viðvaniraga koma raaestum
því tfll jafras við atvinrauifótk. En
það befur tekizí.. Sýníngin hef-
ur jaínan heifdarsvip, hún ér
etefei etna sekúndu' klaufaleg
eða vandræðaieg, bvergi hálf-
aHvöruiteiIkhús.
Megi Hlárið vaxa ag vaxa og
vaxa ieragí wg miktð.
Þonrarður H«fga«on.
lnsta- og hamidíðaistoóliainium, má
Sviðsinynd úr Hárinu
Valtýr Pétnrsson.
Leikfélag Kópavogs:
HÁR
Söngleikur eftir: G. Ragni,
J. Rado og G. MacDermot
*
í*ýöandi: Kristján Arnason
Fiskbúð tif söfu eða leigu i Kópa
vogi. Verð 700 þús. Útb. 200
þús.
Opið til kl. 8 í kvöfd.
ATH. vegna páskahátiðarinnar
viljum við minna á heimasíma
sölumanns 81561.
r"""4
! EIGNAVAL
Suðurlandsbraut 10
32510
85740. 85660
Hef kaupanda
að góðri 2ja herb. íbúð á 1.
eða 2. hæð í Austurbaenum
og annan kaupanda að 2ja
herb. íbúð í háhýsi. Mjög góð
ar útborganir.
Hef kaupanda
að góðri 3ja herb. íbúð.
Hef kaupanda
að góðri 5 herb. sérhæð með
bílskúr eða bílskúrsréttindum.
Há útborgun.
Hef kaupendur
að íbúðum í smíðum.
Austurstrætl 20 . Sírni 19545
Til sölu
í Hácleitishverfi
3ja—4ra og 5 berb. hæðir. 5
herb. íbúðin er með bítskúr.
í Vesturbæ, 4ra herb. skemmti-
leg endaíbúð, 2. hæð, ásamt
góðu vinnuplássi t kjaltara. —
íbóðin er nálægt Háskólanum.
5 berb. hæðir við Miðbraut,
Rauðalæk, Laugarnesveg
Við Grenimel 4ra herb. efri bæð
og 3 berb. í risí fytgja. fbúðin
er meS sérinngangi.
Skemmtíleg Vi húseign víð
Reynimel. Efri hæð 5 herb
ásamt tveimur herb. og méiru
í kjalfara. Sérhiti. Skipt lóð.
Eínbýlishús og raðhús t Kópa-
vogi, 5 og 6 herb.
6 herb. einnar hæðar eínbýlis-
hús vtð Steinagerði. Allt í
góðu standi.
4ra herb. einbýltshús vrð Gufu-
nes. Btlskúr. Húsíð er í góðu
standi. Verð 1200 þús Útb
400—500 þús.
Bnar Sigurðssan, UL
IngðtfMfensti 4.
Sími 16767.
Kvötdsími 36993.