Morgunblaðið - 14.04.1971, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. APRlL 1971
3
*
Innrás Króata í sendiráð Júgó
slavíu vekur æ meiri athygli
Stokkhióillmi, 13. apríl/
FÁIR atbuirðir hafa vakið
maeiri athygli í Svílþjóð, en
þeiir, sem gerðust við j ú:gó-
Slavne'ska sendiráðið í Stokk-
hólttnd í síðustiu vilkiu. Aðfarar
miótlt fimtmltiudiaigsimis mddust
‘tvieir vopnaðir meðldimir úr
Frelsishr iey f in g u Króata •—
Ustasja — inm í semdiráðið og
slkuitu á starfsfólkið með þeim
afleiðinguim, að semdihemrann,
Vladimir Rolovic, ligigur enn
miJli heims og helju, og hefur
iæknúm enn ekki telkiz; að
ná einni byssukúluonni úr
hofði hamis.
Þegar eifitir aitburðinm kom
finemsti h edllaskurðli æk nir Jú.gó
slava, piróiflesisor Slovoda Kost-
ic, til Stokkhóittns í einkaþotu
Títóis, forBietá, til að reyna að
bjanga lífi sendilieirrains og
veira sænisíkum læknum til
ráðuinieytiis. Aulk sendiherrans
særðiist semditráðsriitiari og hátt
settur flulllltrúi úr uitanrdlkis-
þjónuistummi, skarst alvarilega
er hanm fUeygði sér út um
brotinm gliuigga til að gera að
vart um aitlburðim.n.
Ustaisja er leynilleg frelsis-
hreyfing Króata, sem beíuir
það marlkmið að gera Króatiu
að firjálsu, sénstöiku ríki, og
beiita meðlimir henmar ölium
tiltætkum ráðum til að vekja
athyigli á má'fstað símum.
Hafa þeir motað líkamHegt
otfbelldi, morðhótanir og flljeira
till að knýja Júgóslava í Sví-
þjóð til fylgis oig styrktar
hreyfingummi. Króatía var
firjálst ríki um tíma i sáðari
hieimsistyrjöldinini og hug-
myipdin um frjállsa Króatiu,
hetflur síðam lifað mieð flótita-
cmiönnum þaðam.
Strax monguminm eftir at-
burðinn fóru miargir júgó-
sfavneskir verkamenm, sem
dvellja hér í Sviþjóð í atvinmu
leit, en eiiga fjöfskyidur siínar
heirna í Júgósláviu, i kröfu-
gönigu, bæði í Stokkhóimi og
Gaultaborg. Lýstu þeir yfir
anidúð sinni í garð ofbeldás-
maminianina, auk þesis sem þeir
kxöfðust að fá vernd af háltfu
lögriegluninar.
Um kvöldið kom till átaka
milQi tveggja hópa Júgósiava
í Gauitaborg og liaulk þeim
mieð, að ungur Júgóslavi var
stumginm till bana. Tilræðis-
maðurinn máðist skömmu síð-
ar, ©n var þá að undirbúa
fllótta frá Svíþjóð.
Það sem vekur mesta
gremju í sambamdi við þemm-
am atburð er sú staðreymd, að
semdiherrann hafði hvað etfitir
anmað farið fram á aukna
vernd við lögregluna vegna
hótana frá Ustatsja-hreytfinig-
ummi. Lögneglan gerði þó ekk
: :* A-i
Þessi mynd var tekin af
Vladimir Rolovic, sendiherra,
11. febrúar 1959, á Bessastöð-
nm, er hann afhenti Ásgciri
Ásgeirssyni, þáverandi for-
seta íslands, trúnaðarbréf sitt
sem sendiherra lands síns á
Islandi.
eirt í málinu og þegar imnrás-
in í sendiráðið var gerð, var
þar aðeins einn lögreglúmað-
ur á vakt, en það er föst
Framhald á bJs. 10.
Þessi mynd sýnir ti^ræðismenn Rolovics sendiherra, er þeir
vora leáddir á brott af leynilög- reglumönnum, eftir að þeir
höfðu skotið á sendiherrann og tvo aðra starfsmenn scndiráðs-
ins.
STAKSTEIIUAR
Fulltrúalýðræði
Stjórnkerfi það, sem við búum
nú við, hefur um Iangan tima
grundvaltast á fulltrúalýðræði;
fólkið sjálft velur sér fulltrúa til
þess að fara með stjórn lands-
ins, sveitarfélaga eða smærrl
félagseininga. Meginreglan er
auðvitað sú, að stjórnendur sæki
vald sitt á hverjum tíma tll
fólksins. Almenningur á þannkg
að geta haft úrslitaáhrif á það,
hverjir veljast tU forystu og val-
ið um leiðir að markmiðum og
jafnvel ákvarðað markmiðin
sjálf. Þetta kerfi þykir svo sjálf-
sagt og er svo ríkt í hugum
fólksins, að engin teljandi gagn-
rýni hefur komið fram á kerfið
sjálft eða frantkvæmd þess,
nema þá ef til viU frá málsvör-
um einræðissósíaUsmans.
En trúlega eru engir hlutir
með slikum ágætum gerðir, að
umræður ttm eðli og ágæti hlut-
anna séu ekld nattðsynlegar. Nú
ertt það einkanlega andstæðingar
þessa kerfis, sem komið hafa
fram með gagnrýni á ýmsa
þætti þess. Þó að margt hafi
verið missagt í þeim efnum og
kynlegar ályktanir verið dregn-
ar, hefur þó ýmislegt komið
fram við þessar umræður, sem
stuðningsmenn fulltnialýðræðis-
ins verða að taka til athugunar
og brjóta tU mergjar.
Eitt veigamesta atriðið, sem
frant hefur komið í þesstint um-
ræðtim er það, að fólkið sé eng-
an veginn í nægilegum tengsl-
nm við stjórnmálastarfsemina,
með þeirn afleiðingum, að það
hafi ekki þatt áhrif eða völd, sem
efni standa til. Gagnrýni þessi
er að ýmsu leyti réttmæt.
Traustar stoðir

Flugfélagið býður
tíðustu og ftjótustu ferðirnar
með þotuflugi til
Evrópulanda og nú fara í
hönd hin vinsælu
vorfargjöld Flugfélagsins,
Við bjóðum yður um 30% afslátt af
venjulegum fargjöldum til helztu
borga Evrópu í vor með fullkomnasta
farkosti nútímans. Það borgar sig að
fljúga með Flugfélaginu.
Hvergi ödýrari fargjöld.
FLUGFELAC LSLANDS
ÞJÓNÖSTA - HRAÐI - ÞÆGINDI
SannleiUurinn er sá, að fólkið
tekur ekki virkan þátt í stjóm-
málastarfsemi. Það teknr þátt f
vali fulltrúa, hvort sem er á Al-
þingi, í sveitarstjórnir eða í
stjómir einstakra félaga eða
samtaka, en lætur fuUtrúana
síðan afskipta og eina um að
framkvæma það sem ætlazt er
til. Þróun í þessa átt getur jafn-
vel átt sér stað innan stjórn-
málaflokka.
Ef svo heldur áfram sem
horfir, verður fóikið vafalaust
ekki sá bakhjarl stjórnmála-
starfseminnar, sem nauðsynleg-
ur er, svo að eðlilegt lýðræði
geti dafnað og þróazt. Lýðræðið
getur ekki byggst á þvi einu, að
almenningur taki eimmgis þátt
í atkvæðagreiðslum; velji og
hafni jní, sem á borð er borið,
en taki ekki þátt í mótnn stjóm,-
ntálanna og þróttn þjóðfélagsins
með eigin stjórnmálastarfi og
stjórnmálaumræðum.
Það er nokkttð augljóst, að á
þesstt sviði verða lýðræðissinnar
að snúast til varnar og hefja
sókn fyrir aukntim stjórnmála-
afskiptum fólksins. Almenningtir
þarf að komast til betri vitund-
ar ttm það veigamikla hlutverk,
sem hann hefur að gegna. Bf
I ýðræðissinnar sofa á verðinum í
þessttm efnum, verður það til
þess eins að gefa andstæðingnm
lýðræðisins byr í seglin. Unga
fólkið í landinu hefur gert sér
þetta Ijóst; það kemur glöggt
fram í vaxandi þjóðfélagsum-
ræðu, sem skjóta mun styrk-
um stoðum undir frjálsa og lýð-
ræðislega stjórnarhætti.
MORGUNBLADSHÚSINU
tr
i