Morgunblaðið - 09.09.1971, Page 19

MORGUNBLA.ÐLÐ, FIMMTUDAGUR 9. SEPTEMBER 1971
19
Fundirnir hafa verið mjög gagn
legir fyrir okkur ræðismennina
segir Ernst Stabel, ræðis-
maður íslancls í Cuxhaven
ERNST Stabel hefur gegnt
ræðismannsstöríum fyrir £s-
land í Cuxhaven siðan það
embætti var stafnað 1953.
Stabel er mörgum íslending-
um að góðu kunnur, enda hef-
ur hann átt viðskipti við Ss-
lenzka sjómenn I rúm 40 ár,
Hann hefur oft á tíðum kam-
ið hingað til lands og kann
meira að segja slangur í is-
lenzku. Stabel kom hingað til
lands 10 dögum áður en fund
ur ræðismanna hófst, og sat
fundi með útgierðarmönnum
hér. Með honum komu hing-
að til lands fiskikaupmenn
frá Bremerhaven og Cuxhav-
en. Voru á fundunum rædd
mafkaðsmálin, og kaupmönn-
um kynntar þær hækkanir,
sem orðið hafa á sjávaraf-
urðum hér.
Aðspurður kvaðst Stabel
vera mjög ánægður með
þe3sa fundi og sagðist vonast
til, að þeir yrðu til þeas að
sala á íslenzkum sjávarafurð-
um til Þýzkalands mundi auk
ast á næstunni. Reyndar
stæðu Þjóðverjar verr að vígi
en B-retar, þar sem tollur á
innfluttum sjávaráfurðum er
15% i Þýzkalandi en aðeins
10% í Bretlandi — „en ef
kaupendur í Þýzkalandi hafa
áhuga á að kaupa fiskinn, þá
verða þeir að greiða nokkru
hærra verð fyrir hann og það
munu þeir án efa gera.“
Þá var Stabel spurður um
störf hans sem ræðismanns
fyrir ísland.
„Ég hef eias og gefur að
skilja langmest saman að
sælda við togarasjómenn héð-
an, og vegna starfs míns er ég
í nánu sambandi við Félag ís-
lenzkra botnvörpuskipaeig-
enda. Þegar togari hyggst
selja á Þýzkalandsmarkaði
hefur útgerðarmaður hans 1
flestum tilvikum samband
við mig. Eftir að hafa ráðgazt
við umboðsmenn togaranna í
hinum hafnarborgunum, segi
ég þeim hvar sé hagstæðast
að landa, með hliðsjón af
markaðsmöguleikum.
Áður fyrr lönduðu íslend-
ingar fiski í fjórum borgum í
Þýzkalandi, þ. e. Hamborg,
Kiel, Bremerhaven og Cux-
haven, en undanfarin ár hef-
ur mjög dregið úr löndun-
um bæði í Kiel og Hamborg,
svo að segja má, að íslending-
ar landi nú eingöngu fiski sín
um í Bremerhaven og Cux-
haven.
Yfi.r sumarmánuðina er
starf miitt sem ræðismanns
aðaiLega fólgið í því að veita
fslendingum ýmiss konar
fyrirgreiðslu, svo sem að afla
upplýsinga um markaði fyrir
hin ýmsu fyrirtæki hérlendia,
sem hug hafa á útflutningi,
Ennfremur koma til mín
menn sem áhuga hafa á að
heimsækja ísland sem ferða-
menn, og ísllendingar sem
eru á ferð um Þýzkaland
leita til mín til að afla sér
upplýsinga um Cuxhaven.“
„Á fundinum hefur verið
fjallað um ýmis mál sem
varða hagsmuni íslendinga,
svo sem þá ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar að færa út fisk-
veiðilögsöguna í 50 mílur.
Hvert er þitt álit á þeim að-
gerðum?“
„Ég álit, að íslendingar
hafi fúlilan rétt til þessarar
útfærslu fiskveiðilögsögunnar,
og til að vemda þannig fisk-
stofnana í kringum landið.
Ég tel þetta ekki einungis
hagsmunamál fslendinga held
ur alls heimsins, þvi að ef ekki
verða gerðar einhverjar slik-
ar ráðstafanir á næstu árum
verður innan fárra ára eng-
inn fiskur í sjónum.
Um fundina í heild vil ég
segja það, að þeir hafa verið
mjög gagnlegir fyrir okkur
ræðismennina og má segja
nauðsynlegir. Við höfum átt
viðtöl við hérlenda ráðamenn
um ástandið í efnahagls- og
stjórnmáilum landsins og einn
ig höfum við hlýtt á mjög fróð
legar ræður hjá fulltrúum
Ernst Stabel og kona hans Anne-Lotte.
stjórnvalda. Þessir fundir land og þjóð. Ég held að eftir
hafa gert okkur ljósari þá þennan fund séu ræðismenn
sérstöðu, sem íslenzkt efna- íslands mun færari um að
hagslíf hefur og ennfremur gegna störfum sinum sem
höfum við firæðzt mikið um fulltrúar íslands erlendis.
Hrifnari af þjóðfé-
laginu en landinu
Rætt við Wiliiam Mckeag,
*
ræðismann Islands í Newcastle
WILLIAM Mekeag er ræðismað-
wr ísiandis í Newcastie upon
Tyne, og hefiur verið það í nær-
fielilt 20 ár. Mackeag er aidiraður
maðuir sem á að baki liitriikan
fenil bæði sem stjórnmáiamaður
heild. Sérstaklega hefði verið
fróðlegt að kynnast viðhorfiuim
Islendiinga í liandhelig ismáJin u.
— Þið ætlið ykkur að færa út
fiskveiðiilögsöguna í 50 sjómíluT
og ég skiil fullköimLega ykkar
.sjónanmið, Við í Bnetlandi höfuim
einnig áhuiga á að færa okkar
fiiskveiðilögs'ögu út i 12 míLur,
þótt ekki sé það alveg sambæri-
leigt við ykkar 50.
Ég á marga kuniningja, sem
stairfa við sjávarútveginn í Bret-
Lamdi, og hef oft á fiíðum rætt
þessi múl við þá. Áður en ég
fór 'hingað til lands, ti'l að sitja
þessa ráðstefnu, leitaði ég til
þeirra og spurði hvort þeir vildu
að ég aiflaði einihverra sérstakra
upplýsinigia fyriir þá um þetta
mál. Virfcust þeir þá ekki hafa
nieinar spuimingar fram að fæira.
Þá var Mekeag spurður að því
I hverjiu starf hans sem ræðis-
mannis fyriir Lsland i Newoastte
fælisit hélzt.
— Það er fyrst og fremst að
fást við hveirs konar vanidamál,
sem fsliendingar eiiga við að etja
í NewoasfiLe, hvort sem það eru
persónuleg vandamál einstakl-
iniga, eða vandamái fyrirtækja
satn viðskipti eiga við Newcastle.
Einnig er mikið af Englending-
um, sem leifiar til mín eftir upp-
lýsiinigum um fsáand. Er fyrst og
fremst spuirt um atvinnumöigu-
leilka, því að margir hafa áhiuga
á að koma hingað til að kynnast
lanidi og þjóð, og viija þá gjam-
an geta unnið fyrir sér á meðan
á dvöl þeirra stendur.
Ég kem þeim þá yfMei'tt í
samband við aðila hérlendis, eða
ferðaskrifstofur Islendinga i
London, og ef marka má þau
bréf sem mér hafa borizt, þá
hefur þessu fóiki flestu ltikað vel
dvöiiin hér.
Islland á að minuim dömi mikla
framitið fyrir sér sem ferða-
mannaland, náttúruifegurðiin er
hér svo sérsitök. Það, sem ég hins
vegar er hrifnaisbur af í sam-
bandi við LSland, er þjóðfélagið.
tbúafjöldi hér er aðeirns 2/3 af
ibúafjölda Newcasfile. Samt sem
áður hefiur ýkkur tekizt að gem.
þetta að vel'ferðarþjóðfélagi, og
þótt efnahagur ykkar sé ótraust-
ur, hefur þróunin undanfarin ár
verið i þá áfct að reyna að jafna
sveifiumar í efnahagsliífi hér, svo
sem með því að byggja upp iðn-
að og ál'ít ég að IsLand ei'gi firam-
tíð fyrir sér í stóriðnaði þar sem
virkj'unarmöguleikar eru hér
milklLr.
Fóllkið hér á landi áliít ég ei'nn-
ig miun sjáifstæðara en yfirleitt
geriist í Evrópu, og það treystir
meira á eigin mátt og megim.
helldur en víðast erlendiis.
Eg held, að þessi heiimjsókn
okkar ræðiismianna hinigað hafi
haft örvantdi áhrif í viðlieitni;
okkar til að bæta viðskipti milK
Landanma, auk þess seim ráð-
stefnan hefur aukið gagníkvæm-
an skilniing, t. d, í landhelgiis-
máiin'u.
Esbjerg er vaxandi
kjami í stóru héraði
Rætt við ræðismann íslands
þar, Svend Villemoes
William Mckeag
cg iögfræðinigur. Hanin var
kosiinin á þing fyriir Newoastlie
fytrir u. þ. b. 40 áruim siðan og
sait þá í fiimim ár við Miðina á
Winston Ohurchill. Enin'fremur
var hann um tíma yfirborgar-
stjóri í Newcastle. Blaðamaður
Mtol. heiimisótti hann á Hótel Loft-
leiðiir meðan hanin dvaldist hér
1 boði islenzkra stjómvalda á
réðtstefimu ræði'smanina, og ræddi
við hann stutta stund. Hann
virtist mjög áneegður með kom-
unia hinigað og kvaðst hafia haft
mikið gagiri af ráðBfietÉniuinni í
ÉG hitti Svend Villemoes,
ræðismann íslands í Esbjerg
í Daemörku, síðla dags, með-
an stóð á ræðismannaráð-
stefimnmi. Þetta er einn hinna
örfáu tíma, sem ræðisimenn-
irnir áttu nokkuð frí, en samt
ekki lengi, því að um kvöldið
áttu þeir að sitja veizlu utan-
ríkisráðherra.
Ég litingdi upp á herbergi
hans á Hótel Loftleiðum og
óskaði samtals við hann fyrir
Morgunblaðið, eftir um það
bii stundarf jórðung. Hann var
fús til að ræða við mig, en
sagði:
„Hvernig þekki ég yður“?
„Ja, ég er í brúnum jakka.“
„Allt í Lagi. Ég kem niður
í anddyrið eftir kortér.“
Á þeirri stundu sá ég háan,
mynidairlegan rnann nálgast,
og bros hans leyndi því ekki,
að hann hafði komið auga á
þennan brúna jakka minn.
Við kamum okkuir fyrir í
hægu sæti. Nokkurt ys vair
í anddyrinu, en það truflaði
ékki samræður okkar. Ég
spurði: „Eitt sinn var strand-
ferðaskip á íslandi, sem hét
VLllemoes. Skyldi eitthvert
samiband vera miili nafna yðar
og þeas?“
Svend Villemoes brosir í
kampinn, hefur vafalaust
hugsað: Þá byrjar nú ætt-
fræðiáhuginn hjá íslendingn-
utn, eu svairaði svo að bragði:
„Ekki það ég veit, en hitt
er það, að einn forfaðir minn
var sjóhetja mikil, Peter
Villemoes og bairðist við
Nelson hinn enska, þegar
hann ætlaði að hrella Dani út
af Eyrarsundstolli, en við höf-
um átt svo margar sjóhetjur,
að það þairf ekki endilega að
vera, að nokkurt samband sé
þar á milli. Anniars er ég ætt-
aður frá herragarði á Mið-
Jótlandi, og faðiæ minn, Jens
var þingmaður og um sinn
ráðherra í dönsku stjórninni.
Ég held við ættum ekki að
rekja ætt mína frekar að
sinni, en snúa okkur að öðru.“
„fslendingar hafa löngum
haft imiikil viðskipti við
Esbjerg, sérstaklega á síð-
ari árum í sambandi við
srldveiðar. Þá hefur sjálfsagt
Svend Villemoes,
ræðismaður íslands
í Esbjerg,
oft komið tií kasta skrifstofu
yðar?“
„Já, það er nú vafalaust, en
annars hafa þessar síldarland
anir íslenzkra veiðiskipa færzt
Framhald á bls. 15.