Morgunblaðið - 19.11.1971, Blaðsíða 16

16
MORGÖNIBLAEHÐ, FÖSTUDAGUR 19. NÓVEMIBER 1971
Útgafandi hf. Árvakur, Roykjavik.
Framkvaamdastjóri Haraldur Svainaaon.
Rilatjórar Matthías Johannossen.
Eyjólfur KonráS Jónsson.
Aðatoðarritatjóri Styrmir Gunnarsson.
Ritstjómarfulltrúi Þorbjðrn Guðmundssoft.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ámi Garðar Kristinsson.
Ritatjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6, sími 10-100
Augiýsingar Aðalstrœti 6, sími 22-4-80.
Áskriftargjald 195,00 kr. á mánuði innantanda.
f ieusasölu 12,00 kr. eintakið.
FASTEIGNASKATTAR
OG ALDRAÐIR
Oú skoðun á tvímælalaust
^ mikinn rétt á sér, að
þjóðfélaginu beri að gera
vissar ráðstafanir til þess, að
öldruðum þegnum þess sé
gert kleift að búa sem lengst
í íbúðum sínum og út af fyr-
ir sig. Til þess að svo megi
verða þurfa margvíslegar
ráðstafanir til að koma svo
sem heimilishjálp, heimilis-
hjúkrun og ýmsar félagslegar
ráðstafanir. Þótt segja megi,
að hér á landi hafi þessi
þjónusta ekki verið rekin í
þeim mæli, sem æskilegt er,
er hins ekki að dyljast, að
Reykjavíkurborg hefur gert
stórt átak á þessu sviði á und-
anförnum árum og aldraðir
borgarar notið góðs af.
í sambandi við þessi mál
benti Ragnhildur Helgadótt-
ir á það á Alþingi og Pétur
Sigurðsson hefur komið
þeirri tillögu á framfæri við
borgaryfirvöld, að nauðsyn-
legt sé að koma á fót dag-
heimili aldraðra, þar sem svo
háttar til, að aðrir heimilis-
menn eru við vinnu sína á
daginn. Með þvílíkri starf-
semi vinnst það, að öldruðum
er gert kleift að dveljast á
heimili ástvina sinna lengur
en ella og er það í senn heil-
brigðara og ánægjulegra fyrir
þá, sem þess njóta, auk þess
sem slíkt yrði fjárhagslegur
léttir fyrir þjóðfélagið.
Einn þáttur þessa máls vík-
ur að fasteignasköttum á
íbúðir. Enginn vafi er á því,
að sú skattlagning er mörgu
öldruðu fólki mjög tilfínnan-
leg og þess munu dæmi, að af
þeim sökum einum hafi þeir
orðið að grípa til þess að
selja íbúðir sínar til þess að
geta staðið í skilum við hið
opinbera. Nú stendur fyrir
dyrum hækkun fasteigna-
skatts og því fyrirsjáanlegt,
hverjar afleiðingar það muni
hafa fyrir hina öldruðu. Af
þessum sökum hafa Ragn-
hildur Helgadóttir og Ólafur
Einarsson flutt um það tillögu
á Alþingi, að þeir, sem komn-
ir eru á eftirlaunaaldur, séu
undanþegnir fasteignaskatti á
þeirri íbúð, sem þeir búa
sjálfir í.
Afnám veggjaldsins
egar Keflavíkurvegurinn
var lagður á sínum tíma,
var sú hugmynd ofan á 1 hug-
um manna, að nokkurt veg-
gjald skyldi lagt á umferð-
ina til þess að knýja fram
lausn á því mikla samgöngu-
máli. Síðan hafa verið deil-
ur um það, hvort þessi skatt-
lagning eigi rétt á sér. Hvað
sem um það má segja, liggur
fyrir, að þegar í upphafi var
aldrei litið svo á af stjórn-
völdum, að þessi skattlagn-
ing skyldi standa til eilífðar-
nóns og var sú skoðun m. a.
staðfest með því að veggjald-
ið hefur ekki verið hækkað,
síðan það var lagt á 1965,
þrátt fyrir þá verðbólgutíma,
sem verið hafa. Við umræður
um þetta mál á Alþingi fyrir
skömmu, lagði Matthías Á.
Mathiesen áherzlu á þetta
atriði og eins það, að þáver-
andi samgöngumálaráðherra,
Ingólfur Jónsson, lýsti þeirri
skoðun sinni á sl. vori, að
veggjald þetta yrði niður
fellt, um leið og vegaáætlun-
in gengur úr gildi í árslok
1972. Er þess að vænta, að
þegar ný vegaáætlun verður
tekin til afgreiðslu á Alþingi
í vetur, verði þessi skoðun
fráfarandi samgöngumálaráð-
herra ofan á.
Jöfnun námsaðstöðu
C*ú skoðun er nú almennt
^ viðurkennd hér á landi,
að það sé ein af frumskyld-
um þjóðfélagsins að gefa öll-
um sem jafnasta möguleika
til náms og skólagöngu, hvar
sem þeir búa á landinu. Fram
á síðustu ár hefur þessu ekki
verið nægur gaumur gefinn,
en það ber að viðurkenna,
sem rétt er, að á árinu 1970
var í fyrsta sinn veittur
ferða- og dvalarstyrkur til
þeirra framhaldsskólanem-
enda, er stunda skólagöngu
fjarri heimilum sínum. Þótt
þessi styrkur hafi ekki verið
hár, var hann þó byrjunin,
og af þeirri reynslu, sem síð-
an hefur fengizt, má mikið
læra um það, hvernig slík-
um styrkjum skuli haga í
framtíðinni.
Sú mismunun, sem nú á sér
stað í menntunaraðstöðu ung-
menna, eftir því, hvar þau
búa á landinu, er ein af höf-
uðorsökunum fyrir því,
hversu mjög menn leita frá
strjálbýlinu til þéttbýlis-
svæðanna, þar sem auðveld-
ara er að kosta börn sín til
mennta. Auk þess sem mis-
munin verkar á þennan hátt
beinlínis til fólksfækkunar í
strjálbýli landsins, er enginn
vafi á, að hinn mikli náms-
kostnaður dregur úr krafti
strjálbýlisins að öðru leyti,
m. a. með því að unglingar
St. Georgs skátar
halda kökubasar til
að safna byggingaf é
KÖKUBASAR og kaffisala St.
Georgs-S'káta verður í fé-
lag'síieimUi Langholtskirkju
sunnud. 21.11. Það þarf ek'ki
útskýringa við, hvað kdku-
basar og kaffisala er; það
kemur ósjálfrátt vatn í munn-
inn á fólki, þegar þetta er
nefnt. Og hvers vegna? Auð-
vitað vegna þess, að það eru
einungis góðar kökur á köku-
bösurum og kaffisölum, og
um leið og gerð eru góð kaup,
styrkir maður gott málefni.
En — ekiki nærri allir vita,
hvað St. Georgs-skátar eru.
Baka þeir nú einhverjar sér-
staklega góðar uppskriftir?
Það er rétt að geta þess, ef
nú einhverjir, sem þetta lesa,
myndu hafa áhuga á að bæT-
ast í hópinn, — að St. Georgs-
skátar eru samtök gamaila
Skáta, og geta aliir skátar,
sem eru 21 árts og eldri, orðið
félagar. Sömuieiðis makar
skátanna eða aðrir velunnar-
ar, hafi þeir sérstakan áhuga
á þvi að gerast meðlimir fé-
lagsins.
1 St. Georgs-skátahóp er
enginn aldursmunur — það er
ef til vil'l misjafnlega mikið
hár á höfðinu og liturinn er
allt upp í hvítt — kannski
aðeins fleiri „broshrukkur“,
sem stafa af mörgum gleði-
stundium í góðum hópi — við
leiki — störf — alls konar
verkefni, sem kalla að. Og
nú kallar að verkefni, sem
krefst sameiginlegra átaka
al'lra, sem vilja leggja hönd
á plóg og vinna skátahreyf-
ingunni gagn, en það er eitt
af aðaláhugamálum þe.ssa
hóps að styðja við bak þeirra
ungu, þegar alvarleg vanda-
mál steðja að. Hvaða vanda-
mál skyidi nú vera hægt að
leysa með KÖKUBASAR?
Svar: 1 þetta sinn, hefjast
handa um húsbyggingu eða
Á Alþingt:
húsakaup. Skátar eins og aðr-
ir þuirfa á peningum að halda,
eigi þeir að geta starfað, og
enginn starfar án þess að hafa
þak yfir höfuðið. Það eru
óteljandi bílskúramir, bragg-
amir, verbúðimair, háaloftin
og kjallararnir, sem við þessi
„gömlu" höfum notað fyrir
fundarstað á löngum skáta-
ferli. Það skal viðurkerint, að
skátar i dag hafa hlotið betra
hluts'kipti, hvað það snertir.
Nú er það almenot viður-
kennt af einstaklingum, og
bæjar- og sveitarfélögum, að
skátafélagsiskapurinn er holl-
ur og góður félagsskapur, og
ef rétt er á haldið mikilsverð-
ur þáttur í uppeldi æskunnar.
Það hefur því í mörgum til-
vikum verið hiaupið undir
bagga með húsnæði. En við
verðum að gera eitthvað,
sem varanlegt gildi hefur —
VIÐ VILJUM BYRJA AÐ
BYGGJA.
Kökubasarinn og kaffisalan
hefjast að lokinni guðsþjón-
ustu í Langholtskirkju sunnu-
daginn 21. nóv. kl. 3 e. h. Um
leið og menn koma til að sjá
þá fögru blómasýningu, sem
þar verður í anddyri kinkj-
unnar og sal, gefsit kosfur á
að kaupa sér kaffi og vöfflur,
og kaupa síðan heim með sér
kökur. Þar með er þarft mál-
efni styrkt, og vonandi allir
ánægðir. Skora ég á þá, sem
notið hafa góðs af skátastarf-
inu á einn eða annan hátt að
láta ekki sitt eftir liggja.
Kökum er veiibt móttaka í
anddyri kirkjunnar kl. 10—11
á sunnudagsmorguninn. Síðan
koma menn í kaffi, og þurfa
svo ekki endilega að kaupa
sinar eigin kökur, heldur ein-
hverjar aðrar tii þess að hafa
heim með sér.
Eitt sinn skáti - ávallt skáti.
Ilrefna Tynes.
LANDHELGISMAL
Á FUNDI sameinaðs þinigs í gær
var tekin til umræðu tiillaga
sjálfstæðitsmanna um landhelgi
og verndun fiskistofna.
Gunnar Thoroddsen gerði grein
fyrir efni tillögunnar, en síðan,
tóku til máls Ólafur Jóhannes-
son forsætisráðherra og Lúðvík
Jósefsson sjávarúitvegsráðherra.
Þá var umræðunni frestað, en
þrír aliþingismenn höfðu kvatt
sér hljóðs um máHiið.
Skýrt verður frá umræðum um
tillöguna í Morgunblaðinu á
rnorgun.
. ÞETTA líkan sýnir miverandi
byggingar og áformaðar bygg-
I ingar á vistheimilinn í Arnar-
| holti. Húsin, sem fyrir eru,
sjást lengst til hægri og
’ lengst til vinstri. En bygging
• sú, sem nú er í undirbúningi,
I er á miðri mynd og tengd
I gamla luisinu vinstra megin.
Aftast eru svo viðbótarluis,
sem áforniað er að rísi síðar.
Uppdrættir að viðbótarbygg
ingunni voru lagðir fram í
, borgarráði si. þriðjudag og
samþykktir þar. Þarna er um
að ræða tveggja hæða hús,
| sem á að rúma 45 vistnienn.
, Þar er einnig eldhús og mötu-
neytisaðstaða fyrir sjúklinga
I og starfsfólk og aðstaða fyrir
I lækna. Byggingardeild borg-
| arinnar og húsanieistari niunu
ganga frá teikningum að nýja
luisinu tii iitboðs og er hug-
I myndin að það verði tilbúið
I til útboðs seint á næsta ári.
Eldur í
timburhúsi
ELDUR kom upp í gömlu timb-
urhúsi við Kaplakrika í Hafnar-
firði um ki. 17.30 í gær. Tatevert
miiklar skemimdir urðu á húsiniu,
en hluta af imnbúi tókst að
bjarga. Húsið er óí'búðarhæft
en þar bjó ein f jötekylda.
Varaþingmaður
tekur sæti
JÓN Snorri Þorlieifsson, tré-
smíðametetari, sem er fyrsti vara
þinigmaður Alþýðubandalagsins í
Reykjaví'k, tók í gær sæti á Ai-
þingi í farföldium Magnúsar
Kjartanssonar, iðnaðarráðherra,
en ráðherrann Miggur nú veiikur
á sjúkrahúsi. Jón Snorri Þorleifs
son hefur átt sæti á þimgi áður.
Ólöglegur
veiðibúnaður?
SJÓMAÐUR í Vestmannaeyjum
hefur kært belgískan togara fyr-
ir að vera með ólöglegan útbúm-
að veiðarfæra í höfniimi í Eyj-
um. Þangað leitaði togariwn
vegna þess að skipstjórimni
hafði veikzL Kærði sjómaðurinn
á þeirri forsendu að inman í troll
poka togarana var aninað smá-
rdðnara rnet, sem helzt liík,ti»t
neti úr huimartrolffi og vœri því
allit of smáriðið. Morgunblaðiinu
tókst ekki að ná í bæjarfógeba-
embættið í Eyjum í gær til að
fá upplýsingar um hvaða með-
ferð kæran hilyti þar.
3ar fari síður til mennta en
ieir, sem á þéttbýlissvæðun-
um búa.
Fyrir þessa sök var þings-
ályktunartillaga þeirra Lárus
ar Jónssonar og Ellerts B.
Schram um könnun á kostn-
aði og fjárhagslegri getu
æskufólks í strjálbýli sann-
arlega tímabær. Því að eins
og Lárus Jónsson lagði rétti-
lega áherzlu á við umræð-
urnar á Alþingi, er það sann-
arlega forsenda þess, að þessi
mál séu tekin föstum tökum,
að fyrir liggi annars vegar
sem gleggstar upplýsingar
um það, hver sé eðlilegur
dvalar- og ferðakostnaður
þeirra nemenda, er fram-
haldsnám sækja fjarri heima-
byggð, og hins vegar líklegur
fjöldi nemenda, sem bæta
þarf upp þennan aðstöðutmm.