Morgunblaðið - 11.05.1972, Qupperneq 3

MORGTÍNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGÖR 11. MAl 1972
3
Umf angsmikl ar hækkanir á
vörum og þjónustu
Greinargerö viðskiptaráð
herra um hækkanir frá
gerð kjarasamninga
Á ftindi sameinaðs þings s.l.
foar Gylfi 1». Gislason frani fyr
irspnrn nm hvaða hækkanir
hefðu orðið á vömm og þjón-
ustu frá því að kjarasamning-
arnir voru gerðir i desember og
hvaða áhrif þessar hækkan-
ir hefðu haft á framfærslu- og
kaupgjaldsvísitölu. Lúðvik Jós-
epsson viðskiptaráðherra, varð
fyrir svörum og gerði grein fyr-
ir hækkunum á tímabilinu og
ástæðum fyrir þeim, sem eru
margar og mismunandi eft-
ir flokkum.
Meðal annars kom frarn, að
helztu ákvarðanir verðlags-
nefndar frá 4. desember s.l. til
24. marz 1972 eru sem hér segir:
BYGGINGAIÐNAÐUR O.FL.
Samþykkt að heimila Meistara
félagi byggingarmanna, meistara
félagi jámiðnaðarmanna og Bíl-
greinasambandinu að hækka út-
söluverð á vinnu um 5%. Sam-
þykkt að heimila fyrirtækjum í
málmiðnaði og öðrum hliðstæð-
um rekstri að reikna í yfir-
stiómarkostnaði (álagningu) kr.
69.00 á hverj'a unna kist. mið-
að við 3ja ára svein en það sam-
svarar 38% álagningu og er þá
vinnuveitendagjald og aðstöðu-
gjald innifalið. Samþykkt var að
breyta þvi formi er verið hef-
ir á útreikningi útseidrar
vinnu í byggingariðnaði og er
megin breytingin í því fólgin,
að teknir eru inn i álagningar-
grundvöil ailir þedr kostnaðar-
liðir, sem ýmist eru samnings-
bundnir eða ákveðnir af opin-
berum aðilum. Auk þess var
álagningu nú breytt í fasta
krónutölu kr. 25—30 á unna
klst. í stað prósentuálagningar
áður. Erfitt er að meta heild-
arhækkun á útseldri vinnu
vegna þess hve ofangreind-
ar breytingar á verðlagningar-
reglum verkuðu mismunandi á
einstaka þætti vinnusölunn-
ar. Tekin var fyrir beiðni raf-
virfcjamelstara um hækkun og
samþykkt að álagning rafvirkja
á útsöluverð fyrir unna klst.
skuli vera í tímavinmi við nýlagn
ir kr. 40.00 og álagning á upp-
mælingar 14%. í>á var samþykkt
að veita Fínpússningargerðinni
10% hækkun, Björgun h.f. —
Möl og sandur 10% hækkun á
sandi og möl, Steypustöðvum
10% hækkun og Ofnasmiðjunni
ailt að 12% hækkun á fram
leiðsluvörum.
MATIJR OG DRVKKI R
Samþykkt var að hækka há-
marksverð á kjötvöru þannig:
Pylsur hæfcki um 8,4%, kjötfars
hækki um 8,3%, kindabjúgu um
17,7% og kæfa um 18% í smá-
sölu og var þá reiknað
með óbreyttri smásöluálagningu
í krónum, en þá þannig að verð
yrði látið standa á heilli krónu.
Samþykkt 7.3—10.9% hækkun á
fiski til neyzlu innanlands. Sam
þykkt að heimila 12% hækkun á
kexi hjá kexverksmiðjunum
Fróni og Esju. Samþykkt var
ennfremur að heimila brauðgerð
arhúsum að hækfca framleiðslu-
vörur sínar um 12—13% en þó
vinarbrauð um 19% vegna syk-
urhækkana. Eins var heimiluð
12% hækkun á öli og gosdrykkj-
um, og veitingahúsum var heim-
iluð 10% hækkun á veitingum,
öðrum en áfengi, öli og gos-
drykfcjum. Loks var kjötvinnslu
stöðvum heimiluð 7% hækkun í
smásölu og 10% í heildsölu vegna
framieiðslu áleggs, og í marz
var heimiluð 9,5—12,1% hæfckun
á unnum kjötvörum (pylsum,
kjötfarsi o.fl. ) tdl viðbótar þeim
hækkunum sem samþykktar
voru í janúar og getið var hér
á undan.
ÝMIS b.IÓNT STA
Samþykkt var að heimila 20%
hækkun á oliuflutningum inn-
anlands með skipum. Ennfrem-
ur var heimiluð 8% hækkun fyr-
ir leigu- og sendibíiastöðvar og
Bílaryðvöm og Ryðvöm h.f. var
heimiluð allt að 10% hækk-
un. Smurstöðvum var heimiluð
að meðaltali um 15% hækkun, á
verðskrá, og eins var heimiluð
13—15% hækkun á verðskrá
vegna vöruflutninga út á iand.
Hárgreiðslustofum var heimii-
uð 21,7% hækkun og hársfcera-
meisturum var heimiluð sama
prósentuhækkun. Þá var sam-
þyfckt beiðni dagblaða um 8%
hækkun á auglýsingum, 15,4%
hækkun á áskriftargjöldum og
25 %' hækkun í iausasölu.
Loks er að geta þess, að sam-
þyfckt var að heimila verðlags-
skrifstofunni að afgreiða beiðn-
ir, sem berast kunna um eðli-
legar verðbreytingar á inn-
lendum framleiðsluvörum, sem
búa við erlenda samkeppni.
Þ.IÓNUSTA HINS
OFINBERA O.FL.
I öðru lagi gat ráðherra um
helztu verðákvarðanir ráðuneyta
en þær eru sem hér segir: Hita-
veitu Reýkjavíkur var heiimiluð
5% hækkun, Rafmagnsveitu
Reykjavíkur var heimiluð 10%
hækkun, Strætisvögnum Reykja
vikur var heimiluð 12% hækkun
á gjaldskrá, Sementsverksmiðju
ríkisins var heimiluð 10% hæfck
un og Pósti og síma var heimil-
uð 10% hækkun að meðaltali. f>á
var Ríkisútvarpinu heimiluð
10% hækkun á afnotagjöldum og
hljóðvarpi 23,5% hækkun auglýs
inga en sjónvarpi 25—33% aug-
lýsinga. Heimilað var að hækka
áfengi um 15% og tóbak um 10%
og samþykkt var að gera þær
breytinigar á ábyrgðartrygging-
um tíi hækkunar, að til fram-
kvæmda kæmi nú kr. 7.500
sjálfsáhætta en óbreytt iðgjald.
Loks var ákveðin áiagning 25%
innflutningsgjalds á cif-verð bif
reiða, og eru verðhækkunar
áhrifin 10—12% á fólksbifreiðum
en 15—17% á vörubifreiðum.
6 MANNA NEFNDIN
Loks er að geta um verð-
ákvarðanir 6-manna nefndarinn
ar. Hinn 1. janúar var hedmiluð
13—17% hækkun á dilkakjöti, og
rúmlega 6% hæfckun á smjðri.
Mjóikurverð var óbreytt en
hækkun á ostum, Skyri og rjóma.
1 marz var svo samþykkt al-
menn hækkun á landbúnaðarvör
um um 12—15%.
ÁHRIF
Um áhrif verðhæfckananna eft
ir 4. desember 1971 á fram-
færslu- og kaupgreiðsluvísitölu
segir í greinargerð viðskiptaráð-
Framh. á bls. 5
Búið ykkur aukið
ðryggi og sparið óþarSa
erfiði
Stöðugt fteiri launþegar láta
færa laun sín beínt inn á banka-
reikning, annaðhvort ávísana-
eða sparisjóðsreikning. Að
sama skapi vex fjöldi þeirra
ellilífeyrisþega, er láta Trygg-
ingastofnunina færa ellilífeyri
sinn á ávísana- eða sparisjóðs-
reikning.
Með þessu er tryggt að:
— ekki þarf lengur að staiida
í biðröðum til þess að fá
lífeyri eða laun greidd,
peningarnir eru komnir í
bankann á útborgunardegi.
— þú losnar við að vera með
ótryggt, vaxtalaust fé á
vinnustað, í vösum eða í
heimahúsum.
— auðveldara er að fylgjast
með eigin fjárhag, þar sem
bankinn sendir yfirlit yfir
innlegg og stöðu reikn-
ingsins við hver mánaðamót.
— með því að stofna til fastra
viðskipta við Alþýðubank-
ann leggur þú drög að fyrir-
greiðslu bankans á ýmsum
sviðum við sjálfan þig.
Alþýðubankinn