Morgunblaðið - 25.08.1972, Qupperneq 4

MORG0NBL4ÐIÐ. FÖSTUDAGUR 25. ÁG.ÚST 1972
RAUDARÁRSTÍG 31
14444 *£? 25555
BÍLALEIGA
*CAR RENTAL
21190 21188
SKODA EYÐIR MINNA.
Shodh
LEIGAN
AUÐBREKKU 44-46.
SÍMI 42600.
BILALEIGAN
AKBBAUT
r 8-23-47
sendum
GULLSMIÐUR.
Johannes LeLfsson
La«gavegi30
TRÖIÆSFTJNARHIUNGAR
•viðsmíðum þérvdjið
HÖRÐUR ÓLAFSSON
haestaréttariögmaður
skjatoþýSandi — «nsku
Austurstrestí 14
sfcnar 10332 09 35673
Op/ð
frá k!. 9—22 a!la virka daga
nema laugardaga frá kl. 9—19.
Bílasalinn
við Vitatorg
Sími 12500 w? 12600.
STAKSTEINAR
Ársgamlar
sameiningar-
hugmyndir
Fyrst eftir kosningfarnar í
fyrrasumar og mcðan á
st,fórnarmyndunartilraunum
Ólafs Jóhannessonar stóð,
fóru fram miklar umræður
um sameining-arhugmyndir
vinstri aflanna, sem svo hafa
verið nefnd. Stjómmálaflokk-
ar og flokksbrot vildu nota
kosningaúrslitin tll þess að
stuðla að sameiningu jafnað-
armanna og samvinnumanna
i einum stjórnmálaflokki eins
og það var kallað.
Hannibal Valdimarsson lýsti
yfir því fyrst eftir kosning-
arnar, að þetta væri brýnasta
verkefnið, sem framumlan
væri á stjórnmáiasviðinu.
Samband ungra framsóknar-
manna, sem áðtir hafði gert
sérstakan ntálefnasamning
við Samtök frjálslyndra og
vinstri manna, tók eindregið
undir þessar hugmyndtr
Hannibals.
Hannibal gekk svo Iangt, að
hann krafðist þess að Alþýðu-
flokknum yrði boðin þátt-
taka í stjórnarmyndunarvið-
ræðunum. Þegar Alþýðuflokk-
urinn hafnaði þvi, Iðgðu Sam-
tök frjálslyndra og vinstri
manna til, að stofnað yrði sér-
stakt santeiningarráð með
þátttöku Samtakanna, AI-
þýðuflokksins og Framsókn-
arflokksins. Alþýðuflokkurinn
hafnaði þessari hugmynd með
öllit; alþýðnflokksntenn höfðu
engan hug á að tengjast
Framsóknarflokknum.
Alþýðttflokkurinn lagði á
hinn bóginn til, að vinstri-
viðraeðunitm svonefndu unt
sameiningtt jafnaðarmanna
yrði haldið áfram með þátt-
töku fulltrúa Alþýðuflokksins,
Samtaka frjálslyndra og
vinstri ntanna og Alþýðu-
bandalagsins.
Fyrir kosningarnar og með-
an á stjórnarmyndunarviðræð
unum stóð virtust vinstri
flokkarnir svonefndu að
Framsóknarflokknum með-
töldum allir hafa ntikinn hug
á sameiningu.
Erfitt samstarf
Eftir kosningar kom þó
fljótlega nýtt hljóð úr srokkn-
um. Gylfi Þ. Gtslason, formað-
ur Alþýðuflokksins, sagði í
viðtali við Morgunblaðið:
„Það ér rétt, að ekkt er vtð
Jtví að búast, að nokkuð verði
úr slikri sameiningu eins og
stjórn og stjórnarandstöðu
er nú háttað,“
Þá hefur einnig komið í
Ijós, að Framsóknarflokkur-
inn hefur engan áhuga á sant-
einingu. Meginjtorri flokks-
manna virðist telja það ærið
nóg að vera i rikisstjórn nteð
vinstri flokkunum. Nokkur
hópur ungra framsóknar-
ntanna heldur þi enn fast við
sameiningarhugmyndina, og
í raun réttri virðast þeir vera
einir um að halda þessari
skoðun á lofti uni þessar
nttmdir.
Málgagn Hannibals Valdi-
ntarssonar, sem fyrir ári var
helati málsvari sameiningar
jafnaðarmanna, sagði í sum-
ar, að einhliða sameining
væri varhttgaverð; hún væri
líkfcg til Jtess að tefja eða
eyða hugsjóninni um víðtæka
stefnu. Ennfremur var bent
á, að stefnusambræðslan yrði
ekki nógu róttæk og fersk.
Þá hélt málgagn Hanntbals
því fram, að forystumennirn-
ir myndu ekki vinna að heil-
indum að þessu ntáli, heldur
ntyndu þeir fyrst og frentst
vinna að því að tryggja að-
stöðu fámennra skoðana- og
valdahópa.
Engu er líkara en vinstri
stjórnar ævintýrið, scm nú
hefur staðið t eitt ár, hafi
dregið allan ntóð úr hinum
fyrrtim kokhraustu málsvör-
um vinstri sameiningar.
Reynslan virðist enn einu
sinni ætla að sýna frant á, að
þessi stjórnmálaöfl eiga sér-
lega óhægt með að vinna sant-
an.
OPIÐ BREF
*
til Einars Sigurðssonar (I verinu)
Ég vill byrja á því að þakka
Einari fyrjr J>áttinn I veriniu,
sem mér finnst oft einstaklega
fróðlegur og stoemmtiliegur, og
ég er oft hissa hvað maðtir eins
og Einar, sem hlýtur að hafa i
mörg horn að Iíta með jafn um
svifamikinn rekstur og hann er
með, skuli hafa tíma til fróð-
leiksöflunar á flestum sviðum
sjávarútvegs á hverjuim tíma.
Ég er viss uim að Einar axm
þessum máliuim og gengur þar
óskiptur titt verks, bæði fyrir
sjómenn og útvegsmenn og er
það vel.
Tilefni þessara tilskrifa
mirma voru h'ns vegar þau, að
mi'g lahgaði til að víta, hvort
nokkuð værí huigsað um ann
að en tonnafjölda í samhandi
við fiskjanda.nir báta og togara.
Lesa má, að þessi togari eða
bátur landaði þetta og þetta
miktluim físki, hvaff af afianurn
fór í fyrsta flokik, annan flokk
eða gúanó.
Dæmi: Togari landar 250 tonn
um, tökum karfa, það er orðin
uppistaða toguraaiflans, eins og
nú stamda saikir, af þessum afla
eru karæiská 50 tonn eða meíra
undirmálofiskur eða gúanó, svo
kemur annar togari á sanoa róli
og landar 200 tonnum og af
ham afla fara aðerns 10 tonn í
gúianó. Spurningin er þvi þessi:
Gefa aflahæsitu sikiplin mesra
afferverðmætið. Hvor þróunin er
betri, minmi aflii betri fiskur,
meiri afHi verri frskur, kóða-
dráp og ffleiri tonn?
Ég vil meina að tonnafjoldi
gefr alls ekiki rétta hugmyitd um
aflarverðmæfci skipa, og mætti
gjaman hreyfca út af þeirri Iieið-
inlegu venju að hrópa hæst um
þá sem með fflest tonn.n eru,
hins vegar er atEtt í lagi ef sam-
an fer mikbtl afli og góður. En
því m.iðu r held ég að atlt of
miikið lof sé borið á gúainóftski
ri, sem gefur afremga htngmynd
um hvað verið er að afla.
Ég skil mæta vel afstöðu fiski
skipaskipsitjóra í sí mmr.kand:
fiskivon, en hvar enda þessi
ósköp, ef við reynuim ekki að
opna auigun fyrir því, að við
verðum að þynma ungvlðrnu,
hætta þessu gúanófrskirii.
heiðra þá sem með góða fisk-
inn koma, og leggja metnað
sinn í að skapa sem mest verð-
mæti, það er nú svo komíð
núnia, að menn þakka fyrrr að
hanga í pokanum, togtLiu 2 til
3 tímar, geta því allír séð, að
spyrna verður við fótum ef um
gereyðingu á ekki að vera, eins
og með siMiina sælia minninga,
Hverju eiga niðjar okkar að
taka við, mér er spurn? Ef held
ur sem horfir.
Fiskur við Istendsstrendiur
hefir hvergi griðastað, þar sem
ekki má toga, sem er nú viðast
hvar á stórum svæðum upp i
landsteina fyrir minni skip, þar
eru til dæmis bátair, sem ryðja
sér mikið til rúms rnúna, og kall
aðír eru 105 tonna bátar, en eru
raunverulega miklu stærri, mér
er saigt af fróðuim mörmurn, að
stærð þeirra séu raunverulega
140 til 160 tanm, miismmmandi en
niðurmældir, svo hægit sé að
koimast nær káigörðunuim. Svo
er mamni sagt, að allt sé undir
vísindalegu eftiriiti og kappkost
að sé að halda jafnvægi í fisk
stofnunuim yf irleitt.
Ég, sem þessar linur skrifa,
var á vertíð í Óúatfsvík árið
1963 og veiddum við i þorska-
net, fóru þá í tonnið 120—130
fiskar. 1 vetur var ég á bát frá
sama stað, og fóru núna 200 og
yfir það i tonnið og segir það
sjátft sína sögu. Fyrtr dyruim er
nú stætakun fiskveiðilandhelg-
innar, sem þýðir liif eða dauði
fyrir oktour að vel takist t:d
með, svo mikið eru bæði út-
lendi'ngar og við sjálfir búnir
að herja þessi fiskimið um-
hverfis landið otokair, að það er
aðeins svipur hjá sjón frá því
sem áðu r var.
Ég vona að vel takist til með
útfærsluna hjá okkuir og werð
ur það >á stærsti swgur sem okik
ur hefir nokkru sinni hlofcnazt
og er þá áríðandi að okkur heri
gæfa til að nýta það á skynsam-
legan og hagnýban hátt, ráða-
menn i lamdi og á sjó taki hand-
um saman, að fimma íarsæla
lausn á þessu fiskþurrðarvanda.
máii.
Mér skilst að búið sé að gera
íslienztoar laxveiðiár að jieni
beztu í heimi, en þar hefir líka
verið fleira gert en hara að
veiða, þar hafa einstaklángar og
hið opinbera lagzt á sömu svetf,
og árangurirm er augljós. Hvers
eigta þorstaurinn, ýsan og karfinn
að gjalda? Eigum við að ganga
af þessu dauðu. Það stefnir að
þvi óðffluiga, vegna hreinnar rán
yrkju, t.d. á vetrarvertíðum
eru alliar hrygningarstöðvar
þorstosíns helsetnar af neta
trossudræsum, og þessu bunkað
svo í sjóinn að efckert má út af
bera að í þet'ba fláist 2ja og jafn
vel 3ja nátta fistour, enda oft öm
urlegt að sjá þessari ýidu landað.
I>ar væru mörg tonnin betur
geymd í sjónuim, en þvi mi’ður
virðist virðingin gagnvatrt þessu
gulii okkar, vera iéfctvseg ftintl-
in, því miður. Þessi mie'nsemd
verður ekkii lætonuð nema með
róttæíkuim friðunarráðstöfunuim
og þvi fyrr þvi betra, það kem-
ur margfalt til batoa á ótrúiega
stuittum trmia. Ég get ektoi stail-
ið svo við þetita að minnast »tU-
Lega á uppáhai.ids gúanóveiði-
skapinn okkar, loðnuna. Hvað
skýldi vera hægt að drepa af
henni svo ekki sé rastoað e'n-
hverjum Mútfðlliuim í tnáttúr-
unni. Ég I einfielidni minni held,
að hún hljóti að hafa einhverju
hlutvertai að gegna. Þætti mér
vænt uim ef einihver fræddi mig
á þvi, þar hljóta Iíka að vera
einhver tatomörta en einkenni
legt að andfætlingar ototoar
skúF: leggja alla þessa Seið und
ir til að toaupa þennan fisk. Gíeti
ekki komið ti'l máTa að spyrna
við fiátum áður en hún er bú-
in, etns og blessað sílfrið okk-
ar, slldiin? Nef, kannski sé ekki
hægt að klára hana, maginið er
svo mik ð, það hefir að minnsta
kosti verið viðkvæðið þegar tiail
að hefur verið nm aðra fisk-
stofna, þótt sárasfa dæmið sé
síldarþurrðim. Míg minn r þe.g-
ar verið var að ausa upp hrygn
ingarsiklÍTmi fyrir Su'ðu fcand'nu,
þá haifi einuim af meiri hábtar
síldarskipstjórunum hiöskrað rám
yrkjan og haft á orði að þetta
væri ekki hægt, þetta þyrfti að
stoppa, en sagðist hins vegar
veiða með, því annars hirtu það
bara aðrir? Hvenær eru orð í
tíma töluð. Hvenær var hætt, þeg
ar allt var bútð, þ > komu tak-
markanár örunmurinn byrgðúir
þegar barntS var dottið eíianí.
Islend'ngar hafa í áratugi og
eiga enn mestu afflamemn í heimi,
harðsnúna sjómenn og duglegta,
og liái ég þeiim ekkert þótt þeir
veiði það sem þeir geta losnað
við, en hms vegar fin«nst mér
að við verðum að ígTrmda hvað
landi og þjóð er fyrir beztu í
þessu höfuðmáli otokar íslend-
inga, fiskveiðum.
Stemgrimur Nikiilássou.
Beínn sími í farskrárdeild 25100
Einmg farpantantr og upptýsingar hjá ferðaskrifstofuoum
Landsýn simt 22890- Ferðaskrifstofa rikisiris simi 11540 - Sunna swn 25060 - Ferftaskritstofa
lllfarsJacotiser. sáni 13499-Úrvaf ami 25900-Útsýnsimi 20100 -Zoéga smv 25544
Feröaskrilstofa Akureyrar simi tí475
Auk þess hjá umboðemönnum
umalft land
L0FTIIIDIR