Morgunblaðið - 22.10.1972, Side 23

MORGÖNBL.AÐIÐ, SUNINUDAGUR 22. OKTOBER 1972
23
ig, að hún var sem ný, þegar
hann veiktist.
Eins og fyrr segir kom hann
unigiur til landsins árið 1929, sem
kjunnáttmmaður í að leggja park-
etgóllf i Hótel Borg, sem þá var
í smiðuim svo og Oddfellow og
fleiri staði. Hann varð strax eftir-
sóttur hér á húsgagnaverkistæð-
utm, enda afar stundvís, sam-
vizkusamur, verkhygginn ag
verklaginn og afkastagóður fag-
maðiur. Hann gat heldur ekki
þolað óstundvísi, slór og svik-
semi á vinnustað, en var hjálp-
saimur og greiðvikinn þeim, sem
honum féllu í geð og vinniuifélagi
góður.
Hann varð strax hrifinn af feg-
urð landsins og ferðaðist mikið
um það, mieð ferðafélögum og
félagasamtökum. Hann dáði tign
fjalianna, fegurð fossanna og
þesí-a dásamlegu kyrrð dalanna
I
Útför
Hjalta G. Sigurjónssonar,
póstmanns,
fer fram frá Fossvogsikirkju
mániudlagfan 23. október kl.
10.30 árdegds.
Fyrir hönd vaindamainina.
og sýnir þetta hvað hann hefur
lifað sig inn í islenzíkt landislag,
maður sem kemur frá fjallalausiu
landi. Hann var orðinn almótað-
ur fel'endingur Talaði, skrifaði
og las málið og átti margar góð-
ar íslenzkar bækur og 1944 þetg-
ar þjóðaratkvæðagneiðslan fór
fram i maí um saimbandsslitin
við Dani, var hann manna fyrst-
ur á kjörstað að greiða sitt at-
kvæði mieð slitunu-m, svo það
mátti segja, að hann væri orðinn
íslenzfcur Dani.
Enda þótt hann lifði sitt starfs-
skeið að mestu hér á felandi, þá
sleit hann aldrei sínuim fjö'l-
skyldutengsiunri við móður og
systkini heiima í Danmörku.
Hann bar kærleiksrikan hug til
móður sinnar og syistir hans Ester
sem bjó með móður þeirra dáði
hann mikið. Hann fór út þegar
móðir hans varð sjötug og heiðr-
aði hana með nærvenu sinni og í
afmælishófinu hélt hann hiuig-
næma og heillandi ræðu til móð-
ur sinnar og voru allir í hófinu
hissa hvað hann talaði góða
döns-ku eftir svo la-nga fjarveru.
Og þegar móðir hans varð átt-
ræð gat hann ekki komið því við
að mæta á hennar fund, svo
hann talaði inn á seg-ulband
ávarp til gömlu konuinnar og lét
son sinn Jean ávarpa ömimiu sína
lika, en hann var orðinn mæl-
andi á danska tumgiu, og fyllti
siðan upp «teð fagurri tónlist og
kórsöng henni til heiðiuns og
gleði. Þetta sýnir vinar- og virð-
ingarhuig til fjarverandi aldraðr-
ar móður sinnar. En eftlr að
hann veiktist þráði hann mest að
komast út til syistur sinnar Ester-
ar og hiugsaði hún um hann þar,
en kom svo með hon-uim upp aft-
ur og var hj'á hon-uim í 3 vikur
og vonaði að honum mundi hald-
ast sá bati, sem hann var búinn
að fá, en eftir að hún fór, fór hon
umn að hraka aftur, en þá kom
sér vel að eiga góðan son og ást-
ríka tengdadóttur. Þau hjónin
tóku hann strax inn á sitt heim-
ili og hjúkru-ðu honiuim af miklum
kærleika og u-mönniun þar til
hann var orðinn algjör spítala-
sjúklingur og þá hei-msóttu þau
— Bragi skrifar
Framhald af bls. 12.
kynslóðin á -undan honuim gerði,
hann vildi vera með í u-mræðu
dagsins ag tengja islenzika mynd-
list þeim strauimu-m, sem efst
voru á baugi, -gefa tóninn þeim
umgu mönn-uim, sem móttækilegir
voru fyrir nýj-urn viðhorf-uim.
Með frumkvæði síniu ag félaga
sinna var íslenzk myndlist kamin
út í hrimgiöu þess, sem var að
gerjast og hætt að vera þægilega
ihaldssöm. Slikt kostaði au-ðvitað
fórnir, en fyrirheit um landvinn-
irnga réttlættu þær að fu-llu. Frá
þessum tímiurn hefur landsla-gið
í fyrri mynd orðið að víkja fyrir
staðfastri viðleitni yngri kynslóð-
ar íslenzkra myndiistarmanna
við að vera með í myndrænni
umræðu samfimans.
Það tím-atoil Þorvaldis, sem
mótaðist af al'gjörum „konkret-
isma“, einkenndist af stórum og
einföld-um formutn, hreinsu-ðum
af öllum tilviljun-um. Formum,
sem málarinn hagnýtir fyrir
sitarfsemi sína, líkt ag náttúran
s'kapar sér stöðuigt ný form inn-
an ramma fr-umiformanna. Form
Þorvalds voru þá oft fléttuð
ól'íikiuistu litbrigðum, þar sem
styrbleiki litarins var magnaður
á ýmsa vegu til að -gæða lifi
þessi flötu og einhæfu foim og
magna innbyrðis átök mynd-
byggi-nigarinnar. Mjög þröngur
og óvæginn rarnmi, sem einung-
is gat verið hinum kröf-uihörðustu
ag staðföstusitu vænlegiur til ár-
angiurs. Þetta tímabil hélt honum
ekki aðeins bundnuim, heldur
einnig mörgum félögum hctns af
ólítou upplagi, og varð ekiki nær
öll-uim til -góðs — leikandi og létt-
ar hughræringar á-ttu ekki heima
í þessu ríki, sem var svo laust
hann öllum stundum með börnin
sin, til að lofa hon-um að njóta
þeirra. Þetta mat hann mikils og
-gladdist af og eftir að hann var
JEarinn að missa minni m-undi
hann alltaf nafn Ingibjargar, sem
sýnir hvað hann hugsaði ríkt til
hennar.
Á lifsbraiut hvers manns slcipt-
ast á gleði og sorg, skin og skúr-
ir. Þá reynir ef til vill mest á
hvað hver og einn er sterkur að
standast, hvort heldur er áfall eða
miikið meðláeti. Þar held ég, að
J-ensen hafi komið sterkastur út
frá, hvort tv-eggja og veikindi s-ín
bar hann með karlmennstou um-
tölu og æðruJaust. Og nú þegar
við maleriskan yndisþokka. En
Þorvaldi sjálfum var þetta alvar-
legur þáttuir átatka í þróunarferli
hans, eins konar fráhvarf frá
Cobra-tL-mabilinu, þar sem hann
hafði losað fuiMmlkið um tökin.
Þegar svo -gildi 'geometríunnar
hrundi í heiiminum, og fram
þrengdu sér ótaJ nýjar og frjáls-
legri stefn-ur, sem faestar voru
þó alveg nýjar, en minna bar á,
á blómaskeiði „konkretismans",
voru menn knúðir til endurmats
á hlutunu-m, viðari yfirsýnar ag
uimburðarlyndis. Og þá sáu menn
árangur þessa harða og óvæga
sJcóla koma greinilega fram í
myndum Þorvalds í meðhöndl-
un léttari og mýkri forma, þau
höfðu öðlazt meira svif, og voru
þó litir og form sem límd við Jér-
eftið.
Á Listasafnssýnin-gunni fylgj-
umst við með þróun ÞorvaJds
frá landsla-gs-, hafnarmynda- og
fíigúrumálverki, fráhvarf hans
þaðan gegnum Cobra-tímabilið að
hámarki konkretisma, — fylgj-
uimist síðan með þvi hvernig hann
svo eykur hreyfin-gu forma í
myindum sín-uim, og að lakuim er
það svo línan, s-em hann skildi
raunar aldrei við að ful-liu, kom-
in í spilið aftur, leikandi og
sperint. Við skynjum þróunin-a
hj-á þessu-m listamanni með þvi
að einbeita okkur að heildinni
jarðneskar leifar hans eru born-
ar til grafar, þá er aðeins eftir að
þakka og kveðjast. Ég veit, að
hans lífræni lifandi andi kveður
mieð þakklætis- og kærleiksrítou
brosi son sinn og tengdadóttur og
sonarbörnin, sem hann unni svo
hátt og m-a-t svo mikils.
Að síðuistu vil ég þakka þér
Jensen minn fyrir góð kynni og
þá lífsmynd, sem þú gafst okk-
ur, að -ung-u-r háda-nskur Dani
lifði allt sitt starfsiskeið, sem al-
isienzkiur góður borgari. Ég bið
góðan Guð að blessa þér þitt ei-
lífðar líf með kærlei-ksríkri trú á
þann sem sagði: „Ég lifi og þér
miunuð lifa.“ Karl Kristjánsson.
en ekki ei-nstaka tí-mabilum. Lák-
lega verða a-llflestir málarar að
-ganga i skóla einföld-unar og ög-
unar til þess að beizla leikandi
formas-kipan, þannig að áhorfand
inn skynji, hve langt sem gen-gið
er, reglu í frj'álsri mótun.
Þorvaldur 1-eystist þó engan
veginn upp, skýr hugsun, stað-
festa og reynsla langrar vegferð-
ar voru of samofin eðli hans. Ég
freista-st þó ti-1 að halda, að breyt-
ingin h-efði orðið önnur á li-sta-
manninum, er hann yfirgaf hið
fí-gúratíva að mestu árið 1944,
hefði hann haft þá yfirsýn, er
hér var komið sög-u. Nú -getuir
han-n litið mikla-r snöggbreyting-
ar í heimi framúrstefnul'istarinn-
ar raunsœrri augum og borið
saman við eigin þróun. Því hef-
ur hann haldið sínu striki innan
geometríunnar, en a-ukið vi-ð
breiddina og nálgast meir lífsins
kvik-u.
Ég vil hvetja alla, sem fylgja
vilja þræðinuim í íslenzkri mynd-
li-st, til að sjá þessa viðmestu
sýningu, sem enn hefuir verið
sett u-pp hérlendis á ævistanfi
eins myndlistarmanns. Að lotoum
vil ég -u-ndirstrika lökaorð dr.
Sel-mu Jónsdóttur listfræðings i
formála sýni-n-garskrár: „Þor-
valdur er tvímælala-ust einn
mesti listmálari íslands á okkar
dögu-m.“
Ingunn Böðvarsdóttir.
t
Móðir mín
EYOÍS I. GUÐMUNDSDÓTTIR
frá Hafurbjarnarstöðum Miðnesi,
verður ja-rð-sungin frá Fossvogslkirkju þriðjudöginn 24. októ-
ber kl. 3.
Fyri-r mína hö-nd, bróður mírvs og annajrna aðstandenda
ingibjörg Vilhjálmsdóttir.
t
Þökkum innilega samúð og vinarhug v-ið andlát og útför
PÉTURS SIGURÐSSONAR,
vélstjóri, Ljósheimum 10.
Asta Sigvaldadóttir,
Sigvaldi Pétursson, Ragnheiður Pálsdóttir,
Sigríður Pétursdóttir, Karl Jónsson,
Sigurður Pétursson, Jónína Pálsdóttir,
og barnaböm.
Verzlunarhúsnæði ósknst
Lítið verzlunarhúsnæði óskast til leigu fyrir sér-
verzlun, helzt í verzlunarmiðstöð.
Tilboð merkt: „Sérv. — 423“ sendist Mbl.
fyrir 27. þ. m.

Konan
barf ekki
aðsitja
heima
Konan |3arf ekki að sitja heima, þegar
eiginmaðurinn flýgur með Flugféiaginu
í viðskiptaerindum. Hún borgar bara
hálft fargjald - það gerir
fjölskyiduafslátturinn. Þegar fjölskyidan
ferðast saman, greiðir einn fullt
gjald - allir hinir háift.
Fjölskylduafsláttur gildir allt árið innan-
lands og 1. nóv. - 31. marz til Norður-
landa og Bretlands.
Veitíð konu yðar hvíld og tiibreytingu.
50% afsláttur
FLUCFÉLACISLANDS