Morgunblaðið - 29.11.1972, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 1972
Reglur, sem foreldrar setja vtnglingum;
Stúlkum fremur settar reglur en piltum
f könnuninni var sett fram
ákveðin spurning til að at-
huga að hve miklu leyti ungl
ingaæ telja sig bundna af aga
foreldra, og var hún orðuð
þannig: „Hér er listi yfir
nokkrar reglur, sem sumir
foreldrar setja bömum sínum
og unglingum, en aðrir for-
eldrar setja ekki. Merktu við
þær af reglunum, sem þínir
foreldrar setja þér.
Ég á að vera komin/n inn
á ákveðnum tíma á kvöldin.
Ég má ekki vera með strák/
stelpu.
Ég á að lesa fyrir skólann
á ákveðnum tímum dags.
Ég má ekki klæða mig eins
og mig sjálía/n langar til.
Ég má ekki vera með þá
hárgreiðslu, sem ég vil helzt.
Ég má ekki fara út fyrr en
ég hef hjálpað til við upp-
þvottinn.
Ég þarf ekki að hlýða neinni
þessara reglna.
Aðrar reglur sem þú verð-
ur að fara eftir. Hverjar? Við
athugun svara unglinganna
kom í ljós, að yfir heildina
virðast stúlkum fremur settar
reglur en piltum og yngri
unglingum virðast fremur
settar reiglur en eldri ungling
um. Kann þetta að benda til
þess, að félagslegt taumhald
fjölskyldunnar sé sterkara á
stúllkum en piltum, og að fé-
lagslegt taumhald fjölskyld-
unnar á unglingunum minnki
eftir því sem þeir eldast.
Við flokkun niðurstaðna
könnunarinnar studdist Dóra
S. Bjarnason við skiptingiu ís-
lenzkra fjölskyldna í þrjár
menningardeildir: Lágdeild,
miðdeild og efri miðdeild. f
hverri menningardeild er hóp
ur fjölskyldna, þar sem lífs-
afkoma, atvinna og menntun
eru svipuð. Svörin við spurn-
ingunni um reglur virtust
benda til þess, að unglingar
úr lágdeild teldu sér síður
skylt en unglingar úr mið-
deild og efri miðdeild að velta
fyrir sér reglum og tilætlun-
um foreldra.
Þá bentu svörin við spurn-
ingunni til þess, að þeir ungl-
ingar sem taka allmikinn þátt
í skipulö,gðum félagslegum
samskiptum, sem beinast að
ákveðnu markmiði, t.d. skipu
lögðum æskulýðsféliögum,
klúbbum eða námskeiðum,
séu undir meiri aga frá for-
eldrum en hinir, sem tengj-
ast slíkum samskiptum Mtið
sem ekkert. f sambandi við
þetta ber að hafa í huga, að
rangt er að draga þá álykt-
un af niðurstöðunum, að for-
eldrar geti í einu vétfangi
beint unglingum sinum að alls
konar markmiðssamskiptum
með því einu að setja þeim
strangar reglur um hegðunog
útiveru. Stíkar regiur verða
helzt að vera þegjandi sam-
komulag milli foreldra og
unglinga, og sá unglángur,
sem finnst hann vera afskipt-
ur innan fjöiskyldunnar eða
befur fjarlægzt foreldra sina,
og vill þess vegna ekki fara
eftir reglunum, er ekki jafn
líklegur og ella til að vilja
taka þátt í samskiptum sem
byggjast á námi og/eða sam-
vinnu. Þeir unglingar, sem
eru fúsir til að gangast undir
reglur settar af foreldrunum,
eru liklegir til að gangast af
fúsum vilja undir reglur þess
hóps eða félags, sem þeir telja
sig hluta af.
Tómstunda- cs
skemmtanaidla
unslinsa i
Ceykiavík
z
1
Niðurstöður félagsfæði-
legrar könnunar, sem
Dóra S. Bjarnason gerði
að tilhlutan Æskulýðs-
ráðs Reykjavíkur.
75 ára;
Anna Einarsdóttir
Mér verður það löngum minn
isstætt þegair ég gisti hjá Önnu
Einarsdóttur og sonum hennar á
Framnesveginum. Þá átti ég
heima vestur á Hellissandi og
þurfti að komast undir læknis-
hendur til Reykjavíkur.
Hjá Önnu Einarsdóttur var
^ gott að vera. Synir hennar
reyndust mér eins og bræður,
menn mun eldri en ég og að mín-
um dómi færir í flestan sjó.
Yngsti sonurinn, Friðrik Áskell
var þekktur hnefaleikamaður á
þessum tíma; ég man að uppi á
vegg var mynd af honuim klippt
út úr dagblaði og myndinni
fylgdi grein um þennan glæsi-
lega íþróttamann. Guðimundur
keyrði út vörur fyrir verslun
Silla og Valda í Aðalstræti og
fékk ég oft að sitja i bilnum
hjá honum. Herluf var prent-
ari og það stóð ekki svo lítili
ljómi af slíku starfi. Haukur
var einnig nærstaddur og allt-
af alúðlegur og smástríðinn á
skemmtilegan máta. Soninn
Arreboe og dótturina Dagmar
þekkti ég minna, enda höfðu
þau fest ráð sitt og bjuggu ekki
lengur hjá móður sinni.
Á þetta heimiii kom margt
fólk. Þegar Sandarar voru í
bænum þótti ekkert sjálfsagð-
ara en líta inn hjá Önnu Einars
dóttur og sonum hennar og
njóta samvista við þau. Það var
alltaf eitthvað uppörvandi og
hressilegt við heimilið á Fram-
nesveginum og ekki skorti um-
ræðuefnin.
Anna Einarsdóttir er 75 ára i
dag. Hún fæddist á Hellissandi,
dóttir hjónanna Einars Hákon-
arsonar og Jónínu Jónsdóttur
frá Klettsbúð, en ólst upp frá
barnsaldri hjá hjónunuim Jó-
hönnu Björnsdóttur og Hákoni
Hákonarsyni, föðurbróður sín-
um. Hún bjó lengst á Hellis-
sandi eða til ársins 1947 að hún
fluttist til Reykjavíkur. En hug
urinn var alla tíð bundinn Hell
issandi því að eins og stendur
um Snæfeilsjöku'l i Kristnihaldi
undir Jökli verður stundum allt
„auvirðilegt nema hann“. Árið
1956 fór hún aftur vestur með
sonum sínum. En enn var haldið
til höfuðborgarinnar fyrir
nokkrum árum og nú á Anna
Einarsdóttir heima á Öldugötu
50. Vesturbærinn hefur aítur
orðið umhverfi hennar, eins og
þegar ég þekkti hana best, og
mér þykir hún falla vei inn i
þann sérstæða heiim, sem að
mörgu leyti líkist þorpi, en er þó
i rauninni meiri borg en önnur
hverfi Reykjavífcur. 1 Vestur-
bænum býr enn það fólk, sem
maður freistast til að nefna
kjarna hinnar nýju borgar. Það,
sem ef til vill einkennir þetta
fólk öðru fremur, eru hin
römmu tengsl við liðna tið. Það
minnir á gömlu húsin, svo hlý
í látleysi sínu.
Þessi fáu orð áttu aðeins að
vera kveðja til góðrar og trygg-
lyndrar konu á tíimamótum í
lífi hennar. Sjálfur á ég henni
mikið að þakka og fjölskýldu
minni hefur hún alltaf reynst
með fádæmum vel, ekki síst þeg
ar erfiðleifcar hafa steðjað að.
Slíkar konur eru hin líknandi
hönd hverrar þjóðar.
Það er dæmigert fyrir eðlis-
læga umhyggju Önnu Einars-
dóttur, að hún hefur ekki lát-
ið sér nægja að vaka yfir börn-
um sínum og reynast þeim hin
besta móðir, heldur hefur hún
einnig alið upp sonardóttur sína
Jóhönnu, sem nú er gift. Hún
var i senn amma og móðir þess-
arar stúlku, enda eru tengsiin
milli þeirra óvenju sterk. '
Margir munu i dag hugsa til
hinnar síungu og glaðlyndu
konu, Önnu Einarsdótbur, og
flytja henni kveðjur og þafckir.
Jóhann Hjálmarsson.
FAO fær góða skipstjóra frá íslandi
Viðtal við Davidson Thomas
— FISKVEIÐIVERKEFNIN,
sem FAO, Matvæla- og liamd-
búnaðarstofhun Sameinuðu
þjóðanna, er að vinna að í
Suðaiustur-Asiu, eru ákaflega
mikilvæg fyrir þessar þjóðir,
sagði Indverjinn Davidson
Thomiais, framkvæmdastjóri
eins af stærri verkefnunum,
sem FAO styrkir, við
blaðamann Mbl. á ferð í Mala-
síu. Með honum starfar nú ís-
lenzkur skipstjóri, Birgir Her-
mamnsson, en hanin hefur líka
unnið með mörgum öðrum ís-
lenzkum skipstjórum hjá
FAO, auk þess sem hann
dvaldisit um skeið á Islandi i
upphafi ferils síms, gekfc í
Stýriimamnas'kóiamm og var á
íslenzkum fiskibáti. Hann
kvaðst þvl eiga marga vini á
Islandi.
— FAO hefur verið áfeaf-
lega heppið með fiskiskip-
stjóra þá, sem stofnunin hef-
ur fengið til starfa frá Is-
liandi, sagði Thomas. Fyrsti
sJdpstjórinm, Guðjón Illuga-
son, sem ég var með í Ind-
lamdi á árunuim 1953—1957,
setti í upphiafi þvílifean gæða-
stimpil á íslenzka fiskimenn,
að þeir urðu síðan eftirsóttir
til þessara starfa. Indverjar
Iétu bát heita í höfuðið á hon-
um og nefndu hanm Guðjóm,
Á eftir Guðjóni feomu til
FAO f jöimjargir aðrir frábær-
ir starfskraiftar, eins og
Skafti Jónsson, Jón Sæmunds
son og fjölmargir fleiri. Hilm-
ar Kristjónisson, framkvæmda
stjóra í aöalstöðvunum i Róm,
sem nú stjórnar viðamiklum
verkefnum í Indónesiíu, hefi
ég þekkt frá 1953 og alla hans
fjölsikyldu. Hilmar hefur leyst
af hendi mifcið og gott starf.
Eitt af því, sem hann á þakk-
ir skildar fyrir, er að hafa
valið rétta fiskiskipstjóra frá
Islandi og fen'gið þá fyrir
FAO til starfa um allan heim.
Það var emimitt Hilrnar
Kristjónsson sem á sínum
tíma sendi Thomas til ísliamds
til að kynma sér fiskveiðar.
Þar sat hamn í Sjómanmiaskól-
anum í hálfan vetur. — Jónas
Sigurðsson var sérstaikur
kennari hians, segir hann, og
kenmjdíi honum íslenzku. Og
hann kveðst hatfa þekkt fleira
aifbragðsfóiik í Reykjavík, svo
sem Jakob Jakobssom, fiski-
fræðinig, og komu hans, Guð-
jón Illugason og Björgu konu
hans og hann dvaMist á heim-
ili Jóms Sigurðssoniar og
Helgu konu hans. Þá fór hiann
til veiða á fisikibátí frá Stur-
laugi Böðvarssyni á Akranesi.
— Ekki get ég neitað því,
að það var kalt að koma úr
hitabeltisloftsda'gi og í að
draga net á dekki i isingu og
frostí á Islandsmiðum, sagði
Thomias og hló. Þegar ég kom
til íslands varð Helgu að orði
að Hilmar Kristjónsson og
Jón maður henmaæ hlytu að
vera snarvitlausir að senda
Imdverja þangað beint úr hita-
beltinu á þessum árstíma.
Hún reyaM »vo að gera mér
lífið s^R léttast, útbjó m.a.
handia mér miat í líkingu við
það, sem ég var vanur, þvi
hún vissi að Indverjar borða
mjög kryddaðan mat og
hlynniti að mér.
Eftir að Thomas fór frá Is-
landi var hann í 7 ár í Nígeríu
á vegum FAO, en hjá stofnr
uninmi hefur hann starfað í
13 ár. Nú er hamn enm í hlýj-
unni í hitabeltinu, stjórnar
fiskveiðiverkefni FAO í Pen-
anig í Malasiu, sem hann seg-
ir vera eitt af stærstu verk-
efnunum, sem nú eru í gianigi
hjá FAO af þesisu tagi. Við
það starfa 6 sérfræðingar frá
FAO, 3 í landi og 3 á sjó (þar
á meðal Birgir Hermannsson)
en ríkisstjóm Malasíu sér fyr-
ir jaifinmörgum sérfræðinigum
á mótí. FAO leggur til 30%
af f jármagninu, en árið 1974
er reiknað með að Malaisíu-
stjóm taki alveg við. Þá á
m.a. að vera búið að koma
vel aif stað hinium nýja skóla
fyrir fiskimenn, þar sem hægt
verður að taka upp í 120
menn til stýrimannanáms og
þjáifunar á sjó og er það
fyrstí skóHnin af þessiu tagi
í iandimu.
Að lokum baö Davidson
Thomas blaðamiann Mbl. fyrir
kveðjur til vina simna á Is-
landi. Allir, sem hann hitti
þar, voru einstaklega gest-
risnir og elskulegir við hann,
segir hanm. Og marga. þeirra
hitti hann utam við sín störf.
Hann kvaðist gjarman vilja
koma til íslands og hamm
missti af góðu tækifæri, þeg-
ar veiðafæraráðstefna FAOs
var haldin í Reykjiaivík. Þá var
honum boðið þangað, en kona
hans var veik, svo hann gat
ekfci þegið það boð.
— E. Pá.