Morgunblaðið - 03.07.1973, Page 21
MGRGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JtJI.Í 1973
21
Áttræður í dag:
Jóhann Jónsson stýri-
maður Hafnarfirði
JÓHANN er fæddur árið 1893 að
Kirkjulandi i Landeyjum, sonur
Jóns bónda og útvegsmanns
Guðmundssonar, hreppstjóra á
Voðmúlastöðum og Ingibjargar
Jónsdóttur Brandssonar útvegs-
bónda, en Jón Brandsson fórst í
róðri við Eyjar sama ár og Jó-
hann fæddist. Jóhann bjó hjá for-
eldrum sínum í Hallgeirsey í
Landeyjum til tíu ára aldurs, en
fiuttist þá með þeim til Vest-
maninaeyja, þar sem foreldrar
hans bjuggu allt sitt lif upp frá
því. Eftir að hafa búið skamma
hrið í Vestmannaeyjum í Svað-
koti byggir Jón faðir hans ásamt
sonum sinum, Jóhanni og Sigur-
geir, myndarlegt hús og nefndu
það Suðurgarð.
Strax i æsku fer hugur Jó-
hanns að hneigjast til sjó-
mennsku og er hann aðeins tólf
ára gamali þegar hann fer fyrst
að stunda sjó og þá á litlum ára-
skipum. Allt frá þessum fyrstu
róðrum og nú fram á allra síð-
ustu ár hefur Jóhann stundað sjó
mennsku. Fimmtán ára gamall
fer hann austur á firði og er þar
fimm sumur. Lengst af er hann
sjómaður á togurum, en
fyrsti togarinn sem hann er á
var togarinn Earl Herford, skip
stjóri á honum var Halldór Þor
steinsson, en sá togari var seldur
til Frakklands árið 1918.
Jóhann stundaði nám i Stýri
mannaskólanum í Reykjavík ár-
in 1917 til 1919 og lauk þaðan
prófi með mjög góðum vitnis
burði. Hann er síðan til sjós á
ýmsum togurum, s.s. Gulltoppi
með Jóhanni Högnasyni sem
skipstjóra. Á Sviða var Jóhann
lengi, en hætti þar um borð fjór
um mánuðum áður en Sviði
sökk. Lengst mun Jóhann þó
hafa verið á Sviða en síðan næst
um eingöngu á Karlsefni. 1941
fer Jóhann að stunda róðra á
mótorbátum, ýmist sem stýri
maður eða formaður og stundar
hann þennan útveg næstu tíu ár
in. Það má til tíðinda teljast að
flest árin hefur Jóhann verið
stýrimaður á kappróðrabátum
Hafnfirðinga á sjómannadaginn
og þá oftast farið með sigur af
hólmi og hlotið ýmsar viðurkemn
ingar fyrjr störf sin í þágu sjó-
mannastéttar Hafnfirðinga. Ýms-
um kynni að virðast þetta vera i
mótsögn við hið eindæma lát-
lausa yfirbragð og þá göfgi er Jó
hanni hefur ávallt fylgt i öllu
hans lífsstarfi, en ef til vill sann-1
ast hér bezt að í leik meðal vina
gat hann sýnt þá yfirburði og
stjórnunarhæfileika er hann hef
ur ávallt átt yfir að ráða þó að
þessir hæfileikar væru aldrei
misnotaðir í starfi, né heldur nýtt
ir til framdráttar eigin hag. Sam-
félaigið skyldi verða. hans hús-
bóndi og það mátti njóta hæfi-
leika hans og svo varð og hefur
verið.
Árið 1934 kvæntist Jóhann Ástu
Ásmundsdóttur frá Auraseli
í Fljótshlíð. Ásta var alin upp hjá
þeim hjónum Kristjáni Jónssyni
og Bóel Erlendsdóttur, en þegar
þau Ásta og Jóhann stofna heim-
iii sitt í Hafnarfirði árið 1934
flytjast fósturforeldrar Ástu til
þeirra og bjuggu þau hjá þeim
til dauðadags. Þau hjónin Ásta
og Jóhann eignuðust eina elsku-
lega dóttur, Guðbjörgu, sem nú
er gift Hreiðari Ársælssyni
prentara og landsþekktum knatt-
spyrnuþjálfara, en þau Guðbjörg
og Hreiðar bera hróður foreldra
sinna og tengdaforeldra með
dæmigerðri Ijúfmennsku, eisku-
legum börnum sínum og glæsi-
legu heimili er vitnar um sam-
stöðu og ættarmót þeirra beggja.
Kynni min af Jóhanni hófust
þegar í minni bernsku. Fyrst
heyrði ég um sæfarann hljóð-
láta sem kom færandi hendi heim
til föðurhúsanna í hvert skipti er
hann mátti og gat þvi við komið
að vitja foreldra sinna í Suður-
garði í Vestmannaeyjum. Ávallt
hið sama rólynda yfirbragð,
speglað mannkærleika og góð-
vild, sem gegnum öll okkar kynni
hefur ávallt streymt til min frá
honum. Þaðan hefur verið
straumur vináttu og tryggðar,
sem aldrei hefur brostið og
aldrei borið skugga á þó að á
ýmsu hafi gengið i lífi okkar
beggja.
Við þessi timamót í lifi Jó-
hanns verður mér efst í huga
þakklæti til hans. Þakklæti fyrir
að hafa átt þess kost að verða
samtíða öðlingi gæddum þreki
sjómannsins. Manni með fádæma
samúðarkennd fyrir öllu er smátt
var og hægt var að hlúa að jafnt
í smáu sem stóru. Hér gengur
mannkosta maður. Við vinir þín-
ir og ætt'ngjar sendum þér og
fjölskyldu þinni okkar beztu ósk-
ir við þessi tímamót i lífi þínu.
Við væntum að Guð gefi okkur
að mega njóta samfylgdar við
þig um mörg ókomin ár. Lif þú
heill. Guð og gæfa fylgi þér.
S. J. J.
í DAG þann þriiðja júlí á einn
góður Hafnarfjarðairbúli 80 ára
afmæli. Hann heáitir Jóhann
Jónsson á Hringbraut 11. Jóhann
er allt í senn, • Landeyingur,
Vestmiannaeyingur og Hafinfirð-
ingur. Hann er fæddur á Kirfcju-
landi í Landeyjunx, þann 3. júli,
1893. Þar í sveit áitti hann heima
sin bernskuár, hjá foneldrum
ainum, Jóni Guðlmiundssyni frá
Kiirkjulamdi og Ingiibjörgu Jóns-
dóttur frá Hallgeiirsey. Árið
1903, þegar Jóhann vair 10 ára
gamall fiiuttiist hann með foreldr-
um símum tii Vestimiannaeyja,
þar áfti Jóhann heim/illi siitt um
þriggja áratuga skeið, og enn
í dag er hann kenndur við Vest-
mammaeyjamar ’sínar og kallað-
ur af gömilum vinium og kumn-
ingjum Hcinni í Suðurgarði.
Hanni var ekiki gamaiH, þegar
ajórinn heillaði hann til sín, og
það svo sterfldíega, að með sanni
segja m/á að firá bamsaldri og
nokkuð fram á áttunda áratug-
iinni, hafi þeir Hanni og Ægir
gamffi verið óskiljanliegir félagar
í bíiðu sem stríðu. Þeir áttu
mjög vel saman og stóðu hvor
með öðrum af mikilli prýði alla
tíð.
Nú á 80 ára afmæli Hanna,
þegar þeir vinir eru nær alger-
lega skvlldir að skiptu.m, geta
þeir liftáið hvor framan í annan
mieð þafcklæti og viirðingu, og
nífjað upp mánnángar frá laingri
og far.sælíli samverutíð.
Árið 1934 gekk Jóhann í
hjónaband mieð umnustu sinni,
Áatu Ásmundsdóttur, frá Aura-
seli í FljótshUð. Ásta var þár
uppalin hjá afa sírnum og
ammu, þeirn Kristjáni Jónssynl
frá Fljátsdal og Bóel Erlends-
dóttur fná HLíðarenda. Þau
gömliu hjónin áttu sitt heiimlili,
viið ágætan aðbúnað, síðustu ævi
árin hjá þeim Hanna og Ásitu
á Austurgötu 23, Hafnarfirðii.
Laust fyriir 1950, byggðu þau
Hanni og Ásta nýtt hús á
Hriingbr. 11, Hf. f þvi húsi búa
þau hjórn enniþá. Þaðan er víð-
sýnt yfir hinn fallega ört vax-
andi bæ, Hafnarfjörð, þar aem
þau hafa nú unað hag simum
samifiieytt í 470 mánuði.
Hanni mimm, á þessum merku
tímamiótuim ævi þínnar, er mér
bæðti ljúft og slkiylt að færa þér
innilegar þaklkir frá konu miirnni,
fræraku og fóstursystur þinn.i,
fyrir hina gömlu góðu daga í
Suðuirgarði. Svo og frá olkkur
hjónum efti/r að þú fluttlist tii
Hafnarfjarðar. Það skal eins
sagt vilð Ástu konu þína. Þið
haflð bæði með sóma haldið
þeim fornu manndyggðum að
mega vera að því að þekkja
ýkfkar gömílu frænduir og vini,
og það eragu að siður, þótt þeir
hafi átit. við van.hieillisu og erfið
kjör að búa. Það er mér tounn-
ugt um, af amnarra söign og eig-
in reynalu.
f dag er háisumardagur, þegar
þú Hanmi miinn fetar upp á ní-
unda áratugimm. Drottilnn blessi
þig á þeirri gönigu þinni.
Hj artaniegar hamimgjuóskir
tifl þín og þinnair fjölskyldu, frá
mór og mlilnni fjölskyldu.
Hannii og Ásta verða ekki
heiroa hjá sér í dag.
Guðmundur A. Finnbogason.
48
LAUGAVtGUR
•2?-21599
Bæjarstjórn Húsavíkur:
Lýsir furðu á
skammsýni Breta
va rð.sikiipsm arnn a í baráttu við
ofureflið.
Bæ jarstj órnin lýsi.r furðu
sitnni á skammsýni brezkra
stjórnvalda í þessu máli, sem
sýnir að gamfla nýlendustefnan
er ekltoi iiiðin undir lok.
Þá minndr bæjars.tjóm á, að
löndunarbann Breta ári@ 1952
knúði íslendinga til markaðs-
leitar í Austur-Evrópu. Verður
etoki betur séð, en að aðgerðir
Breta nú, ásamit aðgerðaleysi
NATO hljóti að beina ísilenzku
þjóðiinni enn frekar á vit ausf-
rænna þjóða í von um lilðsinni,
þegar ýmsar nálægar vinaþjóð-
ir bregðast.
Að lokum lýsdr bæjarstjóm
Húsavikur fyriirlitni'ngu sinni á
fréttafl'Utmingi brezkra blaða og
annarra fjölmiðla um landhelg-
ismálið, sem vekur alvarlega tii
umihugsunar um hvort og þá
hvenær sé óhætt að taka mark
á fréttum fréttastofa um heims-
máldn almennt.
Telur bæjarstjórnin brýna
nauðsyn bena til að neyta allra
bragða og spara í engu til að
koma réttum lýsinigum á at-
burðum á íslandsmiðum í
heimispressuma ef takast mættd
að spoma við kerfiisbundiinini
ranigtúHkun brezkra stjómvalda
og fréttastofa.
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
izt eftirfarandi ályktun frá bæj-
arstjóm Húsavíknr:
Bæjarstjórn liúsavíkur lýsir
yfir fullum stuðningi við að-
gerðir islenzlkra stjórnvalda í
landhelgdtemáliin'u. Eiranig lýsir
bæjarstjórn yfir fullu trausti
á störfum landhel'gisgæzlunnar
og dáiist að hugprýði og ró
HLUSTAVERND
- HEYRNASKJÓL
STURLAUGUR JÓNSSON & CO.
Vesturgötu 16, Reykjavík.
Símar: 13280 og 14680.