Morgunblaðið - 17.11.1973, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. NÖVEMBER 1973 X 5
Edward Heath í brezka þinginu:
Samkomulagið við Island
bindur enda á hættuástand
„Br áðabi rg ðasamkom ul agi 3
við Islendinga bindur enda á
hættulegt ástand,“ sagði
Edward Heath forsætisráð-
herra, þegar hann gaf Neðri
málstofunni skýrslu um sam-
komulagið 1 fiskveiðideilunni á
dögunum. I svari við fyrirspurn
hét hann stuðningi brezku
stjórnarinnar við ráðstafanir
til að finna ný mið handa
brezkum togurum.
Orðrétt sagði Heath (þegar
hann hafði greint frá aðalatrið-
um samkomulagsins):
„Það gleður mig, að við höf-
um komizt að samkomulagi um
bráðabirgðalausn. Við afsölum
okkur miðum, sem hafa gefið af
sér verulegan afla frá gamalli
tfð, þótt þau séu lítil og úti-
lokum mörg skip, sem hafa
hingað til veitt við 1 sland.
Talsverður floti brezkra tog-
ara mun þó geta athafnað sig að
vild án þess að þurfa að óttast
áreitni á stórum hluta hins um-
deilda svæðis. Samkomulagið
mun binda enda á leiðinlegt og
hættulegt ástand sem spillti
samskiptum okkar við banda-
menn í Nato. Það felur í sér, að
sjóherinn og dráttarbátarnir
verða ekki lengur kvödd'á vett-
vang til þess að veita vernd,
torvelt starf, sem hefur verið
leyst af hendi með Ieikni, festu
og stillingu.
Fiskiðnaðurinn fagnar sam-
komulaginu vegna þess, að sam-
kvæmt því er útlit fyrir, að eðli-
legt ástand komist aftur á, og
ég er þakklátur fyrir það sam-
starf, sem hann hefur veitt
okkur allan þann tíma, sem
deilan hefur staðið. Eg geri mér
grein fyrir þeirri áhættu, sem
skipstjórar og áhafnir þeirra
hafa staðið andspænis.
Þeir hafa sýnt hæfni sina til
þess að berjast við erfiðar
kringumstæður, og ég er viss
um, að þeir munu nú sýna sömu
hæfileika, þegar þeir reyna að
tryggja neytendum nægilegt
magn af fiski, sem áður. Ef
lengra er horft fram i timann
munu framfarir i veiðitækni
gera kleift að veiða ónýtta
stofna á nýjum miðum, og ríkis-
stjórnin aðstoðar iðnaðinn við
könnun þessara svæða.
Með þessu samkomulagi tel
ég, að við höfum lagt nýjan
grundvöll að vinsamlegri sam-
vinnu, sem ætti að einkenna
samskipti okkar við Island, og
við höfum séð vel fyrir þörfum
fiskiðnaðarins á sama tíma og
unnið er að víðtækara alþjóð-
legu samkomulagi.
HAROLD WILSON, leiðtogi
Va-kamannaflokksins — Við
fögnum tilkynningunni um
bráðabirgðalausn deilunnar.
Við viljum athuga ásamt þing-
mönnum fiskveiðisvæða ná-
kvæma merkingu einstakra
ákvæða, sem hefur verið samið
um.
Þegar forsætisráðherra talar
um „bráðabirgða“samkomu-
lag, er það þá stefna stjórn-
arinnar að fá einhverja endan-
lega lausn á hafréttarráðstefn-
unni? Höldum við áfram mál-
flutningi okkar fyrir Alþjóða-
dómstólnum?
HEATH — Staða okkar fyrir
Alþjóðadómstólnum verður ná-
kvæmlega sú sama og áður, og
samkomulagið hefur engin
áhrif á mál annars hvors lands-
ins.
Samkomulagið er til tveggja
ára frá undirritun þess og gert I
trausti þess að hafréttarráð-
stefnunni takist að komast að
ákveðinni niðurstöðu. Báðar
ríkisstjórnirnar vona, að takast
megi þegar gildistíma samn-
ingsins lýkur að ná samkomu-
lagi um hafréttarmál, og
ástandið mun þá stjórnast af
því.
PATRICK WALL (Ihalds-
flokknum) — Lausnin hefur
fengizt með samkomulaginu, en
einnig með töluverðri fórn
brezka fiskiðnaðarins.
HEATH — Brezki fiskiðnað-
urinn hefur verið reiðubúinn
að fallast á það til þess að binda
enda á það hættulega ástand,
sem ríkti. Hann féllst á það, því
að það gerir aðstæður þeirra til
f iskveiða langtum áhættuminni
en áður.
JAMES JOHNSON (King-
ston upon Hull, West, Verka-
mannaflokknum) — Fisk-
iðnaðurinn hefur gert afskap-
lega ógeðfelldar tilslakanir til
Edward Heath
þess að ná þessu samkomulagi.
Samt getum við I fiskihöfn-
unum sætt okkur við það. Mun
rfkisstjórnin gera allt, sem í
hennar valdi stendur, til þess
að hjálpa iðnaðinum á næstu
tveimur árum við könnun
nýrra svæða, einkum á nýjum
miðum, svo sem á Suður-Atl-
antshafi?
HEATH — Ríkisstjórnin
mun vissulega veita fiskiðnað-
inum alla þá aðstoð, sem hún
getur látið I té við nýtingu
nýrra miða. Ég vil þó ekki
binda mig við Suður-Atlants-
haf, sem er eitt þeirra svæða,
sem hafa verið athuguð. Vera
má, að önnur svæði séu heppi-
legri fyrir okkur.
■ s '
Gengishækkun í Noregi
mælist vel fyrir
— en frekari ráðstafanir taldar æskilegar
Osló, 16. nóv. NTB.
SU ákvörðun norsku rfkisstjórn-
arinnar að hækka gengi krónunn-
ar um fimm prósent, virðist njóta
stuðnings í röðum stjórnmála-
manna. Talsmenn atvinnufyrir-
tækja eru varfærnari í yfirlýs-
ingum sínum og innan samtaka
iðnaðarins hafa þessar ráð-
stafanir verið gagnrýndar
harðlega. Er bent á, að hægara
hefði verið að sætta sig við
gengishækkunina, ef fleiri að-
gerðir hefðu verið gerðar sam-
tfmis til að stemma stigu við verð-
bólgunni.
FuIItrúar stjórnarandstöðunn-
ar f Stórþinginu hafa lagt á það
áherzlu, að f kjölfar gengishækk-
unarinnar verði að koma til ýmiss
konar hliðarráðstafanir, er veiti
meira eftirlit með verðhækkun-
um, og sömuleíðis er vakin at-
hygli á nauðsyn þess að styðja við
bakið á þeim fyrirtækjum, sem
gætu lent I erfiðleikum vegna
gengishækkunarinnar.
Gjaldeyrisviðskipti hófust að
nýju f Noregi f dag, en þau iágu
niðri í gær, fimmtudag.
Fjölmörg norsk blöð fjalla um
ákvörðun stjórnarinnar f forystu
greinum f dag. Arbeiderbladet
segir að það telji ákvörðunina
rétta og muni koma neytendum
til góða. Þó verði að taka tillit til
margs. Aftenposten kveður þetta
skuldbinda rfkisstjórnina til að
gera frekari ráðstafanir, þvf að
gengishækkunin ein dugi ekki til
að hafa hemil á verðbólgunni.
Yfirleitt má segja, að norsk blöð
telji ráðstöfun stjórnarinnar,
sem hefur verið lengi f bfgerð,
rétta og tiltölulega skynsamlegt
úrræði, sem nauðsynlegt hafiver-
iðaðgrfpatil.
Sonur Kennedys
með beinkrabba
Kfnverskur bóndi plægfr hrfsgrjónaakur.
Kína brauðfæðir
800 milli. manna
Tokyo, 16. nóvember, AP.
EITT af þvf, sem alltaf vekur
undrun og hrifningu þeirra, sem
heimsækja Kfna f dag,er, hvernig
það fer að þvf að brauðfæða 800
milljón fbúa af rýrum landgæð-
um. Hvar sem ferðalangar fara
eru Kfnverjarnir hraustlegir og
við góða heilsu og virðast fá nægi-
legt viðurværi, sem er mikil
breyting frá þvf fyrir aldarfjórð-
ungi, þegar hungursneyð rfkti um
mest allt landið og hungur var
algeng dánarorsök.
Svarið, segir í opinberri skýrslu
„The Peking Rewiev", er korn-
framleiðsla, sem á síðustu 20 ár-
um hefur aukizt um 4 prósent á
ári, 5 prósent á sfðustu tfu árum,
og hefur þvl verið meiri en fólks-
fjölgunin, sem er 2 prósent á ári.
Aður en kommúnistar tókur við
völdum, árið 1949, var kornfram-
leiðslan 110 milljón tonn á ári, og
þótt þrjú milljón tonn í viðbót
væru flutt inn svalt fólkið samt.
Hao Chung-Shih aðstoðarland-
búnaðarráðherra Kína sagði á
þingi Matvæla- og landbúnaðar-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna á
fimmtudag, að á þessu ári yrði
kornframleiðslan meira en 250
milljón tonn (meira en á metár-
inu 1971) þrátt fyrir flóð og
þurrka.
í fyrrnefndri skýrslu er ástæð-
an fyrir framleiðsluaukningunni
sögð vera úrbætur á ræktarlandi,
samyrkjubúskapur og nútfma
landbúnaðartækni. Sagt er, að
ekki sé lengur nauðsynlegt að
flytja korn frá suðurhéruðunum
til norðurhéraðanna. í skýrslunni
er viðurkennt, að enn sé nauðsyn-
legt að flytja inn nokkurt magn af
hveiti árlega, en hins vegarsé það
jafnað upp með útflutningi á hrfs-
grjónum og öðrum landbúnaðar-
afurðum.
Landbúnaðarmál, sérstaklega
kornframleiðsla, hafa haft for-
gang um margra ára skeið. Tekj-
um af landbúnaðarafurðum er
varið til að byggja upp iðnað, og
einnig ersafnað miklum birgðum,
sem hægt er að grípa til, ef nauð-
syn krefst, vegna náttúruhamfara
eða stríðs. öllum stofnunum ríkis-
ins er skylt að veita landbúnað-
inum alla þá aðstoð, sem þær
geta, með þvf að útvega mannaf la,
tæki, lán og tækniaðstöðu.
Skattar á landbúnaðarafurðir
eru svo mjög litlir, jafnvel þegar
uppskeran er góð, og þeir eru
felldir niður, þegar uppskeru-
brestur er. Þetta er mikil breyt-
ing frá því, er skattar og aðrar
álögur voru svo miklar, að bænd-
urnir höfðu tæplega ofan í sig.
KTna heldur jafnvægi milli
framleiðslu og neyzlu með þvf að
fylgjast nákvæmlega með þvf,
hvert hver bolli af hrfsgrjónum
eða hnefafylli af hveiti, fer.
Borgarbúar, sem vinna við iðnað
og námugröft, fá matarskammt i
samræmi við aldur og starf.
Bændurnir hafa það kannski að-
eins betra, þar sem þeim er leyft
að rækta mat til eigin þarfa á
litlum einkalóðum.
I skýrslunni segir, að verðlag á
hveiti og hrfsgrjónum hafi verið
svo til óbreytt sfðan 1953. — I
dag, segir f lok skýrslunnar, hafa
allir í Kína nóg að borða. Dagar
hungurdauða eru liðnir.
Washington, 16. nóvember, AP.
TÓLF ára gamall sonur Edwards
Kennedys öldungadeildarþing-
manns og Joan, konu hans, þjáist
af beinkrabba og verður hægri
fóturinn tekinn af honum fyrir
ofan hné á morgun (laugardag).
Drengurinn heitir Edward
Kennedy yngri.
Edward var lagður inn á sjúkra-
hús til rannsóknar sfðastliðinn
þriðjudag og komust læknar þá að
því, að krabbameinið í fæti hans
var á svo háu stigi, að ekki var um
annað að ræða en taka hann af.
Beinkrabbi er tiltölulega sjald-
gæf tegund krabbameins, en er
algengasta tegundin af krabba í
drengjum á aldrinum frá 10—20
ára.
Eins og allar aðrar tegundir
krabbameins getur beinkrabbi
Brandt
til Sovét
Bonn, 16. nóv., NTB.
WILLY Brandt kanslari Vestur-
Þýzkalands kunngerði í dag þá
ákvörðun sína að fara f heimsókn
til Sovétríkjanna á næsta ári, til
að eiga viðræður við sovézka
f lokksleiðtogann, Leonid
Brezhnev. Sagðist Brandt þar
með endurgjalda heimsókn
Brezhnevs til Vestur-Þýzkalands í
maf sl.
leitt til dauða en mörg tilfelli eru
talin læknanleg með skurðaðgerð
eða geislameðferð, eða með geilsa
meðferð og lyfjum. Kennedy-
hjðnin eiga tvö önnur börn, Cara
Anne, sem er 13 ára og Patrick
Joseph sem er 6 ára.
Ítalía:
Enn eitt
mannrán
Turin, ttalfu, 16. nóv. NTB.
ERFINGJA stórfyrirtækjanna,
sem framleiðir Martini og Rossi
Vermouth, var rænt fyrir tveimur
dögum, að þvf er lögreglan sagði
frá f dag. Heitir hann Luigi Rossi
di Montelera og er 27 ára að aldri.
Hann er einn af framkvæmda-
stjórum fyrirtækisins. Hann
hvarf, er hann var á leið til vinnu
sinnar og hafði lagt af stað frá
heimili sfnu f bifreið á venju-
legum tfma. Hann kom ekki til
starfa, og nokkrum klukku-
stundum sfðar var hringt til fjöl-
skyldu hans og sagt, að krafizt
yrði gffurlega mikils lausnar-
gjalds fyrir hann.
I sambandi við annað umtalað
mannrán á Italíu, þ.e. á unglings-
piltinum Paul Getty III, þá er nú
verið að rannsaka eyra það, sem
fjölskyldu hans var sent og sagt
vera af piltinum. Frumathuganir
benda til, að svo sé.