Morgunblaðið - 30.10.1974, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. OKTÓBER 1974
Stóraukinn útflutn-
ingur á klæðningar-
netum í botnvörpur
Frá þingsetningu f gær: Gylfi Þ. Gfslason, forseti Sameinaðs Alþingis á sumarþingi, Ásgeir
Bjarnason, forseti efri deildar f sumar, Guðlaugur Gfslason, aldursforseti og Þórarinn Þórarinsson,
formaður þingflokks Framsóknarflokksins.
Vöruskiptajöfnuður óhag-
stæður um nær llmilljarða
UTFLUTNINGUR Islands á fiski-
netum og köðlum hefur aukizt
um 324% á þessu ári, en það er
Hampiðjan f Reykjavík, sem
flytur þessar vörur út. Fyrstu 8
mánuði s.l. árs flutti fyrirtækið út
26,5 lestir, en á sama tíma á þessu
ári hafa verið fluttar út 112,6
lestir, og er jafnvel búizt við
áframhaldandi aukningu út árið.
Lokuðu skip-
stjórann inni
Þegar brezki togarinn Wyre
Conqueror var kominn
skammt út fyrir eyjuna Isle of
Man á leið sinni til fslands frá
Fleetwood skömmu fyrir
helgi, gerðist það að tveir
menn af áhöfninni, sem voru á
vakt, læstu skipstjórann inni f
fbúð sinni, er hann brá sér
þangað augnablik. Neituðu
skipverjar að hleypa honum út
úr káetunni, en hófu sjálfir
drykkju f brúnni og læstu
henni. Gekk þannig góða stund
en á meðan sigldi skipið á
fuilru ferð, án nokkurrar
stjórnar f svartri þoku. Að
lokum tókst skipstjóranum að
brjóta upp hurðina og þegar
hann kom fram f brúna sátu
félagarnir tveir á gólfinu með
stóran rauðvfnskút.
Albert Watson, en svo heitir
skipstjórinn, sneri skipinu
þegar við og hélt til Fleet-
wood. Þar voru uppþotsmenn-
irnir settir f land. Fyrir dómi
voru þeir dæmdir f samtals
300 punda sekt.
Viðræðunefnd
Union Carbide
Um miðjan nóvember er von á
viðræóunefnd frá fyrirtækinu
Union Carbide til viðræðna við
nefnd þá sem fjallar um orku-
frekan iðnað fyrir iðnaðarráðu-
neytið. Undirbúningur fyrir
samninga um byggingu málm-
blendiverksmiðju er nú á loka-
stigi, en ekki er lokið við að
endurskoða áætlun um kostnaðar-
verð, því siðan i febrúar þegar
síðasta áætlun lá fyrir var áætlað-
ur kostnaður 30 millj. dollara, en
síðan hafa miklar hækkanir orðið.
ER Alþingi kom saman til starfa í
gær voru fimm varaþingmenn i
þingsal: Geirþrúður H. Bernhöft,
sem mætir í veikindaforföllum
Jóhanns Hafstein, Halldór Blön-
dal i fjarveru Lárusar Jónssonar,
Gunnar Sveinsson í fjarveru Jóns
Magnús Gústafsson, fram-
kvæmdastjóri Hampiðjunnar,
sagói í samtali við Morgunblaðið í
gær, að stjórnendur fyrirtækisins
teldu að það væri nú komið inn á
nokkuð trausta markaði. Sú
tegund veiðarfæra, sem mest er
flutt út, er botnklæðning á botn-
vörpur úr plastefni. Mest af þessu
hefur farið til Færeyja, og má
segja að Færeyingar noti nú ekki
annað en íslenzka netið. Þá selst
einnig mikið til Danmerkur, þar
sem netið er mikið notað af
dönskum skítfiskbátum og i
síldartroll. Söluaðili Hampiðj-
unnar í Danmörku er stærsti
netaframleiðandi landsins, en
hann framleiðir ekki þessa teg-
und neta sjálfur og fullkomnar
því sinn lager með netum frá
Hampiðjunni.
Þá sagði Magnús, að svolítið
hefði verið selt til Noregs og
Kanada, og vonast væri til að þar
gæti orðið um öruggan markað að
ræóa. Heildarframleiðsla Hamp-
iðjunnar á þessu ári mun að lík-
indum verða nokkuð meiri en
heildarnotkun Islendinga er á
klæðningarneti, en þess má geta
að þó nokkurt magn af því er flutt
inn frá Portúgal.
HORFUR á mjölmörkuðunum er-
lendis hafa lftið skánað sfðustu
vikur og þar að leiðandi hefur
ekkert fiskmjöl, svo heitið geti,
verið selt úr landi. 1 dreifibréfi
Félags fslenzkra fiskmjölsfram-
leiðenda, sem út kom f gær, segir
meðal annars, að eftir 7. október
s.l. hafi dofnað að nýju yfir loðnu-
mjölsmarkaðnum f bili að
minnsta kosti, þvf nær engar söl-
ur hafi farið fram sfðan.
Þá er vitnað í grein úr tímarit-
inu Oil World frá 25. okt, en þar
segir m.a. um fiskmjölið:
„Verðið hélt áfram að lækka í
síðustu viku. Vikan mótaðist af
mjög lítilli eftirspurn og af þvi að
nær engin viðskipti fóru fram á
þessari vöru.“
Þá ræðir tímaritið að gefnu til-
efni um upplýsingar sem fengist
hafa um veiðarnar í Perú og seg-
ir:
„Tölur Ephap (fiskmjölseinka-
salan í Perú) hafa verið notaðar
af Oil World á sama hátt og aðrir
Skaftasonar, Ölafur Ragnar
Grímsson í fjarveru Magnúsar
Torfa Ólafssonar og Þór Vigfús-
son í fjarveru Garðars Sigurðs-
sonar. Þingmenn þeir, sem fjar-
verandi eru, eru allir erlendis f
opinberum erindagjörðum.
HAGSTOFA tslands hefur birt
bráðabirgðatölur yfir verðmæti
inn- og útflutnings fyrstu 9
mánuði þessa árs. Samkvæmt
tölunum er vöruskiptajöfnuður
landsins óhagstæður um tæplega
11 milljarða króna eða nákvæm-
lega um 10,96 milljarða. Uflutn-
ingur nam samtals 23,7 milljörð-
um, en innflutningur 34,7
milljörðum. 1 september einum
var vöruskiptajöfnuðurinn óhag-
stæður um 2,5 milljarða króna.
Til samanburðar við árið í fyrra
skal þess getið að vöruskipta-
jöfnuður fyrstu 9 mánuðina var
óhagstæður um 1,95 milljarða
sem hlut eiga að markaðnum nota
þær. En Oil World vill vekja at-
hygli á því ósamræmi, sem er á
milli upplýsinga frá opinberum
stofnunum í Perú.“
I lok dreifibréfsins segir að
mikil óvissa riki nú um sölur á
loðnumjöli og öðru fiskmjöli, þótt
horfur virðist nú betri en þegar
dekkst var í álinn upp úr miðjum
september s.l. Þá segir, að verð á
jurtafeiti sé enn mjög hátt. Ekki
sé kunnugt um aðrar fyrirfram-
sölur á loðnulýsi til afhendingar á
tímabilinu frá febrúar til apríl
1975 til viðbótar þeim, sem sagt
hefur verið frá, en sölu S.R. hinn
15. okt. á 2.000 tonnum á US $
540,00 tonnið cif, með fyrirvara
Óljóð vakti
mikla athygli
Tónverk Jóns Asgeirssonar tón-
skálds Óljóð, samið fyrir börn við
Ijóð Jóhannesar úr Kötlum, vakti
mikla athygli á Norrænu musik-
dögunum f Danmörku fyrir
skömmu, en sú tónlistarhátfð er
haldin annað hvert ár á vegum
Norræna tónskáldaráðsins.
Ljóðið Öljóð, sem byrjar á setn-
ingunni: „Á þessari rímlausu
skeggöld", var þýtt yfir á dönsku
og sungið af drengjakór danska
útvarpsins á tónleikum þar sem 5
tónverk frá öllum Norðurlöndun-
um voru flutt. Einnig voru þessi
tónverk flutt í danska sjónvarp-
inu og þar léku drengirnir Oljóð,
klæddir alls konar búningum:
prestshempu, unglingafötum,
baðfötum, og öðru og einnig báru
unglingarnir mótorhjólahjálma
og höfðu mótmælaspjöld.
króna og í september einum um
750 milljónir.
Fyrstu 9 mánuði þessa árs hef-
ur útflutt ál og álmelmi numið
3,9 milljörðum í september 615
milljónum, en af innflutningi má
m.a. nefna skipainnflutning fyrir
samtals 2,9 milljarði á árinu, flug-
vélainnflutning fyrir 152 milljón-
ir, til Landsvirkjunar vegna Sig-
ölduframkvæmda 386 milljónir
króna og innflutningur til ál-
félagsins nam á fyrstu 9 mánuð-
um ársins 2,1 milljarði, þar af 182
milljónum, sem flutt var inn
f september. Samtals nemur þvf
þessi sérstaklega tilgreindi inn-
flutningur 5,5 milljörðum króna.
um framleiðslu. Hafa þá verið
seld fyrirfram samtals um 12.300
tonn af loðnulýsi frá vertíðinni
1975 með fyrirvara um fram-
leiðslu.
Framkvæmda-
stjóri Full-
trúaráðsins
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson lög-
fræðingur hefur verið ráðinn
framkvæmdastjóri Fulltrúaráðs
sjálfstæðisfélaganna f Reykjavík.
Hann tekur við því starfi af Jóni
G. Zoéga. Vilhjálmur Þ. Vil-
hjálmsson er 28 ára gamall og
lauk embættisprófi í lögfræði frá
Háskóla íslands sl. vor. Hann
hefur starfað mikið innan Sjálf-
stæðisflokksins og m.a. stjórnað
Stjórnmálaskóla flokksins undan-
farin ár og er nú varaformaður
Sambands ungra Sjálfstæðis-
manna. Eiginkona Vilhjálms er
Anna Johnsen.
1 fréttatilkynningu frá Hagstof-
unni segir m.a.:
„Innflutningur í september
1974 er 1155 millj. kr. meiri en í
júlí 1974, en þá hafði hann áður
orðið mestur i mánuði, þar sem
ekki eru talin innflutt skip og
flugvélar (skip og flugvélar eru
teknar á innflutningaskýrslu
2svar á ári, í júní og desember).
En hér verður að hafa í huga, að
innflutningsverðmæti september-
mánaðar 1974 er 20% hærra en
ella vegna gengisbreytingarinnar
2. sept. 1974. Eins og við fyrri
gengislækkanir er allur innflutn-
ingur frá og með septemberbyrj-
un 1974 reiknaður á nýju gengi —
einnig sá innflutningur, sem fyrst
eftir gengisbreytinguna er lögum
samkvæmt tollafgreiddur á eldra
gengi.
Innflutningstala september-
mánaðar 1974 er og óeðlilega há
sökum þess, að allmikill innflutn-
ingur hefur færst til — frá ágúst
og yfir á september — þar eð á
tfmabilinu frá 22. ágúst og til
mánaðamóta var ekki tekið á móti
innflutningsskjölum til tollaf-
greiðslu, vegna yfirvofandi
gengisbreytingar, sem kom til
framkvæmda 2. september. Ef
hún hefði ekki komið til, hefði
innflutningur ágústmánaðar orð-
ið alimiklu meiri og innflutning-
ur i september að sama skapi
minni, miðað við sama innflutn-
ingsverðlag í báðum mánuðum. —
Innflutningur í ágúst 1974 nam
2860 millj. kr., en 5127 millj. kr. í
september."
Fékk skot
í munninn
t StÐUSTU viku gerðist sá at-
burður f Hafnarfirði, að 12 ára
piltur fékk skot úr loftriffli f
munninn. Stöðvaðist það f öðru
munnvikinu. Drengurinn var
fljótur að jafna sig og gat hann
farið í skóla strax daginn eftir.
Fór sannarlega betur en á horfð-
ist f fyrstu, enda hefði hæglega
getað orðið stórslys.
Rannsóknarlögreglan i Hafnar-
firði hóf þegar rannsókn málsins,
og beindist grunurinn fljótt að
tveimur piltum, 13 og 14 ára.
Viðurkenndu þeir að hafa skotið
að piltinum. Voru þeir að æfa
skotfimi sína á ljósastaur þegar
piltinn bar að, og ætluðu þeir að
hræða hann, en afleiðingarnar
urðu sem fyrr greinir. Lögreglan
gerði loftriffilinn upptækan, svo
og tvo aðra sem hún frétti af við
rannsókn málsins. Hefur hún
beðið Mbl. að koma því á fram-
færi við Hafnfirðinga, að þeir
geri rannsóknarlögreglunni við-
vart ef þeir verða varir við ungl-
inga með loftriffla í fórum sínum.
Tveir varaþingmanna, Þór Vigfússon (Alþýðubandalagið) og Ólafur
Ragnar Grfmsson (Samtök frjálslyndra og vinstrimanna).
5 varaþingmenn við þingsetningu
Östöðugt verð á loðnumjöli
MT fer í Vogaskól-
ann næsta haust
Af tæplega 600 nemendum sem'
nú stunda nám f Menntaskólanum
við Tjörnina eru 170 nemendur
skólans í þeim hluta Vogaskólans '
sem MT hefur nú til umráða, en
að sögn Kristjáns J. Gunnarsson-
ar, fræðslustjóra Reykjavíkur, er
miðað við að MT fái inni í Voga-
skólanum næsta haust fyrir alla
þá nemendur sem hann hefur nú.
Kristján sagði að Vogaskólinn
héldi því húsnæði sem MT væri í
nú, en við það hús verður byggð
viðbygging sem verið er að teikna
og eftir það verður grunnskóli í
Vogaskólanum, þ.e. forskóli og
L—6. bekkur MT fær þvi allt það
húsnæði sem Vogaskólinn notar
nú.