Morgunblaðið - 18.09.1975, Qupperneq 35
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 1975
35
Costa Brava-mótinu lokið:
Guðmundur
í 5.—6. sæti
GUÐMUNDUR Sigurjónsson stór-
meistari gerði jafntefli í 11. og
síðustu umferð skðkmótsins á
Costa Brava sem lauk í gær.
Hafnaði Guðmundur f 5.—6. sæti
með 6'A vinning, sem er ágæt út-
knraa.
Fjórir stórmeistarar skipuðu
efsta sætið á mótinu með 7'A vinn-
ing, þeir Szabo frá Ungverjalandi,
Kúbumaðurinn Garcia, Vaganian
frá Sovétríkjunum og Ciric frá
Júgóslavíu. Soos frá Rúmeníu
Við teljum að ef 4% koma til af
útflutningsgjöldunum komi
stærri síldarflokkurinn upp á 42
kr. kg og sá minni upp á 27 kr. eða
meðalverðið 35 kr. á kg og það
getum við sætt okkur við þótt það
sé algjört lágmark til þess að það
sé hægt að vera að stunda þessar
veiðar. Með því móti þurfum við
að fá 70—80 tonn, eða 700 til 800
tunnur á mánuði til að hafa hlut
rétt yfir tryggingu. Fyrir ósk
Kristjáns Ragnarssonar munum
við ekki sigla héðan í nótt heim á
leið og við getum' ekki séð annað
en úrslit þessa máls séu algjör-
lega komin undir því hvað ráð-
herra gerir nú í málinu. Þetta er
hryllilegt að þurfa að standa í
þessu. Maður hefði haldið að það
væri nóg að þurfa að berjast við
að fiska þetta hráefni og þurfa
ekki að standa líka í baráttu fyrir
þvl að fá eitthvað raunhæft fyir
þetta.“
Frá Höfn eru nú gerðir út 15
reknetabátar og þar af eru 12
aðkomubátar. Ætla þeir allir að
sigla heim á leið ef nýtt verð
kemur ekki. Yfirnefnd Verðlags-
ráðsins var á fundi frá því kl. 16 í
gær til kl. 18 án þess að nein
niðurstaða fengizt um verð. Var
annar fundur boðaður eftir
hádegi í dag.
í fyrrakvöld var haldinn fund-
ur í Hornafjarðardeild Skip-
stjóra- og stýrimannafélagsins
Öldunnar og kom þar fram að
menn lýsa furðu sinni á því, að
nótaveiðar skuli leyfðar og um
leið söltun um borð í skipunum,
þegar síldarmarkaðirnir eru ekki
betri en sagt er frá. Ennfremur
voru menn á móti því, að sfldin
væri sett í flokkunarvélar um
borð i veiðiskipunum, þar sem
hætta er talin á, að allt að 60%
síldarinnar fari dauð út um lensi-
portin.
Þá var ennfremur samþykkt
svohljóðandi ályktun á fundi
stjórnar Skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins Öldunnar í
Reykjavík I gær.
„Stjórn skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins Öldunnar í
Reykjavík lýsir eindregnum
stuðningi sínum við kröfur og
baráttuaðgerðir síldveiði-
varð jafn Guðmundi með 6!ó vinn-
ing, Benkö frá Bandaríkjunum
hlaut 5'A, Pomar frá Spáni 5,
Lombard frá Sviss 4'A, Chellstorp
frá Bandaríkjunum 4 og lestina
rak Spánverjinn Payet sem engan
vinning fékk I mótinu.
Guðmundur Sigurjónsson mun
I vikunni fara til Svíþjóðar þar
sem hann teflir á 1. borði í sveit
íslands sem tekur þátt I 6-landa
keppninni í skák sem hefst á
mánudaginn.
sjómanna á Hornafirði fyrir
endurskoðun síldarverðs til þeirr-
ar hækkunar að um mann-
sæmandi afkomu áhafna síld-
veiðiskipa geti verið að ræða, við
þau eðlilegu aflabrögð sem átt
hafa sér stað.
Lýsir stjórnin furðu sinni á-því
að þegar tilraunaveiðar eru nú
hafnar eftir friðunaraðgerðir
þær, sem sjómenn hafa stutt og
raunar lengi hvatt til, skuli þeim
ætlað stritið, en einhverjum
öðrum hagnaðurinn af tilrauna-
veiðum þessum.“
— Eyjar
Framhald af bls. 36
reyndi ég að hafa samband við
Vilhjálm Hjálmarsson mennta-
málaráðherra I gær varðandi
þetta mál en það tókst ekki. Við
náum hins vegar tali af honum í
dag og þá skýrast þessi mál
væntanlega að við ætlum farsæl-
lega.“
— Portúgal
Framhald af bls. 1
myndun starfhæfrar stjórnar í
þeim tilgangi að fá Azevedo til
að gefast upp og skapa síðan skil-
yrði fyrir þvi að mynduð yrði
hægristjórn i landinu. Cunhal
sagði, að flokkur hans hefði frá
öndverðu verið mótfallinn aðild
PPD að næstu stjórn landsins, þar
sem ekki gæti verið stuðnings
þaðan að vænta við framþróun
byltingarinnar í landinu.
1 fréttum frá Portúgal í kvöld
var sagt að meiri ókyrrð og órói
væri að gera vart við sig á ný, er
fólk tæki að gera sér grein fyrir
þvl að stjórnarkreppan I landinu
virtist langt frá því að leysast og
borgarar væru orðnir langþreytt-
ir á stjórnleysinu I landinu. Er
uggur I mönnum að upp úr geti
soðið ekki hvað sízt eftir að Cun-
hal hvatti bændur og verkamenn,
einkum I suðurhluta landsins, þar
sem fylgi kommúnista er hvað
mest — til að sýna I verki sam-
stöðu með kommúnistum. Var
búizt við að til funda eða átaka
kynni að draga I kjölfar þessara
eggjunarorða.
— Geir
Hallgrímsson
Framhald af bls. 36
ir og kannski enn hörkulegri
ráðstafanir" hafa áhrif á sig og
þola heldur þá lífskjaraskerð-
ingu, sem slík valdbeiting
hefur I för með sér.
tslendingar munu sýna
öðrum þjóðum sanngirni og
ætlazt til þess að aðrar þjóðir
komi þannig fram við þá.“
— Vopnaleit
Framhald af bls.36
burg til Bandaríkjanna og þvi
þyrfti ekki að leita á öðrum far-
þegum en þeim sem bætast i
vélarnar hér. Sigurður sagði að 9
ferðir yrðu til Bandaríkjanna I
viku hverri I vetur svo vopnaleit-
in væri ekki mikið né tafsamt
verk og hún ætti ekki að tefja
flugið á neinn hátt.
Vopnaleitin mun aðallega fara
fram með málmleitartækjum, en
slík tæki eru nú fyrir hendi á
Keflavíkurflugvelli. Tækin eru
þó ekki af fullkomnustu gerð, og
sagði Páll Ásgeir Tryggvason
deildarstjóri varnarmáladeildar
utanríkisráðuneytisins við Mbl.,
að nú væru I athugun kaup á
fullkomnari vopnleitartækjum.
— Sendiherra
Framhald af bls. 3
starfa árið 1977. Er því ætlað að
mæta þörfinni fyrir umfram-
orku, þannig að Finnar þurfi
ekki að auka innflutning sinn á
því sviði. Er bygging orkuvers-
ins I samvinnu við Sovétríkin,
Bandaríkin og Svíþjóð.
Að lokum sagði Munkki
sendiherra að hann hefði nú I
ferðinni afhent Einari Ágústs-
syni hin opinberu skjöl I sam-
bandi við Öryggismálaráðstefn-
una I Helsinki, en ákvörðunin
um að halda hana I Finnlandi
hefði verið mjög mikilvæg fyrir
finnsku þjóðina og Finnar stolt-
ir af hvernig framkvæmd
hennar tókst til. Sendiherrann
heldur til Öslóar á sunnudag.
— Viðlága-
trygging
Framhald af bls. 2
Eigináhætta hinna tryggðu
verður, þar sem ekki er um dag-
legan viðburð að ræða, að vera há.
I lögunum er gert ráð fyrir því að
hún verði 5% og tjón undir 100
þúsund krónum bætist ekki.
Tekjuöflun til Viðlagatryggingar-
innar fer fram á þann hátt, að
innheimt verður vægt iðgjald af
þeim verðmætum, sem tryggð
eru. Iðgjaldataxtinn verður
0,25 o/oo. Til samanburðar má
geta þess, að iðgjaldataxti hjá
tryggingafélögum fyrir jarð-
skjálftatryggingu eingöngu er frá
1 o/oo upp I 2,55 o/oo eftir gerð
húsa og aðstæðum. Er þvl ljóst að
iðgjaldi er mjög I hóf stillt — að
því er Ásgeir Ólafsson skýrði frá
á blaðamannafundinum I gær. Þá
kom það einnig fram, að þegar
tryggingasjóður stofnunarinnar
hefur náð 2 o/oo af vátrygginga-
verðmætinu, lækkar þessi ið-
gjaldataxti um helming og ið-
gjaldainnheimta fellur alveg
niður, þegar upphæð hans hefur
náð 3 o/oo eða 1,8 milljörðum
króna, miðað við áætluð trygg-
ingaskyld verðmæti I dag, sem
eru 600 milljarðar króna.
t fréttatilkynningu, sem afhent
var á blaðamannafundinum I gær,
segir m.a.: „Samkvæmt 8. gr.
laganna skal hagnýta trygginga-
kerfi starfandi vátryggingafélaga.
Vátryggingafélögin sjái um inn-
heimtu iðgjalds til viðlagatrygg-
ingarinnar um leið og þau inn-
heimta brunatryggingaiðgjaldið.
Þetta verður að telja mjög hag-
kvæmt og auðvelt I framkvæmd.
Vátryggingafélögin sjá á sama
hátt um uppgjör á tjónum. hvert
við sinn viðskiptamann, eins og
um brunatjón væri að ræða. Að
sjálfsögðu hefir stjórn stofnunar-
innar yfirumsjón með þessari
starfsemi, en þar sem ætlazt er til
að samið verði við Seðlabanka Is-
lands um vörzlu sjóða og bókhald
fyrir stofnunina verður komizt
hjá að ráða fast starfsfólk, sem að
sjálfsögðu hefur verulegan sparn-
að I för með sér.
Áætlað er að heildarfjárhæð
þeirra verðmæta, sem trygging
þessi nær til, yerði um 600 millj-
arðar króna níiðað við verðlag I
dag. Hámarksbætur, sem trygg-
ingunni er ætlað að ráða við, eru
5 o/oo eða 3 milljarðar króna. Við
lagatryggingin sjálf ber fyrstu
2 o/oo eða 1,2 milljarði I hverju
tjóni, en það sem umfram er
endurtryggir ríkissjóður. Þá er
gert ráð fyrir því að Viðlagatrygg-
ingin leiti endurtryggingar hjá
tryggingafélögum, innlendum eða
erlendum, á hluta af eigin áhættu
sinni, einkum meðan verið er að
byggja upp sjóði stofnunarinnar.
Viðlagatryggingin. er hrein
eignatrygging eins og brunatrygg-
ing. Það er staðreynd að margs
konar óbeint tjón hlýzt af þegar
byggingar og tæki brenna, sama
gildir að sjálfsögðu um tjón á
þessum eignum af völdum
náttúruhamfara. Rekstur fyrir-
tækja raskast, framleiðsla
minnkar eða leggst niður, fólk
missir atvinnu og fleira mætti
telja. Viðlagatryggingunni er
ekki ætlað að bæta slíkt óbeint
tjón.“
Aðspurð sagði stjórn Viðlaga-
tryggingar íslands á blaðamanna-
fundinum I gær að á meðaleign,
sem væri að verðmæti um 10
milljónir króna, myndi iðgjald
vegna viðlagatryggingarinnar
hækka um 2.500 krónur á ári og
er gert ráð fyrir því að það sé um
það bil 50% hækkun iðgjalds.
— Bóndadætur
Framhald af bls. 1
að grennslast eftir því hverju
þetta sætti. Þá kom I ljós að
ábyrgir heimilisfeður I þorp-
inu, en þar búa 480 manns,
höfðu haldið með sér fund og
samþykkt að koma I veg fyrir
að dætur þeirra hefðu nokkur
kynni af hermönnunum, til að
verndaður yrði sómi þeirra og
meydómur.
— CIA
Framhald af bls. 17
anna. Astæðan er talin sú, að
aðeins starfsmenn CIA hafi þekkt
allar tegundirnar. Fyrrverandi
yfirmaður efnafræðideildar CIA,
dr. Nathan Gordon, kvaðst vera
annar tveggja manna, sem bæru
ábyrgð á þeirri ákvörðun sem var
tekin um að óhlýðnast skipuninni
frá forsetanum og geyma eitur-
birgðir á laun.
Hann sagði að pillan fræga,
cyanide-pillan, sem U-2
flugmaðurinn Francis Gary
Powers var útbúinn með, hefði
verið 10 ár I framleiðslu og hún
hefði verið alltof mikilvæg til
þess að hún yrði eyðilögð.
— Indónesar
Framhald af bls. 17
Indónesíu.
Lobato sagði að einnig hefði
verið umkringdur hópur 20 til
30 velvopnaðra hermanna ná-
lægt Atsabe. Hann sagði, að
þeir hefðu verið indónesískir.
Allt virtist með kyrrum
kjörum I bæjum og sveitum,
sem fréttamennirnir fóru um,
og Fretelin virtist ráða þar
lögum og lofum. Aðalleiðtogi
Fretelin, Francisco do Amaral,
sagði að stuðningsmenn UDT,
sem hefði verið teknir til fanga,
yrðu Iátnir endurreisa hús
stuðningsmanna Fretelin er
þeir hefðu lagt I rúst. Fangar
Fretelin, sem fréttamennirnir
töluðu við með aðstoð túlks,
sögðu að þeir sættu góðri með-
ferð, en fengju ekki nógan mat.
Fretelin virðist hafa dregið
úr sjálfstæðiskröfum sínum að
undanförnu og do Amaral
sagði: „Við gerum okkur vonir
um aðstoð frá Ástralíu." Fólk,
sem gat talað örfá orð á ensku,
sagði við fréttamennina að þörf
væri á aðstoð frá Ástralíu og
spurði hvort von væri á henni.
Gert er ráð fyrir að fljótlega
verði rafmagnslaust, vatnslaust
og símasambandslaust I höfuó-
borginni Dili.
Fljótt á litið virðist lítið tjón
hafa orðið I bardögunum I Dili,
en á sumum svæðum hafa
harðir bardagar geisað og þar
hafa hús eyðilagzt bæði af eldi
og I bardögum. Margt bendir
einnig til þess, að mikið hafi
verið um rán og gripdeildir. —
Reuter.
— Minnis-
peningur
Framhald af bls. 2
ræðu sinni, að útgáfa peningsins
væri m.a. til þess ætluð að hvetja
til aukinnar samstöðu sjálfstæðis-
manna um húsbygginguna. Hann
flutti Alberti Guðmundssyni sér-
stakar þakkir stjórnarinnar, og
sagði hann njóta óskoraðs
stuðnings hennar I þeim erfiðleik-
um, sem hann og aðrir forgöngu-
menn byggingarinnar ættu nú við
að etja. Ólafur sagðist búast við
því, að útgáfa peningsins mundi
afla milli 1 og 2 millj. króna I
byggingarsjóðinn. Hann sagði, að
nú þegar væru seld um 500 eintök
af peningnum.
Minnispeningurinn verður til
sölu I Galtafelli við Laufásveg og
hjá Ragnari Borg, sem er einn
stjórnarmanna.
— Kjördæmis-
ráðið
Framhald af bls. 2
innar um einhliða útfærslu hefur
verið mótmælt af mörgum
þjóðum, sem telja sig hafa hags-
muna að gæta, og er þvi viða að
íslendingum sótt.
Þessvegna er brýnnauðsyn þess
að þjóðin standi saman um þessa
mikilvægu ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar, sem ekki mátti
dragast lengur að taka. Fundur-
inn varar við þeirri sundrungar-
starfsemi, sem kommúnistar eru
að þyrla upp I sambandi við fram-
kvæmd landhelgismálsins.
Fundurinn telur að hjá því
verði ekki komist að ræða við þær
þjóðir, sem þess óska, um fram-
kvæmd fiskveiðilandhelginnar,
en bendir á að ekki komi til
greina samningar við erlendar
þjóðir nema að um verði að ræða
stórfellda minnkun á aflamagni
þeirra frá þeim samningum sem
núverandi stjórnarandstaða stóð
að.
Ennfremur verði allir samn-
ingar, er kunria að verða gerðir,
til skamms tíma og veiðisvæðum
berði breytt á þann veg að veiði-
heimildir verði mun fjær landi en
I gildandi samningum.
Kjördæmisráðið treystir þvi að
ekki verði samið við nokkra þjóð
innan Efnahagsbandalagsins
nema að þær tryggi að tollasamn-
ingar Islands við bandalagið taki
þegar gildi og samninganefnd
okkar Islendinga geri allt sem
hægt er til þess að þær þjóðir sem
leita samninga við okkur um fisk-
veiðar innan Islenskrar fiskveiði-
landhelgi felli niður styrki til
sjávarútvegs I löndum sínum, til
þess að jafna aðstöðu á sölu
sjávarafurða til þessara þjóða.
Kjördæmisráðið lýsir fyllsta
trausti á sjávarútvegsráðherra og
fulltrúum ríkisstjórnarinnar, sem
með þessi viðkvæmu mál fara og
væntir þess að núverandi rikis-
stjórn takist að afla viðurkenn-
ingar annarra þjóða á 200 mílna
fiskveiðilandhelgi Islands, svo að
landhelgin komi þjóðinni að fullu
gagni.
— Geller
Framhald af bls. 17
Bandaríkjamanninum Kavalek til
að hreppa sigur I mótinu. Staða
annarra manna er sú að Bron-
stein, Smyslov, Hort og Timman
eru I 3.—6. sæti með 7'A vinning,
Sax er 7. með 7 vinninga, Kavalek
og Friðrik, I 8.—9. sæti með 6'A
vinning, Stean með 6, Georghiu
og Miles hafa 5 'A, Keene og
Lombardy 5 og Hartson 4 vinn-
inga. /
1 14. umferð urðu úrslit þau, að
Timman og Friðrik gerðu jafn-
tefli eins og að frarnan greinir,
Geller vann Stean í aðeins 18
leikjum, en aðrar skákir urðu
jafntefli, nrilli Húbner og
Smyslov, Bronstein og Kavalek.
Sax og Hort, Georghiu og Keen,
Miles og Lombardy.
— íþróttir
Framhald af bls. 34
Hibernian FC (Skotlandi) — Liverpool (Englandi) 1—0 (1—0)
Mark Hibernian: Harper
Áhorfendur 19.219.
Antwerpen (Belgfu) — Aston Villa (Englandi) 4—1 (4—0)
Mörk Antwerpen: Heyligen, Kodat 3
Mark Aston Villa: Graydon
Áhorfendur 15.000.
Young Boys (Sviss) — Hamburg SV (V-Þýzkal.) 0—0
Áhorfendur: 17.000.
Holbæk (Danmörku) —Stal Milec (Póllandi) 0—1 (0—0)
Mark Stal: Sekulski
Áhorfendur: 3.500.
GAIS, (Sfþjóð) — Slask Wroclaw (Póliandi)
Mörk GAIS: Paalsson 2
Mark Slask: Kwiatowski
Áhorfendur: 1.776.
Hertha Berlfn — HKJ (Finnlandi)
Mörk Herthu: Kostedde 2, Horr 2
Mark HKJ: Kangaskorpi
Áhorfendur: 6.000.
Voest Linz (Austurrfki) — Vasas (Ungverjal.)
Mörk Linz: Scharmann, Stering
Áhorfendur: 4.000.
2—1 (1—0)
4—1 (3—1)
2—0 (1—0)
— Síldarverð
Framhald af bls.36