Tíminn - 18.05.1965, Side 8

Tíminn - 18.05.1965, Side 8
TÍMINN ÞRIÐJUDAGUR 18. maí 1965. Þeir geyma allt það bezta handa gestunum Ekki er ýkja langt sí&an sá maður þótti mikið sigldur og for- framaður, sem varð svo frægur að komast til Danmerkur. Nú þyk- ir það ekki lengur tíðindum sæta, þótt fólk bregði sér út fyrir land- steinana, og þau lönd verða sífellt fleiri, sem íslendingar hafa gist um lengri eða skemmri tíma. Flestir fara þó sem ferðamenn og þjóta skylduræknir á milli helztu safna og merkustu bygginga og eyða síðan meginhluta tímans í að gera umfangsmikil fatainnkaup fyrir sig og sína. Hún fór til ísrael og vann á sam- yrkjubúi. Ásta Kristinsdóttir heitir ung kona, sem gert hefur víðreistara en allflestar jafnöldrur hennar. Hún nam innanhússarkitektúr í Kaupmannahöfn, dvaldi ár á Spáni, vann á samyrkjubúi í ísrael, bjó nokkra mánuði á Majorka, eitt ár í Grikklandi og um skeið í Tyrklandi . Ásta er gift ungu, ensku ljóðskáldi, Ronald James Wathen og eiga þau litla dóttur, Sunnu, sem fædd er í Aþenu. — Viltu segja mér frá dvöl þinni á samyrkjubúinu? — í sumarfríi frá Kaupmannahöfn hafði ég fengið mikinn áhuga á að komast á samyrkjubú í ísrael og varð úr, að ég lagði leið mína þangað. ísraelar taka útlendinga í vinnu á búin gegn fæði og húsa- skjóli, en kaup fá þeir ekkert frek- ar en ísraelar sjálfir. í þessum kibbuts voru um fimm hundruð manns, þar af voru 10—12 útlend- ingar, en flestir þeirra munu hafa haft eitthvert Gyðingablóð í æðum. ísrael er merkilegt eins og það er í dag, en eftir tuttugu ár verður það breytt. Miðaldra Gyðingarnir eru forvitnilegir, þeir hafa mennt- unina, þekkinguna og reynsluna. En unga fólkið er alvarlegt og húmorinn er dauður. Ungir Gyð-| ingar eru haldnir brennandi föður-j landsást og það má ekkert gagn- rýna, hvað þá gera að gamni sínu við þá, því að þeir skilja það ekki. Það var ekkert grín að vinna úti á bananaekrunum í steikjandi hita frá því klukkan sex á morgnana til fimm á daginn. En þetta var ævin- týri samt. Á kvöldin eftir vinnu var setið úti, kveikt bál og steikt- ur matur yfir eldi og spjallað sam- an. Unga fólkið er feimið og erfittj að tala við það, en auðfundið að það vill fylgjast með því, sem er að gerast úti í heiminum. Stundum | fenguð við líka arabiska gæðinga á búinu og riðum á kvöldin út í eyðimörkina að heimsækja Bedú-. ínana í tjöld þeirra. Þeir eru blá- fátækir og lítið fer fyrir hreinlæt- inu, en gestrisni er mikil og hjart- anleg. Hvergi hef ég bragðað betra kaffi en þeirra. Fyrstu nótt-| ina mína þarna hélt ég að meiri háttar fótboltaleikur væri háður á næstu grösum. En þetta voru þá hýenur og hljóðin í þeim eru alveg eins og æsingaróp í fótboltaleik Ég held, að samyrkjubúin hafi þegar lifað sitt fegursta, a. m. k. með núverandi fyrirkomulagi. Aftur á móti hafa þeir byrjað rekstur búa, þar sem allir vinna saman, en hver maður á sinn litlaj skika, enda ólíkt meira vit í því. I Þau bjuggu undir handarjaðri Robert Graves á Majorka. — Og hvert var förinni síðan heitið? — Seinna fór ég til Majorka. Mað- urinn minn var kominn þangað á undan mér. Við bjuggum í báta- skúr Robert Graves, en hann og Gömul ingu. grísk kona mottuhnýt- maðurinn minn og hafa lengi eru vel kunnugir skipzt á bréfum.i Grikkir elskulegt fólk og gestrisið. — Og þá er röðin komin að Grikk- landsverunni? — Við höfðum á leigu þriggja herberga íbúð í Aþenu. íbúðinni fylgdi stór terrasso, og þaðan var stórkostlegt útsýni yfir Akrópólis. Mér kom Aþena fyrir sjónir sem mjög svipuð Reykjavík, allt er í uppbyggingu því að segja má, að gamlar byggingar fyrirfinnist þar engar og ungar ekki alltaf smekk- legar, þótt framhliðar húsanna, sem eru úr marmara, bæti mikið úr skák. — Hvernig komu Grikkir þér fyr- ir sjónir? — Þeir eru elskulegt fólk og gest- risið. En ég varð fyrir vonbrigðum þegar ég kom þangað fyrst. Nú vitum við, að þeir telja sig beina afkomendur Forn-Grikkja, og því átti ég von á að sjá fagra og ítur- vaxna Appollóa á hverju götu- horni. En því var ekki að heilsa, þvl að flestir eru Grikkir lág- vaxnir með flatt nef. Þeir hafa blandazt Tyrkjum mikið og öðrum þjóðum, þótt þeir viðurkenni það ekki. — Halda Grikkir einhverjum forn- um siðvenjum? -mu“IÍ — Já, og helzt þeim, sem eru trú-lfengu gestir aðeins að líta inn og arlegs eðlis. Grikkir eru trú-1 var síðan boðið í eldhúsið. hneigðir menn og kirkjuræknir. i Árlega eru húsin hvítkölkuð Erkibiskupinn situr í Konstantín- ópel og þeirra stóri draumur er að vinna borgina. Þegar sú stund rennur upp, að kóngurinn hefur unum niður. Annar siður er sá, að fyrsta dag hvers mánaðar.komu alltaf gamlar konur til að óska til hamingju með mánuðinn og á- vöxt hans, í júlí er það melónan, í ágúst vínberin og svo fnamvegis. Sem merki um gestrisni Grikkja get ég sagt frá því, að þegar við sátum kannski á litíu veitingahúsi í ókunnugu þorpi, var allt í einu komið vín og matur á borðið, og var þá einhver viðstaddur, sem vildi sýna vinsemd sína með þess- um gjöfum. Þegar við komum í ný þorp var okkur alltaf tekið fagnandi höndum, nokkrir hópar bitust um hylli gestanna og sá, sem hlutskarpastur varð, tók okk- ur upp á sína arma og vildi allt fyrir okkur gera. Grikkir lifa fyrir sinn ákveðna hóp, og einkalíf er varla til. Ef veikindi ber að hönd- um í fjölskyldu, koma samstundis allir meðlimirnir á vettvang og raða sér í kringum sjúkrabeðinn, og finnst hinum sjúka, sem sér fari þá ögn að létta. Grikkir halda húsum sínum hvítur. — Hvernig eru grísku heimilin? — Öll heimili hafa fína stáss- stofu með þungum húsgögnum, út- ^Hn^uiSum.. pjúöum og .glerskápum ■ við köttinn, kostinn. Tyrklandl. og tókum við síðari Þeir geyma allt það bezta handa gestunum. — Þið ferðuðuzt landið? væntanlega um — Já. Þótt við hefðum búsetu í Aþenu, fórum við bæði til Norður- Grikklands og Krítar. f litlu þorp- unum á Krít — og annars staðar í Grikklandi — er mest stunduð einhliða ræktun. í einu ' þorpinu með gersemum fjöfskyldunnar, ogívoru ýæktaðar ólívur, í öðru tóm- atar, appelsínur í hinu þriðja og í því fjórða var næstum ekkert að fá, ekki einu sinni brauð. Banda- ríkin eru með matarhjálp tii eins innan sem utan og mikið kapp er lagt á að halda þeim hvítum. Á hverjum morgni er hafizt handa að kalka, ef einhvers staðar hefur Graves hefur marglita hirð íkring-‘sex tær, vinna þeir borgina aftur.; komið blettur. Grikkir eru miklir um sig, þar í eru fráskildar ame-l Fyrir áhrif kirkjunnar má segja; blómadýrkendur og nota blóm til rískar konur, grískur myndhöggv-iað þeir standi nær býsantiskum | skreytinga, hvort sem er á heim ari og ind’verskur töframaður. I tímum en klassiskum. Gestir eru Mér fannst Graves ákaflega tauga veiklaður maður. Hann gat aldrei setið kyrr, þegar hann talaði við fólk, heldur gekk fram og aftur í skrifað nema hafa margmenni í kringum sig, þá fyrst gat hann ein- beitt sé. Hann býr í litlu þorpi á Norður-Majorka, þar sem ferða- menn eru tiltölulega fáséðir. heilagir og fer móttaka fram eftir héraðsins á Krít. Þeir senda þang- að helztu nauðsynjar, og þeim er úthlutað milli hinna þurfandi, sem geyma vörur þessar vandlega þangað til gesti ber að garði. ilum, veitingahúsum eða úti við. Salatskyr með hvítlauk Húsmóðir okkar í Aþenu átti heil ] °® agúrkum. föstum reglum. Komi maður ájósköp af blómum og þar eð húnj grískt heimili, hefst athöfnin meðjvar barnlaus, urðu blómin börninj Hvermg er grískur matur? því að húsráðandi kemur með| hennar og nutu umhyggju í sam-l_ Hann er ekki ósvi ður tyrk. bakka mn, og er a honum skaljræmi við það. Fyrst þegar viðineskum Allt offia - kringum mann. Aldrei gat hann með dísætri köku, líkjör og vatns-' komum, höfðum við kött, en hennijjjest er um grænmeti baunarétti glas. Fyrst snæðir gesturinn kök-: til sárrar raunar gerði hann ekki jsalöt, steiktar sardíntir° makkar- una, drekkur því næst líkjörinn|annag en iella bl5min hennar umióní, makríl og kolkrabba. Almenn- og loks vatnið. Meðan þessu fer ^ og . ^ ag,ingur borðar bara kjöt á sunnu. fram, bíður húsráðandi fyrir fram an mann, og því verður gesturinn að vera snöggur að renna góðgerð- velja á milli, hvort við vildum dögum. Konur eiga yfirleitt ekki Tyrkneskar konur í „saumaklúbb". , 'bakarofna, og þegar þær þurfa að flytja ur husinu ellegar losa okkurjsteikja kjöt eða baka brauð, er farið með þetta til næsta bakara. Mjög vinsæll réttur er eins konar salat, sem er mjög svipað skyrinu okkar og blandað með hvítlauk og agjúrku. Þetta er borðað með brauði, og er mjög gómsætt. — Hvernig gekk þér að kaupa í matinn? — Venjulega fórum við tvisvar í viku niður í borgina á Stóra mark- aðinn, sem var ódýr, og þar var hægt að fá allt milli himins og jarðar nema rúgbrauð, og þess j saknaði ég mest. — Ég lærði ekki mikið í grísku, en nóg j til þess að ég gat rifizt við | hvern einasta slátrara, því að þeir hafa þann hátt á, að viðskiptavin- 1 ur verður að gjöra svo vel og taka þann bita, sem næstur er á kjöt- skrokknum, hvað sem hann ætlar að matbúa Vin er miklu ódýrara en mjólk — ekki kemst það þó neinn samjöfnuð við góð, frönsk vín, en veldrekkandi, þ.á.m. er Retsina, sem er hvítvín blandað trjákvoðu, afar beizkt. Sú saga er (sögð, að Tyrkir hafi blandað trjá- bvoðunni í vínið til að angra

x

Tíminn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.