Morgunblaðið - 30.12.1975, Síða 10

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 1975
10
Minning:
Aðalsteinn Norberg
umdœmisstjóri
Fæddur 26. janúar 1917.
Dáinn 19. desember 1975.
„Mjök erum tregt tungu at
hræra“. Þessi forna ljóðlína
kemur ósjálfrátt í hugann, er vió
andlát góðs samferðarmanns
slitna bönd sannrar og föiskva-
lausrar vináttu. En mikill styrkur
er það við slíkan atburð, þegar
vinahópurinn er svo stór, að við
getum mörg tekizt í hönd og
styrkt hvert annað í mótlætinu.
Þannig er það í ríkum mæli,
þegar við þögul drjúpum höfði
við andiát Aðaisteins Norberg.
Hann var einn þeirra manna, sem
var hugljúfi þeirra, sem honum
kynntust. Hann var viðmótsþýður
glaðsinna, skilningsríkur og bjart-
sýnn. Hann var ávallt boðinn og
búinn til að leysa hvers manns
vanda. Fólki þótti því gott að leita
til hans, enda gerðu það margir. Á
vinnustað sneri fólk sér til hans
með vandamál sín óhikað og æði
oft, hvort sem þau tilheyrðu
starfssviði hans eða ekki. Og
alltaf reyndi hann að finna lausn
og ráðleggja eftir þvi sem kostur
var og fór fólk jafnan sáttara við
sinn hlut af fundi hans. Menn
fundu meira fyrir vináttu og góð-
vilja en embættislegri framkomu.
Aðalsteinn Norberg var fæddur
að Kaupangi Eyjafirði 26. jan.
1917. Foreldrar hans voru Ingi-
björg Sveinsdóttir og Theodór
Vilhjálmsson Bjarnar, en hann
ólst u'pp hjá frænda sínum Einari
Helgasyni garðyrkjustjóra og
konu hans Kristínu Guðmunds-
dóttur. Aðalsteinn átti þrjú hálf-
systkini: Sigríði Bjarnar gift Hall-
dóri Jónssyni, Guðnýju 'Bjarnar
gift Arna Björnssyni lækni og
Vilhjálm Bjarnar tannlækni í Svi-
þjóð giftur sænskri konu. Einn
fósturbróður átti Aðalsteinn,
Eirik Einarsson arkitekt, sem er
iátinn. Aðalsteinn lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1937 og stundaði
tækninám í Þýzkalandi frá 1937
til 1939. Vann um skeið við niður-
suðuiðnað o.fl. bæði sjálfstætt og
hjá Síldarverksmiðjum ríkisins,
en réðst til Landssíma íslands
árið 1947 og starfaði þar siðan.
Arið 1941 þann 17. maí
kvæntist Aðalsteinn Ásu dóttur
hjónanna Steinunnar og Carls
Berndsen kaupmanns á Skaga-
strönd og áttu þau gott og fagurt
heimili. Þrjár eru dætur þeirra
hjóna, Guðrún gift Sigfúsi Sigfús-
syni forstjóra, Steinunn gift Jóni
Birgi Jónssyni yfirverkfræðingi
og Ingibjörg gift Birgi Rafni Jóns-
syni forstjóra. Og barnabörnin
eru orðin átta. Aðalsteinn var góð-
ur heimilisfaðir og er mér
kunnugt um það, að hann bar
mikla umhyggju fyrir heimili
sinu og fjölskyldu og afabörnin
voru honum kær.
Við erum orðin mörg, sem
kynnst höfum Aðalsteini í starfi
og ekki óeðlilegt i jafn fjölmennri
stofnun og Póstur' og simi er og
hann búinn að vinna í stofnun-
inni nær 30 ár. Aðalsteinn var
fulltrúi á aðalskrifstofu Lands-
símans til ársins 1961, en þá voru
gerðar allmiklar skipulagsbreyt-
ingar á stofnuninni. Póstur og
sími var sameinaður í eina
stofnun og tekin upp breytt
deildaskipting.
Voru starfsmannamálin sam-
einuð i eina deild innan Hag-
deildar og varð Aðalsteinn þá
yfirmaður starfsmannadeildar,
áður hafði hann m.a. með starfs-
mannamál Landssímans að gera,
en oft vann hann ýmis tilfallandi
verkefni fyrir póst- og simamála-
stjóra. Samvinna okkar Aðal-
steins var mjög náin. Honum þótti
vænt um starf sitt, því fylgdu
mikil samskipti við starfsfólkið og
var því oft til hans leitað.
Kynntist ég þá vel, hve mikinn
áhuga hann hafði á því að geta
leyst farsællega úr öllum málum
og leiða þau til lykta á þann veg
að allir gætu vel við unað. Var
hann ótrúlega fundvís á þær
leiðir, sem til lausnar horfðu.
Arið 1968 tók Aðalsteinn við
starfi ritsímastjóra og gegndi því
til ársloka 1974. En þá var gerð sú
skipulagsbreyting, að staðan var
lögð niður, en stofnuð staða
umdæmisstjóra I, sem var miklu
umfangsmeira starf og gegndi
hann þeirri stöðu til dauðadags.
Frá því Aðalsteinn tók við starfi
ritsímastjóra átti hann sæti í póst-
og sfmamálastjórninni. í yfir-
mannsstöðum var Aðalsteinn
sama Ijúfmennið. Hann var virtur
og vel liðinn af starfsfólki sinu.
Ávallt var sæti vel skipað þar sem
Aðalsteinn var. Hann óx með við-
fangsefnunum og valdist því til
starfa þar sem þurfti að velja
traustan og áreiðanlegán mann.
Það var fjarri Aðalsteini að
berast á, en hann lagði gott til
mála og á hann var hlustað og
tillit til hans tekið.
Aðalsteinn tók allmikinn þátt í
félagsmálum. Hann átti sæti í
stjórn Félags ísl. símamanna um
langt skeið, sat í Starfsmannaráði
Landssímans fyrir félag sitt og
fyrir stofnunina frá þvf að hann
varð ritsímastjóri. Hann var í
stjórn félags forstjóra Pósts og
sfma og formaður þess síðustu
árin. Hann var traustur sjálf-
stæðismaður og átti sæti í Full-
trúaráði flokksins í Reykjavík um
20 ár. Ýmsum fleiri félagsstörfum
sinnti Aðalsteinn m.a. f íþrótta-
hreyfingunni og reyndist alls-
staðar góður félagi.
Nokkuð er síðan Aðalsteinn
kenndi þess sjúkdóms er varð
honum að aldurtila. En ekki var
hann að æðrast og aldrei talaði
hann um þau mál öðru vísi en góð
batavon væri. Hann vann nálega
til síðustu stundar, mun þó oft
hafa kennt sjúkdóms síns mjög.
Hann ætlaði í þriggja mánaða frí,
til að byggja sig upp, en það var
ekki byrjað þegar hann veiktist
og varð að leggjast á sjúkrahús.
Þaðan átti hann ekki afturkvæmt.
Með Aðalsteini er genginn
góður drengur og vinur. Það er
oft erfitt að skilja hversvegna
menn verða að hverfa f blóma
lífsins frá dagsins önn. Og við
sitjum hnípin eftir en góðar
minningar um kæran samferðar-
mann ylja og draga úr saknaðar-
sviðanum. Við biðjum Aðalsteini
blessunar á nýjum vegum og
óskum þess að boðskapur og birta
Við þökkum honum samfylgdina
og við þökkum honum forystuna.
Arið 1965 flutti Prentsmiðja
Jóns Helgasonar í eigið húsnæði í
Síðumúla. Með byggingu þess
húss var f mikið ráðist af ekki
stærra fyrirtæki. Þarna var um þá
bjartsýni og framsýni að ræða,
sem engum verður eignuð nema
þeim sem á trúnaðartraust full-
hugans. Þásem oftendranærsótti
Jón Hjálmarsson mál af ofur-
kappi þess sem hefur mikla trú á
sjálfum sér, og ofurkappið var
ríkur þáttur í fari hans. Hann
naut þess að hann var gæfu-
maður. Hann sagði oft við mig,
þegar öll sund virtust lokuð, að
gæfumanninum vildi alltaf eitt-
hvað til. Á þessu byggðist trú
hans og traust, og hún brást
honum aldrei, fram til hinstu
stundar.
Hver var þá hans stærsta gæfa?
Hans stærsta gæfa fólst í
hamingjusömu heimilislffi með
yndislegri konu og góðum börn-
um. Hann kvæntist Laufeyju
Karlsdóttur árið 1948, og börnin
urðu þrjú. Elst Aðalheiður, gift
jólanna megi sefa sorg nánustu
aðstandenda hans.
Páll V. Danfelsson.
Það syrti skyndilega yfir rétt
fyrir hátíð ljóssins, þegar ég frétti
andlát vinar míns, Aðalsteins
Norbergs. Á einu augabragði
voru gömul vinartengsl rofin og
dýrmætur sjóður sameiginlegra
endurminninga glataður. Við lát
vinar er sem brot af eftirlifandi
vini deyi líka.
Um æviferil og störf Aðalsteins
munu aðrir skrifa, en ég vil
aðeins í stuttu máli minnast hans
sem vinar og þannig Iáta f ljós
þakklæti mitt og án efa þeirra
mörgu, sem áttu hann að vini.
Við vorum varla vaxnir úr
grasi, þegar við lékum okkur fyrst
saman. Það var ekki Iangt á milli
Laufáss og Gróðrarstöðvarinnar,
og fá hús á milli í þá daga, en
frændsemi og vinátta tengdu
saman fjölskyldurnar, sem þar
bjuggu. I Gróðrarstöðinni ólst
Aðalsteinn upp hjá frændfólki
sínu, Einari Helgasyni, garð-
yrkjustjóra, Guðrúnu Helgadótt-
ur og Kristínu Guðmundsdóttur,
konu Einars. Þar voru ekki aðeins
ræktuð blóm og nytjajurtir
heldur einnig velvild og greiða-
semi í garð allra, sem þangað
komu, og þeir voru margir. Þarna
bjuggu oft nemendur f Kennara-
skólanum og Menntaskólanum og
virtust allir vegfarendur þar vel-
komnir. Þess nutum við Ieikfélag-
arnir líka. Þannig var þetta
myndarheimili, sem mótaði Aðal-
stein í æsku.
Erlendi Björnssyni prentara, Þá
Hjálmar, sem stundar nám við
Háskóla tslands og yngst Sigríður
Erla, menntaskólanemi. Tvö þau
yngstu enn í foreldrahúsum.
Barnabörnin eru tvö, Laufey og
Björn. Gæfan í þessu hjónabandi
var eins og í lífinu sjálfu fólgin í
að gefa og þiggja, að geta miðlað
öðrum. Laufey var kjölfestan í lifi
hans. Hin norræna festa eins og
mótvægi gegn suðrænum hita
Jóns Hjálmarssonar.
Hinn suðræni uppruni leyndi
sér ekki, hvorki f útliti né fram-
göngu. Maðurinn kvikur og snar,
lundin ör og heit. Oft voru við-
brögðin framandi, en alltaf ein-
læg. Ef til vill var einlægnin
sterkasti eiginleikinn í fari hans.
Og þörfin til að blanda geði við
aðra menn. Þörfin til að tjá hug
sinn allan. Þörfin fyrir félags-
skap. Ég held að einmanaleikinn
hefði orðið hans þyngsta byrði.
En gæfa hans var að þá byrði
þurfti hann aldrei að bera.
Okkur finnst sem sárast sé að
missa ástvini sína rétt í nánd
þeirrar miklu hátíðar sem jólin
eru f hverri fjölskyldu. En væri
lífið laust við allt mótlæti, sorg og
söknuð, Þá þyrftum við engin jól.
Við skulum minnast þess að jólin
eru okkur gefin til þess að færa
huggun og hjálpa okkur til að sjá
ljós og yl í dimmum og köldum
heimi. Því vil ég óska Laufeyju og
fjölskyldu hennar þess að jólin
hafi megnað að færa þeim birtu
og huggun í harmi þeirra. Við
vinnufélagar Jóns Hjálmarssonar
vottum þeim dýpstu samúð okkar
og þökkum þeim báðum fyrir
samstarfið og fyrir ótaldar
ánægjustundir fjarri öllu amstri.
Sverrir Sveinsson.
Það er á helgri jólanótt, sem ég
sit hér við skrifborð mitt og hug-
Jón B. HjálmarS’
son — Minning
Kveðja
Það var um Iíkt leyti og ég var
að ljúka prentnámi, og hugurinn
opinn og leitandi að heillandi við-
fangsefnum, að ég og fleiri sem
fylgdumst með hræringum í
prentstarfsemi í Reykjavfk,
urðum varir við að eitthvað var að
gerast á þeim vettvangi inn á
Bergstaðastíg. Eigendaskipti
höfðu orðið á gamalgrónu fyrir-
tæki, Prentsmiðju Jóns Helga-
sonar, og töluverður fjörkippur
færst í starfsemina. Mánuðir liðu.
Nokkrir prentgripir úr þessu húsi
bárust mér fyrir augu, og mér
fannst alltaf að þarna væri eitt-
hvað spennandi að gerast. Þarna
væru viðfangsefnin tekin öðrum
tökum en maður átti að venjast,
og að þarna ríkti bjartsýni og stór-
hugur.
Ekki er að orðlengja, að fyrr en
/arði lágu leiðir okkar Jóns
Hjálmarssonar saman og við-
fangsefnin reyndust heillandi, og
af margvíslegum toga. Ýmist
reyfarar eða bókmenntaverk,
margs konar pólitík og töluvert af
guðsorði í bland. Viðskiptavinirn-
ir voru ýmist stórfyrirtæki eða
félausir listamenn. Dyr þessa
húss stóðu ávallt öllum opnar. A
ýmsu gekk, og starfsdagurinn
varð oft langur. Margir lögðu
hönd á plóginn, en sterkur per-
sónuleiki Jóns Hjálmarssonar
varð æ meira mótandi eftir því
sem árin liðu.
Hann var sjálfur ávallt reiðu-
búinn til þjónustu, hver sem í
hlut átti og á hvaða tíma sem var,
og af þessum þætti, sem var svo
ríkur f fari hans mótaðist það
viðhorf sem ríkti f fyrirtækinu.
Þetta viðhorf hans kom ekki
síður fram gagnvart vinum hans,
ættingjum og öllum þeim fjöl-
mörgu sem hann átti samleið með
í lífinu, i áhugahópum og félög-
um. Það var gott til hans að ieita,
og það stóð aldrei á að rétta fram
hjálparhönd til vinar eða að taka
að sér mikilvæg félagsmálastörf.
Hann var ætíð reiðubúinn.
Og hver er betur til forystu
fallinn en sá, sem sjálfur er fús til
þjónustu? I hverju er forystan
falin? Hún er falin f því að skapa
trúnað og skapa traust. Og hún er
fólgin í hinum dýrmætu en sjald-
gæfu hæfileikum eldhugans til að
vinna fólk til fylgis. Til að laða
fram það besta í hverjum og
einum.
Það var samhentur hópur sem
valdist til fylgis við Jón Hjálmars-
son. Flest okkar höfðum verið
með honum lengi. Jón gerði oft
miklar kröfur til þessa hóps, en
hann átti trúnað okkar. Sá sem
gerir kröfur til sjálfs sfn hlýtur
einnig að gera kröfur til annarra.
Kröfur hans voru sanngjarnar og
bornar fram af þeirri einlægni,
sem var svo ríkur þáttur í fari
hans, að gæti hann af einhverjum
ástæðum ekki sagt hug sinn allan
í einhverju máli, þá stríddi það
gegn öllum hans persónuleika.
Því krafðist hann hreinskilni af
þeim sem hann átti samskipti við.
Allt fjas um aukaatriði fór í
taugarnar á honum. Honum veitt-
ist svo létt að sjá kjarnann í
hverju máli, skilja hann frá hism-
inu og láta hópinn ekki missa
sjónar á aðalatriðinu, hinu sam-
eiginlega markmiði. Þvf er nú
þakklæti efst í huga þessa hóps.
Við fylgdumst að inn í Mennta-
skólann 1931, en þá voru aðeins
25 nemendur teknir inn f fyrsta
bekk ár hvert. Flest okkar
héldum hópinn í sex ár til
stúdentsprófs og voru bekkjar-
systkinin óvenju samrýnd. A
þessum árum verða til þau vin-
áttubönd, sem aldrei slitna f lif-
anda lffi, þótt stundum líði langur
tími milli funda. I hópi bekkjar-
systkina naut Aðalsteinn strax
mikilla vinsælda. Hann var bráð-
þroska og bar af okkur f flestum
fþróttum. Hjá honum fór saman
„heilbrigð sál í hraustum
líkama". Hann var óvanalega vel
gerður maður, ætíð prúður og
ljúfur í viðmóti, en þó skapfastur
og ákveðinn, ef honum fannst
rangindum beitt. Hann var félags-
lyndur og svo velviljaður, að
öllum leið vel í návist hans. Væri
lengi hægt að halda áfram að
rekja góða kosti hans, sem voru
svo augljósir strax i skóla og hafa
einkennt öll störf hans og líferni.
Það er því mjög sorglegt, þegar
slíkur maður deyr, áður en hann
hefur lokið dagsverki sfnu. En við
vinir hans erum þakklátir fyrir
öll þau ár, sem við höfum fengið
að njóta samvistar hans og vin-
áttu. Við höfdm glaðst yfir gæfu
hans og gengi, og þá ekki síst yfir
þvi gæfuspori, er hann gekk að
eiga þá ágætu konu, Asu Bernd-
sen. Barnalán þeirra var mikið —
fyrst þrjár elskulegar dætur,
síðan þrfr efnilegir tengdasynir
og svo átta barnabörn, sem afinn
hafði mikið dálæti á.
Um leið og ég votta Asu og allri
fjölskyldunni einlæga samúð
okkar gömlu vinanna, á ég þá ósk
heitasta, að ljúfar endurminn-
ingar geri þeim auðveldara að
bera hina þungu sorg.
Þórhallur Asgeirsson.
I dag verður jarðsunginn frá
Dómkirkjunni Aðalsteinn Nor-
berg, umdæmisstjóri pósts og
síma í Reykjavík. Hann var
fæddur að Kaupangi í Eyjafirði
26. janúar 1917. Voru foreldrar
hans Ingibjörg Sveinsdóttir og
Theódór Bjarnar frá Rauðará, en
hann var kjörsonur Einars Helga-
sonar garðyrkjustjóra og konu
hans Kristínar Guðmundsdóttur.
Hin dýpstu rök tilverunnar, eitt
sinn skal hver deyja, virðast alltaf
koma manni jafnt á óvart þegar
góður vinur og samstarfsmaður er
leiði minningarnar um vin minn
Jón B. Hjálmarsson. Þær líða
framhjá f angurværri þögn, á
þessari helgu stund, eins og
lindin, sem í hljóðu húmi hjalar
við grundina, um leið og hún
flytur græðandi mátt og þroska
öllum gróðri, sem á leið hennar
verður. Þessar minningar eru
tærar eins og hún og fagrar eins
og blómstrin, sem hún vökvar og
nærir. Ég finn að þessar minning-
ar bera því vott að: Guð á margan
gimstein þann sem glóir í mann-
sorpinu, eins og Bólu-Hjálmar
orðaði það.
Jón Bergmann Hjálmarsson
Diegó var fullt nafn þessa ágæta
manns. Hann var borinn í þennan
heim hinn 15. sept. 1927, hér f
Rvfk, nánar tiltekið í hinu fræga
setri fyrri tíma Unuhúsi. For-
eldrar hans voru hjónin Halldóra
F. Sigurðardóttir og Hjálmar
Jónsson, sem lengi var fulltrúi
hjá tollstjóra, hér í Rvík. Þau eru
bæði látin. Á fögrum júnídegi
1948 kvæn^ist Jón sinni ágætu
konu Laufeyju Karlsdóttur og
urðu þau mjög samhent og farsæl
f sfnum hjúskap, svo að til fyrir-
myndar var. Þrjú mannvænleg
börn eignuðust þau, sem féllu vel
inn'f hið fagra fjölskyldulíf, sem
þannig myndaðist. Aðalheiður er
elst og er hún gift. Hjálmar
stundar nám f viðskiptafræðum,
við Háskólann, og Sigríður Erla
er við nám í menntaskóla. Þau
búa bæði í foreldrahúsum.
Jón nam prentiðn og stundaði
hana alla tíð sfðan. 1960 keypti
hann ásamt fleirum prentsmiðju
Jóns Helgasonar sem hann síðar
flutti að Síðumúla 16, byggði þar
yfir hana og fullkomnaði að öllum
vélakosti. Hann seldi síðan prent-
smiðjuna, en var þar áfram prent-
smiðjustjóri uns hann lést hinn
18. þ.m., mjög snögglega. Þetta er
f stórum dráttum umgjörðin um
Iíf og starf þessa góða drengs. Hér
er þó flest ósagt af dugnaði hans,